Κοινή τοποθέτηση 5 ενώσεων:Η ενίσχυση των καινοτομικών και εξωστρεφών επενδύσεων θα κρίνει όσο ποτέ άλλοτε την αναπτυξιακή πορεία της χώρας την κρίσιμη αυτή περίοδο.Aποτελεί κύριο εργαλείο εξόδου από τη δυσμενή οικονομική συγκυρία.
•Το κύριο ζητούμενο της ελληνικής κοινωνίας είναι ο συντονισμός των δράσεων, με γνώμονα τη στροφή του παραγωγικού ιστού της χώρας σε κοινωνία παραγωγής εντάσεως γνώσης, με στόχο την ανασυγκρότηση και τη μετέπειτα ανάδειξή της στο παγκόσμιο ανταγωνιστικό οικονομικό γίγνεσθαι
Κοινή τοποθέτηση των 5 ενώσεων καινοτομικών και εξωστρεφών επιχειρήσεων:
ΣΕΚΕΕ (εφαρμογών σε κινητές συσκευές), ΕΝΕΒΗ (Μικροηλεκτρονικής), HBio (Βιο-Ιατρικής Τεχνολογίας) ΕΒΙΔΙΤΕ (Αεροδιαστημικής) και ΕΕΝΕ (Νεοφυών επιχειρήσεων -Startups) στη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης για βελτίωση του νέου Επενδυτικού Νόμου.
Σήμερα, η Ελληνική Οικονομία, εξαιτίας του νέου διαμορφωμένου παγκόσμιου περιβάλλοντος βρίσκεται σε ένα εξαιρετικά κρίσιμο σταυροδρόμι.
Η ενίσχυση των καινοτομικών και εξωστρεφών επενδύσεων θα κρίνει όσο ποτέ άλλοτε την αναπτυξιακή πορεία της χώρας στην κρίσιμη αυτή περίοδο, αποτελώντας ένα κύριο εργαλείο εξόδου από τη δυσμενή οικονομική συγκυρία.
Ταυτόχρονα, η χώρα μας παρουσιάζει μεγάλες δυνατότητες ανάπτυξης σε συγκεκριμένους τομείς, με επιχειρήσεις που ήδη διακρίνονται παγκοσμίως στους κλάδους εφαρμογών και υπηρεσιών διαδικτύου και κινητής τηλεφωνίας, βιο-ιατρικής τεχνολογίας, μικρο-ηλεκτρονικής, αλλά και σε τομείς όπου η Ελλάδα διακρίνεται για ιστορικούς και γεωμορφολογικούς λόγους, όπως: ειδικών μορφών τουρισμού, αξιοποίησης της πολιτιστικής κληρονομιάς, μεσογειακής διατροφής, βιολογικών προϊόντων κ.α.
Κοινό χαρακτηριστικό όλων αυτών των κλάδων είναι η ανάγκη για επενδύσεις σε τεχνογνωσία, γεγονός το οποίο επιβεβαιώνουν οι μελέτες διεθνών οργανισμών, οι επιδόσεις των ιδιαίτερα ανταγωνιστικών εξαγωγικών χωρών, καθώς και οι διεθνώς παρατηρούμενη στροφή τόσο νέων όσο και παραδοσιακών κλάδων της οικονομίας προηγμένων βιομηχανικών χωρών σε τομείς υπηρεσιών ή προϊόντων ή δραστηριοτήτων εντάσεων γνώσης.
Το κύριο ζητούμενο της ελληνικής κοινωνίας είναι πλέον ο συντονισμός των δράσεων, πρωτοβουλιών και εμπλεκόμενων φορέων με γνώμονα τη στροφή του παραγωγικού ιστού της χώρας σε κοινωνία παραγωγής εντάσεως γνώσης, με στόχο την ανασυγκρότηση και τη μετέπειτα ανάδειξή της στο παγκόσμιο ανταγωνιστικό οικονομικό γίγνεσθαι.
