Η απόκρυψη της αλήθειας και η μονολιθική υπεράσπιση: Μια μορφή ωμής πολιτικής βίας;

Η απόκρυψη της αλήθειας δεν είναι ποτέ ουδέτερη. Είναι μια συνειδητή επιλογή που εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα. Όταν ένας πολιτικός ή μια κυβέρνηση επιλέγει να αποκρύψει ή να αλλάξει την αλήθεια, αυτό συχνά συνοδεύεται από μια επιθετική πολιτική απέναντι σε όσους τολμούν να διαφωνήσουν. Αφήνει ευδιάκριτα παντού δακτυλικά αποτυπώματα. Και στην διαδικασία, και στο κίνητρο, και στις προθέσεις, και στον σκοπό, και στους βασικούς εφαρμοστές -παίκτες της ομάδας…

 
Ένας πολιτικός που δεν λογοδοτεί είναι ένας πολιτικός που λειτουργεί ανεξέλεγκτα

 
Η πολιτική σκηνή ανέκαθεν ήταν ένας χώρος αντιπαράθεσης, διαλόγου, αλλά και συγκρούσεων. Ωστόσο, όταν η αλήθεια αποκρύπτεται, παραποιείται ή υποσκελίζεται από την ανάγκη υπεράσπισης μίας και μοναδικής εκδοχής, η κατάσταση μπορεί να χαρακτηριστεί ως ωμή βία. Όχι με τη φυσική έννοια που συνδέεται με σωματική βία, αλλά με τη συστηματική και συνειδητή χρήση της εξουσίας και του λόγου για την εξάλειψη κάθε εναλλακτικής φωνής. Είναι άραγε αυτή η πρακτική δείγμα πολιτικής στρατηγικής ή κάτι βαθύτερο που πλήττει τη δημοκρατία και την κοινωνική συνοχή;

Η βία στην πολιτική δεν περιορίζεται σε εμφανείς μορφές όπως οι δικτατορίες ή οι πολεμικές συγκρούσεις. Υπάρχει και η πιο ύπουλη μορφή της, η συστηματική χρήση της εξουσίας για την επιβολή μιας συγκεκριμένης εκδοχής της πραγματικότητας. Όταν οι πολιτικοί επιλέγουν να αποκρύψουν την αλήθεια ή να παρουσιάσουν μια “κατασκευασμένη αλήθεια” ως τη μοναδική, ασκούν μια μορφή εξουσιαστικής βίας που πλήττει την ελευθερία της σκέψης και της γνώμης.

Η έννοια της “ωμής βίας” εδώ έγκειται στο γεγονός ότι αυτή η στρατηγική λειτουργεί με τρόπο σαρωτικό: δεν αφήνει περιθώρια για διάλογο, δεν αναγνωρίζει την πολυφωνία, και εν τέλει, απαξιώνει την ίδια την έννοια της δημοκρατίας. Είναι μια επίδειξη δύναμης που δεν απαιτεί όπλα, αλλά λόγια, επικοινωνιακές τεχνικές και θεσμική κυριαρχία.

Η υπεράσπιση της “μοναδικής αλήθειας” ενός πολιτικού ή μιας παράταξης έχει διπλή λειτουργία: αφενός προσπαθεί να συσπειρώσει υποστηρικτές, αφετέρου να αποδυναμώσει την αντιπολίτευση. Αυτή η στρατηγική, όμως, συχνά οδηγεί σε ακραίες συμπεριφορές, όπου η άλλη άποψη παρουσιάζεται όχι απλώς ως διαφωνία, αλλά ως απειλή.

