Ερωτήσεις (και απαντήσεις ειδικών) σχετικά με την εμπορική συμφωνία ΕΕ-Mercosur
Η εμπορική συμφωνία ΕΕ-Mercosur είναι ένα ιστορικό βήμα με σημαντικές οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις. Ενώ παρέχει ευκαιρίες για ανάπτυξη και διασύνδεση, αντιμετωπίζει και προκλήσεις που απαιτούν προσεκτική διαχείριση. Η επιτυχία της συμφωνίας εξαρτάται από την ικανότητα των εμπλεκόμενων μερών να διαχειριστούν τα πολιτικά και οικονομικά ζητήματα που ανακύπτουν.
Άρθρο του atlanticcouncil.org εξετάζει την πρόσφατη εμπορική συμφωνία μεταξύ της ΕΕ και της Mercosur, αναλύει τους λόγους που οδήγησαν στην υπογραφή της συμφωνίας, τα οφέλη και τα μειονεκτήματα για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, και τα επόμενα βήματα για την επικύρωση και εφαρμογή της. Ειδικοί του Atlantic Council προσφέρουν διαφορετικές προοπτικές, αναλύοντας τις γεωπολιτικές και οικονομικές επιπτώσεις της συμφωνίας. Συζητούνται επίσης οι πολιτικές προκλήσεις που ενδέχεται να αντιμετωπιστούν.
Κύρια σημεία
- Γιατί προωθείται τώρα η συμφωνία ΕΕ-Mercosur; Η συμφωνία προωθείται τώρα λόγω του ότι η ΕΕ χρειάζεται νέες αγορές για εξαγωγές, δεδομένης της πιθανής αύξησης των αμερικανικών δασμών και της οικονομικής επιβράδυνσης της Κίνας, καθώς και της πολιτικής αδυναμίας της Γαλλίας, ενός βασικού αντιπάλου της συμφωνίας. Επίσης, η νέα δομή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δίνει στην Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μεγαλύτερη δύναμη για την προώθηση των προτεραιοτήτων της.
- Ποια είναι τα πλεονεκτήματα για τα μέλη της Mercosur; Τα μέλη της Mercosur αποκτούν σημαντική πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά για εξαγωγές όπως τρόφιμα και κρίσιμα ορυκτά, καθώς και μεγαλύτερες επενδύσεις λόγω των αυστηρών κριτηρίων της ΕΕ. Αυτό οδηγεί σε ενίσχυση της οικονομικής ανάπτυξης και δημιουργία θέσεων εργασίας.
- Ποιες είναι οι πιθανές προκλήσεις για τις βιομηχανίες της Mercosur; Οι βιομηχανίες της Mercosur θα αντιμετωπίσουν αυξημένο ανταγωνισμό από τα ευρωπαϊκά μεταποιημένα προϊόντα και θα πρέπει να εκσυγχρονιστούν, να ψηφιοποιηθούν και να αυξήσουν την αποδοτικότητά τους για να παραμείνουν ανταγωνιστικές. Επίσης, οι περιβαλλοντικοί κανονισμοί της ΕΕ ενδέχεται να επηρεάσουν δυσανάλογα τους παραγωγούς της Mercosur.
- Ποια είναι τα πλεονεκτήματα της συμφωνίας για την ΕΕ; Η συμφωνία προσφέρει στην ΕΕ καλύτερη πρόσβαση σε νέες αγορές στη Λατινική Αμερική και δυνατότητα πρόσβασης σε κρίσιμα ορυκτά, ενώ παράλληλα μειώνει την επιρροή της Κίνας στην περιοχή. Επίσης, βοηθά στην διαφοροποίηση του εμπορικού χαρτοφυλακίου της ΕΕ.
- Ποια είναι τα πιθανά μειονεκτήματα για την ΕΕ; Η παροχή πρόσβασης στην ευρωπαϊκή αγορά σε αγροτικά προϊόντα από την Mercosur, ιδίως το κρέας, έχει προκαλέσει διαφωνίες και αντιδράσεις, ιδιαίτερα στη Γαλλία. Επίσης, υπάρχουν ανησυχίες για τις πρακτικές βιωσιμότητας στις χώρες της Mercosur.
