Η κρίση πολιτικής αρετής της Αμερικής

Του Arthur C. Brooks

 
«Μια δημοκρατία, αν μπορείς να τη διατηρήσεις».

Αυτή ήταν η διάσημη απάντηση του Βενιαμίν Φραγκλίνου στην ερώτηση της Ελίζαμπεθ Γουίλιαμ Πάουελ: «Λοιπόν, γιατρέ, τι έχουμε, δημοκρατία ή μοναρχία;» καθώς έφευγε από τη Συνταγματική Συνέλευση που μόλις είχε ολοκληρωθεί στις 17 Σεπτεμβρίου 1787.¹ Προσπαθούμε να το διατηρήσουμε από τότε. Για τον Alexis de Tocqueville στις αρχές του δέκατου ένατου αιώνα, η δημοκρατία ήταν το καθοριστικό χαρακτηριστικό του έθνους, δίνοντάς του τον τίτλο του πιο διάσημου βιβλίου του, Democracy in America. Οι ηγέτες των ΗΠΑ έχουν προωθήσει τις δημοκρατικές αξίες στο εσωτερικό και σε όλο τον κόσμο ως ανώτερες από όλες τις άλλες για σχεδόν 250 χρόνια μέσω της διπλωματίας, της ανάπτυξης και της στρατιωτικής δράσης, καθώς και πολιτιστικών και πνευματικών θεσμών – συμπεριλαμβανομένου αυτού του περιοδικού.

Και όμως, φαίνεται ότι εκατομμύρια Αμερικανοί έχουν χάσει την εμπιστοσύνη τους σε αυτή την  παραδοσιακή αμερικανική «μάρκα». Σύμφωνα με έρευνα του Ιουνίου 2023, σχεδόν οι μισοί Αμερικανοί λένε ότι πιστεύουν ότι η δημοκρατία μας λειτουργεί «όχι πολύ καλά» ή «καθόλου».² Το προηγούμενο έτος, το 62% είχε συμφωνήσει με την πρόταση ότι «η αμερικανική δημοκρατία απειλείται επί του παρόντος».³

Τι προκαλεί αυτή την κρίση ταυτότητας; Προβλέψιμα σε μια περίοδο ακραίας πολιτικής πόλωσης, πολλοί λένε, «το άλλο κόμμα». Πράγματι, στην ίδια δημοσκόπηση του Ιουνίου του 2023, περίπου οι μισοί (47%) δήλωσαν ότι οι Δημοκρατικοί έκαναν «κάπως κακή» ή «πολύ κακή» δουλειά υποστηρίζοντας τη δημοκρατία, ενώ το 56% είπε αυτό για τους Ρεπουμπλικάνους. Το 2021, μια τεράστια πλειοψηφία (85%) των Αμερικανών που ερωτήθηκαν δήλωσαν ότι πιστεύουν ότι το πολιτικό σύστημα του έθνους τους «πρέπει να μεταρρυθμιστεί πλήρως» ή «χρειάζεται σημαντικές αλλαγές».⁴

