Χρειάζεται η Ελλάδα ένα DOGE (Τμήμα Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας) στα πρότυπα των ΗΠΑ;
Το ερώτημα δεν είναι αν η Ελλάδα χρειάζεται ένα DOGE, αλλά αν είναι έτοιμη να κάνει το απαραίτητο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση
Σε μια εποχή που η ανάγκη για διαφάνεια, λογοδοσία και αποδοτικότητα στη διαχείριση των δημόσιων πόρων γίνεται όλο και πιο επιτακτική, το ερώτημα αν η Ελλάδα χρειάζεται ένα ειδικό Τμήμα Κυβερνητικής Αποτελεσματικότητας (DOGE) στα πρότυπα των Ηνωμένων Πολιτειών είναι αναμφίβολα επίκαιρο. Τέτοια τμήματα, όπως το Government Accountability Office (GAO –βλέπε info) στις ΗΠΑ, έχουν ως αποστολή να εντοπίζουν σπατάλες, να αποτρέπουν την απάτη και να μειώνουν τη διαφθορά, συμβάλλοντας στην καλύτερη διαχείριση του δημόσιου χρήματος. Μπορεί, όμως, ένα τέτοιο μοντέλο να λειτουργήσει στην Ελλάδα; Και, αν ναι, ποιο θα είναι το πολιτικό και κοινωνικό κόστος μιας τέτοιας προσπάθειας;
Η σημασία της κυβερνητικής αποτελεσματικότητας
Η Ελλάδα έχει αντιμετωπίσει σοβαρά προβλήματα διαφθοράς και σπατάλης στο δημόσιο τομέα, τα οποία συχνά γίνονται αντικείμενο κριτικής από την κοινή γνώμη, διεθνείς οργανισμούς και εταίρους, όπως η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η δημιουργία ενός ανεξάρτητου φορέα που θα εστιάζει στη βελτίωση της κυβερνητικής αποτελεσματικότητας θα μπορούσε να ενισχύσει την εμπιστοσύνη των πολιτών προς το κράτος, ενώ παράλληλα θα εξοικονομούσε πόρους που σήμερα χάνονται λόγω κακής διαχείρισης.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, το GAO έχει αποδείξει την αξία του, παρέχοντας ανεξάρτητους ελέγχους και δημοσιεύοντας εκθέσεις που φέρνουν στο φως καταχρήσεις και αστοχίες. Αντίστοιχα, ένα ελληνικό DOGE θα μπορούσε να αναλάβει την παρακολούθηση δημόσιων δαπανών, τη διασφάλιση της τήρησης των νόμων και τη διατύπωση προτάσεων για πιο αποτελεσματική χρήση των πόρων.
Η πρόκληση του πολιτικού κόστους
Ωστόσο, η δημιουργία ενός τέτοιου τμήματος στην Ελλάδα θα αντιμετώπιζε σοβαρές προκλήσεις. Οι πολιτικές ισορροπίες και τα συμφέροντα που υπάρχουν εντός του δημόσιου τομέα ενδέχεται να σταθούν εμπόδιο. Ένα DOGE που λειτουργεί πραγματικά ανεξάρτητα θα μπορούσε να αποκαλύψει σκάνδαλα ή κακοδιαχείριση που συνδέονται με πολιτικά πρόσωπα ή κόμματα, κάτι που θα προκαλούσε αναταραχές στο πολιτικό τοπίο.
Επιπλέον, η αντίσταση από τα κατεστημένα κόμματα μπορεί να είναι έντονη. Ένα τέτοιο εγχείρημα θα απαιτούσε αλλαγή νοοτροπίας και θεσμικές μεταρρυθμίσεις, που ενδέχεται να θεωρηθούν από ορισμένους ως απειλή για το υπάρχον σύστημα. Το πολιτικό κόστος για την εφαρμογή ενός τόσο φιλόδοξου σχεδίου θα μπορούσε να είναι υψηλό, καθώς θα ερχόταν αντιμέτωπο με ισχυρά συμφέροντα που επωφελούνται από την υπάρχουσα κατάσταση.
Είναι εφικτό;
Αν και οι δυσκολίες είναι πολλές, η δημιουργία ενός ελληνικού DOGE δεν είναι ανέφικτη. Η τεχνολογία και οι σύγχρονες πρακτικές διακυβέρνησης μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη ενός τέτοιου θεσμού. Η χρήση ψηφιακών εργαλείων για την παρακολούθηση της διαχείρισης των δημόσιων πόρων, καθώς και η συνεργασία με ανεξάρτητες αρχές όπως η Εθνική Αρχή Διαφάνειας, θα μπορούσαν να ενισχύσουν την αποτελεσματικότητα και τη διαφάνεια.
Επιπλέον, η πολιτική βούληση είναι καθοριστική. Ένα DOGE θα μπορούσε να καθιερωθεί μέσα από ένα σαφές θεσμικό πλαίσιο, με διασφαλίσεις για την ανεξαρτησία και τη διαφάνεια της λειτουργίας του. Η υποστήριξη από την κοινωνία των πολιτών και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης θα μπορούσε επίσης να ασκήσει πίεση στα πολιτικά κόμματα να αποδεχτούν την ανάγκη για έναν τέτοιο θεσμό.
Συμπέρασμα
Η ιδέα ενός ελληνικού DOGE είναι φιλόδοξη, αλλά ταυτόχρονα και απαραίτητη αν η χώρα θέλει να κάνει ουσιαστικά βήματα προς τη διαφάνεια και την αποδοτικότητα. Παρότι το πολιτικό κόστος μπορεί να είναι υψηλό, τα οφέλη για την κοινωνία και την οικονομία ενδέχεται να υπερκεράσουν τις δυσκολίες. Το ερώτημα, λοιπόν, δεν είναι αν η Ελλάδα χρειάζεται ένα DOGE, αλλά αν είναι έτοιμη να κάνει το απαραίτητο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Info:
Το Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών ( GAO ) είναι μια ανεξάρτητη, μη κομματική κυβερνητική υπηρεσία εντός του νομοθετικού κλάδου που παρέχει υπηρεσίες ελέγχου , αξιολόγησης και έρευνας για το Κογκρέσο των Ηνωμένων Πολιτειών .
Συχνά αποκαλείται και «φύλακας του Κογκρέσου».
Π. Τσακιρίδης
mywaypress.gr
