O «Άγιος του Βουνού» ιατρός Γεώργιος Καραμάνης
✏ Άνθρωπος με ανοικτό μυαλό και σκέψη, πολύ μπροστά από την εποχή του, αφιερωμένος ολοκληρωτικά στην επιστήμη του, υπήρξε αναμφισβήτητα πρωτοπόρος στην Ιστορία της Ιατρικής και πολύ περήφανος για το δημιούργημά του
• «Το σανατόριο του γιατρού Καραμάνη και ο λογοτεχνικός κύκλος του Πηλίου»
Με αφορμή τον εορτασμό της Παγκόσμιας Ημέρας Αρχείων (9 Ιουνίου) η Πνευμονολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και τα Γενικά Αρχεία του Κράτους (Γ.Α.Κ.) στο νομό Μαγνησίας εγκαινίασαν τη Δευτέρα 3 Ιουνίου Έκθεση με το σπάνιο προσωπικό αρχείο του ανθρωπιστή γιατρού Γεωργίου Καραμάνη και του σανατορίου του «Η Ζωοδόχος Πηγή» στα Χάνια του Πηλίου. Στην ανακοίνωση αναφέρεται ότι:
« Η Έκθεση φιλοξενείται στο ωραιότατο κτήριο της παλιάς κλινικής Τσικρίκη (Γαμβέτα και Ιάσονος) του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, το οποίο μετά την πρόσφατη αποκατάστασή του ανοίγει για πρώτη φορά τους χώρους του στο κοινό φιλοξενώντας αυτό το ξεχωριστό αρχειακό υλικό.
Η Παγκόσμια Ημέρα Αρχείων είναι ημέρα γιορτής για τη διεθνή αρχειακή κοινότητα και παράλληλα μια ευκαιρία για το κοινό να γνωρίσει καλύτερα το συναρπαστικό χώρο της αρχειακής πολιτιστικής μας κληρονομιάς, να έλθει σε επαφή με σπάνια αρχειακά τεκμήρια ανακαλύπτοντας την αξία τους και τον πλούτο των πληροφοριών που παρέχουν.
Γι αυτό το λόγο η Πνευμονολογική Κλινική του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και τα Γ.Α.Κ. Μαγνησίας αποφάσισαν να γιορτάσουν αυτή την ημέρα με το πολύ σημαντικό αυτό προσωπικό αρχείο του φυματιολόγου γιατρού Γεωργίου Καραμάνη, που στις 2 Μαΐου 1909 ίδρυσε και διηύθυνε το πρώτο στην Ελλάδα σανατόριο ύψους και συγχρόνως το πρώτο ιδιωτικό ίδρυμα για τη νοσηλεία και τη θεραπεία των φθισικών.
Το αρχείο αποτελεί δωρεά στα Γ.Α.Κ. του φιλίστορα κ. Γεωργίου Μπακέα και αφορμή αποτέλεσε η έκδοση πέρσι του μυθιστορήματος «Άννα Σικελιανού -Ο έρωτας και το όνειρο» (εκδ. Καστανιώτης) του Καθηγητή Κωνσταντίνου Ι. Γουργουλιάνη, Διευθυντή της Πνευμονολογικής Κλινικής και τ. Πρύτανη του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, καθώς και του Νίκου Κυριαζή, Καθηγητή Οικονομικών του ίδιου πανεπιστημίου.
Η δωρεά προστέθηκε στον αρχικό πυρήνα του αρχείου του σανατορίου που ήδη υπάρχει στα Γ.Α.Κ., εμπλουτισμένο με τη δωρεά του κ. Κων. Γουργουλιάνη που περιλαμβάνει σπάνιο υλικό σχετικά με τους ασθενείς του σανατορίου και τις μεθόδους θεραπείας τους.
Πρόκειται για υλικό που είχε χρησιμοποιήσει ο Καθηγητής σε ερευνητικό πρόγραμμα με τους φοιτητές του στην Πνευμονολογική Κλινική της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Η νεοαποκτηθείσα πολύτιμη δωρεά του κ. Μπακέα, που για πρώτη φορά έρχεται στο φως της δημοσιότητας, συμπληρώνει τα κενά της 55χρονης ιστορίας του σανατορίου, αλλά και της ενδιαφέρουσας προσωπικής διαδρομής του Καραμάνη.
Για τη σημαντική αυτή δωρεά του ο κ. Μπακέας τιμήθηκε το βράδυ των εγκαινίων από τους διοργανωτές.
Το αρχείο είναι άκρως αποκαλυπτικό για τον χαρακτήρα και τις σκέψεις αυτού του «Άγιου του Βουνού», για τις αγωνίες και τις ανησυχίες του, για τα οράματα και τα σχέδιά του, για τις τιμητικές διακρίσεις του, για τις προσωπικές του στιγμές, για το μεγαλείο της ψυχής του.
Ο Πηλιορείτης ιατροφιλόσοφος Γεώργιος Καραμάνης, άνθρωπος του χρέους και της αφειδώλευτης προσφοράς, αφοσιωμένος στο έργο του με ιεραποστολικό ζήλο, δεν εφείσθη χρήμα, κόπο και χρόνο, προκειμένου να προσφέρει στους ασθενείς του τις πιο σύγχρονες μεθόδους θεραπείας, τις καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και προπαντός την προσωπική του φροντίδα και επαφή με τον καθένα.
