Η πορεία υλοποίησης του ‘Ελλάδα 2.0’ αναμένεται σημαντικά δυσκολότερη στο μέλλον

23 Σεπτεμβρίου, 2024 12:44 μμ

7 ερωτήσεις και απαντήσεις, παρατηρήσεις, συμπεράσματα και η άποψη της mywaypress.gr

 
Ανάλυση υπό τον τίτλο «Η υλοποίηση του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σε κρίσιμο σταυροδρόμι» που υπογράφεται από τον Δρ. Θεόδωρο Ράπανο, Ερευνητή Οικονομολόγο στην Eurobank, εξετάζει την πρόοδο του Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) στην Ελλάδα, βασισμένο σε στοιχεία έως και τον Σεπτέμβριο του 2024. Το άρθρο αναλύει τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση του ΤΑΑ σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και τονίζει την ανάγκη για δράσεις και τροποποιήσεις στον τρόπο εκτέλεσης και παρακολούθησης των Εθνικών Σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ). Επιπλέον, το άρθρο αξιολογεί την πορεία της εκταμίευσης των δόσεων του ΤΑΑ στην Ελλάδα και τονίζει τη σημασία της ουσιαστικής υλοποίησης των επενδύσεων και την πλήρη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που περιλαμβάνονται στο σχέδιο «Ελλάδα 2.0».

 
Η άποψη μας:

Ενώ είναι κοινή παραδοχή η αναγκαιότητα του ΤΑΑ για την Ελληνική οικονομία, την απορρόφηση των κονδυλίων και την υλοποίηση των έργων, η παροχή πιστοποιημένα ελεγμένων,  συγκεκριμένων στοιχείων από την κυβερνητική πλευρά θα βοηθούσε στην κατανόηση των τρόπων  με τους οποίους οι ωφέλειες του ΤΑΑ διαχέονται στην παραγωγική οικονομία και τους πολίτες, με περισσότερες πληροφορίες όπως:

Ποιές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις υλοποιούνται μέσω του ΤΑΑ.

Πώς οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις αυτές επηρεάζουν την καθημερινότητα των πολιτών.

Ποιά είναι τα οφέλη για διαφορετικές ομάδες πολιτών (π.χ. εργαζόμενους, επιχειρήσεις, άνεργους).

Παράγοντες της αγοράς εστιάζουν στην  ποσοτικοποίηση των κινδύνων με την παρατήρηση ότι η αδράνεια και η αναποτελεσματικότητα ενέχουν τον κίνδυνο απώλειας μιας μοναδικής ευκαιρίας και πιθανής υποχώρησης του ΑΕΠ, σε τάξη μεγέθους που δεν μπορεί να προβλεφθεί. Και αθροίζεται στο ιστορικό  ισχνής ανάπτυξης.

Την αδυναμία ποσοτικοποίησης του κινδύνου εντείνει η τρέχουσα πολιτική κατάσταση στην ΕΕ και οι πιθανές εξελίξεις παγκοσμίως.

 Η αναφορά της ανάλυσης σε έλλειψη διαφάνειας και γραφειοκρατία  αποτελεί ένα διαχρονικό δεδομένο που παραμένει μια ανοικτή πληγή και αποθαρρύνει την αγορά  στο εσωτερικό και τους πιθανούς επενδυτές  στο εξωτερικό.

 
Κύρια σημεία ανάλυσης:

