Alpha Bank : «Υπάρχουν οι προοπτικές για σημαντικό περιορισμό της ύφεσης στην ελληνική οικονομία στο 2ο 6μηνο.’12»

16 Αυγούστου, 2012 3:45 μμ

•Η πτώση του ΑΕΠ στο 2^ο 3μηνο.’12 ήταν μάλλον χαμηλότερη του προβλεπομένου

 

•Αξιοσημείωτη αύξηση των εξαγωγών :1^ο 6μηνο.’12: 4,1%, 1^ο 6μηνο.’11: 14,3%,  με ταυτόχρονη σημαντική πτώση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών

 

•Ποια είναι τα πέντε σημεία- κλειδιά που δείχνουν τις προοπτικές για ουσιαστικό περιορισμό της ύφεσης στην ελληνική οικονομία στο 2^ο 6μηνο.’12

 

•Η δημοσιονομική προσαρμογή στη χώρα σημειώνει σημαντική πρόοδο αποκλειστικά  και μόνο λόγω της περικοπής των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π

 

•Tο ονομαστικό ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου € 11 δις το 2012, με την η απώλεια εσόδων λόγω της ύφεσης να μην υπερβαίνει τα € 3,3 δις

 

Tο Εβδομαδιαίο Οικονομικό Δελτίο της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank, ανατέμνει τις τελευταίες εξελίξεις στην Ελληνική Οικονομία με την καίρια επισήμανση «ότι η μεταβολή του μετρούμενου ΑΕΠ στην Ελλάδα μπορεί να γίνει γρηγορότερα θετική αν η προστιθέμενη αξία που πραγματοποιείται στη χώρα αρχίσει να καταγράφεται περισσότερο στην επίσημη οικονομία της αντί για την παράλληλη οικονομία που στη διετία 2011-2012 έχει σημειώσει ταχεία ανάπτυξη»

 

 

 

Αξιοσημείωτη αύξηση των εξαγωγών  με σημαντική πτώση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών

ΑΕΠ: Η πτώση του ΑΕΠ στο 2^ο 3μηνο.’12 εκτιμήθηκε τελικά στο -6,2% (σε σταθερές τιμές του 2005) και στο -6,6% σε τρέχουσες τιμές, ενώ στο 1^ο 6μηνο.’12 η πτώση ήταν -6,4% (σε σταθερές τιμές 2005) και -6,3% σε τρέχουσες τιμές. Γενικά, η πτώση του ΑΕΠ στο 2^ο 3μηνο.’12 ήταν μάλλον χαμηλότερη του προβλεπομένου.

 

Άνω των 2,0 ποσοστιαίων μονάδων της πτώσης ΑΕΠ στο 1^ο 6μηνο του 2012 οφείλεται στην υστέρηση των δαπανών και των εσόδων του Προϋπολογισμού Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) σε σχέση με τους στόχους που είχαν τεθεί για τα μεγέθη αυτά στο 1^ο 6μηνο του 2012.

 

Οι έμμεσες αρνητικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη από αυτή την υστέρηση είναι επίσης σημαντικές.

 

Επιπλέον, πολύ σημαντική αρνητική επίπτωση στην εγχώρια οικονομική δραστηριότητα είχε και η φυγή των επενδυτικών και καταθετικών κεφαλαίων από την Ελλάδα στο 1^ο 6μηνο.’12, λόγω της έξαρσης στη δραστηριοποίηση του «λόμπυ της δραχμής» στην περίοδο Σεπτεμβρίου 2011 – Ιουνίου 2012.

 

Από την άλλη πλευρά, είναι αξιοσημείωτο ότι παρά το εξαιρετικά αρνητικό κλίμα που επικράτησε εγχωρίως και διεθνώς για την Ελλάδα στο 1^ο 6μηνο.’12, οι εξαγωγές αγαθών χωρίς πετρελαιοειδή συνεχίζουν να αυξάνουν (1^ο 6μηνο.’12: 4,1%, 1^ο 6μηνο.’11: 14,3%), με ταυτόχρονη σημαντική πτώση των εισαγωγών αγαθών και υπηρεσιών, ενώ από τον Ιούλ.’12 αναμένεται σταδιακή ανάκαμψη και του εξωτερικού τουρισμού, που υστέρησε σημαντικά, για τους γνωστούς λόγους, στο 1^ο 6μηνο.’12.

