Ερώτηση Κ. Παπακώστα για τις επικείμενες αλλαγές στο καθεστώς των Πνευματικών Δικαιωμάτων των Ελλήνων Συγγραφέων και Εκδοτών

Ερώτηση προς την Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κατέθεσε σήμερα η Βουλευτής Β’ Αθηνών της Νέας Δημοκρατίας, Κατερίνα Παπακώστα-Σιδηροπούλου, με αφορμή την επιστολή που απέστειλαν οκτώ σωματεία συγγραφέων και εκδοτών προς τον Πρωθυπουργό και με την οποία προειδοποιούν πως δύο διατάξεις του σχεδίου νόμου, το οποίο εισάγεται σήμερα με την διαδικασία του επείγοντος στην αρμόδια επιτροπή και αφορά στα πνευματικά δικαιώματα, καταργούν τα πνευματικά τους δικαιώματα.

 
Η Βουλευτής αναφέρει, πως η διάταξη του άρθρου 55 παρ. 3 του σχεδίου νόμου επιτρέπει στα εκπαιδευτικά ιδρύματα την αναπαραγωγή αποσπασμάτων έργων και άρθρων εφημερίδων και περιοδικών, χωρίς να απαιτείται η άδεια των δημιουργών και χωρίς αμοιβή, διευρύνοντας αυτή την δυνατότητα και στην επιστημονική έρευνα. Αυτή η πρόβλεψη είναι αντίθετη στην διεθνή πρακτική, η οποία προβλέπει για την χρήση έργων σε εκπαιδευτικά συγγράμματα ή επιστημονικά βιβλία την υποχρέωση καταβολής αμοιβής στους συγγραφείς και στους εκδότες. Η Κατερίνα Παπακώστα επισημαίνει επιπλέον, πως σύμφωνα με τους συγγραφείς και τους εκδότες, η ρύθμιση θα έχει ως συνέπεια την κατάργηση των υφιστάμενων συμβάσεων με τον Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου και με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, οι οποίες αποτελούν σημαντική πηγή εσόδων.

Επιπλέον, το άρθρο 55 παρ. 4 του σχεδίου νόμου καθορίζει πως η αμοιβή που θα λαμβάνουν οι δημιουργοί από τον δημόσιο δανεισμό των έργων θα καθοριστεί με Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο θα εκδοθεί σε ένα μήνα.  Η Κατερίνα Παπακώστα επισημαίνει, πως με αυτό τον τρόπο καταργείται η δυνατότητα των δικαιούχων να διαπραγματεύονται οι ίδιοι την αμοιβή τους. Τέλος, αναφέρει πως η συγκεκριμένη διάταξη εξαιρεί τις σχολικές και τις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες από την υποχρέωση καταβολής αμοιβής.

Η Βουλευτής ρωτά την Υπουργό Πολιτισμού για ποιό λόγο δεν ακολουθείται η διεθνής πρακτική σε ότι αφορά στα πνευματικά δικαιώματα των συγγραφέων και των εκδοτών και γιατί το Υπουργείο δεν προχωρά στην ενισχυμένη θωράκιση των πνευματικών δικαιωμάτων, παρά επιχειρείται η αλλοτρίωσή τους και η οικονομική καταστροφή των συγγραφέων και εκδοτών. Τέλος, η Κατερίνα Παπακώστα ζητά να ενημερωθεί γιατί αλλάζει το καθεστώς ορισμού αμοιβής των δικαιούχων και των εκδοτών, των οποίων τα έργα δανείζονται δημόσια.

 
ΕΡΩΤΗΣΗ -ΠΡΟΣ:  Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού

           
ΘΕΜΑ:  Κίνδυνος Αλλοτρίωσης των Πνευματικών Δικαιωμάτων Ελλήνων Συγγραφέων και  Εκδοτών

 
Την έντονη αντίδραση αλλά και ανησυχία για το μέλλον των Ελλήνων συγγραφέων και εκδοτών έχουν προκαλέσει δύο διατάξεις του σχεδίου νόμου «Συλλογική διαχείριση δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και συγγενικών δικαιωμάτων, χορήγηση πολυεδαφικών αδειών για επιγραμμικές χρήσεις μουσικών έργων και άλλα θέματα αρμοδιότητας Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού», το οποίο εισάγεται σήμερα προς συζήτηση στην αρμόδια επιτροπή με την διαδικασία του επείγοντος. Οκτώ σωματεία εκδοτών και συγγραφέων, προχώρησαν σε αποστολή επιστολής προς τον Πρωθυπουργό, προκειμένου να παρέμβει, ώστε να μην ψηφιστούν οι εν λόγω διατάξεις, οι οποίες καταργούν τα πνευματικά τους δικαιώματα.