• Η Ελλάδα αποτελεί τον μεγαλύτερο, αναλογικά με το μέγεθος της οικονομίας της, δικαιούχο του ΤΑΑ. Οι πόροι που της αναλογούν φτάνουν το 20% του ΑΕΠ της για το 2021. Η επιτυχής υλοποίηση του σχεδίου “Ελλάδα 2.0” κρίνεται κρίσιμη για την βραχυπρόθεσμη και μακροπρόθεσμη οικονομική πορεία της χώρας.
• Παρά τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται πανευρωπαϊκά, η Ελλάδα εμφανίζει ικανοποιητικούς ρυθμούς στην απορρόφηση κονδυλίων. Έχει ήδη λάβει το 47,9% των πόρων, σημειώνοντας την έκτη καλύτερη επίδοση στην ΕΕ. Ωστόσο, η έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) επισημαίνει σημαντικές καθυστερήσεις στην υλοποίηση των έργων σε σχέση με την εκταμίευση των χρημάτων.
• Η πορεία υλοποίησης του “Ελλάδα 2.0” αναμένεται δυσκολότερη στο μέλλον. Το αναθεωρημένο σχέδιο είναι πιο απαιτητικό, με έμφαση στην ολοκλήρωση των έργων και την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων. Η έλλειψη διαφάνειας και η γραφειοκρατία δυσχεραίνουν την παρακολούθηση της προόδου.
• Η Ελλάδα, σε αντίθεση με ισχυρές οικονομίες της ΕΕ, έχει τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τους πόρους του ΤΑΑ για να μειώσει το επενδυτικό κενό και να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της.

 
Σημαντικές παρατηρήσεις:

• Η έκθεση του ΕΕΣ επιρρίπτει ευθύνες τόσο στα κράτη-μέλη όσο και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για τις καθυστερήσεις.
• Η Ελλάδα υστερεί σημαντικά σε επενδύσεις και καινοτομία σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.
• Η πιθανότητα ανανέωσης του ΤΑΑ ή δημιουργίας νέου αντίστοιχου ταμείου κρίνεται εξαιρετικά μικρή.

 
Συμπεράσματα:

Η ανάλυση υπογραμμίζει τη κρισιμότητα της συγκυρίας για την Ελλάδα. Η σωστή αξιοποίηση των πόρων του ΤΑΑ, με έμφαση στην ταχύτητα υλοποίησης των έργων και την ουσιαστική εφαρμογή μεταρρυθμίσεων, μπορεί να θέσει τις βάσεις για μια πιο δυναμική και ανταγωνιστική ελληνική οικονομία. Αντίθετα, η αδράνεια και η αναποτελεσματικότητα ενέχουν τον κίνδυνο απώλειας μιας μοναδικής ευκαιρίας.

 
1.Ποια είναι η τρέχουσα κατάσταση εφαρμογής του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στην Ελλάδα;

• Σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ) στις αρχές Σεπτεμβρίου 2024, η Ελλάδα έχει σημειώσει ικανοποιητική πρόοδο στην εφαρμογή του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ), γνωστό και ως “Ελλάδα 2.0”
• Η Ελλάδα έχει λάβει σχεδόν τους μισούς (47,9%) από τους πόρους που δικαιούται από το ΤΑΑ, καταγράφοντας την έκτη καλύτερη επίδοση στην ΕΕ27
• Μέχρι το τέλος του 2023, η Ελλάδα βρισκόταν στην ενδέκατη θέση μεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ στην επίτευξη ορόσημων και στόχων του ΤΑΑ, με επίδοση 26%, σημαντικά υψηλότερη από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο

Ωστόσο, η έκθεση του ΕΕΣ τονίζει ότι η πορεία υλοποίησης του ΤΑΑ στην Ελλάδα αναμένεται να γίνει πιο απαιτητική

• Το αναθεωρημένο ΕΣΑΑ (Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας) που υπέβαλε η Ελλάδα τον Ιούλιο του 2023 είναι πιο οπισθοβαρές από το αρχικό, τόσο ποσοτικά όσο και ποιοτικά
• Το 95% των επενδύσεων και πάνω από το 60% των μεταρρυθμίσεων του “Ελλάδα 2.0” έχουν προγραμματιστεί να ολοκληρωθούν κατά την τριετία 2024-2026
• Η ουσιαστική υλοποίηση των επενδύσεων και η εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, παράγοντες που θα καθορίσουν τη συμβολή του ΤΑΑ στην οικονομική ανάπτυξη, δεν αντικατοπτρίζονται απαραίτητα στις επιδόσεις εκταμίευσης πόρων ή επίτευξης οροσήμων

Η Ελλάδα, ως ο μεγαλύτερος δικαιούχος του ΤΑΑ αναλογικά με το μέγεθος της οικονομίας της (20% του ΑΕΠ της), έχει μια μοναδική ευκαιρία να μειώσει την απόσταση που τη χωρίζει από τους εταίρους της στην ΕΕ27. Η σωστή αξιοποίηση των πόρων του ΤΑΑ, με έμφαση στην έγκαιρη υλοποίηση των επενδύσεων και την πλήρη εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων, κρίνεται καθοριστική για την μακροπρόθεσμη πορεία της ελληνικής οικονομίας.

