Θανατηφόρο κοκτέιλ φόρων για την αγορά ακινήτων

ΕΝΦΙΑ άνω των €1.000 θα πληρώσουν (;) 600.000 ιδιοκτήτες ακινήτων – Συνεχίζονται οι έντονες πιέσεις στην ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα – Η συνεχής βουτιά των μεταβιβάσεων έχει αποστερήσει από το κράτος περί τα €6 δισ.

 
ΕΝΦΙΑ που θα υπερβαίνει τα 1.000 ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν φέτος περίπου 600.000 ιδιοκτήτες ακινήτων, σύμφωνα με την «Καθημερινή της Κυριακής.

Η «λυπητερή» θα πλήξει πρωτίστως μέρος της μεσαίας τάξης της χώρας, μετά τις αλλαγές στις οποίες έχει προβεί το υπουργείο Οικονομικών, με στόχο την ανακατανομή των βαρών του φόρου στα ακίνητα.

Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι το 8 έως 10% των ιδιοκτητών θα κληθεί να πληρώσει πάνω από το 30% του φετινού ΕΝΦΙΑ, δηλαδή περισσότερα από 800 εκατομμύρια ευρώ.

Τυχόν αδυναμία αυτών των νοικοκυριών να καταβάλουν το φόρο που τους αναλογεί ουσιαστικά θα εγείρει αμφιβολίες για τον εισπρακτικό στόχο του φετινού ΕΝΦΙΑ, που ανέρχεται σε 2,65 δισεκατομμύρια ευρώ, προκαλώντας πιέσεις σε ολόκληρο τον προϋπολογισμό.

Δεδομένου μάλιστα ότι ο ΕΝΦΙΑ βεβαιώνεται σε ατομικό επίπεδο, θα υπάρξουν νοικοκυριά που θα κληθούν να πληρώσουν 3.000 έως 4.000 ευρώ, ποσά που πολλοί μεσαίοι αδυνατούν να καταβάλουν σήμερα, τουλάχιστον εμπρόθεσμα.

Η εκκαθάριση του φετινού ΕΝΦΙΑ αναμένεται να γίνει στα τέλη Αυγούστου. Με βάση τον ισχύοντα προγραμματισμό, ο φόρος θα πληρωθεί σε πέντε δόσεις, αρχής γενομένης από τον Σεπτέμβριο.

 
Η συνεχής βουτιά των μεταβιβάσεων έχει αποστερήσει από το κράτος περί τα €6 δισ.

Μια οκταετία δραματικής μετεξέλιξης της αγοράς ακινήτων, της πραγματικής «βαριάς βιομηχανίας», όπως λένε οι ειδικοί, συμπληρώνεται φέτος, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Ημερησίας. Μια οκταετία πλήρους καταβαράθρωσης της κτηματαγοράς η οποία είναι δεδομένο ότι θα συμπληρώσει 10 χρόνια συνεχούς πτώσεων τιμών, ζήτησης και επενδύσεων. Κανείς δεν πιστεύει πλέον ότι μέχρι το 2018 θα προκύψουν ραγδαίες αλλαγές προς το καλύτερο για την αγορά ακινήτων η οποία θα συνεχίζει να υπερφορολογείται και ταυτόχρονα θα διώχνει και όσους επιμένουν να επενδύουν στον κλάδο.

Σύμφωνα με τα στοιχεία τελευταίων ερευνών, εάν η κτηματαγορά συνέχιζε να κινείται στους ρυθμούς του 2007, εάν οι μεταβιβάσεις ακινήτων με διάφορους τρόπους (αγοραπωλησία, γονική παροχή, κληρονομιά κ.λπ.) ήταν στα επίπεδα προ δεκαετίας τότε το κράτος θα είχε έσοδα της τάξης των 10 δισ. ευρώ περίπου. Αντιθέτως, η συνεχής βουτιά των μεταβιβάσεων έχει αποστερήσει από το κράτος περί τα 6 δισ. ευρώ και η είσπραξη αυτών των χρημάτων έχει μεταφερθεί στις πλάτες των ιδιοκτητών ακινήτων μέσου του ΕΝΦΙΑ ή άλλων επιβαρύνσεων.