Έμφαση στην ενίσχυση των επενδύσεων έντασης γνώσης με στόχο επιχειρήσεις ικανές να παρέχουν νέα ανταγωνιστικά προϊόντα ή υπηρεσίες
Σημαντικό ρόλο σε αυτή την προοπτική, μπορεί να προσφέρει η βελτίωση του Επενδυτικού Νόμου, ο οποίος πέρα της ενίσχυσης παραδοσιακών επενδύσεων (κτιριακές εγκαταστάσεις, μηχανολογικός εξοπλισμός κ.ά.), θα πρέπει να δώσει έμφαση στην ενίσχυση των επενδύσεων έντασης γνώσης και λοιπών άυλων ενεργειών, με στόχο τη μεταστροφή των επιχειρήσεων από επιχειρήσεις εντάσεως πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς τομέα, σε επιχειρήσεις ικανές να παρέχουν νέα ανταγωνιστικά προϊόντα ή υπηρεσίες.
Σημαντική προϋπόθεση για την επίτευξη των παραπάνω, είναι η σύνδεση του βελτιωμένου Επενδυτικού νόμου με τα ταμεία χρηματοδότησης της Ευρωπαϊκής Ένωσης με επιπρόσθετους κανονισμούς χρηματοδότησης, όπως π.χ. του κανονισμού Έρευνας και Τεχνολογίας ή του κανονισμού περιβάλλοντος, έτσι ώστε να μπορούν να ενισχύονται σημαντικές άυλες δαπάνες οι οποίες ήταν μη επιλέξιμες για χρηματοδότηση έως σήμερα.
Όλες οι προτάσεις για τη βελτίωση του Επενδυτικού Νόμου
Σύμφωνα με την σχετική ανακοίνωση των 5 ενώσεων, οι προτάσεις τους για τη βελτίωση του Επενδυτικού Νόμου εστιάζονται αναλυτικά στις ακόλουθες κατηγορίες:
Προτάσεις:
I. Διεύρυνση των επιλέξιμων προς επιχορήγηση δαπανών.
«Σε όλες τις παραπάνω προτάσεις, η ενίσχυση των επιλέξιμων δαπανών εκτός των συμβατικών (κτίρια, εξοπλισμός) και αυτών που ήδη ισχύουν θα πρέπει να συμπεριληφθούν και οι ακόλουθες:
Διεύρυνση των δαπανών που σχετίζονται με τον εξωστρεφή προσανατολισμό των επιχειρήσεων, όπως: συμμετοχή σε εκθέσεις σε χώρες του εξωτερικού, δημιουργία ή ενίσχυση δικτύων διανομής στις διεθνείς αγορές, δικτύωση μέσω δημιουργίας ειδικών συναντήσεων ή εταιρικών γεγονότων, ειδικών καταχωρήσεων, δημιουργία διαφημιστικών προγραμμάτων στα δικτυακά μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ειδικότερα σε χώρες εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Τα προαναφερθέντα δύνανται να επιτευχθούν, μέσω ειδικής εξαίρεσης για την Ελλάδα, κατά τη παρούσα χρονική στιγμή επαναπροσδιορισμού του ΕΣΠΑ, ώστε να επωφεληθεί πλήθος Ελληνικών επιχειρήσεων που αγωνίζονται να αυξήσουν την εξωστρέφειά τους.
Δυνατότητα ενίσχυσης προπαρασκευαστικών ενεργειών (μελέτες ερευνών αγοράς, κατοχυρώσεις δικαιωμάτων, δημιουργία εμπορικών συμφωνιών διάθεσης και υποστήριξης, προσαρμογή στις ιδιαίτερες συνθήκες των τοπικών αγορών, λοιπές μελέτες που είναι αναγκαίες για την υλοποίηση των επιχειρηματικών σχεδίων των εταιρειών, κ.ά.), για την προώθηση των συγκεκριμένων προϊόντων/υπηρεσιών, σε αγορές του εξωτερικού, καθώς και των δαπανών εκπόνησης επενδυτικών σχεδίων και αμοιβές συμβουλευτικών υπηρεσιών για το σχεδιασμό δράσεων.