 
2.Ποιοι είναι οι κύριοι λόγοι για τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας;

Σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Ελεγκτικού Συνεδρίου (ΕΕΣ), οι κύριοι λόγοι για τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση των Εθνικών Σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ) των χωρών-μελών της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, μπορούν να κατηγοριοποιηθούν ως εξής:

1. Υπερβάσεις Προθεσμιών και Κόστους από τα Κράτη-Μέλη:

• Υποεκτίμηση του χρόνου υλοποίησης: Πολλές χώρες, αντιμετώπισαν καθυστερήσεις λόγω της υποεκτίμησης του χρόνου που απαιτείται για την ολοκλήρωση των νομικών, οικονομικών και διοικητικών διαδικασιών για την έναρξη έργων.
• Υπερβάσεις προϋπολογισμού: Οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και το πληθωριστικό κύμα της περιόδου 2022-2023 οδήγησαν σε υπερβάσεις του αρχικά εγκεκριμένου προϋπολογισμού για πολλά έργα.

2. Αβεβαιότητα σχετικά με τις Τεχνικές και Νομικές Προϋποθέσεις:

• Έλλειψη προηγούμενης εμπειρίας: Καθώς το ΤΑΑ αποτελεί ένα νέο χρηματοδοτικό εργαλείο, η έλλειψη προηγούμενης εμπειρίας οδήγησε σε αβεβαιότητα σχετικά με τις τεχνικές και νομικές προϋποθέσεις υλοποίησης ορισμένων έργων.
• Συγκρούσεις κανονισμών: Σε ορισμένες περιπτώσεις, προέκυψαν συγκρούσεις μεταξύ των ΕΣΑΑ και των γενικότερων κανονισμών και οδηγιών της ΕΕ, όπως η “αρχή της μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης”.

3. Αναθεώρηση ΕΣΑΑ και Ανακατανομή Πόρων:

• Ανάγκη για τροποποιήσεις: Η ΕΕ αποφάσισε την αναθεώρηση των ΕΣΑΑ προκειμένου να αντιμετωπιστούν οι καθυστερήσεις και να ενσωματωθούν οι νέες συνθήκες, όπως η αυξημένη ζήτηση για δάνεια.
• Αυξημένη ζήτηση για δάνεια: Η αλλαγή των συνθηκών στις διεθνείς αγορές οδήγησε σε αυξημένη ζήτηση για δάνεια από το ΤΑΑ, γεγονός που επέβαλε την ανακατανομή πόρων και ενδεχομένως καθυστερήσεις.

4. Δυσλειτουργίες Εθνικών Διοικήσεων:

• Γραφειοκρατία: Στην περίπτωση της Ελλάδας, η γραφειοκρατία αποτέλεσε ένα σημαντικό εμπόδιο στην έγκαιρη διοχέτευση των πόρων του ΤΑΑ στους τελικούς αποδέκτες.

5. Έλλειψη Διαφάνειας:

• Περιορισμένη Δημοσιοποίηση Στοιχείων: Η έλλειψη διαφάνειας και η περιορισμένη δημοσιοποίηση στοιχείων από τα κράτη-μέλη, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, δυσχεραίνουν την παρακολούθηση της προόδου των έργων.