 

 

 

Ποια είναι τα πέντε σημεία- κλειδιά που δείχνουν τις προοπτικές για ουσιαστικό περιορισμό της ύφεσης στην ελληνική οικονομία στο 2^ο 6μηνο.’12

Επομένως, υπάρχουν τώρα οι προοπτικές για ουσιαστικό περιορισμό της ύφεσης στην ελληνική οικονομία στο 2^ο 6μηνο.’12, με:

 

α) την εξασφάλιση της συνέχισης της χρηματοδότησης της χώρας από το 1^ο και το 2^ο Πακέτο Χρηματοδοτικής Ενίσχυσης από τη Ζώνη του Ευρώ και το ΔΝΤ,

 

β) με τη συνεπαγόμενη επιστροφή των καταθέσεων στις τράπεζες και την ενίσχυση της ρευστότητας στην οικονομία,

 

γ) με την πλήρη υλοποίηση του ΠΔΕ και  είσπραξη των πόρων από τα διαρθρωτικά ταμεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την αξιοποίηση των δυνατοτήτων χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων,

 

δ) με την πραγματική επιτάχυνση των αποκρατικοποιήσεων και την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων,

 

ε) με την πλήρη εξουδετέρωση κάθε σκέψης ή επιδίωξης ή συζήτησης για έξοδο της Ελλάδος από το ευρώ, η οποία έτσι κι αλλιώς δεν αφορά την Ελλάδα, κ.ά.

 

Στη συνέχεια, αφού υπάρχουν οι προοπτικές για σημαντικό περιορισμό της ύφεσης στο 2^ο 6μηνο.’12, μπορεί να εξασφαλιστούν και οι προϋποθέσεις για πραγματική ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας από το 2^ο 6μηνο του 2013 και για πραγματική ανάπτυξη από το 2014.

 

 Σημειώνεται τέλος ότι η μεταβολή του μετρούμενου ΑΕΠ στην Ελλάδα μπορεί να γίνει γρηγορότερα θετική αν η προστιθέμενη αξία που πραγματοποιείται στη χώρα αρχίσει να καταγράφεται περισσότερο στην επίσημη οικονομία της αντί για την παράλληλη οικονομία που στη διετία 2011-2012 έχει σημειώσει ταχεία ανάπτυξη.

 

 

 

Η δημοσιονομική προσαρμογή στη χώρα σημειώνει σημαντική πρόοδο αποκλειστικά  και μόνο λόγω της περικοπής των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π

Δημοσιονομική Προσαρμογή: Συνεχίζεται η ικανοποιητική εκτέλεση του Προϋπολογισμού της Κεντρικής Κυβέρνησης (ΓΚ) στο 1^ο 7μηνο του 2012, αφού το πρωτογενές έλλειμμα της Κεντρικής Κυβέρνησης ήταν κατά € 2,7 δις χαμηλότερο από το 1^ο 7μηνο.’11 και κατά € 1,47 δις χαμηλότερο από τον στόχο που είχε τεθεί από την Τρόικα για το 1^ο 7μηνο.’12.

 

 

Είναι αξιοσημείωτο ότι το ανωτέρω αποτέλεσμα επιτεύχθηκε παρά το ότι τα καθαρά έσοδα του Τακτικού Προϋπολογισμού (Τ.Π.) ήταν μειωμένα στο 1^ο  7μηνο.’12 κατά € 1,0 δις έναντι του 1^ου 7μήνου του 2011 και κατά € 2,23 δις από τον στόχο που είχε τεθεί για το 7μηνο αυτό.

 

Από την άλλη πλευρά το έλλειμμα του ΠΔΕ ήταν κατά € 1,41 δις χαμηλότερο από τον στόχο, με πτώση των δαπανών του ΠΔΕ κατά € 1,98 δις έναντι του στόχου και πτώση των εσόδων του ΠΔΕ κατά € 0,6 δις έναντι του στόχου.

 

Η διαμόρφωση των δαπανών και των εσόδων του ΠΔΕ σε πολύ χαμηλότερα επίπεδα από τους στόχους που είχαν τεθεί συνέβαλε στην πτώση του ΑΕΠ στο 1^ο 6μηνο.’12, όπως προαναφέρθηκε.

 

 

 

Τα συμπεράσματα από την εκτέλεση του Προϋπολογισμού της Κεντρικής Κυβέρνησης στο 7μηνο του 2012

Γενικά, τα συμπεράσματα που προκύπτουν από την εκτέλεση του Προϋπολογισμού της Κεντρικής Κυβέρνησης στο 7μηνο του 2012 είναι τα ακόλουθα:

 

 

Πρώτον, η δημοσιονομική προσαρμογή στη χώρα σημειώνει σημαντική πρόοδο αποκλειστικά και μόνο λόγω της περικοπής των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π.