Συγκεκριμένα, το άρθρο 55 παρ. 3 του σχεδίου νόμου επιτρέπει  στα εκπαιδευτικά ιδρύματα την αναπαραγωγή αποσπασμάτων έργων και άρθρων εφημερίδων και περιοδικών, χωρίς να απαιτείται η άδεια των δημιουργών και χωρίς αμοιβή. Η δυνατότητα αυτή υφίσταται και σήμερα βάσει του άρθρου 21 του ν. 2121/1993, περιορίζεται ωστόσο στην διδασκαλία και στις εξετάσεις, ενώ στο σχέδιο νόμου διευρύνεται και για την επιστημονική έρευνα.

Τα σωματεία τονίζουν πως η διεθνής πρακτική προβλέπει για την χρήση έργων σε εκπαιδευτικά συγγράμματα ή επιστημονικά βιβλία την υποχρέωση καταβολής αμοιβής στους συγγραφείς και στους εκδότες. Επισημαίνουν επιπλέον, πως με αυτή την διάταξη καταργούνται οι υφιστάμενες συμβάσεις με τον Οργανισμό Συλλογικής Διαχείρισης Έργων του Λόγου και με τα εκπαιδευτικά ιδρύματα, οι οποίες αποτελούν για τους συγγραφείς και τους εκδότες σημαντική πηγή εσόδων.

Αξίζει να σημειωθεί, πως σύμφωνα και με τους δημιουργούς και τους εκδότες, η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται στην διαδικασία επεξεργασίας σχετικής Οδηγίας, η οποία ρυθμίζει τις εξαιρέσεις για εκπαιδευτικές ανάγκες και προβλέπει την καταβολή αμοιβής στους δικαιούχους, σε περίπτωση εξαίρεσης.

Επιπλέον, στο άρθρο 55 παρ. 4 καθορίζεται πως η αμοιβή που θα λαμβάνουν οι δημιουργοί από τον δημόσιο δανεισμό των έργων, ο τρόπος και το σύστημα είσπραξής της θα καθοριστεί με Προεδρικό Διάταγμα, το οποίο θα εκδοθεί σε ένα μήνα. Με αυτό τον τρόπο καταργείται η δυνατότητα των δικαιούχων να διαπραγματεύονται οι ίδιοι την αμοιβή τους. Επιπροσθέτως, η εν λόγω διάταξη καταργεί το αναδρομικό δικαίωμα αμοιβής από το 1993 έως σήμερα. Τέλος, η διάταξη εξαιρεί τις βιβλιοθήκες των δημοσίων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της πρωτοβάθμιας και της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης και τις ακαδημαϊκές βιβλιοθήκες που είναι μέλη του Συνδέσμου Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών από την υποχρέωση καταβολής αμοιβής.

Όπως γίνεται κατανοητό, οι παραπάνω διατάξεις προκαλούν σοβαρό οικονομικό πρόβλημα στους Έλληνες δημιουργούς, ενώ παράλληλα δεν γίνονται σεβαστά τα πνευματικά τους δικαιώματα.

Κατόπιν τούτων ερωτάται η κα Υπουργός:

  1. Για ποιό λόγο το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού δεν ακολουθεί την διεθνή πρακτική σε ότι αφορά στα πνευματικά δικαιώματα των συγγραφέων και των εκδοτών;
  2. Για ποιό λόγο δεν προχωράτε στην ενισχυμένη θωράκιση των πνευματικών δικαιωμάτων των συγγραφέων και των εκδοτών, αλλά επιχειρείται η αλλοτρίωσή τους και η οικονομική τους καταστροφή;
  3. Γιατί αλλάζει το καθεστώς ορισμού αμοιβής των δικαιούχων και των εκδοτών των οποίων τα έργα δανείζονται δημόσια;

Σχετικά Άρθρα