Eurobank: «Η αβεβαιότητα των κυπριακών εξελίξεων δεν αποτελεί άλλοθι για την αποφυγή προώθησης των μεταρρυθμίσεων στην ελληνική οικονομία»
• «Η απόρριψη του σχεδίου διάσωσης από το κυπριακό κοινοβούλιο είναι αναγκαίο να χρησιμοποιηθεί ως ευκαιρία για μια καλύτερη εναλλακτική λύση για την κυπριακή οικονομία»
• «Η προώθηση των μεταρρυθμίσεων, πέρα από την αποδέσμευση συνολικά €8,8 δισ. μέχρι το τέλος Απριλίου 2013, θα βελτιώσει σημαντικά την αξιοπιστία της ελληνικής οικονομίας»
• «Η βιομηχανική παραγωγή συνέχισε την πτωτική της πορεία και τον Ιανουάριο, ενώ το εμπορικό έλλειμμα αυξήθηκε παρά την αύξηση των εξαγωγών. Στο δωδεκάμηνο πάντως το εμπορικό έλλειμμα παρουσιάζεται μειωμένο»
Η απόρριψη του σχεδίου διάσωσης από το κυπριακό κοινοβούλιο είναι αναγκαίο να χρησιμοποιηθεί ως ευκαιρία για μια καλύτερη εναλλακτική λύση
«Το κυπριακό κοινοβούλιο χθες το βράδυ απέρριψε το σχέδιο διάσωσης που προτάθηκε από τις χώρες της ευρωζώνης.
Υπενθυμίζουμε εδώ ότι στο Eurogroup της 16ης Μαρτίου 2013 (βλ.ΙΝFO 1) αποφασίστηκε ότι η επίσημη χρηματοδότηση για την κυπριακή οικονομία θα ανερχόταν σε €10,0 δισ. ενώ επιπλέον η κυπριακή κυβέρνηση δεσμεύτηκε ότι θα εισπράξει ένα τέλος σταθεροποίησης από τους καταθέτες του κυπριακού τραπεζικού συστήματος.
→ ΙΝFO 1 : Για την σχετική ανακοίνωση του Eurogroup βλέπε: http://www.eurozone.europa.eu/newsroom/news/2013/03/eg-statement-cyprus-16-03-13/
Το αρχικό σχέδιο (σύμφωνα με τα δημοσιεύματα των προηγούμενων ημερών) ήταν για ένα τέλος που θα επιβαλλόταν μόνο μια φορά και θα είχε ύψος 9,9% για καταθέσεις υψηλότερες των €100.000 και 6,75% για καταθέσεις χαμηλότερες των €100.000 ευρώ.
Τα συνολικά έσοδα από το συγκεκριμένο τέλος εκτιμώνται στα 5,8 δισ.
Στις 18 Μαρτίου 2013 (βλ.INFO 2) το Eurogroup με νέα ανακοίνωσή του υποστήριξε μια πιο προοδευτική δομή του τέλους στις καταθέσεις προς όφελος των μικρότερων καταθετών.
→INFO 2: Για την σχετική ανακοίνωση του Eurogroup βλέπε: http://www.eurozone.europa.eu/newsroom/news/2013/03/peg-statement-cyprus-18-03-13/
Η απόφαση απόρριψης του σχεδίου διάσωσης από το κυπριακό κοινοβούλιο βασίστηκε στην απόρριψη του τέλους στις καταθέσεις.
Προς το παρόν η κυπριακή κυβέρνηση επιδιώκει να παρουσιάσει μια εναλλακτική λύση που θα αντικαταστήσει τα έσοδα των 5,8 δισ. του τέλους των καταθέσεων.
Σημειώστε ότι το σχέδιο για το τέλος επί των καταθέσεων αποδοκιμάστηκε τόσο στο εσωτερικό της Κύπρου όσο και στο εξωτερικό( βλ.INFO 3).
→INFO 3: Βλέπε για παράδειγμα: http://blogs.ft.com/the-a-list/2013/03/17/a-muddled-and-dangerous-approach-to-cyprus/#axzz2O4vHyBvH
Η ανάλυση των χειρισμών όλων των εμπλεκόμενων μερών στις παραπάνω αποφάσεις (παρούσα και προηγούμενη κυπριακή κυβέρνηση, των μελών του Eurogroup, της ΕΚΤ και του ΔΝΤ) είναι πέρα από τους σκοπούς του παρόντος εβδομαδιαίου δελτίου.
