Ένα νέο εγχειρίδιο οικονομικών πρόκειται να κυκλοφορήσει στην Ευρώπη. Οι ΗΠΑ θα πρέπει να είναι σε επιφυλακή.
Ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας ετοιμάζεται να εκδώσει μια σαρωτική έκθεση για την οικονομική ανταγωνιστικότητα.
Κανονικά, μια λευκή βίβλος από έναν Ιταλό τεχνοκράτη που συνιστά αλλαγές πολιτικής για την οικονομική διακυβέρνηση στην Ευρώπη δεν θα είχε μεγάλη προσοχή σε αυτή την πλευρά του Ατλαντικού
Αλλά ο Μάριο Ντράγκι δεν είναι οποιοσδήποτε Ευρωπαίος και αυτό δεν είναι ένα οποιοδήποτε χαρτί.
Σε λίγες εβδομάδες, ο πρώην Ιταλός πρωθυπουργός θα παρουσιάσει ένα όραμα για το πώς η Ευρωπαϊκή Ένωση μπορεί να ενισχύσει την παραγωγικότητά της και να παραμείνει ανταγωνιστική σε μια «ολοένα και πιο αδύναμη» παγκόσμια οικονομία.
Ένα πρόσωπο εξοικειωμένο με τη σύνταξη της έκθεσης μου είπε ότι θα απαιτούσε ολοκληρωμένα εργαλεία πολιτικής για την επιτάχυνση της καινοτομίας.
«Άλλες περιοχές δεν παίζουν πλέον με τους κανόνες και επεξεργάζονται ενεργά πολιτικές για να ενισχύσουν την ανταγωνιστική τους θέση», είπε ο Ντράγκι σε μια ομιλία του σε Ευρωπαίους συμπολίτες του πρόσφατα — ένας πρόλογος στην έκθεσή του.
Η ΕΕ πρέπει να ακολουθήσει μια δική της βιομηχανική πολιτική, υποστήριξε — κάτι που θα μπορούσε να σημαίνει περισσότερες επιδοτήσεις και περισσότερους δασμούς. Περισσότερη ενοποίηση σε ορισμένους τομείς για να δημιουργηθούν μεγαλύτερες, πιο ανταγωνιστικές επιχειρήσεις παγκοσμίως. Και καλύτερος συντονισμός πολιτικών στις χώρες που απαρτίζουν το μπλοκ.
Ουσιαστικά, στενότερη οικονομική ολοκλήρωση εντός της ΕΕ και ελαφρώς λιγότερη εκτός αυτής.
Η Ουάσιγκτον πρέπει να το λάβει υπόψη.
Ο «Super Mario» που πιστώνεται ότι έσωσε το ευρώ ως επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και στη συνέχεια βοήθησε στην αναζωογόνηση της οικονομίας της Ιταλίας ως υπηρεσιακός πρωθυπουργός στον απόηχο της πανδημίας, είναι μια ασυνήθιστα σεβαστή προσωπικότητα στην Ευρώπη και ένας σπάνιος ηγέτης που έχει σε μεγάλο βαθμό κατάφερε να ξεπεράσει τη φραξιονιστική πολιτική (δεν έχει κομματικό προσανατολισμό).
Ρώτησα έναν ανώτερο αξιωματούχο του Υπουργείου Οικονομικών πόσο θα πρέπει να ενδιαφέρονται οι άνθρωποι στις ΗΠΑ για την έκθεση του Ντράγκι, την οποία ο εκπαιδευμένος οικονομολόγος στο MIT συντάσσει κατόπιν αιτήματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής — του πιο ισχυρού διοικητικού οργάνου της ΕΕ.
«Το πόσο πρέπει να προσέξει η Ουάσιγκτον εξαρτάται εξ ολοκλήρου από τον βαθμό στον οποίο η Ευρώπη δίνει προσοχή σε αυτό», απάντησε ο αξιωματούχος. «Νομίζω ότι υπάρχει λόγος που κάποιος στο ύψος του Μάριο Ντράγκι συμφώνησε να το γράψει».