Έρευνα του ΣΕΒ δείχνει ότι το 2007 τα έσοδα από τις μεταβιβάσεις ακινήτων έφτασαν στον ανώτατο επίπεδο ιστορικά, στο 1,1 δισ. ευρώ παρά το γεγονός ότι οι αντικειμενικές αξίες τότε ήταν στο 1/3 των αγοραίων τιμών. Σταδιακά τα έσοδα από μεταβιβάσεις υποχώρησαν στα 500-700 δισ. για να βρεθούν στην πλήρη κατάρρευση την τριετία 2014-2016 όπου κινούνται κοντά στα 100 εκατ. ευρώ ετησίως.

 
Συνεχίζονται οι έντονες πιέσεις στην ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα

Συνεχίζονται οι έντονες πιέσεις στην ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα, σύμφωνα με ανάλυση για την Ιδιωτική Κατασκευαστική Δραστηριότητα του Εβδομαδιαίου Δελτίου Οικονομικών Εξελίξεων της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank.

Ειδικότερα η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα (ΕΛΣΤΑΤ, σε κατοικήσιμα και μη κτίρια και σε m3) υπέστη πτώση κατά 39,8%, σε ετήσια βάση, τον Μάιο του 2016, έναντι αύξησης κατά 6,1% τον Μάιο του 2015. Σε επίπεδο πενταμήνου, η ιδιωτική κατασκευαστική δραστηριότητα (σε επιφάνεια m3) σημείωσε πτώση κατά 21,2%, σε ετήσια βάση, στο πρώτο πεντάμηνο του 2016, έναντι αύξησης κατά 15,7% στην αντίστοιχη περίοδο του 2015. Σε όρους αριθμού αδειών, η οικοδομική δραστηριότητα παρουσίασε μείωση κατά 16,3% στο πεντάμηνο του 2016, έναντι αύξησης κατά 2,4% στην αντίστοιχη περίοδο του 2015, με αποτέλεσμα ο αριθμός των αδειών να συρρικνωθεί στις 4.562. Είναι ενδεικτικό ότι στη Δυτική Μακεδονία εξεδόθησαν μόλις 69 άδειες οικοδομών, στο Βόρειο Αιγαίο 111, στην Ήπειρο 152 και στην Αν. Μακεδονία και Θράκη 197.

Η αρνητική εικόνα του κλάδου των ιδιωτικών κατασκευών καταδεικνύεται από την πτώση της κατασκευής νέων κατοικιών. Είναι ενδεικτικό ότι στο πρώτο τετράμηνο του 2016 (τελευταία διαθέσιμα στοιχεία) ολοκληρώθηκαν μόλις 2.751 οικιστικές μονάδες, έναντι 2.898 στο πρώτο τετράμηνο του 2015.

Σχετικά αναφέρεται ότι ο όγκος της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας είχε ανέλθει στις 64.800 χιλιάδες m3 το 2008 και στις 46.925 το 2009, για να κατολισθήσει στις 10.997 χιλιάδες m3 το 2014 και σε 10.972 το 2015 καταγράφοντας πτώση κατά 83,1% στην περίοδο 2008-2015. Η ΕΛΣΤΑΤ χρησιμοποιεί και τον τριμηνιαίο Δείκτη Παραγωγής στις Κατασκευές, που και αυτός μειώθηκε κατά 9,3%, σε ετήσια βάση, στο πρώτο τρίμηνο 2016, έναντι σημαντικής αύξησης κατά 47,1% στην αντίστοιχη περίοδο του 2015. Ο επιμέρους δείκτης έργων πολιτικού μηχανικού μειώθηκε κατά 15,5%, έναντι αύξησης κατά 57,9% στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2015, ενώ υποχώρησε και ο δείκτης παραγωγής οικοδομικών έργων κατά1,9% στο πρώτο τρίμηνο του 2016, έναντι αύξησης κατά 36,1% στην αντίστοιχη περίοδο του 2015.

Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με τους Εθνικούς Λογαριασμούς (ΕΛΣΤΑΤ) το προϊόν του συνόλου του κατασκευαστικού τομέα (σε σταθερές τιμές) αυξήθηκε ελαφρά κατά 1,7% στο πρώτο τρίμηνο του 2016, σε ετήσια βάση, έναντι πτώσης κατά 23,5% στο αντίστοιχο τρίμηνο του 2015. Η θετική αυτή όψη στις κατασκευές αναφέρεται μόνο στην αξιοποίηση ακινήτων τουριστικού, βιομηχανικού και γεωργικού ενδιαφέροντος στις λεγόμενες εθνικολογιστικά κατασκευές «Λοιπών Ιδιωτικών Κτιρίων» και όχι σε κατασκευές δημοσίων έργων ή σε κατασκευές κατοικιών.