Συνοψίζοντας, οι καθυστερήσεις στην υλοποίηση του ΤΑΑ οφείλονται σε ένα συνδυασμό παραγόντων, όπως η έλλειψη εμπειρίας, οι γραφειοκρατικές αγκυλώσεις, η αβεβαιότητα και οι εξωτερικοί παράγοντες, όπως οι πληθωριστικές πιέσεις. Η αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων είναι κρίσιμη για την επιτυχή υλοποίηση του ΤΑΑ και τη μεγιστοποίηση των οφελών του για τις οικονομίες των κρατών-μελών.

3.Ποιοι είναι οι κύριοι λόγοι που επηρεάζουν την υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας;

Η πηγή που παρέχεται αναλύει τους λόγους που επηρεάζουν την υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) σε ευρωπαϊκό επίπεδο, με έμφαση στην Ελλάδα. Οι παράγοντες αυτοί μπορούν να συνοψιστούν στις εξής κατηγορίες:

1. Καθυστερήσεις από τα Κράτη-Μέλη:

• Υποεκτίμηση Χρόνου: Συχνά, τα κράτη-μέλη υποτιμούν τον χρόνο που απαιτείται για τις νομικές, οικονομικές και διοικητικές διαδικασίες έναρξης έργων, οδηγώντας σε καθυστερήσεις.
• Υπερβάσεις Προϋπολογισμού: Διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα και πληθωριστικές πιέσεις, ειδικά κατά την περίοδο 2022-2023, προκάλεσαν υπερβάσεις στους αρχικούς προϋπολογισμούς.

2. Αβεβαιότητα και Έλλειψη Εμπειρίας:

• Νέο Χρηματοδοτικό Εργαλείο: Το ΤΑΑ, ως νέο εργαλείο, δημιούργησε αβεβαιότητα για τις τεχνικές και νομικές λεπτομέρειες υλοποίησης. Η απουσία προηγούμενης εμπειρίας δυσχέραινε την ομαλή εκκίνηση.
• Συγκρούσεις Κανονισμών: Προέκυψαν ενδεχόμενες συγκρούσεις μεταξύ των Εθνικών Σχεδίων Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ) και γενικότερων κανονισμών της ΕΕ, όπως η “αρχή της μη πρόκλησης σημαντικής βλάβης”.

3. Αναθεώρηση ΕΣΑΑ και Δανειακό Σκέλος:

• Ανάγκη Τροποποιήσεων: Η ΕΕ προχώρησε σε αναθεώρηση των ΕΣΑΑ, συμπεριλαμβανομένου και του ελληνικού “Ελλάδα 2.0”, για την αντιμετώπιση καθυστερήσεων και την προσαρμογή στις νέες συνθήκες.
• Αυξημένη Ζήτηση Δανείων: Η αλλαγή των συνθηκών στις διεθνείς αγορές οδήγησε σε αυξημένη ζήτηση για δάνεια από το ΤΑΑ, γεγονός που επέβαλε ανακατανομή πόρων και πιθανές καθυστερήσεις. Η Ελλάδα αύξησε το δανειακό της μερίδιο κατά €5 δισεκ., στα €17,7 δισεκ.

4. Εσωτερικοί Παράγοντες στην Ελλάδα:

• Γραφειοκρατία: Η γραφειοκρατία στην Ελλάδα δυσχέρανε την ταχεία ροή των πόρων στους τελικούς αποδέκτες, όπως ιδιωτικές επιχειρήσεις.
• Έλλειψη Διαφάνειας: Η περιορισμένη δημοσιοποίηση στοιχείων δυσχεραίνει την παρακολούθηση της προόδου των έργων που χρηματοδοτούνται.

5. Οπισθοβαρές Ελληνικό Σχέδιο:

• “Ελλάδα 2.0”: Το αναθεωρημένο ΕΣΑΑ “Ελλάδα 2.0” είναι πιο απαιτητικό, με το 95% των επενδύσεων και πάνω από το 60% των μεταρρυθμίσεων να στοχεύουν στην ολοκλήρωση κατά την περίοδο 2024-2026.

Συνοψίζοντας, η υλοποίηση του ΤΑΑ επηρεάζεται από ένα πλέγμα παραγόντων, από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις και έλλειψη εμπειρίας έως εξωτερικές οικονομικές συγκυρίες. Η έγκαιρη υλοποίηση των επενδύσεων και η αποτελεσματική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων κρίνονται κρίσιμες για την επιτυχία του εγχειρήματος.