Δυνατότητα ενίσχυσης δαπανών για μετάδοση γνωστικής εμπειρίας και την παροχή τεχνογνωσίας και επίβλεψης, από ειδικούς (του ίδιου ή όμορων κλάδων), με στόχο τη βελτίωση του ενδο-επιχειρησιακού περιβάλλοντος και την βελτίωση των εξαγωγικών επιδόσεων.
Οι συγκεκριμένες δαπάνες που συνήθως χαρακτηρίζονται άυλες θα μπορούσαν να αποτελούν και το σύνολο των επενδυτικών σχεδίων, ειδικότερα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, γεγονός που δεν αντιτίθεται στον απαλλακτικό κανονισμό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
II. Τροποποίηση του ειδικού καθεστώτος συνέργειας και δικτύωσης του επενδυτικού νόμου.
Κρίνεται επιτακτική και αναγκαία για τα μέλη των συνδέσμων μας, η τροποποίηση της υφιστάμενης δράσης και δικτύωσης, όπως παρουσιάζεται στο επισυναπτόμενο σχέδιο απόφασης της παρούσας, με στόχο τη δημιουργία πιο ευέλικτων και αποτελεσματικότερων σχηματισμών πραγματικής δικτύωσης και συνέργειας, κυρίως σε άυλες επενδυτικές δαπάνες και ενέργειες διάχυσης, για την βέλτιστη ενίσχυση και επέκταση του οικοσυστήματος των επιχειρήσεων υψηλής τεχνολογίας στην χώρα μας.
III. Λοιπές προτεινόμενες τροποποιήσεις
1. Η υποβολή προτάσεων για την υπαγωγή επενδύσεων, στις διατάξεις ενίσχυσης του νόμου να είναι εφικτή καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους και όχι μόνο δύο φορές το έτος, όπως ισχύει σήμερα.
2. Άμεσα, θα πρέπει να υπογραφούν και οι σχετικές υπουργικές αποφάσεις που θα αποσαφηνίζουν και θα ενεργοποιούν την υποβολή αιτημάτων από τους επενδυτές, ώστε να επισπευσθεί η ενεργοποίηση του νέου Επενδυτικού πλαισίου, ειδάλλως ο νόμος καθίσταται ανενεργός για σημαντικό χρονικό διάστημα με δυσμενείς επιπτώσεις για τους υποψήφιος επενδυτές και την χώρα.
3. Σε σχέση με το κριτήριο κάλυψης της ιδίας συμμετοχής, οι σύνδεσμοί μας προτείνουν να τροποποιηθεί και να ισχύει εναλλακτικά η δυνατότητα κάλυψης της δαπάνης άυλων πάγιων (οι οποίες αποτελούν τη συντριπτική μερίδα των επενδυτικών σχεδίων των εταιρειών μελών μας), από παρελθόντα δημοσιευμένα οικονομικά στοιχεία των εταιρειών που αποδεικνύουν την ύπαρξη θετικής ρευστότητας.
Ο λόγος της συγκεκριμένης πρότασης έγκειται στο γεγονός ότι οι ενδεχόμενες αυξήσεις κεφαλαίου για την υλοποίηση δαπανών που ούτως ή άλλως συνήθως εξοφλούνται προγενέστερα από τη ρευστότητα των επιχειρήσεων, μειώνουν τους δείκτες απόδοσης ιδίων κεφαλαίων των επιχειρήσεων, δημιουργώντας θέματα με τους κεφαλαιούχους μετόχους των εταιρειών.
4. Κατά τη βαθμολογία επενδυτικών σχεδίων υφιστάμενων εταιρειών (άνω των τριών ετών λειτουργίας), να αξιολογείται και το ιστορικό των επενδυτών κατά την υλοποίηση προηγούμενων επενδύσεων στους αναπτυξιακούς νόμους.