Ένα ιστορικό παράδειγμα είναι η χρήση της προπαγάνδας σε αυταρχικά καθεστώτα, όπου η αλήθεια παραποιείται ή αποκρύπτεται για να εξυπηρετήσει πολιτικά συμφέροντα. Αλλά και σε δημοκρατικά καθεστώτα, η συγκάλυψη σκανδάλων ή η παραπληροφόρηση μπορεί να οδηγήσει σε παρόμοιες καταστάσεις. Η μονολιθικότητα δεν αφήνει χώρο για διάλογο, αλλά κυρίως για την αναγνώριση της διαφορετικότητας. Όταν η “αλήθεια” γίνεται εργαλείο εξουσίας, η κοινωνία χάνει την ισορροπία της.

Ένας πολιτικός που δεν λογοδοτεί είναι ένας πολιτικός που λειτουργεί ανεξέλεγκτα. Η έλλειψη λογοδοσίας δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου η διαφθορά και η κατάχρηση εξουσίας ευδοκιμούν. Όταν οι θεσμοί που υποτίθεται ότι ελέγχουν την εξουσία αποδυναμώνονται, η “ωμή βία” γίνεται ορατή, όχι μόνο στον πολιτικό λόγο αλλά και στις καθημερινές λειτουργίες του κράτους.

Η συγκάλυψη σκανδάλων, η άρνηση αποδοχής ευθυνών και η απαξίωση της κριτικής αποτελούν πρακτικές που οδηγούν σε έναν φαύλο κύκλο διαφθοράς. Τελικά, η κοινωνία πληρώνει το τίμημα, με τη μορφή φτωχών υπηρεσιών, οικονομικής ανισότητας και κοινωνικής δυσπιστίας.

Η απόκρυψη της αλήθειας δεν είναι ποτέ ουδέτερη. Είναι μια συνειδητή επιλογή που εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα. Όταν ένας πολιτικός ή μια κυβέρνηση επιλέγει να αποκρύψει ή να αλλάξει την αλήθεια, αυτό συχνά συνοδεύεται από μια επιθετική πολιτική απέναντι σε όσους τολμούν να διαφωνήσουν.

Μέσα από την παραπληροφόρηση και τη χειραγώγηση των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης, η αντίθετη άποψη συχνά φιμώνεται, παρουσιάζεται ως “αντιπατριωτική” ή “επικίνδυνη”. Αυτή η πρακτική δεν είναι απλώς αντιδημοκρατική. Είναι μια μορφή βίας που αποσκοπεί στην καταστολή της κριτικής σκέψης.

Για να αντιμετωπιστεί αυτή η μορφή βίας, απαιτούνται συγκεκριμένα μέτρα:

• Ενίσχυση της λογοδοσίας: Οι πολιτικοί πρέπει να είναι υπόλογοι για τις πράξεις τους, μέσα από ανεξάρτητους θεσμούς και διαδικασίες.
• Ελευθερία του Τύπου: Ένας ελεύθερος και ανεξάρτητος Τύπος είναι η πρώτη γραμμή άμυνας απέναντι στη συγκάλυψη της αλήθειας.
• Εκπαίδευση και ενεργός πολίτης: Μια πολιτικά ενημερωμένη κοινωνία έχει τη δύναμη να απαιτεί διαφάνεια και να αντιστέκεται σε μονολιθικές προσεγγίσεις.

Η απόκρυψη της αλήθειας και η μονολιθική υπεράσπιση μιας μοναδικής εκδοχής της πραγματικότητας δεν είναι απλώς ένα πολιτικό εργαλείο. Είναι μια μορφή ωμής βίας που υπονομεύει τη δημοκρατία, διαβρώνει τους θεσμούς και απαξιώνει την ίδια την έννοια της αλήθειας. Σε μια εποχή όπου η πληροφορία είναι πιο προσβάσιμη από ποτέ, η ευθύνη για την προστασία της αλήθειας ανήκει τόσο στους πολιτικούς όσο και στους πολίτες. Διότι μόνο μέσα από τη διαφάνεια, τη λογοδοσία και τον διάλογο μπορεί να υπάρξει μια υγιής και δίκαιη κοινωνία.

mywaypress.gr