 
4.Ποιες ήταν οι πιο συνηθισμένες αιτίες καθυστερήσεων στην υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας στις χώρες-μέλη της ΕΕ;

Οι πηγές που παρέχονται εστιάζουν στην Ελλάδα και αναφέρουν συνοπτικά τις γενικότερες αιτίες καθυστερήσεων στην υλοποίηση του ΤΑΑ στην ΕΕ. Σύμφωνα με αυτές, οι πιο συνηθισμένες αιτίες ήταν:

• Υποεκτίμηση του χρόνου υλοποίησης: Πολλά κράτη-μέλη, αντιμετώπισαν καθυστερήσεις, επειδή δεν υπολόγισαν σωστά τον χρόνο που απαιτούνταν για τις νομικές, οικονομικές και διοικητικές διαδικασίες που ήταν απαραίτητες για την έναρξη των έργων
• Υπερβάσεις του αρχικού προϋπολογισμού: Οι διαταραχές στην εφοδιαστική αλυσίδα παγκοσμίως και οι πληθωριστικές πιέσεις, ειδικά την περίοδο 2022-2023, οδήγησαν σε αυξήσεις του κόστους των έργων

Επιπλέον, η ανάλυση αναφέρει δύο ακόμη αιτίες καθυστερήσεων που αφορούσαν συγκεκριμένες χώρες:

• Καθυστέρηση υποβολής ΕΣΑΑ: Κάποια κράτη-μέλη με μικρές αναλογικά επιχορηγήσεις από το ΤΑΑ, άργησαν να υποβάλουν τα ΕΣΑΑ τους και τα αιτήματα πληρωμής
• Πολιτική διένεξη με την ΕΕ: Η Ουγγαρία και η Πολωνία, αρνήθηκαν για πολιτικούς λόγους να εφαρμόσουν μεταρρυθμίσεις που ήταν απαραίτητες για την έγκριση των ΕΣΑΑ τους

 
5.Ποια είναι η θέση της Ελλάδας σε σχέση με τις άλλες χώρες-μέλη της ΕΕ όσον αφορά την υλοποίηση του ΤΑΑ;

Η Ελλάδα, σύμφωνα με την πηγή, εμφανίζει μια σχετικά ικανοποιητική πορεία στην υλοποίηση του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) σε σχέση με άλλα κράτη-μέλη της ΕΕ, παρά τις δυσκολίες και τις προκλήσεις.

Ενδείξεις καλής επίδοσης:

• Εκταμίευση Πόρων: Η Ελλάδα έχει λάβει σχεδόν τους μισούς (47,9%) πόρους που δικαιούται από το ΤΑΑ, καταγράφοντας την έκτη καλύτερη επίδοση στην ΕΕ27.1 Αυτό μεταφράζεται σε €17,2 δισεκ. από το συνολικό πακέτο των €36 δισεκ., με €7,6 δισεκ. να προέρχονται από επιχορηγήσεις και €9,6 δισεκ. από δάνεια.
• Επίτευξη Στόχων: Στο τέλος του 2023, η Ελλάδα κατείχε την ενδέκατη θέση μεταξύ των 27 χωρών στην επίτευξη οροσήμων και στόχων του ΤΑΑ, με ποσοστό επιτυχίας 26%, ξεπερνώντας σημαντικά τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

 
Παράγοντες που συμβάλλουν στην επίδοση:

• Δικαιούχος με μεγάλο ποσοστό ΑΕΠ: Η Ελλάδα, αναλογικά με το μέγεθος της οικονομίας της, είναι ο μεγαλύτερος δικαιούχος του ΤΑΑ. Οι ευρωπαϊκοί πόροι που της αναλογούν αντιστοιχούν στο 20% του ΑΕΠ της για το 2021.
• Ανάγκη για οικονομική ώθηση: Έχοντας βιώσει αλλεπάλληλες κρίσεις, η Ελλάδα βασίζεται στην επιτυχή υλοποίηση του ΤΑΑ για τη συνέχιση της οικονομικής της ανάπτυξης.

