Το “παράθυρο του Overton” και το φαινόμενο της “θερμής χειμερινής ομιλίας” που βιώνουν οι CEOs

Δημοσίευμα του axios.com αναλύει την αλλαγή στη συμπεριφορά των CEOs, οι οποίοι πλέον εκφράζονται ελεύθερα και ακραία, χωρίς φόβο συνέπειας. Αυτό αποδίδεται στην επιρροή του Trump, που έδειξε ότι η ακραία γλώσσα δεν έχει απαραίτητα αρνητικές συνέπειες. Πολλοί CEO, όπως ο Zuckerberg και ο Musk, ακολουθούν αυτό το παράδειγμα, δημιουργώντας ένα κλίμα απελευθέρωσης του λόγου και αμφισβήτησης των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης. Η μετατόπιση αυτή εκφράζεται και από άρθρα όπως αυτό του Thiel, που εορτάζει την “απελευθέρωση” από τους περιορισμούς του παραδοσιακού συστήματος.

1. Τι είναι αυτό το φαινόμενο της «θερμής χειμερινής ομιλίας» που βιώνουν οι CEOs; Η “θερμή χειμερινή ομιλία” αναφέρεται στην αυξανόμενη τάση των CEOs να εκφράζονται με τρόπο που θα θεωρούνταν παλαιότερα απαράδεκτος, χωρίς να υφίστανται σημαντικές αρνητικές συνέπειες. Σε αντίθεση με το παρελθόν, όπου οι CEOs ασκούσαν μεγαλύτερη αυτοσυγκράτηση, σήμερα φαίνεται να απολαμβάνουν μια ελευθερία έκφρασης που τους επιτρέπει να λένε αμφιλεγόμενα ή ακόμη και προσβλητικά πράγματα, μιμούμενοι ενδεχομένως τον τρόπο που εκφράζεται ο Ντόναλντ Τραμπ.
2. Πώς συνδέεται ο Ντόναλντ Τραμπ με αυτή την τάση; Ο Ντόναλντ Τραμπ θεωρείται ότι άνοιξε τον δρόμο για αυτή την αλλαγή, δείχνοντας πως μπορεί να κάνει εξωφρενικές δηλώσεις χωρίς να υποστεί ουσιαστικές συνέπειες. Η ικανότητά του να λέει ακραία πράγματα και να μην υφίσταται σοβαρές επιπτώσεις έχει λειτουργήσει ως παράδειγμα για άλλους, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων CEOs, που φαίνεται να υιοθετούν παρόμοια ρητορική.
3. Ποια είναι μερικά παραδείγματα CEOs που έχουν εκφραστεί με αυτόν τον τρόπο; Ο Έλον Μασκ έχει ακολουθήσει τα βήματα του Τραμπ, και ο Μαρκ Ζάκερμπεργκ της Meta φαίνεται επίσης να υιοθετεί αυτή τη νέα τάση. Ο Ζάκερμπεργκ, για παράδειγμα, αναφέρθηκε στις “αυθεντικές φωνές” ως τη νέα “πολιτιστική ελίτ” και μίλησε για την “αρσενική ενέργεια”, ενώ άλλοι CEOs, όπως ο Lourenco Goncalves της Cleveland-Cliffs, έχουν προβεί σε δηλώσεις όπως “η Κίνα είναι κακή” και “η Ιαπωνία είναι κακή”. Επίσης, ένας “κορυφαίος τραπεζίτης” ανέφερε ότι αισθάνεται “ελευθερωμένος” να λέει βωμολοχίες χωρίς φόβο “ακύρωσης”.
4. Ποια είναι η θέση του Μαρκ Ζάκερμπεργκ σχετικά με τα ΜΜΕ; Ο Ζάκερμπεργκ υιοθετεί μια αντι-Τύπου ρητορική, παρόμοια με αυτή που χρησιμοποιούν δικτατορικά καθεστώτα. Θεωρεί ότι η “πολιτιστική ελίτ” πρέπει να ξαναδημιουργηθεί με άτομα που εμπιστεύεται ο κόσμος και δεν εμπιστεύεται τα σημερινά ΜΜΕ. Επιπλέον, φαίνεται να θεωρεί τον εαυτό του ως μέρος αυτής της νέας, λιγότερο συνεσταλμένης, ελίτ.
5. Γιατί οι CEOs νιώθουν αυτή την ανάγκη να εκφράζονται πιο ελεύθερα; Πολλοί CEOs θεωρούν τους εαυτούς τους τολμηρούς “εικονοκλάστες”, που επιθυμούν να ηγούνται με τρόπο που να δημιουργεί νέες ευκαιρίες και να ξεπερνά τα όρια. Οι περιορισμοί που επιβάλλονται από αυτούς που θεωρούν “κουτοπόνηρους” τους προκαλούν ενόχληση. Η απελευθέρωση από αυτούς τους περιορισμούς, τους δημιουργεί αισθήματα ελευθερίας και ευκαιρίας.
6. Τι είναι το “Σύμπλεγμα Διασποράς Καταστολής Ιδεών” (DISC); Σύμφωνα με τον Peter Thiel, το DISC αναφέρεται σε “οργανισμούς μέσων ενημέρωσης, γραφειοκρατίες, πανεπιστήμια και κρατικά χρηματοδοτούμενες ΜΚΟ”, που παραδοσιακά οριοθετούν τη δημόσια συζήτηση. Ο Thiel, μάλιστα, γιορτάζει την απελευθέρωση από αυτό το “δεσμωτήριο DISC”.
7. Ποια είναι η άποψη του Peter Thiel σχετικά με τη δημόσια έκφραση; Ο Peter Thiel υποστηρίζει μια πολύ ελεύθερη έκφραση, παραθέτοντας τον Giovanni Boccaccio που είπε ότι “τίποτα δεν είναι τόσο άπρεπο που να μην μπορεί να ειπωθεί σε άλλο άτομο”. Θεωρεί ότι το μέλλον απαιτεί φρέσκες και παράξενες ιδέες και ότι η δημόσια έκφραση δεν θα πρέπει να περιορίζεται.
8. Τι σημαίνει η “κατάρριψη του Παραθύρου του Overton” για τους CEOs; Το “Παράθυρο του Overton” αναφέρεται στο εύρος των απόψεων που θεωρείται αποδεκτό από το ευρύ κοινό, ειδικά όσον αφορά τις εκφράσεις ηγετικών στελεχών. Η κατάρριψη αυτού του παραθύρου σημαίνει ότι οι CEOs μπορούν να εκφραστούν πολύ πιο ελεύθερα, χωρίς να φοβούνται ότι θα βρεθούν εκτός των αποδεκτών ορίων. Η κατάσταση αυτή αναμένεται να αποκαλύψει την πραγματική σκέψη των CEOs, όπως δεν την είχαμε δει ως τώρα.