Προτείνεται η μέγιστη βαθμολογία να είναι 1 βαθμός και να κλιμακώνεται ανάλογα με τον αριθμό των επιτυχημένων ολοκληρωμένων σχεδίων, δηλαδή 0-0,5 βαθμούς για μέχρι και τρία ολοκληρωμένα έργα, ενώ 1 βαθμός για περισσότερων των τριών ολοκληρωμένων έργων.
5. Μέχρι την έναρξη του νέου Επενδυτικού Νόμου, να μην ανασταλεί η δυνατότητα υποβολής προτάσεων στον υφιστάμενο επενδυτικό νόμο.
6. Σε σχέση με το ύψος της ενίσχυσης για δαπάνες έρευνας & ανάπτυξης και εξωστρέφειας, θα πρέπει αυτό να είναι το μέγιστο δυνατό σύμφωνα με τον γενικό απαλλακτικό κανονισμό, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη γεωγραφικά κριτήρια.
7. Να δίδεται η δυνατότητα να υποβάλλονται ενστάσεις κατά τη διαδικασία αξιολόγησης, στην περίπτωση που υπάρχει περικοπή των εγκεκριμένων σε σχέση με τις προτεινόμενες δαπάνες, και στα επιτυχόντα και επιλέξιμα προς χρηματοδότηση έργα, έτσι ώστε οι επενδυτές να έχουν τη δυνατότητα να αυξήσουν τα όρια των εγκεκριμένων επενδύσεων.
IV. Βελτιώσεις στη λειτουργία των υπηρεσιών κατά τον έλεγχο της υλοποίησης των εγκεκριμένων επενδύσεων
Να υπάρξει δομημένος τρόπος ηλεκτρονικής επικοινωνίας με τα γραφεία εξυπηρέτησης επενδυτών, ώστε να είναι δυνατή η αποστολή γραπτών ερωτημάτων με αντίστοιχη γραπτή – δεσμευτική απάντηση, εντός δύο εργάσιμων ημερών.
Να αναρτώνται στο διαδίκτυο οι συχνές ερωτήσεις – απαντήσεις, για την ενημέρωση όλων των εμπλεκόμενων φορέων.
Κατά την ανακοίνωση της βαθμολογίας να κοινοποιείται και ο εγκεκριμένος προϋπολογισμός, ώστε να υπάρχει δικαίωμα ένστασης και επί της περικοπής δαπανών.
Παράλληλα με την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων να αναρτώνται και οι εκθέσεις αξιολόγησης ώστε να είναι τεκμηριωμένες οι ενστάσεις.
Επίσης, να δίνεται στους επενδυτές ο απαιτούμενος χρόνος ανταπόκρισης στις σχετικές διαδικασίες αξιολόγησης.
Να καταργηθεί ο περιορισμός της δυνατότητας της μίας μόνο τροποποίησης κατά την υλοποίηση της εγκεκριμένης επένδυσης, διότι κατά τη περίοδο τριών ετών είναι βέβαιο ότι θα υπάρξουν πολλές αλλαγές στις δράσεις, στο κόστος, στη ποσότητα και στους προμηθευτές των εγκεκριμένων δαπανών, ειδικότερα στο σημερινό ασταθές οικονομικό περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούνται οι επιχειρήσεις.
Να προγραμματιστούν κύκλοι εκπαίδευσης των ελεγκτών του Υπουργείου και συναντήσεις εργασίας με τους συλλογικούς φορείς των σχετικών κλάδων, ειδικότερα για τα επενδυτικά σχέδια στα οποία ο κύριος όγκος των δαπανών αφορά στα άυλα πάγια (μισθοδοσία ειδικευμένου προσωπικού, μεταφορά τεχνογνωσίας, απόκτηση εξειδικευμένων εργαλείων λογισμικού, κ.α.), δαπάνες οι οποίες μεταβάλλονται συνεχώς λόγω της τεχνολογικής εξέλιξης.
