Στρατηγικές για την απελευθέρωση από τον φαύλο κύκλο της επαναληπτικής πληροφορίας

Το άρθρο στο dariusforoux.com εξερευνά το φαινόμενο της συνεχούς κατανάλωσης επαναλαμβανόμενων ιδεών, χρησιμοποιώντας τον μύθο του Σίσυφου ως μεταφορά. Αναλύει τρεις ψυχολογικούς μηχανισμούς – το φαινόμενο της απλής έκθεσης, την επιβεβαιωτική μεροληψία, και το φαινόμενο Βον Ρέστορφ – για να εξηγήσει γιατί είναι ελκυστικές  οι επαναληπτικές πληροφορίες. Τέλος, προτείνει τρόπους να ξεφύγουμε από αυτόν τον φαύλο κύκλο, προτείνοντας εστίαση σε ποιοτικές πηγές και εμπιστοσύνη στην ήδη υπάρχουσα γνώση.

 
Η επίδραση της Γνωσιακής Επιστήμης στην Εμμονή μας με Επαναλαμβανόμενες Ιδέες

Η γνωσιακή επιστήμη προσφέρει αρκετές εξηγήσεις για την τάση μας να εμμένουμε σε επαναλαμβανόμενες ιδέες, παρόλο που τις γνωρίζουμε ήδη:

• Φαινόμενο απλής έκθεσης: Όσο περισσότερο εκτιθέμεθα σε μια ιδέα, τόσο περισσότερο την εμπιστευόμαστε και την αποδεχόμαστε. Αυτό συμβαίνει επειδή η εξοικείωση μας κάνει να νιώθουμε ασφάλεια και άνεση.
• Προκατάληψη επιβεβαίωσης: Έχουμε την τάση να αναζητούμε πληροφορίες που επιβεβαιώνουν τις πεποιθήσεις μας. Έτσι, προτιμούμε περιεχόμενο που ενισχύει την κοσμοθεωρία μας, αντί να την αμφισβητεί.
• Φαινόμενο Von Restorff: Μικρές παραλλαγές σε οικεία πλαίσια τραβούν την προσοχή μας. Όταν μια γνωστή ιδέα παρουσιάζεται με μια νέα οπτική γωνία, μας φαίνεται φρέσκια.
• Ανακατασκευαστική μνήμη: Ο εγκέφαλός μας δεν αποθηκεύει τις μνήμες όπως ένας σκληρός δίσκος. Αντίθετα, τις ανακατασκευάζει κάθε φορά που τις ανακαλούμε. Αυτό σημαίνει ότι όταν συναντάμε οικείες ιδέες, συχνά τις ερμηνεύουμε ξανά με βάση τα τρέχοντα συναισθήματα, γνώσεις ή εμπειρίες μας.

Συνοπτικά, η γνωσιακή επιστήμη δείχνει ότι η έλξη μας προς τις επαναλαμβανόμενες ιδέες οφείλεται σε παράγοντες όπως η οικειότητα, η επιβεβαίωση των πεποιθήσεων μας και η τάση μας να εστιάζουμε σε μικρές αλλαγές σε οικεία πλαίσια.

 
Η Αναζήτηση της Αυτοβελτίωσης και ο Μύθος του Σίσυφου

Η αναζήτηση της αυτοβελτίωσης μπορεί να συνδεθεί με τον μύθο του Σίσυφου με διάφορους τρόπους, όπως περιγράφεται στις πηγές που παρέχονται.

• Καταρχάς, η συνεχής επανάληψη πληροφοριών αυτοβελτίωσης, όπως συμβουλές παραγωγικότητας ή ρουτίνες, μπορεί να παρομοιαστεί με το αέναο έργο του Σίσυφου να σπρώχνει τον βράχο στην κορυφή του λόφου, μόνο για να τον δει να κυλάει ξανά προς τα κάτω.
• Πολύ συχνά, αναζητούμε πληροφορίες που επιβεβαιώνουν τις πεποιθήσεις μας (“confirmation bias”) αντί να αμφισβητούμε τον εαυτό μας και να εξελισσόμαστε πραγματικά.
• Επιπλέον, η τάση μας να ελκυόμαστε από οικείες ιδέες, ακόμη και αν είναι απλώς “ντυμένες” με νέο τρόπο (“Von Restorff Effect”) μπορεί να μας οδηγήσει σε μια ατέρμονη αναζήτηση “νέων” πληροφοριών που ουσιαστικά δεν προσφέρουν τίποτα καινούργιο.
• Η παγίδα της αυτοβελτίωσης, όπως και η τιμωρία του Σίσυφου, έγκειται στην επανάληψη χωρίς ουσιαστικό αποτέλεσμα.

Σύμφωνα με τον συγγραφέα, η λύση για να ξεφύγουμε από αυτήν την παγίδα είναι να εμπιστευτούμε τις γνώσεις που ήδη έχουμε και να επικεντρωθούμε στην εφαρμογή τους, αντί να αναζητούμε ασταμάτητα νέες πληροφορίες.

 
Στρατηγικές για την Απελευθέρωση από τον Φαύλο Κύκλο της Επαναληπτικής Πληροφορίας

Για να απελευθερωθούμε από τον φαύλο κύκλο της επαναληπτικής πληροφορίας, το άρθρο προτείνει τις ακόλουθες στρατηγικές:

• Αναζήτηση απαντήσεων σε αξιόπιστες πηγές: Βαθιές και εφαρμόσιμες γνώσεις σπάνια προέρχονται από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή από βίντεο στο YouTube. Επικεντρωθείτε σε βιβλία υψηλής ποιότητας, εκτενή άρθρα και εμπειρίες από πρώτο χέρι.
• Σταματήστε να καταναλώνετε ό,τι καταναλώνουν όλοι οι άλλοι: Όταν ακολουθείτε το ίδιο περιεχόμενο με το πλήθος, είναι πιο πιθανό να συναντήσετε ανακυκλωμένες ιδέες. Πηγαίνετε εκεί που δεν ψάχνουν οι άλλοι. Διαβάστε τα βιβλία που δεν διαβάζουν άλλοι άνθρωποι στον τομέα σας.
• Εμπιστευτείτε ότι γνωρίζετε αρκετά: Αφού αφιερώσετε χρόνο στην έρευνα και τη μάθηση, εμπιστευτείτε την ικανότητά σας να ενεργήσετε με βάση αυτά που ήδη γνωρίζετε. Τις περισσότερες φορές, δεν υπάρχει κάποια μαγική πληροφορία εκεί έξω που θα ξεκλειδώσει ξαφνικά την επιτυχία σας.

Η αλήθεια για την πληροφορία είναι ότι ήδη γνωρίζετε τι χρειάζεται για να ξεκινήσετε κάτι. Μόλις θέσετε τα θεμέλια, η περισσότερη πληροφορία συχνά οδηγεί σε φθίνουσα απόδοση. Βεβαιωθείτε στον εαυτό σας ότι η αξία δεν έγκειται στη συνεχή συλλογή ιδεών, αλλά στην υλοποίησή τους.

Εν ολίγοις, για να ξεφύγετε από τον φαύλο κύκλο της επαναληπτικής πληροφορίας, χρειάζεται να γίνετε πιο επιλεκτικοί με τις πηγές σας, να εμπιστευτείτε τις γνώσεις σας και να εστιάσετε στην εφαρμογή των όσων ήδη γνωρίζετε.