Είναι αναγκαίο όμως να επισημάνουμε ότι η απόρριψη της απόφασης από το κυπριακό κοινοβούλιο είναι παρακινδυνευμένη αν δεν υπάρχει ήδη (έστω υπό διαμόρφωση) καλύτερη εναλλακτική λύση.
Ταυτόχρονα, η ύπαρξη μιας καλύτερης εναλλακτικής λύσης (αν υπάρχει) δείχνει ότι στο Eurogoup δεν εξαντλήθηκαν όλα τα περιθώρια εύρεσης συμφωνίας.
Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε ότι το τέλος επί των καταθέσεων όπως προσδιορίστηκε στην παραπάνω συμφωνία για την Κύπρο, αυξάνει την αβεβαιότητα για τις χώρες της περιφέρειας της ευρωζώνης.
Το ενδεχόμενο ενός τέλους επί των καταθέσεων δεν θα μπορεί να αποκλειστεί πλέον από τους πολίτες μιας χώρας που βρίσκεται ή πρόκειται να διαπραγματευτεί ένα πρόγραμμα διάσωσης, παρά τις διαβεβαιώσεις ότι η Κύπρος αποτελεί μια ιδιαίτερη περίπτωση (π.χ. ανάγκες ανακεφαλαιοποίησης της Κύπρου στο 60% του ΑΕΠ έναντι 40% και 27% του ΑΕΠ για την Ιρλανδία και την Ελλάδα αντίστοιχα, καταθέσεις που ανέρχονται στο 380% του ΑΕΠ εκ των οποίων το 30% προέρχεται από κατοίκους εκτός ευρωζώνης).
Βέβαια από την άλλη, είναι αναγκαίο να επισημάνουμε ότι πλέον η Ευρωζώνη είναι καλύτερα προετοιμασμένη για να αντιμετωπίσει το ενδεχόμενο μιας κρίσης αφού τα τραπεζικά συστήματα των χωρών που ακολουθούν κάποιο πρόγραμμα διάσωσης είναι σε καλύτερη κατάσταση από ότι την περίοδο 2009-2012 (έχουν ήδη ανακεφαλαιοποιηθεί ή είναι σε διαδικασία ανακεφαλαιοποίησης όπως η Ελλάδα).
Ταυτόχρονα, η ΕΚΤ είτε μέσω του προγράμματος παροχής ρευστότητας είτε μέσω του προγράμματος OMT (αγοράς ομολόγων) μπορεί να σταθεροποιήσει το τραπεζικό σύστημα των χωρών της ευρωζώνης.
Επί τη ευκαιρία, στη σημερινή συνάντηση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ δεν αναμένουμε να υπάρξει απόφαση για διακοπή παροχής ρευστότητας προς τις κυπριακές τράπεζες.
Κάτι τέτοιο θα έκανε δυσκολότερη την όποια προσπάθεια εύρεσης λύσης χωρίς κάποιο προφανές όφελος.
Τα περιθώρια αποδόσεων των 10-ετών ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου έναντι των αποδόσεων των αντιστοίχων γερμανικών τίτλων για δεύτερη συνεχόμενη εβδομάδα ακολουθούν έντονα ανοδική τάση.
Την 19η Μαρτίου 2013 το ελληνικό περιθώριο αποδόσεων ήταν στις 1066,3 μ.β.., αυξημένο κατά 13,8% σε εβδομαδιαία βάση (Σχήμα 1).
Η συγκεκριμένη αύξηση οφείλεται κυρίως στην καθυστέρηση ολοκλήρωσης της αξιολόγησης από την τρόικα και την εκταμίευση της δόσης (βλέπε παρακάτω) αλλά και στις αρνητικές εξελίξεις στην κυπριακή οικονομία.
Αντίθετα, οι εξελίξεις στην Κύπρο δεν επιβεβαιώνουν τις ανησυχίες για μετάδοση της κρίσης αλλού, κυρίως εξαιτίας των μηχανισμών που μόλις αναφέρθηκαν.
Παρ’ όλ’ αυτά, η λύση στο κυπριακό πρόβλημα δεν πρέπει να καθυστερήσει.