 
Προκλήσεις και δυσκολίες:

• Γραφειοκρατία: Η γραφειοκρατία στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες χώρες, αποτελεί εμπόδιο στην ταχεία διοχέτευση των πόρων του ΤΑΑ στους τελικούς αποδέκτες.
• Οπισθοβαρές Εθνικό Σχέδιο: Το αναθεωρημένο ΕΣΑΑ “Ελλάδα 2.0”, αν και πιο φιλόδοξο, είναι οπισθοβαρές, με την πλειονότητα των επενδύσεων και μεταρρυθμίσεων να προγραμματίζονται για την περίοδο 2024-2026
• Έλλειψη Διαφάνειας: Η περιορισμένη δημοσιοποίηση στοιχείων δυσχεραίνει την αξιολόγηση της πραγματικής προόδου στην υλοποίηση των έργων του ΤΑΑ.

 
6.Ποια είναι η κύρια διαφορά στο ΕΣΑΑ “Ελλάδα 2.0” σε σχέση με το αρχικό σχέδιο;

Η κύρια διαφορά του αναθεωρημένου ΕΣΑΑ “Ελλάδα 2.0” σε σχέση με το αρχικό σχέδιο έγκειται στην οπισθοβαρή κατανομή των έργων και των μεταρρυθμίσεων. Ενώ το αρχικό σχέδιο προέβλεπε μια πιο ομοιόμορφη κατανομή των δράσεων καθ’ όλη τη διάρκεια υλοποίησης του, το “Ελλάδα 2.0” μεταθέτει το βάρος της υλοποίησης στο δεύτερο μισό της προγραμματικής περιόδου, δηλαδή κατά την τριετία 2024-2026.

Συγκεκριμένα:

• Το 95% των επενδύσεων και πάνω από το 60% των μεταρρυθμίσεων του “Ελλάδα 2.0” έχουν προγραμματιστεί να ολοκληρωθούν κατά την περίοδο 2024-2026.
• Η οπισθοβαρής αυτή κατανομή έχει ποσοτικό αλλά και ποιοτικό χαρακτήρα.
  • -Ποσοτικά, το “Ελλάδα 2.0” περιλαμβάνει περισσότερες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις σε σχέση με το αρχικό σχέδιο.
  • -Ποιοτικά, οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις που έχουν προγραμματιστεί για το δεύτερο μισό της περιόδου κρίνονται πιο σημαντικές για την οικονομία, αλλά και πιο απαιτητικές στην υλοποίησή τους.

Αυτή η χρονική μετατόπιση δημιουργεί ένα πιο απαιτητικό πλαίσιο υλοποίησης για την Ελλάδα, καθώς οι χρόνοι πιέζουν και ο βαθμός δυσκολίας των έργων αυξάνεται.

 
7.Ποιες είναι οι προκλήσεις για την Ελλάδα στην υλοποίηση του “Ελλάδα 2.0” κατά την τριετία 2024-2026;

Η υλοποίηση του Εθνικού Σχεδίου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΕΣΑΑ) “Ελλάδα 2.0” κατά την τριετία 2024-2026 επιφυλάσσει σημαντικές προκλήσεις για την Ελλάδα. Η οπισθοβαρής φύση του αναθεωρημένου σχεδίου, σε συνδυασμό με τις χρόνιες αδυναμίες του ελληνικού κράτους, δημιουργεί ένα απαιτητικό περιβάλλον υλοποίησης.