 

 Η πραγματικότητα αυτή ισχύει και για τη σημαντική δημοσιονομική προσαρμογή που επιτεύχθηκε το 2010 και το 2011.

 

Ειδικότερα, η πτώση των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. στο 1^ο 7μηνο του 2012 ανήλθε στο -8,6%, έναντι στόχου του Π2012 για μείωσή τους κατά -7,5%.

 

Μάλιστα, στο 1^ο 7μηνο.’12 ήταν χαμηλότερες κατά € 1,98 δις από τον στόχο που είχε τεθεί για το 7μηνο αυτό.

 

Σημειώνεται ότι ο ρυθμός πτώσης των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. αυξάνεται μήνα με το μήνα το 2012 (7μηνο.’12: -8,6%, 1^ο 6μηνο.’12: -7,1%, 1^ο 5μηνο.’12: -5,6%), αντίθετα με τις αιτιάσεις διαφόρων σχολιαστών που υποστηρίζουν κάθε φορά ότι η πτώση των πρωτογενών δαπανών οφείλεται σε αναβολή δαπανών για να πληρωθούν στους επόμενους μήνες.

 

Όπως έχει αναλυθεί στο παρόν δελτίο η πτώση των πρωτογενών δαπανών του Τ.Π. το 2012 οφείλεται κατά κύριο λόγο στην πτώση των δαπανών για μισθούς και συντάξεις (λόγω των πολύ οδυνηρών μέτρων που έχουν ληφθεί για το σκοπό αυτό) και όχι σε μείωση δαπανών λόγω αναβολής της πληρωμής τους για τους επόμενους μήνες.

 

 

 

Tο ονομαστικό ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου € 11 δις το 2012, με την  απώλεια εσόδων λόγω της ύφεσης να μην υπερβαίνει τα € 3,3 δις

Δεύτερον, σημειώνεται η μεγάλη πτώση των καθαρών εσόδων του Τ.Π. κατά -17,3% τον Ιούλ.’12 και επίσης κατά -3,7% στο 7μηνο.’12, μετά την πτώση τους κατά -6,4% στο 7μηνο.’11.

 

Η πτώση αυτή των καθαρών εσόδων του Τ.Π. αναμένεται να αντιστραφεί στο τελευταίο 5μηνο του 2012 και τα έσοδα αυτά να διαμορφωθούν τελικά γύρω στα € 50,8 δις το 2012, έναντι € 51,4 δις που προβλέπει ο επικαιροποιημένος Π2012.

 

Υπάρχουν σημαντικά έσοδα που αναμένεται να εισπραχθούν στο τελευταίο 5μηνο του 2012 και στις αρχές του 2013, τα οποία αν εισπράττονταν στο σύνολό τους θα μπορούσαν να αυξήσουν τα καθαρά έσοδα του Τ.Π. σε επίπεδα πολύ υψηλότερα από το ποσό που έχει προϋπολογιστεί, συμβάλλοντας στη δημιουργία ενός σημαντικού πρωτογενούς πλεονάσματος στο Π2012.

 

Ωστόσο, οι έως τώρα εξελίξεις δείχνουν ότι και κατά το 2012 η εξέλιξη των εσόδων του Τ.Π. προκύπτει ως συνδυασμός μιας νέας μεγάλης επιβάρυνσης των συνεπών φορολογουμένων και μιας νέας έξαρσης της φοροδιαφυγής των ίδιων ευρέων κατηγοριών φορολογουμένων που συστηματικά φοροδιαφεύγουν.

 

 

 

Οι συνεπείς φορολογούμενοι πλήρωσαν, εάν πλήρωναν όλοι οι υπόχρεοι;

Οι συνεπείς φορολογούμενοι πλήρωσαν αυξημένο φόρο από τη μείωση του αφορολόγητου, από την έκτακτη εισφορά 1%-4%, από τον ειδικό φόρο στα ηλεκτροδοτούμενα ακίνητα, από τον φόρο επιτηδεύματος, από τον αυξημένο ΦΠΑ στην εστίαση και σε άλλα προϊόντα, από τον αυξημένο φόρο στο πετρέλαιο θέρμανσης, κ.ά., από τα οποία, εάν πλήρωναν όλοι οι υπόχρεοι, το κράτος θα έπρεπε να εισπράξει επιπλέον άνω των € 6,5 δις το 2012.