Οι κυπριακές τράπεζες δεν είναι δυνατόν να παραμένουν κλειστές για μεγάλο χρονικό διάστημα αφού οι απώλειες για την πραγματική οικονομία θα είναι σημαντικές επιτείνοντας περαιτέρω την αβεβαιότητα.
Τόσο οι εμπλεκόμενοι στο Eurogroup όσο και η κυπριακή κυβέρνηση θα πρέπει να δείξουν την απαραίτητη σύνεση και να εντείνουν την προσπάθεια τους για εύρεση λύσης άμεσα.
Η αβεβαιότητα των κυπριακών εξελίξεων δεν αποτελεί άλλοθι για την αποφυγή προώθησης μεταρρυθμίσεων στην ελληνική οικονομία
Η διαδικασία αξιολόγησης της εφαρμογής του 2ου Προγράμματος Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας σταμάτησε προσωρινά την προηγούμενη εβδομάδα μετά την διακοπή των συνομιλιών με τους εκπροσώπους των δανειστών (τρόικα).
Αναμένεται επανέναρξη των συνομιλιών στα τέλη της επόμενης εβδομάδας ή στις αρχές Απριλίου 2013 με δεδομένο ότι η κυβέρνηση θα έχει αποφασίσει για τη γραμμή πλεύσης σε μια σειρά από κρίσιμα ζητήματα όπως:
• Η εφαρμογή του προγράμματος «κινητικότητας» των δημοσίων υπαλλήλων.
• Η αντικατάσταση του Ενιαίου Τέλους Ηλεκτροδοτούμενων Επιφανειών από τον νέο Ενιαίο Φόρο Ακινήτων (ΕΦΑ).
• Η ανεξαρτητοποίηση ή τουλάχιστον η μεγαλύτερη ανεξαρτησία της νέας Γενικής Γραμματείας Εσόδων (υπό τον κ. Χ. Θεοχάρη) και η ένταξη σε αυτή του ΣΔΟΕ.
• Η καλύτερη δημοσιονομική απεικόνιση των λογαριασμών της Γενικής Κυβέρνησης με έμφαση στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και τον ΕΟΠΥΥ.
• Η ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Υπενθυμίζουμε ότι θετική αξιολόγηση της εφαρμογής του προγράμματος από την τρόικα θα επιτρέψει την αποδέσμευση συνολικά €8,8 δισ. (2,8+6,0) μέχρι το τέλος Απριλίου 2013 (βλ.INFO 4).
→INFO 4: Τα €2,8 δισ. είναι το τελευταίο μέρος της δόσης των €49,1 δισ. όπως αυτή αποφασίστηκε στο Eurogoup της 26ης Νοεμβρίου 2012. Τα €6,0 δισ. αφορούν χρηματοδότηση για το 2013. Για λεπτομέρειες σχετικά με τις μελλοντικές εκταμιεύσεις από το 2ο Πρόγραμμα Σταθεροποίησης της Ελληνικής Οικονομίας βλέπε 7 ΗΜΕΡΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ (05/03/2013): http://www.eurobank.gr/Uploads/Reports/7MERES_OIKONOMIA_05032013v.pdf
Η πρόοδος στα παραπάνω ανοικτά ζητήματα δεν είναι σημαντική εξαιτίας των προβλημάτων που εμφανίζονται στην εφαρμογή του προγράμματος «κινητικότητας» των δημοσίων υπαλλήλων και της αναμόρφωσης του φορολογικού συστήματος καθώς και στα κενά που εμφανίζει η δημοσιονομική απεικόνιση των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και του ΕΟΠΥΥ.
Από την χθεσινή συνάντηση των τριών πολιτικών αρχηγών των κομμάτων που συμμετέχουν στην κυβέρνηση συνεργασίας, προέκυψε ότι δυο εκ των τριών κομμάτων (ΠΑΣΟΚ και ΔΗΜΑΡ) υποστηρίζουν την αντικατάσταση του τέλους Ηλεκτροδοτούμενων Επιφανειών από τον νέο ΕΦΑ για το 2013.