Ο λόγος: τέτοιες μεταρρυθμίσεις θα χρειαστεί να ξεκαθαρίσουν ένα σωρό από γραφειοκρατικούς, πολιτικούς και οικονομικούς φραγμούς για να συμβούν. Χωρίς μια ώθηση από κάποιον όπως ο Ντράγκι, οποιεσδήποτε ευρείας κλίμακας οικονομικές μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να είναι νεκρές κατά την άφιξη.
«Θα πρέπει να πείσει τους αρχηγούς κρατών και τους αρχηγούς κυβερνήσεων της Ευρώπης με τη δύναμη των επιχειρημάτων», είπε ο Σάντερ Τορντοάρ, ο οποίος είναι επικεφαλής οικονομολόγος στο Κέντρο Ευρωπαϊκής Μεταρρύθμισης και προηγουμένως εργάστηκε στην ΕΚΤ κατά τη θητεία του Ντράγκι ως επικεφαλής του. «Πιστεύω ότι αυτός ήταν ουσιαστικά ο λόγος που ρωτήθηκε».
Το πρόσωπο που γνωρίζει τη σύνταξη της έκθεσής του είπε ότι θα αξιολογήσει τις αδυναμίες στην ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης με στόχο περισσότερο συντονισμό μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, μια εμπορική πολιτική που μειώνει τους γεωπολιτικούς κινδύνους για το μπλοκ και την ανάπτυξη αμυντικής βιομηχανικής ικανότητας, μεταξύ άλλων συστάσεων.
Εάν η ώθηση του Ντράγκι είναι επιτυχής, τέτοιες πολιτικές θα μπορούσαν να κλονίσουν περαιτέρω τη διατλαντική σχέση σε μια εποχή που οι ΗΠΑ προσπαθούν να δημιουργήσουν πιο ασφαλείς αλυσίδες εφοδιασμού, να προσελκύσουν επενδύσεις και να καταπολεμήσουν την κλιματική αλλαγή.
Φυσικά, η Κίνα φαίνεται μεγαλύτερη σε αυτή τη συζήτηση, με το Πεκίνο να αυξάνει τις επιδοτήσεις σε κάθε είδους αγαθά (μια απάντηση, ίσως, στην υψηλή ανεργία των νέων) και να πλημμυρίζει τις παγκόσμιες αγορές με την προκύπτουσα παραγωγή. Οι χώρες των ΗΠΑ και της ΕΕ την περασμένη εβδομάδα στο G7 συμφώνησαν από κοινού να αντιμετωπίσουν την Κίνα για αυτή την πλεονάζουσα ικανότητα.
Όμως, ενώ οι συζητήσεις για την πολιτική των ΗΠΑ έχουν επικεντρωθεί κεντρικά στην απειλή από την Κίνα, η Ευρώπη παρακινείται σε δράση όχι μόνο από το Πεκίνο αλλά και από την Ουάσιγκτον.
Στην ομιλία του, ο Ντράγκι ανέφερε διαδοχικά την Κίνα και μετά τις ΗΠΑ, όπου επεσήμανε τη «βιομηχανική πολιτική μεγάλης κλίμακας» και τον «προστατευτισμό».
Ο Tordoir μου είπε ότι αυτό έμοιαζε περισσότερο με ρητορικό εργαλείο παρά μια προσπάθεια εξίσωσης των δύο. Αλλά οι ΗΠΑ είναι μέρος αυτού που εμψυχώνει τη συζήτηση, πρόσθεσε.
“Δεν είναι τόσο πολύ που οι Ευρωπαίοι ανησυχούν για τον αμερικανικό οικονομικό εθνικισμό – ανησυχούν γι ‘αυτό – αλλά η μεγαλύτερη ανησυχία είναι για την υπεραπόδοση της Αμερικής και το πώς έχουμε μείνει πίσω”, είπε.