 
Πώς επηρεάζει η απελευθέρωση του λόγου των CEOs την κοινωνία;

Η απελευθέρωση του λόγου των CEOs, όπως περιγράφεται, φαίνεται να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κοινωνία, καθώς διαμορφώνει νέα πρότυπα συμπεριφοράς και επικοινωνίας. Ακολουθούν ορισμένες από τις βασικές επιπτώσεις, όπως αυτές προκύπτουν από τις πηγές:

• Διεύρυνση των ορίων του αποδεκτού λόγου: Οι CEOs πλέον εκφράζονται με τρόπους που παλαιότερα θεωρούνταν απαράδεκτοι, καθώς το “παράθυρο του Overton” έχει διευρυνθεί. Αυτό σημαίνει ότι απόψεις που παλαιότερα ήταν εκτός του mainstream, τώρα εκφράζονται ανοιχτά από ηγετικές φυσιογνωμίες, με αποτέλεσμα να επηρεάζουν την κοινή γνώμη.
• Ανάδειξη μιας νέας “πολιτιστικής ελίτ”: Ο Mark Zuckerberg αναφέρει ότι η νέα “πολιτιστική ελίτ” αποτελείται από άτομα που θεωρούνται αυθεντικά και λένε τα πράγματα “έξω από τα δόντια”. Αυτή η αλλαγή στην αντίληψη της ελίτ μπορεί να οδηγήσει σε ανακατανομή της κοινωνικής επιρροής και εξουσίας.
• Κριτική των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης: Η νέα τάση των CEOs συνοδεύεται από κριτική προς τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης και άλλους φορείς, όπως πανεπιστήμια και κυβερνητικές οργανώσεις, που θεωρούνται “καταπιεστικοί”. Αυτή η κριτική μπορεί να οδηγήσει σε αποδυνάμωση της εμπιστοσύνης προς αυτούς τους φορείς και να δημιουργήσει πόλωση στην κοινωνία.
• Αναζήτηση “ελευθερίας” και “αυθεντικότητας”: Οι CEOs, ιδιαίτερα άνδρες, επιδιώκουν να απελευθερωθούν από τους περιορισμούς που τους επιβάλλονταν, κάτι που τους δημιουργεί αίσθημα ελευθερίας και νέων ευκαιριών. Αυτή η τάση προς την αυθεντικότητα και την ελευθερία έκφρασης μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι επικοινωνούν και αλληλεπιδρούν.
• Ενίσχυση της αίσθησης ότι “όλα επιτρέπονται”: Η αναφορά του Peter Thiel στον Giovanni Boccaccio (“τίποτα δεν είναι τόσο ανάρμοστο που να μην μπορεί να ειπωθεί σε άλλον άνθρωπο”) υποδηλώνει μια τάση να θεωρείται ότι δεν υπάρχουν πλέον όρια στην έκφραση, κάτι που μπορεί να έχει θετικές και αρνητικές επιπτώσεις στην κοινωνική συμπεριφορά.

Συνολικά, η απελευθέρωση του λόγου των CEOs, όπως περιγράφεται στις πηγές, μπορεί να προκαλέσει ανακατατάξεις στις κοινωνικές δομές, να επαναπροσδιορίσει την έννοια της ελίτ, να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι επικοινωνούν, και να δημιουργήσει μία νέα πραγματικότητα όπου ο δημόσιος λόγος χαρακτηρίζεται από μεγαλύτερη ελευθερία, αλλά και πιθανή πόλωση.