 

Επίσης, υπήρχαν εκτιμήσεις για είσπραξη ενός μέρους των εσόδων που χάθηκαν τα προηγούμενα έτη από τον μεγάλο όγκο των βεβαιωμένων ληξιπρόθεσμων απαιτήσεων του δημοσίου και από τον επίσης μεγάλο όγκο των ανέλεγκτων φορολογικών υποθέσεων.

 

Αντί αυτών τα καθαρά έσοδα του Τ.Π., που παρουσιάζονται σημαντικά μειωμένα κατά -3,7% στο 7μηνο.’12,  εκτιμάται τώρα ότι θα είναι ελαφρά μόνο αυξημένα το 2012 ως σύνολο.

 

Δεδομένου ότι το ονομαστικό ΑΕΠ της χώρας αναμένεται να μειωθεί κατά περίπου € 11 δις το 2012, η απώλεια εσόδων λόγω της ύφεσης δεν θα υπερβαίνει τα € 3,3 δις (με 30% μέσο φορολογικό συντελεστή).

 

Επίσης, η επίπτωση της ύφεσης είχε ληφθεί υπόψη στα προϋπολογισθέντα ποσά των εσόδων, που είχαν αναθεωρηθεί εκ νέου σημαντικά προς τα κάτω στον επικαιροποιημένο Π2012 τον Φεβ.’12.

 

Επομένως, αν τα καθαρά έσοδα του Τ.Π. δεν καταγράψουν σημαντική αύξηση το 2012, παρά τις πολλές σημαντικές νέες φορολογικές επιβαρύνσεις, αυτό θα οφείλεται σε νέα επιτάχυνση της φοροδιαφυγής αυτών που συστηματικά φοροδιαφεύγουν.

 

Άλλωστε, σύμφωνα με το ΣΔΟΕ το ποσοστό παραβατικότητας στο τομέα των επιχειρήσεων σε τουριστικές περιοχές, σε ελέγχους που πραγματοποιήθηκαν από 10-13 Αυγούστου 2012, ανήλθε στο 52,76%, αφού από τον έλεγχο 707 επιχειρήσεων βρέθηκαν 373 επιχειρήσεις που βαρύνονται με 1.631 παραβάσεις.

 

 

 

Περισσότερο φως για την  αναγκαιότητα της πρόσθετης περικοπής

Τρίτον, τα ανωτέρω ρίχνουν περισσότερο φως στο πώς προκύπτει η αναγκαιότητα της πρόσθετης περικοπής των μισθών και των συντάξεων των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα, αλλά και των συντάξεων που παρέχονται από τα ασφαλιστικά ταμεία στους εργαζόμενους του ιδιωτικού τομέα.

 

Στη νέα περίοδο που διανύουμε, χωρίς δυνατότητα δανεισμού από το εξωτερικό, το μέγεθος του δημόσιου τομέα στην Ελλάδα και ειδικότερα οι πληρωμές μισθών και συντάξεων σε αυτόν τον τομέα  προσδιορίζεται αναγκαστικά από το ύψος των φορολογικών και άλλων εσόδων που πράγματι εισπράττονται, ενώ και οι πληρωμές συντάξεων  στον ιδιωτικό τομέα προσδιορίζεται σε μεγάλο βαθμό από το ύψος των εισφορών που εισπράττονται από τα Ασφαλιστικά Ταμεία (ΑΤ) σε αυτόν τον τομέα.

 

Σημειώνεται σχετικά ότι από τα € 48,09 δις που αναμένεται να ανέλθουν οι πρωτογενείς δαπάνες του Τ.Π. το2012, τα € 36,1 δις θα είναι μισθοί και συντάξεις του δημοσίου (€ 20,5 δις) και επιχορηγήσεις για ασφάλιση και περίθαλψη (€ 15,6 δις).

 

Από τα υπόλοιπα δε € 12 δις, άνω του 60% είναι και πάλι πληρωμές για μισθούς υπαλλήλων, των ΟΤΑ, των ΔΕΚΟ, κ.ά.

 

Ειδικότερα, η επιχορήγηση των ΑΤ από τον Τ.Π., ανήλθε ήδη στα € 8,68 δις στο 1^ο 6μηνο.’12, έναντι € 8,66 δις στο 1^ο 6μηνο.’11 και € 6,65 δις στο 1^ο 6μηνο.’10.

 

Για το σύνολο δε του 2012 οι επιχορηγήσεις αυτές αναμένεται να ανέλθουν στα € 13,12 δις (6,47% του ΑΕΠ), έναντι € 13,28 δις (5,74% του ΑΕΠ) το 2009.