Στη χειρότερη περίπτωση, οι βιομηχανικές πολιτικές τόσο στις ΗΠΑ όσο και στην ΕΕ που στοχεύουν στην προσέλκυση επενδύσεων θα μπορούσαν να λειτουργήσουν σε πολλαπλούς σκοπούς και να κάνουν την όλη προσπάθεια πιο δαπανηρή και για τις δύο πλευρές.
Η προοπτική της επανεκλογής του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ διαφαίνεται επίσης στην ευρωπαϊκή συζήτηση, συμπεριλαμβανομένης της πρότασής του για γενικούς δασμούς 10 τοις εκατό, που θα μπορούσαν να επιφέρουν μεγαλύτερη απόκλιση στις πολιτικές.
Αλλά οι παγκόσμιες διασυνδέσεις δεν θα εξαφανιστούν απλώς.
«Παρ’ όλα αυτά που λέγονται για το πώς θα μπορούσαμε να ζούμε σε έναν πιο κατακερματισμένο κόσμο, με πολλές κουβέντες για τον επαναπροσανατολισμό της εφοδιαστικής αλυσίδας και τα υπόλοιπα, είναι πιθανό να υπάρχει ακόμα μια αρκετά ισχυρή παγκόσμια αγορά για αγαθά, υπηρεσίες, εργασία και ιδέες », δήλωσε ο Τζέφρι Οκαμότο, διευθύνων σύμβουλος της Goldman Sachs, ο οποίος ήταν κορυφαίος αξιωματούχος του Υπουργείου Οικονομικών επί Τραμπ.
«Εάν η Ευρώπη ακολουθούσε αυτό το μονοπάτι, θα μπορούσατε να δείτε να γίνεται μια πιο ενεργή συζήτηση μεταξύ των υπευθύνων χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ σχετικά με το εάν τα πράγματα που έχουν κάνει μέχρι σήμερα οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι επαρκή», δήλωσε ο Okamoto, ο οποίος ήταν επίσης ο Νο. 2 αξιωματούχος στο το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.
Προς το παρόν, υπάρχει κάποιος συντονισμός διηπειρωτικών πολιτικών.
Η απογοήτευση επικράτησε στην Ευρώπη αφού το Κογκρέσο ενέκρινε μια σειρά από πρωτοβουλίες για το κλίμα (στο νόμο με περίεργο τίτλο «Νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού»), με στόχο την προσέλκυση επενδύσεων καθαρής ενέργειας στις ΗΠΑ Οι Ευρωπαίοι ανησυχούν για απώλεια μεριδίου αγοράς.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν εργάστηκε έκτοτε για να αντιμετωπίσει τις πιο έντονες ανησυχίες τους, διευκρινίζοντας ότι τα ηλεκτρικά οχήματα ξένης κατασκευής θα μπορούσαν να δικαιούνται έκπτωση φόρου που παρέχεται από τον IRA για εμπορικά μισθωμένα αυτοκίνητα καθαρής ενέργειας.
Αλλά αυτός ο νόμος, μαζί με τις ομοσπονδιακές δαπάνες για την ενίσχυση της εγχώριας κατασκευής ημιαγωγών, τράβηξαν την προσοχή της Ευρώπης.
Το επόμενο έτος, η ΕΕ θα επανεξετάσει τους κανόνες της για τις επιδοτήσεις, γεγονός που θα μπορούσε να θέσει τα θεμέλια για πιο συντονισμένη βιομηχανική πολιτική.
«Οι ΗΠΑ με τον IRA, έχουν βάλει τα χρήματά τους εκεί που είναι τα λόγια τους», δήλωσε η τότε βουλευτής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Άννα-Μισέλ Ασημακοπούλου σε εκδήλωση που διοργάνωσε το POLITICO Europe τον Απρίλιο. «Πρέπει να κάνουμε το ίδιο».
Εκεί μπαίνει ο Ντράγκι.
Αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν μου είπαν ότι θα μπορούσε να υπάρξει μια σημαντική ανοδική πορεία για τους Αμερικανούς στο έργο του Ντράγκι.
Παρουσίασαν την ώθηση της ΕΕ για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής παραγωγικότητας και τις περισσότερες επενδύσεις στην πράσινη τεχνολογία ως θετικά για τις ΗΠΑ και για τον πλανήτη. Για παράδειγμα, οι περιττές αλυσίδες εφοδιασμού που κατασκευάστηκαν από τους συμμάχους μας θα μπορούσαν να είναι ένα χρήσιμο αποτέλεσμα, δεδομένου ότι η Ουάσιγκτον επιδιώκει τόσο την αξιοπιστία όσο και την ασφάλεια.
«Κάθε έθνος αξίζει την ικανότητα να οικοδομήσει μια οικονομία καθαρής ενέργειας που θα προστατεύει τους πολίτες του και θα υποστηρίζει τη μακροπρόθεσμη ανάπτυξη», είπε ο Τζον Ποντέστα, κορυφαίος βοηθός του προέδρου Τζο Μπάιντεν, σε ομιλία του την ίδια μέρα με τον Ντράγκι.
Και οι ΗΠΑ έχουν λόγους να πιστεύουν ότι η Ευρώπη δεν θα αποτελέσει τόσο μεγάλη απειλή για την οικονομική της θέση.
Κάθε κράτος μέλος της ΕΕ έχει τις δικές του φορολογικές πολιτικές και πολιτικές δαπανών, γεγονός που καθιστά δυσκολότερο να κάνει το είδος των συντονισμένων φορολογικών εκπτώσεων και επιδοτήσεων καθαρής ενέργειας που έχουν επιδιώξει οι ΗΠΑ. Η ΕΕ επίσης δεν έχει την ίδια ικανότητα με τις ΗΠΑ να δανείζονται χρήματα από κοινού.
Εν τω μεταξύ, το εμπόριο αποτελεί πολύ μεγαλύτερο μέρος του ευρωπαϊκού ΑΕΠ, καθιστώντας πιο ανέφικτη την επιδίωξη πιο νησιωτικών πολιτικών και θέτοντας το μπλοκ σε μεγαλύτερο κίνδυνο αντιποίνων από ξένες χώρες.
Ωστόσο, θα ήταν χρήσιμο για τις ΗΠΑ να σκεφτούν προληπτικά πώς να συντονιστούν με την ΕΕ με τρόπο που να ενισχύει τους δικούς μας εσωτερικούς στόχους. Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει την εφαρμογή ενός εγχειριδίου κανόνων που θα διέπει τον τρόπο χρήσης των επιδοτήσεων. Θα μπορούσε επίσης να σημαίνει την προσαρμογή των εμπορικών πολιτικών ώστε να συνεργάζονται πιο ομαλά με αυτές της Ευρώπης και να λαμβάνουν υπόψη τις δευτερογενείς επιπτώσεις για τις μικρότερες, φτωχότερες χώρες.
«Θα πρέπει να προσπαθήσουμε να είμαστε ρεαλιστές για το πώς θα επιτύχουμε τους στόχους μας για την κλιματική ανάπτυξη, αν δεν πρόκειται να βασιστούμε στην Κίνα και αυτό εξαρτάται από την οικοδόμηση νέων εμπορικών σχέσεων», δήλωσε ο Trevor Sutton, ο οποίος ηγείται ενός προγράμματος καθαρής ενέργειας και εμπορίου στο Κέντρο Παγκόσμιας Ενεργειακής Πολιτικής του Πανεπιστημίου Κολούμπια.
Είναι ακόμα νωρίς για αυτή τη συζήτηση στην Ευρώπη, φυσικά. Αλλά το έδαφος αρχίζει να μετατοπίζεται και οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής των ΗΠΑ θα ήταν σοφό να παρακολουθούν προσεκτικά.
Πηγή: politico.com