- Γιατί η Γαλλία είναι ένας σημαντικός αντίπαλος της συμφωνίας; Η Γαλλία ανησυχεί για την αυξημένη εισαγωγή γεωργικών προϊόντων από την Mercosur, η οποία θα μπορούσε να βλάψει τους Γάλλους αγρότες, καθώς και για τις περιβαλλοντικές πρακτικές των χωρών της Mercosur. Επιπλέον, η πολιτική αδυναμία του Γάλλου Προέδρου Μακρόν έχει περιορίσει την ικανότητά του να εμποδίσει τη συμφωνία.
- Πώς η πολιτική κατάσταση στη Γερμανία επηρεάζει τη συμφωνία; Παρόλο που η κυβέρνηση και τα κυρίαρχα κόμματα στη Γερμανία υποστηρίζουν την συμφωνία ΕΕ-Mercosur, πολλοί Γερμανοί αισθάνονται οικονομικά παραμελημένοι και ενδέχεται να την θεωρήσουν ως έναν ακόμη λόγο για να ψηφίσουν ένα ευρωσκεπτικιστικό κόμμα, αυξάνοντας έτσι το πολιτικό κόστος της συμφωνίας.
- Τι ρόλο παίζουν οι ποσοστώσεις στη συμφωνία; Οι ποσοστώσεις έχουν τεθεί για να περιορίσουν τις εισαγωγές ορισμένων προϊόντων, όπως το βόειο κρέας, για να κατευνάσουν τις ανησυχίες των Ευρωπαίων αγροτών. Για παράδειγμα, υπάρχει ποσόστωση που ισοδυναμεί με μια μπριζόλα από την Mercosur ανά Ευρωπαίο πολίτη το χρόνο.
- Ποια είναι τα επόμενα βήματα για τη συμφωνία; Τα επόμενα βήματα περιλαμβάνουν τη νομική επεξεργασία, τη μετάφραση, την επίσημη υπογραφή και την επικύρωση από τα εθνικά κοινοβούλια και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Αναμένεται μια έντονη δημόσια συζήτηση μεταξύ των εμπλεκόμενων μερών.
- Πώς η συμφωνία επηρεάζει τις σχέσεις μεταξύ ΕΕ και ΗΠΑ; Η συμφωνία θεωρείται εν μέρει ως ένα μήνυμα προς τις ΗΠΑ, ιδιαίτερα σε περίπτωση που ο Ντόναλντ Τραμπ επανέλθει στην προεδρία και επιβάλει δασμούς. Επίσης, αποτελεί μια προσπάθεια της ΕΕ να διαφοροποιήσει τις εμπορικές της σχέσεις και να ενισχύσει τη θέση της στην παγκόσμια σκηνή.
Εμπορική Συμφωνία ΕΕ-Mercosur
Το άρθρο εξετάζει τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) και της Mercosur, της οικονομικής ένωσης της Νότιας Αμερικής που αποτελείται από την Αργεντινή, τη Βολιβία, τη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη. Η συμφωνία, που βρίσκεται υπό διαπραγμάτευση εδώ και δεκαετίες, έχει επιτευχθεί εν μέσω γεωπολιτικών και οικονομικών αλλαγών και δημιουργεί μια περιοχή ελεύθερου εμπορίου που περιλαμβάνει πάνω από 780 εκατομμύρια ανθρώπους.
Κύρια Θέματα και Ιδέες:
1.Χρονική Στιγμή της Συμφωνίας:
- Πολιτική Δυναμική: Η συμφωνία προωθείται τώρα λόγω της ευνοϊκής πολιτικής συγκυρίας. Η αδυναμία της γαλλικής κυβέρνησης, σε συνδυασμό με την ισχυρή θέση της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ursula von der Leyen, επέτρεψαν την επιτάχυνση των διαδικασιών. Όπως σημειώνει ο L. Daniel Mullaney, “υπάρχει πιθανώς ένα στοιχείο ‘χτύπα σίδερο όσο είναι ζεστό’ στον χρονισμό της συμφωνίας.”
- Παγκόσμια Οικονομική Αβεβαιότητα: Η συμφωνία αποτελεί απάντηση στην αυξανόμενη παγκόσμια προστατευτική τάση και τις οικονομικές αβεβαιότητες. Από την πλευρά της ΕΕ, έχει ως στόχο να εξασφαλίσει νέους προορισμούς για τις εξαγωγές της, δεδομένων των πιθανών αύξησεων των αμερικανικών δασμών και της επιβράδυνσης της κινεζικής οικονομίας. Ο Charles Lichfield υπογραμμίζει, “η ΕΕ προτιμά να χρησιμοποιήσει την ελκυστικότητα της ενιαίας της αγοράς για να εξασφαλίσει διμερείς συμφωνίες για την πρόσβαση στην αγορά.”
