Η αμερικανική εξωτερική πολιτική έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ

Άρθρο του richardhanania.com εξετάζει την πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, τονίζοντας τον ατελέσφορο χαρακτήρα της ηγεμονίας Άσαντ και την έλλειψη νομιμοποίησης του. Αναλύεται ο ρόλος των ισλαμιστών ανταρτών, η επιρροή των ΗΠΑ στην εξέλιξη των γεγονότων, και η θεωρία του Φουκουγιάμα για το τέλος της ιστορίας ως μια διαλεκτική προς την φιλελεύθερη δημοκρατία. Τέλος, προτείνεται η συνεχιζόμενη εμπλοκή των ΗΠΑ στη Συρία, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποφυγή της επικράτησης εξτρεμιστικών δυνάμεων.

 
Η Νομιμοποίηση της Πολιτικής Εξουσίας στη Συρία

Στην περίπτωση της Συρίας, η νομιμοποίηση της πολιτικής εξουσίας ορίστηκε κυρίως από την ικανότητα του καθεστώτος να διατηρήσει την εσωτερική τάξη και ασφάλεια, χρησιμοποιώντας ωμή βία και προπαγάνδα για να καταστείλει την αντιπολίτευση και να προβάλει την εικόνα του ως μόνη εναλλακτική λύση στο χάος ή τον ισλαμισμό.

• Το καθεστώς Άσαντ, παρά την ιδεολογία του που τόνιζε τον σοσιαλισμό, τον κοσμικό χαρακτήρα και τον παναραβισμό, κυβερνούσε μέσω καταστολής του αραβικού λαού.
• Η οικογένεια Άσαντ, ανήκοντας στη μειονοτική αλαουίτικη σέκτα του σιιτικού Ισλάμ, αντιμετώπισε ιστορικά αντιπολίτευση κυρίως από ισλαμιστές.
• Το καθεστώς στηρίχθηκε στην καταστολή μέσω φόβου, τρομοκρατώντας τον πληθυσμό και υποστηρίζοντας ότι η μόνη εναλλακτική λύση ήταν η πλήρης αναρχία ή ο ισλαμισμός.
• Η χρήση ωμής βίας για την αντιμετώπιση κάθε προβλήματος, με τη βοήθεια ξένων δυνάμεων, κατέστησε το καθεστώς ασταθές μακροπρόθεσμα.

Η έλλειψη πραγματικής εσωτερικής νομιμοποίησης οδήγησε στην εξάρτηση από την αδιαφορία ή την υποταγή του πληθυσμού. Η Αραβική Άνοιξη, ωστόσο, ανέδειξε την έλλειψη αδιαφορίας, με εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες να απαιτούν την πτώση του καθεστώτος.

Παράλληλα, η εξωτερική νομιμοποίηση του καθεστώτος τροφοδοτήθηκε από την υποτιθέμενη προστασία μειονοτήτων από την ισλαμιστική απειλή. Η Δύση, φοβούμενη την επικράτηση του ισλαμισμού, ανέχθηκε το αυταρχικό καθεστώς, ενώ ορισμένοι είδαν την πτώση του Άσαντ ως επιβεβαίωση της αποτελεσματικότητας των δυτικών πιέσεων στην προώθηση της φιλελεύθερης δημοκρατίας.

Συνοψίζοντας, η νομιμοποίηση της πολιτικής εξουσίας στη Συρία υπήρξε μια σύνθετη έννοια, βασισμένη σε ένα μείγμα εσωτερικής καταστολής, εξωτερικής υποστήριξης και προπαγάνδας που εκμεταλλεύτηκε τον φόβο του χάους και του ισλαμισμού.

 
Ο Ρόλος της Αμερικανικής Εξωτερικής Πολιτικής

Η αμερικανική εξωτερική πολιτική έπαιξε καθοριστικό ρόλο στην κατάρρευση του καθεστώτος Άσαντ, σύμφωνα με τις πηγές του άρθρου.