Άνθρωπος με ανοικτό μυαλό και σκέψη, πολύ μπροστά από την εποχή του, αφιερωμένος ολοκληρωτικά στην επιστήμη του, υπήρξε αναμφισβήτητα πρωτοπόρος στην Ιστορία της Ιατρικής και πολύ περήφανος για το δημιούργημά του.
Συμπρωταγωνίστρια από το 1919 η Άννα Καμπανάρη, μετέπειτα σύζυγος του γιατρού, άφησε επί 2 δεκαετίες τη σφραγίδα της στο σανατόριο.
Ο έρωτάς της αργότερα με τον ποιητή Άγγελο Σικελιανό και ο χωρισμός της από τον Καραμάνη, οι επιφανείς επισκέπτες του σανατορίου (Παλαμάς, Τσάτσος, Γιώργος και Μαρώ Σεφέρη, Δελμούζος, Μανόλης Τριανταφυλλίδης κ.ά.) έκαναν το σανατόριο και τους πρωταγωνιστές του να περάσουν στη σφαίρα του θρύλου προσδίδοντας μυθική διάσταση και παράλληλα προσφέροντας πλούσιο υλικό για τη συγγραφή επιστημονικών και λογοτεχνικών μελετών, όπως το πρόσφατο μυθιστόρημα για την Άννα Σικελιανού των Κων. Γουργουλιάνη και Νίκου Κυριαζή, αλλά και εικαστικών γεγονότων όπως το sanatorioproject των Μαρίας Χατζηνικολάου και Νίκου Ποδιά.
Η επιμέλεια της Έκθεσης έχει γίνει από την Προϊσταμένη των Γ.Α.Κ. Μαγνησίας Δρ Αννίτα Πρασσά, Ιστορικό, Αρχειονόμο, που μαζί με τις συναδέλφους της Βάγια Καλαντζή, Αγγελική Νικολάου και Άλκηστη Σανιδά φιλοδοξούν να μυήσουν το κοινό στο μαγικό κόσμο του σανατορίου που ίδρυσε ο «Άγιος του Βουνού» Γεώργιος Καραμάνης.
Το υλικό της Έκθεσης αποτελεί μια πρόγευση για το κοινό, αφού σύντομα θα δημοσιευθεί σε ειδικό λεύκωμα που ετοιμάζουν οι κ.κ. Κων. Γουργουλιάνης και Αννίτα Πρασσά.
Ξεχωριστή θέση κατέχει η αλληλογραφία του γιατρού με την πρώην σύζυγό του Άννα και δεύτερη πλέον σύζυγο του Σικελιανού, καθώς και με τον ίδιο τον ποιητή.
Οι καλές σχέσεις που διατηρούσε ο μαζί τους ο γιατρός αποκαλύπτει για άλλη μια φορά το ψυχικό του μεγαλείο και τη δύναμη της αγάπης του, επιβεβαιώνοντας το χαρακτηρισμό «Ο Άγιος του Βουνού».
Τον Ιούλιο του 1946 έγραφε στην Άννα: «Αγαπημένο μου παιδί, σας επεριμέναμε. Ο Χριστός ηυδόκησε να μου επαναδόση την υγεία μου.
Ολοψύχως εύχομαι να την επαναδόση και εις τον αγαπητόν μου Άγγελον».
Η Άννα στις 22 Ιουλίου 1947 (όντας παντρεμένη με τον Σικελιανό) έγραφε στον γιατρό για την επέτειο του δικού τους γάμου ότι η ημερομηνία αυτή «ήτανε η αφετηρία κάθε καλού που γνώρισα και έζησα.
Από αυτή τη μέρα ποτέ δεν έπαψες να είσαι για μένα το φωτεινό παράδειγμα της αρετής, της αγνότητας και της αγάπης.
Γονατίζω και σ’ ευχαριστώ απ’ τα βάθη της ψυχής μου, που εσύ έπλασες και προσανατόλισες προς τα μεγάλα ιδεώδη».
Το προηγούμενο καλοκαίρι η Άννα του έγραφε: «Γιώργο μου πολυαγαπημένε μου. Η υγεία σου και η υγεία του Άγγελου είναι μια θεμελιώδικη βάση της δικής μου ζωής».
Ο δε Άγγελος το Γενάρη του 1945 διαβεβαίωνε τον γιατρό: «Θα είμουν ευτυχισμένος βαθειά αν μπορούσα να Σας αποδόσω τον ψυχικό φόρο ευλάβειας και Αγάπης που δεν έπαυσα και δεν θα παύσω να αισθάνομαι βαθύτατα, ολόκληρα και άδολα για το σεβαστό Σας πρόσωπο. Δικός Σας πάντα, Άγγελος Σικελιανός».
Περισσότερες πληροφορίες http://sanatorio-archives.blogspot.gr/
INFO
Η Έκθεση με τα σπάνιο αυτό αρχείο θα διαρκέσει μέχρι τις 14 Ιουνίου, Δευτέρα-Παρασκευή, 10-1 το πρωί και 6-9 το βράδυ.
INFO Photo: Γεώργιος Καραμάνης
www.mywaypress.gr
8/6/2013