- Στρατηγική Συνεργασία: Η ΕΕ αναζητά συνεργασίες με αναπτυσσόμενες χώρες, ιδιαίτερα δεδομένης της πιθανής επιδείνωσης των σχέσεων με τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με την Frances Burwell, “η Επιτροπή γνωρίζει καλά ότι πρέπει να φανεί ότι συνεργάζεται με αναπτυσσόμενες χώρες, και πρέπει να τις φέρει μαζί της ως οικονομικούς και πολιτικούς εταίρους.”
2.Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα για τα Μέλη της Mercosur:
- Πλεονεκτήματα: Πρόσβαση στην Ευρωπαϊκή Αγορά: Η συμφωνία παρέχει σημαντική πρόσβαση στην ευρωπαϊκή αγορά, έναν σημαντικό εισαγωγέα βασικών εξαγωγών της Mercosur, όπως τρόφιμα και κρίσιμα ορυκτά.
- Επενδύσεις: Αναμένεται να προσελκύσει περισσότερες επενδύσεις λόγω των αυστηρών κριτηρίων της ΕΕ.
- Οικονομική Ανάπτυξη: Η συμφωνία προβλέπεται να ενισχύσει την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας. Όπως επισημαίνει ο Abrão Neto, “η συμφωνία βελτιώνει την πρόσβαση στην αγορά για τις εξαγωγές της Mercosur, μειώνει το κόστος για την εισαγωγή βασικών εισροών και μηχανημάτων, προσελκύει ξένες επενδύσεις και προωθεί την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.”
- Μειονεκτήματα: Ανταγωνισμός: Η εισροή ευρωπαϊκών βιομηχανικών προϊόντων θα θέσει τις βιομηχανίες της Mercosur αντιμέτωπες με αυξημένο ανταγωνισμό.
- Περιβαλλοντικά Πρότυπα: Τα περιβαλλοντικά πρότυπα που επιβάλλονται από την ΕΕ μπορεί να επηρεάσουν δυσανάλογα τους παραγωγούς της Mercosur, σύμφωνα με τον Abrão Neto.
3.Πλεονεκτήματα και Μειονεκτήματα για την ΕΕ και τα Κράτη Μέλη:
- Πλεονεκτήματα: Διαφοροποίηση: Η ενσωμάτωση του εμπορίου με ένα σημαντικό μέρος του Δυτικού Ημισφαιρίου θα διαφοροποιήσει το εμπορικό χαρτοφυλάκιο της ΕΕ.
- Πρόσβαση σε Κρίσιμα Ορυκτά: Η ΕΕ επιδιώκει πρόσβαση στα κρίσιμα ορυκτά που διατίθενται στις χώρες της Mercosur και αποσκοπεί να περιορίσει την αυξανόμενη επιρροή της Κίνας σε αυτόν τον τομέα.
- Νέες Αγορές: Η συμφωνία αναμένεται να φέρει σημαντικά οικονομικά οφέλη στην ΕΕ όσον αφορά τις νέες αγορές.
- Μειονεκτήματα: Πολιτικές Αντιδράσεις: Η παροχή πρόσβασης στην αγορά γεωργικών προϊόντων στη Mercosur είναι αμφιλεγόμενη, ιδιαίτερα στη Γαλλία, και μπορεί να προκαλέσει σημαντικές πολιτικές αντιδράσεις.
- Ανησυχίες για τη Βιωσιμότητα: Οι πρακτικές βιωσιμότητας στις χώρες της Mercosur έχουν προκαλέσει διαμάχες. Όπως λέει ο L. Daniel Mullaney, “ενώ αυτή μπορεί να είναι μια σοφή οικονομική επιλογή, θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντική πολιτική αντίδραση.” Η Frances Burwell επισημαίνει ότι “οι οικονομικές ευκαιρίες της συμφωνίας μπορεί να αντισταθμιστούν από τα πολιτικά μειονεκτήματα.”
4.Επόμενα Βήματα:
- Διαδικασίες: Η συμφωνία πρέπει να υποβληθεί σε νομικό έλεγχο, να μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες, να υπογραφεί και να επικυρωθεί από τα εθνικά κοινοβούλια και των δύο πλευρών.