 

Από τα στοιχεία αυτά προκύπτουν τα ακόλουθα:

 

1.Δεδομένου ότι οι επιχορηγήσεις από τον Τ.Π. δεν είναι δυνατό να αυξηθούν πάνω από το  6,5% του ΑΕΠ, ιδιαίτερα όταν τα καθαρά έσοδα του Τ.Π. υστερούν σημαντικά (παρά την μεγάλη αύξηση της επιβάρυνσης των συνεπών φορολογουμένων), είναι επόμενο ότι κάθε νέα πτώση των εισφορών στα ΑΤ θα συνεπάγεται και νέα περικοπή των συντάξεων του ιδιωτικού τομέα.

 

 

2. Η αδυναμία είσπραξης των καθαρών εσόδων του ΤΠ, επιβάλει τις περικοπές στους μισθούς και τις συντάξεις και του δημοσίου.

 

 

 

Οι υποθέσεις της Τρόικας: Σύνολο € 11,7 δις

Η Τρόικα, από την πλευρά της, εκτιμά την ανάγκη λήψης πρόσθετων μέτρων ύψους € 11,7 δις για την υλοποίηση των Προϋπολογισμών το 2013 και το 2014, ως ακολούθως:

 

Λαμβάνοντας υπόψη την εμπειρία όσον αφορά την αδυναμία είσπραξης (από τις κρατικές υπηρεσίες) των καθαρών εσόδων του Τ.Π., αλλά και των εσόδων από εργοδοτικές εισφορές, προβλέπει ότι τα έσοδα της γενικής κυβέρνησης (δηλαδή τα έσοδα του κρατικού προϋπολογισμού και οι εισφορές στα ασφαλιστικά ταμεία) θα μειωθούν στα € 86 δις το 2012 και στα € 85,7 δις το 2013, από € 88,3 δις το 2011.

 

Με αυτή την υπόθεση, η επίτευξη του στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα ύψους € 3,7 δις το 2013 απαιτεί πρόσθετα μέτρα μείωσης των δαπανών € 7,8 δις κατά το έτος αυτό.

 

Επίσης, με την ίδια πρακτική η Τρόικα προβλέπει την ανάγκη για λήψη πρόσθετων μέτρων μείωσης των δαπανών της ΓΚ κατά € 3,9 δις το 2014. Σύνολο, € 11,7 δις.

 

Αυτές οι περικοπές οφείλονται στη εκτίμηση για μείωση των εσόδων, όπως προαναφέρθηκε.

 

Δεδομένου ότι δεν υπάρχει για την Ελλάδα η δυνατότητα δανεισμού από το εξωτερικό για πληρωμή μισθών και συντάξεων από εδώ και πέρα, το ύψος των μισθών και των συντάξεων του δημόσιου τομέα και των συντάξεων του ιδιωτικού τομέα θα προσδιορίζεται από τα έσοδα του κράτους και των ΑΤ, δηλαδή από τα έσοδα της ΓΚ.

 

Για παράδειγμα, αν τα έσοδα της ΓΚ διαμορφώνονταν στα € 90 δις το 2012 (όπως είναι πολύ πιθανό να συμβεί αφού στο 1^ο 6μηνο.’12 ήταν αυξημένα κατά 3,1%, έναντι -2,6% που προέβλεπε η Τρόικα) και στα € 92 δις το 2013 (με μια πραγματική προσπάθεια για είσπραξη των φόρων από όλους τους φορολογούμενους), τότε τα αναγκαία πρόσθετα μέτρα μείωσης των δαπανών το 2013 δεν θα ξεπερνούσαν τα € 1,7 δις.

 

 

 

Tα εισοδήματα μπορεί να προστατευτούν αν περιοριστεί η εκτεταμένη φοροδιαφυγή που επιβαρύνει τη χώρα μας

Κατά συνέπεια, τα εισοδήματα των μισθωτών και των συνταξιούχων του δημόσιου τομέα και εκείνα των συνταξιούχων του ιδιωτικού τομέα μπορεί να προστατευτούν αν περιοριστεί η εκτεταμένη φοροδιαφυγή που επιβαρύνει τη χώρα μας σε συνεχώς αυξανόμενη έκταση τουλάχιστον την τελευταία δεκαετία.

 

Επιπλέον, οι μισθοί και οι συντάξεις, αλλά και η απασχόληση των εργαζομένων στο δημόσιο τομέα μπορεί να προστατευτούν, αν αυξηθεί ουσιαστικά το ποσοστό ανάκτησης του κόστους πολλών δημοσίων οργανισμών από τους χρήστες των υπηρεσιών που προσφέρουν αυτοί οι οργανισμοί.