Ωστόσο δεν υπάρχει επίσημη ανακοίνωση της κυβέρνησης για το θέμα ούτε έχει ανακοινωθεί κάποιο σχέδιο για τον ΕΦΑ και δεν γνωρίζουμε αν υπάρχουν χρονικά περιθώρια και τεχνικές ικανότητες για την εφαρμογή του συγκεκριμένου φόρου εντός του 2013.
Αντίθετα, ο ΥΠΟΙΚ Γ. Στουρνάρας δήλωσε (πριν από τη συνάντηση των πολιτικών αρχηγών) ότι θα συνεχίσει η είσπραξη του τέλους μέσω της ΔΕΗ και το 2013 αλλά θα είναι μικρότερη η επιβάρρυνση των φορολογούμενων.
Σίγουρα η συγκεκριμένη διάσταση απόψεων δεν αποτελεί εποικοδομητική βάση για επανέναρξη των συζητήσεων με την τρόικα.
Η προώθηση των μεταρρυθμίσεων πέρα από την αποδέσμευση συνολικά €8,8 δισ. μέχρι το τέλος Απριλίου 2013 θα βελτιώσει σημαντικά την αξιοπιστία της ελληνικής οικονομίας.
Η προσπάθεια αναβολής λήψης ακόμη και δυσάρεστων (αλλά αναγκαίων) αποφάσεων δε θα βελτιώσει την παρούσα κατάσταση.
Σε κάθε περίπτωση, η αβεβαιότητα των κυπριακών εξελίξεων δεν πρέπει να χρησιμοποιηθεί ως άλλοθι για την αποφυγή προώθησης μεταρρυθμίσεων στην ελληνική οικονομία.
Η εβδομάδα που έρχεται
• 20 Μαρτίου 2013: Συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ. Δεν αναμένουμε να υπάρξει απόφαση για διακοπή παροχής ρευστότητας προς τις κυπριακές τράπεζες. Κάτι τέτοιο θα έκανε δυσκολότερη την όποια προσπάθεια εύρεσης λύσης χωρίς κάποιο προφανές όφελος.
• 20-22 Μαρτίου 2013: Αναμένουμε νέα συνάντηση του Eurogroup για το πρόγραμμα διάσωσης της Κύπρου.
•20-27 Μαρτίου 2013: Η κυβέρνηση μέχρι τις αρχές της επόμενης εβδομάδας θα πρέπει να έχει συγκεκριμένο σχέδιο για μια σειρά από θέματα ώστε με την επιστροφή της τρόικας να ολοκληρωθεί η θετική αξιολόγηση της ελληνικής οικονομίας. Τα ανοικτά θέματα περιλαμβάνουν:
√ την εφαρμογή του προγράμματος «κινητικότητας» των δημοσίων υπαλλήλων.
√ την αντικατάσταση του Ενιαίου Τέλους Ηλεκτροδοτούμενων Επιφανειών από τον νέο Ενιαίο Φόρο Ακινήτων (ΕΦΑ).
√την ανεξαρτητοποίηση ή τουλάχιστον η αύξηση της ανεξαρτησίας της νέας Γενικής Γραμματείας Εσόδων (υπό τον κ. Χ. Θεοχάρη) και η ένταξη σε αυτή του ΣΔΟΕ.
√ την καλύτερη δημοσιονομικοί απεικόνιση των λογαριασμών της Γενικής Κυβέρνησης με έμφαση στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
√την ολοκλήρωση της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.
Εμπορευματικές Συναλλαγές
Η ΕΛ.ΣΤΑΤ. ανακοίνωσε τις εκτιμήσεις για τις εμπορευματικές συναλλαγές του Ιαν. 2013.
Τα στοιχεία αφορούν μόνο αγαθά και όχι υπηρεσίες.
Επιπλέον δεν περιλαμβάνουν τα πετρελαιοειδή λόγω αναθεώρησης των αντίστοιχων χρονολογικών σειρών.
Οι εισαγωγές τον Ιαν. 2013 ανήλθαν σε €2,34δισ., αυξημένες κατά 1,9% σε σχέση με τον Ιαν. 2012 (€2,30δισ.).
Οι εξαγωγές αντίστοιχα ανήλθαν στα €1,28δισ., αυξημένες κατά 3,0% (Ιαν. 2012: €1,25δισ.).
Το έλλειμμα διαμορφώθηκε στα €1,06 δισ., αυξημένο κατά 15,9% (Ιαν. 2012: €0,91 δισ.).