 
Κύριες προκλήσεις:

• Συγκέντρωση Επενδύσεων και Μεταρρυθμίσεων: Η πλειονότητα των επενδύσεων (95%) και ένα σημαντικό ποσοστό των μεταρρυθμίσεων (άνω του 60%) έχουν προγραμματιστεί για την περίοδο 2024-2026. Αυτή η συσσώρευση υποχρεώσεων σε ένα μικρότερο χρονικό διάστημα εντείνει την πίεση για την έγκαιρη υλοποίησή τους.
• Αυξημένη Πολυπλοκότητα Έργων: Οι επενδύσεις και οι μεταρρυθμίσεις που περιλαμβάνονται στο “Ελλάδα 2.0”, και ιδιαίτερα αυτές που έχουν προγραμματιστεί για την περίοδο 2024-2026, είναι πιο απαιτητικές από αυτές που υλοποιήθηκαν στην πρώτη φάση του σχεδίου. Αυτό αυξάνει τον κίνδυνο καθυστερήσεων και απαιτεί υψηλό επίπεδο τεχνογνωσίας και συντονισμού.
• Γραφειοκρατία και Δυσλειτουργίες: Η ελληνική γραφειοκρατία και οι δυσλειτουργίες του δημοσίου τομέα αποτελούν διαχρονικά εμπόδια στην υλοποίηση αναπτυξιακών προγραμμάτων. Η ταχεία διοχέτευση των πόρων του ΤΑΑ στους τελικούς αποδέκτες και η αποτελεσματική εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων προϋποθέτουν την αντιμετώπιση αυτών των χρόνιων παθογενειών.
• Κίνδυνος Απώλειας Πόρων: Η μη τήρηση των χρονοδιαγραμμάτων και η αδυναμία επίτευξης των στόχων του “Ελλάδα 2.0” εγκυμονεί τον κίνδυνο απώλειας πολύτιμων ευρωπαϊκών πόρων. Η Ελλάδα, ως ο μεγαλύτερος αναλογικά δικαιούχος του ΤΑΑ, έχει ένα πρόσθετο κίνητρο να διασφαλίσει την επιτυχή ολοκλήρωση του σχεδίου.

 

Επιπλέον προκλήσεις:

• Εξωτερικοί Παράγοντες: Η αβεβαιότητα στην παγκόσμια οικονομία, οι πληθωριστικές πιέσεις και οι γεωπολιτικές αναταράξεις δύναται να επηρεάσουν αρνητικά την πορεία υλοποίησης του “Ελλάδα 2.0”.
• Περιορισμένη Εμπειρία με το ΤΑΑ: Το γεγονός ότι το ΤΑΑ αποτελεί ένα νέο χρηματοδοτικό εργαλείο, χωρίς προηγούμενο, δημιουργεί ένα πλαίσιο αβεβαιότητας και απαιτεί προσαρμοστικότητα από την πλευρά της Ελλάδας.
• Έλλειψη Διαφάνειας: Η ελλιπής δημοσιοποίηση δεδομένων σχετικά με την πορεία υλοποίησης των έργων δυσχεραίνει την αξιολόγηση της προόδου και αποτελεί τροχοπέδη στην λογοδοσία.

Συμπεράσματα:

Η επιτυχής υλοποίηση του “Ελλάδα 2.0” απαιτεί συντονισμένη προσπάθεια, αποτελεσματική διαχείριση και δέσμευση για την υπέρβαση των προκλήσεων. Η Ελλάδα, έχοντας ήδη σημειώσει πρόοδο στην απορρόφηση πόρων και την επίτευξη στόχων, οφείλει να επιδείξει συνέπεια και αποτελεσματικότητα κατά την κρίσιμη περίοδο 2024-2026.

 
Συμπέρασμα:

Η Ελλάδα, παρά τις δυσκολίες, καταγράφει θετικά αποτελέσματα στην υλοποίηση του ΤΑΑ. Η ταχεία απορρόφηση των πόρων και η επίτευξη σημαντικού ποσοστού των στόχων την κατατάσσουν μεταξύ των καλύτερων μαθητών στην ΕΕ. Ωστόσο, η αντιμετώπιση της γραφειοκρατίας, η επιτάχυνση των διαδικασιών και η ενίσχυση της διαφάνειας κρίνονται απαραίτητες για την πλήρη αξιοποίηση των ευκαιριών που προσφέρει το ΤΑΑ.

 
Π. Τσακιρίδης

mywaypress.gr