
Παγκόσμια πολιτική το 2024: Δεν είναι όλα καταστροφή και κατήφεια
Ίσως βγήκατε από το ενημερωτικό δελτίο της περασμένης εβδομάδας – και την έκθεση Κορυφαίων Κινδύνων 2024 του Ομίλου Eurasia – νιώθοντας λίγο φόβο για τη χρονιά που έρχεται. Και σίγουρα, αυτή θα είναι μια χρονιά χωρίς προηγούμενο από πολιτική και γεωπολιτική σκοπιά, που θα χαρακτηρίζεται από τρεις συνεχείς και διευρυνόμενους πολέμους: Ρωσία εναντίον Ουκρανίας, Ισραήλ εναντίον Χαμάς και Ηνωμένες Πολιτείες εναντίον της ίδιας. Υπάρχουν όμως και πολλά φωτεινά σημεία.
Για αρχή, το 2024 θα είναι η μεγαλύτερη εκλογική χρονιά στην ιστορία , με περισσότερο από το ήμισυ του παγκόσμιου πληθυσμού σε περισσότερες από 60 χώρες να πηγαίνει στις κάλπες από τώρα έως τον Δεκέμβριο. Με τόσα πολλά που διακυβεύονται, οι άνθρωποι είναι κατανοητά ανήσυχοι. Ωστόσο, οι περισσότερες από αυτές τις εκλογές, ειδικά οι μεγάλες, δεν είναι καθόλου προβληματικές.
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση , αν και ακροδεξιά, λαϊκιστικά και ευρωσκεπτικιστικά κόμματα θα σημειώσουν κέρδη στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο του Ιουνίου, ο κεντρώος συνασπισμός που κυβερνά το μπλοκ τα τελευταία πέντε χρόνια θα διατηρήσει την πλειοψηφία του. Ναι, η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει οικονομικές προκλήσεις το 2024, αποδυναμώνοντας τις κατεστημένες κυβερνήσεις σε ολόκληρη την ήπειρο. Και θα υπάρχει άφθονος θυμός που θα στρέφεται στους γραφειοκράτες των Βρυξελλών και μεγάλη αντίσταση στην πιο συγκεντρωτική λήψη αποφάσεων της ΕΕ. Όμως μια σειρά κρίσεων την τελευταία δεκαετία –η πανδημία, η κλιματική αλλαγή και η ρωσική εισβολή, που επιδεινώθηκαν από το τραύμα του Brexit– έχουν παγιώσει την πολυεθνική πολιτική δέσμευση στο πιο φιλόδοξο πείραμα υπερεθνικής διακυβέρνησης στον κόσμο. Καθώς μπαίνουμε στο 2024, το κοινωνικό συμβόλαιο της ΕΕ δεν ήταν ποτέ πιο ισχυρό, πιο ανθεκτικό ή πιο απαραίτητο.
Έπειτα, υπάρχει η Ινδία , η οποία παρ’ όλες τις πολλές ελλείψεις της είναι μια πολιτικά σταθερή δημοκρατία, ένας ολοένα και πιο σημαντικός συνεισφέρων στην παγκόσμια οικονομία και ο αναδυόμενος ηγέτης του Παγκόσμιου Νότου. Ο πιο δημοφιλής δημοκρατικός ηγέτης στον κόσμο με την έγκριση του 77% , ο πρωθυπουργός Ναρέντρα Μόντι και το κόμμα του Bharatiya Janata θα κερδίσουν εύκολα μια τρίτη συνεχόμενη πενταετή θητεία και την μονοκομματική πλειοψηφία στις γενικές εκλογές της επόμενης άνοιξης. Η επανεκλογή θα επιτρέψει στον Μόντι, ο οποίος έχει δηλώσει ιδιωτικά ότι αυτή θα είναι η τελευταία του θητεία, να ολοκληρώσει το φιλόδοξο πρόγραμμα οικονομικών μεταρρυθμίσεων, να ενισχύσει τη σχέση της Ινδίας με τις ΗΠΑ (ανεξάρτητα από το αν ο Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν ή ο Ντόναλντ Τραμπ νικήσει τον Νοέμβριο) και να διεκδικήσει τον ρόλο της χώρας ως κρίσιμη γεωπολιτική γέφυρα μεταξύ του Παγκόσμιου Νότου και της Δύσης.