Οι σχετικοί οδηγοί εφαρμογής, καθώς και οι γενικοί κανόνες αποτίμησης των άυλων δαπανών, να διαμορφωθούν βάσει της διεθνούς εμπειρίας με τη συμμετοχή των επιστημονικών και κλαδικών φορέων.
Τροποποίηση των παραγράφων γ και δ της υπουργικής απόφασης υπ’αριθμόν 10852, της 7/3/2012, περί καθορισμού επιχειρηματικών δραστηριοτήτων που εντάσσονται στις κατηγορίες των επενδυτικών σχεδίων της Τεχνολογικής Ανάπτυξης, με προσθήκη κωδικών δραστηριότητας των τομέων προτεραιότητας της ΕΕ για την ανάπτυξη της έρευνας και καινοτομίας (τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, της βιοτεχνολογίας, της μικροηλεκτρονικής, της διαστημικής τεχνολογίας, νανοτεχνολογίας, καθώς και λοιπών δραστηριοτήτων υψηλής τεχνολογίας).
Προσθήκη άρθρου στο Νόμο 3908/2011 για τις επενδύσεις υψηλής τεχνολογίας σε τομείς προτεραιότητας της ΕΕ για την έρευνα και την καινοτομία.
Επενδύσεις στην καινοτομία και στη βιομηχανία έντασης γνώσης
Στο πλαίσιο αυτό επιδιώκεται η προώθηση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας και η σύνδεση της έρευνας, της τεχνολογίας και της καινοτομίας με τον παραγωγικό ιστό της χώρας ως κύριο παράγοντα ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας.
Υποστηρίζονται δράσεις μετατροπής της γνώσης σε καινοτομικά προϊόντα, η μεταφορά τεχνολογίας -τεχνογνωσίας προς τις επιχειρήσεις και η γεφύρωση του χάσματος μεταξύ επιστημονικής γνώσης και αγοράς.
Α. Ως προς το χαρακτήρα κινήτρων
Οι επενδύσεις στη βιομηχανία που βασίζεται σε δραστηριότητες έντασης γνώσης και στην καινοτομία (π.χ. οι τομείς υψηλής τεχνολογίας, ΤΠΕ, βιοτεχνολογία, νανοτεχνολογία, μικροηλεκτρονική, ενέργεια, περιβάλλον) απαιτούν μεγάλα κεφάλαια για έξοδα έρευνας και ανάπτυξης, εξειδικευμένο και ακριβό προσωπικό, και ακριβές υποδομές.
Το ουσιαστικό κίνητρο για την πραγματοποίηση της επένδυσης θα πρέπει να είναι η επιχορήγηση για επιχειρηματική ανάπτυξη και για την ανάπτυξη νέων προϊόντων (και όχι μόνο η φορολογική απαλλαγή).
Β. Ως προς το ποσοστό επιδότησης
Δεδομένου ότι τόσο οι εταιρίες όσο και το εξειδικευμένο ανθρώπινο δυναμικό βρίσκονται σε νομούς που είναι εγκατεστημένα ερευνητικά και ακαδημαϊκά ιδρύματα, το ποσοστό επιχορήγησης να είναι το μέγιστο που προβλέπει ο Επενδυτικός Νόμος.