• Πίεση για μετριοπάθεια: Η Δύση άσκησε πίεση στους αντάρτες να μετριάσουν τις θέσεις τους, με αποτέλεσμα την άνοδο της HTS, μιας ομάδας με πιο ανεκτικές απόψεις.
• Περιορισμός του Άσαντ και των Ισλαμιστών: Οι ΗΠΑ εμπόδισαν τόσο τον Άσαντ όσο και τους ισλαμιστές αντάρτες να επιτύχουν ολοκληρωτική νίκη, δημιουργώντας ένα αδιέξοδο.
• Στρατιωτική επέμβαση κατά του ISIS: Η αμερικανική στρατιωτική δύναμη ήταν κρίσιμη για την ήττα του ISIS, ανοίγοντας τον δρόμο για την ανάδειξη της HTS.
• Διπλωματική πίεση: Οι ΗΠΑ άσκησαν διπλωματική πίεση μέσω κυρώσεων και υποστήριξης των ανταρτών, αποδυναμώνοντας το καθεστώς Άσαντ.

Ο συγγραφέας υποστηρίζει ότι η αμερικανική πολιτική, αν και όχι πάντα συνεκτική, λειτούργησε ως “σφυρί” που οδήγησε σε ένα πιο ευνοϊκό περιβάλλον για την πτώση του Άσαντ.

 
Η Γεωπολιτική ως Χεγκελιανή Διαλεκτική

Οι πηγές προτείνουν ότι η γεωπολιτική μπορεί να ιδωθεί ως μια σκηνή όπου η διαλεκτική διαδικασία του Χέγκελ εκτυλίσσεται μέσω του ανταγωνισμού διαφορετικών συμφερόντων. Νέες ιδέες, όπως ένα σύγχρονο χαλιφάτο ή ο «Ρωσικός Κόσμος», εμφανίζονται και προκαλούν αντιδράσεις. Αυταρχικά καθεστώτα εκμεταλλεύονται την απειλή του χάους ή των εξτρεμιστών για να δικαιολογήσουν τις σκληρές τους μεθόδους.

Η ανάλυση υπογραμμίζει μια γενική τάση προς τον φιλελευθερισμό, καθώς οι μη φιλελεύθερες ιδέες τείνουν να αποτυγχάνουν να ανταποκριθούν στις επιθυμίες των ανθρώπων. Ενώ ο εθνικισμός και ο θρησκευτικός φονταμενταλισμός προσφέρουν βραχυπρόθεσμη έλξη, η φτώχεια και η καταπίεση που συνήθως επιφέρουν οδηγούν τους πληθυσμούς να αναζητήσουν εναλλακτικές.

Παρόλα αυτά, τα αυταρχικά καθεστώτα μπορούν να κυβερνούν για μεγάλο χρονικό διάστημα αγνοώντας τη βούληση των πολιτών, ενώ οι ομάδες που τους αντιτίθενται συχνά δεν είναι λιγότερο αντιφιλελεύθερες. Η αμερικανική εξωτερική πολιτική, σύμφωνα με το άρθρο, λειτουργεί περιορίζοντας την ισχύ αυτών των δυνάμεων μέσω οικονομικής και στρατιωτικής υποστήριξης, εμποδίζοντας ταυτόχρονα τα κράτη να καταχρώνται την εξουσία τους με πρόσχημα την καταπολέμηση του χάους.

Στην περίπτωση της Συρίας, το άρθρο υποστηρίζει ότι η αμερικανική παρέμβαση, με την αποτροπή τόσο της πλήρους επικράτησης του Άσαντ όσο και της νίκης των ισλαμιστών ανταρτών, άνοιξε το δρόμο για την άνοδο μιας πιο μετριοπαθούς δύναμης όπως το HTS. Η αμερικανική εξωτερική πολιτική, έστω και ακούσια, λειτούργησε ως καταλύτης για την ανάδειξη μιας νέας σύνθεσης στη συριακή σύγκρουση, αντανακλώντας την χεγκελιανή διαλεκτική διαδικασία.