Έχουμε επίσης το Μεξικό , όπου ο κυβερνών συνασπισμός Morena του προέδρου με περιορισμένη θητεία, Andrés Manuel López Obrador (γνωστός και ως AMLO) – ο δεύτερος δημοφιλέστερος παγκόσμιος ηγέτης μετά τον Modi – βρίσκεται σε καλό δρόμο για να εξασφαλίσει μια νίκη στις επερχόμενες εκλογές του Ιουνίου πίσω από μια σταθερή οικονομική απόδοση. Ο επιλεγμένος διάδοχος της AMLO, η πρώην δήμαρχος της Πόλης του Μεξικού Claudia Sheinbaum, είναι μια αφοσιωμένη τεχνοκράτης με ισχυρές σχέσεις με τις εγχώριες και ξένες επιχειρηματικές κοινότητες. Θα περιβάλλεται από μέλη του υπουργικού συμβουλίου με ομοϊδεάτες, θα προσφέρει υψηλό βαθμό συνέχειας της πολιτικής και θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη ανάπτυξη και επενδύσεις καθώς το Μεξικό συνεχίζει να επωφελείται από την ισχυρή εμπορική του σχέση με τις ΗΠΑ και τις αυξανόμενες τάσεις εγγύς εξυγίανσης.
Και θα μπορούσα να συνεχίσω…
Σίγουρα, υπάρχουν μερικά μέρη όπου οι εκλογές δεν θα πάνε εξίσου καλά, αλλά δεν αποτελούν καθόλου έκπληξη. Ποιους θα ψηφίσουν οι Ρώσοι; Πούτιν ή Πούτιν; Ίσως ο Πούτιν; Το ίδιο ισχύει για τους Βορειοκορεάτες και τους Βενεζουελάνους. Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, γνωρίζουμε ποιος θα «νικήσει» και το αποτέλεσμα δεν πρόκειται να επηρεάσει τίποτα. Εξαίρεση, φυσικά, είναι οι εκλογές που γίνονται στην πιο ισχυρή χώρα του κόσμου, η οποία τυχαίνει να είναι και η πιο πολιτικά διχασμένη και δυσλειτουργική από κάθε προηγμένη βιομηχανική δημοκρατία. Αλλά αν βάλουμε στην άκρη τις ΗΠΑ, η μεγαλύτερη εκλογική χρονιά στην ιστορία θα είναι μια μεγάλη κραυγή.
Η πιο εκπληκτική αιτία για αισιοδοξία το 2024, ωστόσο, μπορεί να είναι η σχετική ηρεμία που θα επικρατήσει μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας . Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι η πιο στρατηγικής σημασίας διμερής σχέση στον κόσμο εξακολουθεί να είναι θεμελιωδώς αντίπαλη και χαρακτηρίζεται από δυσπιστία, και πολλά σημεία ανάφλεξης των συγκρούσεων (από την Ταϊβάν και τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας έως τον τεχνολογικό ανταγωνισμό) θα επιδεινώσουν τις εντάσεις καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους. Αλλά με όλες τις μάχες που διεξάγονται στον κόσμο, καμία χώρα δεν αναζητά λόγους για να ξεκινήσει μια άλλη σύγκρουση – ειδικά όχι όταν η κινεζική οικονομία και η εσωτερική πολιτική των ΗΠΑ είναι τόσο ταραγμένη για τους Προέδρους Xi Jinping και Biden. Οι δύο μεγαλύτερες οικονομίες θα συμπεριφέρονται αναλόγως ως γεωπολιτικοί ενήλικες το 2024, προτιμώντας τη σταθερότητα από το χάος και τη δέσμευση από τη μεγάλη αποσύνδεση ή σύγκρουση.