Γ. Ως προς τα χαρακτηριστικά των επιχειρήσεων που θα πρέπει να υποστηριχθούν με δράσεις υποστήριξης της καινοτομίας
Οι επιχειρήσεις που θα υποστηριχθούν θα πρέπει να έχουν τα παρακάτω χαρακτηριστικά:
•Να βασίζονται στη γνώση, να αξιοποιούν προϊόντα έρευνας και να διαθέτουν εξειδίκευση σε καινοτομικές δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας
•Να αναπτύσσουν τεχνολογικά καινοτόμα προϊόντα ( που αυξάνουν τον κύκλο εργασιών ή/ και ποσοστά κερδών επί των δικαιωμάτων χρήσης τους)
•Να χρησιμοποιούν/ενσωματώνουν καινοτόμες τεχνολογίες/ καινοτόμες παραγωγικές διεργασίες
•Να εμφανίζουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε διεθνές επίπεδο, σημαντικές εξαγωγές και διείσδυση στην ευρωπαϊκή και παγκόσμια αγορά
•Να κατοχυρώνουν την Διανοητική ιδιοκτησία τους και γενικότερα να αξιοποιούν την παραγόμενη γνώση
•Να επενδύουν σημαντικό ποσοστό των εσόδων τους σε Ε&Α
•Να επιδεικνύουν συστηματική συνεργασία με φορείς παραγωγής γνώσης (φορείς ΕΤΑΚ)
Τα παραπάνω θα πρέπει να τεκμηριώνονται με μετρήσιμους δείκτες όπως:
•Ποσοστό επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη
•Ποσοστό προσωπικού απασχολούμενο σε Ε&Α / με εξειδίκευση / με μεταπτυχιακό/ διδακτορικό τίτλο
•Διπλώματα ευρεσιτεχνίας
•Αριθμός νέων προϊόντων /χρόνο
•Εξαγωγές
•Διεθνές πελατολόγιο
•Διεθνείς ακαδημαϊκοί/ερευνητικοί συνεργάτες
Γ. Ως προς τους τομείς προτεραιότητας
Προτεραιότητα θα πρέπει να έχουν οι τομείς που εμφανίζουν σοβαρές προοπτικές ανάπτυξης και ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, θεωρούνται τομείς προτεραιότητας της ΕΕ και βασίζονται στη γνώση, διαθέτουν εξειδίκευση σε καινοτομικές δραστηριότητες υψηλής προστιθέμενης αξίας με ισχυρό εξαγωγικό προσανατολισμό, όπως:
√ Υγεία και Βιοϊατρική
√ Προηγμένες τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών, καθώς και υπηρεσίες έντασης γνώσης
√ Φωτονική
√ Νανοτεχνολογίες
√ Ενέργεια και Περιβάλλον
Δ. Ως προς τις επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει να δοθεί έμφαση στις άυλες δαπάνες που αποτελούν τις σημαντικότερες επενδύσεις στην επιχειρηματική ανάπτυξη των καινοτόμων εταιρειών.
Στις επιλέξιμες δαπάνες θα πρέπει να περιλαμβάνονται:
•Έξοδα ανάπτυξης πρωτοτύπων / νέων προϊόντων
•Εξειδικευμένες συμβουλευτικές υπηρεσίες, εξειδικευμένες μελέτες αγοράς
•Έξοδα κατοχύρωσης δικαιωμάτων ιδιοκτησίας
•Έξοδα πιστοποίησης
•Συμμετοχή σε διεθνείς εκθέσεις
•Επαγγελματική εκπαίδευση (γενική και ειδική)
•Εξοπλισμός, λογισμικό
•Συμβουλευτικές υπηρεσίες καινοτομίας και υπηρεσίες στήριξης της καινοτομίας
•Έξοδα υπεργολαβίας για εξειδικευμένες εργασίες
Ε. Ως προς την αξιολόγηση, αυτή θα πρέπει να γίνεται με συγκεκριμένους δείκτες απόδοσης, όπως:
•Αύξηση κύκλου εργασιών των επιχειρήσεων
•Αύξηση εξωστρέφειας
•Αύξηση των πωλήσεων, εξαγωγών προϊόντων/ υπηρεσιών νέων για την αγορά
•Αύξηση των επενδύσεων στην έρευνα στις επιχειρήσεις
•Αύξηση θέσεων εργασίας εξειδικευμένου προσωπικού (κάτοχοι μεταπτυχιακού ή διδακτορικού τίτλου σπουδών)
•Αύξηση αριθμού διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας
•Αύξηση πιστοποιήσεων ποιότητας
•Αύξηση συμμετοχής σε εκθέσεις, δράσεις δημοσιότητας
•Προσέλκυση ιδιωτικών επενδύσεων»