- Προκλήσεις: Αναμένονται σημαντικές πολιτικές και διαβουλεύσεις μεταξύ των ενδιαφερομένων, οι οποίες θα μπορούσαν να δημιουργήσουν προκλήσεις πριν από την πλήρη εφαρμογή. Ο L. Daniel Mullaney σχολιάζει, “οι συζητήσεις για τα θετικά και αρνητικά στοιχεία αυτής της πρωτοβουλίας θα λάβουν χώρα δημοσίως.”
Συμπεράσματα: Η εμπορική συμφωνία ΕΕ-Mercosur είναι ένα ιστορικό βήμα με σημαντικές οικονομικές και πολιτικές επιπτώσεις. Ενώ παρέχει ευκαιρίες για ανάπτυξη και διασύνδεση, αντιμετωπίζει και προκλήσεις που απαιτούν προσεκτική διαχείριση. Η επιτυχία της συμφωνίας εξαρτάται από την ικανότητα των εμπλεκόμενων μερών να διαχειριστούν τα πολιτικά και οικονομικά ζητήματα που ανακύπτουν.
Σημαντικές παραθέσεις δηλώσεων:
- Daniel Mullaney: “υπάρχει πιθανώς ένα στοιχείο ‘χτύπα σίδερο όσο είναι ζεστό’ στον χρονισμό της συμφωνίας.”
- Charles Lichfield: “η ΕΕ προτιμά να χρησιμοποιήσει την ελκυστικότητα της ενιαίας της αγοράς για να εξασφαλίσει διμερείς συμφωνίες για την πρόσβαση στην αγορά.”
- Frances Burwell: “η Επιτροπή γνωρίζει καλά ότι πρέπει να φανεί ότι συνεργάζεται με αναπτυσσόμενες χώρες, και πρέπει να τις φέρει μαζί της ως οικονομικούς και πολιτικούς εταίρους.”
- Abrão Neto: “η συμφωνία βελτιώνει την πρόσβαση στην αγορά για τις εξαγωγές της Mercosur, μειώνει το κόστος για την εισαγωγή βασικών εισροών και μηχανημάτων, προσελκύει ξένες επενδύσεις και προωθεί την οικονομική ανάπτυξη και τη δημιουργία θέσεων εργασίας.”
- Daniel Mullaney: “ενώ αυτή μπορεί να είναι μια σοφή οικονομική επιλογή, θα μπορούσε να προκαλέσει σημαντική πολιτική αντίδραση.”
- Frances Burwell: “οι οικονομικές ευκαιρίες της συμφωνίας μπορεί να αντισταθμιστούν από τα πολιτικά μειονεκτήματα.”
- Daniel Mullaney: “οι συζητήσεις για τα θετικά και αρνητικά στοιχεία αυτής της πρωτοβουλίας θα λάβουν χώρα δημοσίως.”
Γλωσσάρι Βασικών Όρων
- Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ): Μια πολιτική και οικονομική ένωση 27 ευρωπαϊκών κρατών μελών.
- Mercosur: Ένα οικονομικό μπλοκ στη Νότια Αμερική που αποτελείται από την Αργεντινή, τη Βολιβία, τη Βραζιλία, την Παραγουάη και την Ουρουγουάη.
- Ποσοστώσεις: Περιορισμοί στην ποσότητα ενός συγκεκριμένου προϊόντος που μπορεί να εισαχθεί ή να εξαχθεί.
- Δασμοί: Φόροι που επιβάλλονται στα εισαγόμενα ή εξαγόμενα αγαθά.
- Ελεύθερη Εμπορική Ζώνη: Μια περιοχή όπου τα κράτη μέλη συμφωνούν να εξαλείψουν τους δασμούς και άλλους εμπορικούς φραγμούς μεταξύ τους.
- Επικύρωση: Η επίσημη έγκριση μιας συμφωνίας, συνήθως από ένα κοινοβούλιο ή άλλη κυβερνητική αρχή.
- Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο: Το εκλεγμένο νομοθετικό σώμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
- Γεωπολιτική: Η μελέτη της σχέσης μεταξύ γεωγραφίας, πολιτικής και οικονομίας.
- Πολιτική Οικονομία: Η μελέτη των σχέσεων μεταξύ πολιτικών και οικονομικών διαδικασιών.
- Βιωσιμότητα: Η ικανότητα να διατηρηθεί μια διαδικασία ή μια κατάσταση χωρίς να εξαντληθούν οι φυσικοί πόροι ή να προκληθεί σημαντική περιβαλλοντική ζημιά.