Η μπαλαντέρ, περισσότερο από ποτέ, είναι η τεχνολογία – συγκεκριμένα η τεχνητή νοημοσύνη . Η τεχνητή νοημοσύνη θα διαταράξει τις οικονομίες, τις κοινωνίες και τη γεωπολιτική μας με τρόπους που δεν μπορούμε ακόμη να προβλέψουμε, αλλά θα γίνει επίσης το πιο ισχυρό εργαλείο ανθρώπινης ανάπτυξης που έχει δει ποτέ ο κόσμος, βοηθώντας τους ανθρώπους να ζουν περισσότερο, πιο υγιείς και παραγωγικές ζωές από κάθε άλλη χρόνο στην ιστορία. Και αυτό θα συμβεί πολύ νωρίτερα από όσο νομίζετε. Με τις δυνατότητες AI να διπλασιάζονται περίπου κάθε έξι μήνες, τρεις φορές πιο γρήγορα από τον νόμο του Moore, τα θετικά αποτελέσματα θα αρχίσουν να υλοποιούνται πιο δραματικά καθώς νέες εφαρμογές βρίσκουν το δρόμο τους σε κάθε μεγάλη εταιρεία σε κάθε οικονομικό τομέα. Και καθώς εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι αρχίζουν να αναβαθμίζουν τις δεξιότητές τους στις δουλειές τους, η τεχνητή νοημοσύνη θα γίνει copilot πριν αναλάβει τη δουλειά τους. Αυτό θα δημιουργήσει μια νέα παγκοσμιοποίηση, μια εκθετικά ταχύτερη και πιο μεταμορφωτική από την παγκοσμιοποίηση που απελευθερώθηκε από το ελεύθερο παγκόσμιο εμπόριο και τις επενδύσεις τις τελευταίες δεκαετίες.
Η άλλη πλευρά είναι ότι η τεχνολογία προχωρά επίσης πολύ πιο γρήγορα από την ικανότητα διακυβέρνησής της, και ένας τεχνοπολικός κόσμος για την τεχνητή νοημοσύνη –δηλαδή, οι εταιρείες τεχνολογίας και όχι οι κυβερνήσεις ελέγχουν την ανάπτυξη και την ανάπτυξη της τεχνητής νοημοσύνης – σημαίνει ότι θα έρθει η απάντηση και η αντίδραση στην κρίση. μόνο αφού σπάσουν τα πράγματα… και μετά, μπορεί να είναι πολύ αργά. Ας ελπίσουμε ότι το 2024 αυτά τα πράγματα δεν είναι τόσο μεγάλα.
***
Μπήκαμε σε μια χρονιά μεγάλης ανησυχίας, αλλά με την ελπίδα ότι οι δύσκολες στιγμές θα αναδείξουν το καλύτερο από εμάς. Αυτό δεν θα είναι ιδιαίτερα ευχάριστο, ειδικά για τους συμπολίτες μας εδώ στις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι προσωπικά οδυνηρό να βλέπω τη χώρα μου να περνάει μια ταραχώδη περίοδο, με όσους με ενδιαφέρουν να επηρεάζονται από αυτήν. Δεν είναι τίποτα σε σύγκριση με αυτό που έχουμε δει στην Ουκρανία, τη Γάζα ή το Νότιο Σουδάν… και όμως για ένα έθνος που έχει ξοδέψει πάρα πολύ χρόνο υποθέτοντας ότι «δεν μπορεί να συμβεί εδώ», το 2024 είναι μια απαραίτητη κλήση αφύπνισης.
Όπως γνωρίζετε, πέρασα τα τέλη του 2023 και τις αρχές του 2024 στον Νότιο Πόλο. Έχοντας ολόκληρο τον κόσμο στους ώμους μου –έστω και για μια στιγμή– ένιωσα ότι είναι το σωστό για να προετοιμαστώ για τη χρονιά που έρχεται. Η Ανταρκτική είναι μια ολόκληρη ήπειρος που διατηρείται ειρηνική και παρθένα, για την ανθρωπότητα και τους φίλους μας, για γενιές τώρα. Ναι, το λιώνουμε. Αλλά διαφορετικά, αποδεικνύεται ότι μπορούμε να είμαστε ικανοί παγκόσμιοι θεματοφύλακες όταν το βάλουμε στο μυαλό μας. Ας προσπαθήσουμε να το θυμόμαστε αυτό.
Πηγή:gzeromedia.com