Μια άλλη κοινή εξήγηση είναι το οικονομικό μας σύστημα: Πολλοί κατηγορούν τον σύγχρονο καπιταλισμό για τα προβλήματα της δημοκρατίας. Το σύστημα της ελεύθερης επιχείρησης, σύμφωνα με το επιχείρημα, ενδυναμώνει την απληστία και τη διαφθορά και δίνει σε μια πλούσια μειοψηφία υπερβολικό έλεγχο πάνω στο πολιτικό μας σύστημα και τους νόμους.5 Κάθε φορά που οι ψηφοφόροι φαίνονται έτοιμοι να πιέσουν για αναδιανομή εισοδήματος ή υψηλότερους φόρους, οι εταιρείες και οι πλούσιοι χρησιμοποιούν την τεράστια επιρροή τους για να ματαιώσουν τη δημοκρατική βούληση. Αυτή η παρεμπόδιση της δημοκρατίας μειώνει τελικά την εμπιστοσύνη του κοινού στους θεσμούς μας.⁶ Ωστόσο, η πεποίθηση ότι ο καπιταλισμός υπονομεύει τη δημοκρατία δεν περιορίζεται στην αριστερά, ειδικά πρόσφατα. Εκείνοι που αυτοαποκαλούνται «εθνικοί συντηρητικοί» προβάλλουν πολλά από τα ίδια επιχειρήματα. Το βασικό τους παράπονο, το οποίο απέκτησε έλξη με την προεδρία του Ντόναλντ Τραμπ, είναι ότι ο παγκόσμιος καπιταλισμός βλάπτει τους απλούς Αμερικανούς αναθέτοντας θέσεις εργασίας σε εξωτερικούς συνεργάτες και εργαζομένους μετανάστες. Οι εγχώριοι εργαζόμενοι βρίσκονται απαξιωμένοι και αποστερημένοι, θύματα άνετων -και αναμφισβήτητα μη δημοκρατικών- σχέσεων μεταξύ των ελίτ που έχουν χρήματα και των υπευθύνων χάραξης πολιτικής. 7

Η απάντηση, για τους επικριτές του καπιταλισμού τόσο της αριστεράς όσο και της δεξιάς, είναι ο ισχυρότερος κυβερνητικός έλεγχος των οικονομικών θεσμών, ώστε να μπορούν να αντισταθούν στις πιέσεις των ελίτ. Οι φόροι, προσθέτουν πολλοί από αυτούς τους επικριτές, θα πρέπει επίσης να είναι πιο αναδιανεμητικοί και ορισμένοι επικριτές ζητούν επίσης αυστηρότερα όρια στο εμπόριο και τη μετανάστευση. Μια πρόσφατη έρευνα των ιδεών των ακαδημαϊκών εμπειρογνωμόνων για την εξισορρόπηση του καπιταλισμού με τη δημοκρατία σημείωσε πως όλοι συμφώνησαν ότι «το πιο σημαντικό βήμα είναι η εκ νέου ενδυνάμωση των κυβερνήσεων, αν και αποκλίνουν ως προς το αν αυτό σημαίνει πιο αποτελεσματική ρύθμιση, προοδευτική φορολογία, φόρους περιουσίας ή άλλα μέτρα».⁸ Με άλλα λόγια, η ισχυρότερη δημοκρατία απαιτεί ασθενέστερο καπιταλισμό.

Αυτή η εκτίμηση της επίδρασης του καπιταλισμού στη δημοκρατία είναι λανθασμένη, και επομένως  η συνταγή πολιτικής είναι λανθασμένη. Ο καπιταλισμός ως τέτοιος δεν αποδυναμώνει τη δημοκρατία· Αντίθετα, ο καπιταλισμός μπορεί να κάνει τη δημοκρατία ισχυρότερη και πιο ζωτική. Αλλά αυτό συμβαίνει μόνο όταν μια τρίτη μεταβλητή – η αστική αρετή, με τη μορφή της δημόσιας εντιμότητας και ευγένειας – είναι παρούσα. Το πρόβλημα για τη δημοκρατία σήμερα δεν είναι ο καπιταλισμός· Πρόκειται για μείωση της δημόσιας εντιμότητας και ευγένειας, που είναι απαραίτητες για τη διακυβέρνηση των ελεύθερων αγορών και είναι επίσης κεντρικής σημασίας για μια δημοκρατική κοινωνία. Το να κατηγορήσουμε τον καπιταλισμό και να τον αποδυναμώσουμε δεν θα λύσει τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η αμερικανική δημοκρατία. Αντίθετα, απλώς θα σπαταλήσει χρόνο και πόρους και θα μειώσει την ανάπτυξη και την ευημερία, αγνοώντας τα προβλήματα που πραγματικά αντιμετωπίζουμε.

Συνεχίστε την ανάγνωση στο Journal of Democracy.

 
Αρχική πηγή: aei.org