Αυξήθηκαν κυρίως οι εισαγωγές από τρίτες χώρες εκτός Ε.Ε. (4,4%) και αντίθετα αυξήθηκαν οι εξαγωγές προς τις χώρες της Ε.Ε. (6,7%).
Στο 12μηνο Φεβ. 2012 – Ιαν. 2013 το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου διαμορφώθηκε στα €13,3δισ. (Σχήμα 2), μειωμένο κατά 13,7% (Φεβ. 2011 – Ιαν. 2012: €15,4δισ.).
Η μείωση αυτή οφείλεται τόσο στην μείωση των εισαγωγών κατά 4,6%, όσο και στην αύξηση των εξαγωγών κατά 3,9%.
Ακάλυπτες επιταγές
Η αξία των ακάλυπτων επιταγών, σύμφωνα με τα στοιχεία της Τειρεσίας Α.Ε., τον Φεβ. 2013 ανήλθε σε €92,1εκ. (5,7 χιλ. τεμάχια), μειωμένη κατά 40,9% σε σχέση με τον ίδιο μήνα το 2012.
Η αξία των απλήρωτων συναλλαγματικών ανήλθε σε €17,4εκ. (7,9 χιλ. τεμάχια) μειωμένη επίσης κατά 15,9%.
Το δίμηνο Ιαν. – Φεβ. 2013 η συνολική αξία ακάλυπτων επιταγών και απλήρωτων συναλλαγματικών έφτασε τα €200,8εκ. (29,9 χιλ. τεμάχια) μειωμένη κατά 40,9% σε ετήσια βάση.
Βιομηχανική Παραγωγή
Η βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα τον Ιαν. 2013 παρουσίασε μείωση 4,8% σε σχέση με τον Ιαν. 2012.
Για το δωδεκάμηνο Φεβ. 2012 – Ιαν. 2013 σημείωσε πτώση 3,1% σε σχέση με το δωδεκάμηνο Φεβ. 2011 – Ιαν. 2012.
Ο δείκτης παραγωγής των Ορυχείων – Λατομείων τον Ιαν. 2013 μειώθηκε κατά 13,9%, ο δείκτης παραγωγής στις Μεταποιητικές Βιομηχανίες μειώθηκε κατά 2,4%, ο δείκτης παραγωγής Ηλεκτρισμού (που περιλαμβάνει όμως στοιχεία μόνο για τη ΔΕΗ) μειώθηκε κατά 9,3% και ο δείκτης Παροχής Νερού μειώθηκε κατά 0,4%.
Ο μέσος δείκτης βιομηχανικής παραγωγής δωδεκαμήνου (κινητός μέσος) είναι σε συνεχή πτώση από τον Ιούνιο 2008 (Σχήμα 4).»
Πηγή: Eurobank Research 7 ημέρες ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
Ομάδα Οικονομικών Μελετών
Επιμελητής, καθηγητής Γκίκας Χαρδούβελης
Οικονομικός Σύμβουλος Ομίλου Eurobank & Επικεφαλής Οικονομικών Ερευνών
Διεύθυνση Τρέχουσας Οικονομικής Ανάλυσης
Πλάτων Μονοκρούσος: Επικεφαλής Διεύθυνσης
Παρασκευή Πετροπούλου: Αναλυτής Αγορών G10
Γαλάτεια Φωκά: Αναλυτής Αναδυόμενων Αγορών
Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών & Προβλέψεων
Τάσος Αναστασάτος: Ανώτερος Οικονομολόγος
Ιωάννης Γκιώνης: Ερευνητής Οικονομολόγος
Βασίλης Ζάρκος: Οικονομικός Αναλυτής
Στέλλα Κανελλοπούλου: Ερευνητής Οικονομολόγος
Όλγα Κοσμά: Οικονομικός Αναλυτής
Μαρία Πρανδέκα: Οικονομικός Αναλυτής
Θεοδόσιος Σαμπανιώτης: Οικονομικός Αναλυτής
Θεόδωρος Σταματίου: Ερευνητής Οικονομολόγος
Συγγραφείς έρευνας: Θεόδωρος Σταματίου και Θεοδόσιος Σαμπανιώτης
www.mywaypress.gr
