Η τεχνητή νοημοσύνη θα μεταμορφώσει την παγκόσμια οικονομία. Ας βεβαιωθούμε ότι ωφελεί την ανθρωπότητα

Της Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα

Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας τεχνολογικής επανάστασης που θα μπορούσε να εκτινάξει την παραγωγικότητα, να τονώσει την παγκόσμια ανάπτυξη και να αυξήσει τα εισοδήματα σε όλο τον κόσμο. Ωστόσο, θα μπορούσε επίσης να αντικαταστήσει τις θέσεις εργασίας και να βαθύνει την ανισότητα.

Η ταχεία πρόοδος της τεχνητής νοημοσύνης έχει γοητεύσει τον κόσμο, προκαλώντας ενθουσιασμό και συναγερμό και εγείροντας σημαντικά ερωτήματα σχετικά με τον πιθανό αντίκτυπό της στην παγκόσμια οικονομία. Το καθαρό αποτέλεσμα είναι δύσκολο να προβλεφθεί, καθώς η τεχνητή νοημοσύνη θα κυματίζει τις οικονομίες με πολύπλοκους τρόπους. Αυτό που μπορούμε να πούμε με κάποια σιγουριά είναι ότι θα χρειαστεί να καταλήξουμε σε ένα σύνολο πολιτικών για να αξιοποιήσουμε με ασφάλεια τις τεράστιες δυνατότητες της τεχνητής νοημοσύνης προς όφελος της ανθρωπότητας.

 
Αναδιαμόρφωση της Φύσης της Εργασίας

Σε μια νέα ανάλυση, το προσωπικό του ΔΝΤ εξετάζει τον πιθανό αντίκτυπο της τεχνητής νοημοσύνης στην παγκόσμια αγορά εργασίας. Πολλές μελέτες έχουν προβλέψει την πιθανότητα αντικατάστασης των θέσεων εργασίας από τεχνητή νοημοσύνη. Ωστόσο, γνωρίζουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις η τεχνητή νοημοσύνη είναι πιθανό να συμπληρώνει την ανθρώπινη εργασία. Η ανάλυση του ΔΝΤ καταγράφει και τις δύο αυτές δυνάμεις.

Τα ευρήματα είναι εντυπωσιακά: σχεδόν το 40 τοις εκατό της παγκόσμιας απασχόλησης εκτίθεται σε τεχνητή νοημοσύνη. Ιστορικά, ο αυτοματισμός και η τεχνολογία πληροφοριών έτειναν να επηρεάζουν τις καθημερινές εργασίες, αλλά ένα από τα πράγματα που ξεχωρίζει την τεχνητή νοημοσύνη είναι η ικανότητά της να επηρεάζει θέσεις εργασίας υψηλής ειδίκευσης. Ως αποτέλεσμα, οι προηγμένες οικονομίες αντιμετωπίζουν μεγαλύτερους κινδύνους από την τεχνητή νοημοσύνη – αλλά και περισσότερες ευκαιρίες για να αξιοποιήσουν τα οφέλη της – σε σύγκριση με τις αναδυόμενες και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες.

Στις προηγμένες οικονομίες, περίπου το 60 τοις εκατό των θέσεων εργασίας μπορεί να επηρεαστεί από την τεχνητή νοημοσύνη. Περίπου οι μισές εκτεθειμένες θέσεις εργασίας μπορεί να ωφεληθούν από την ενσωμάτωση της τεχνητής νοημοσύνης, ενισχύοντας την παραγωγικότητα. Για το άλλο μισό, οι εφαρμογές τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να εκτελούν βασικές εργασίες που εκτελούνται αυτήν τη στιγμή από ανθρώπους, γεγονός που θα μπορούσε να μειώσει τη ζήτηση εργασίας, οδηγώντας σε χαμηλότερους μισθούς και μειωμένες προσλήψεις. Στις πιο ακραίες περιπτώσεις, ορισμένες από αυτές τις δουλειές μπορεί να εξαφανιστούν.

Αντίθετα, στις αναδυόμενες αγορές και στις χώρες χαμηλού εισοδήματος, η έκθεση σε τεχνητή νοημοσύνη αναμένεται να είναι 40% και 26% αντίστοιχα. Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι οι αναδυόμενες αγορές και οι αναπτυσσόμενες οικονομίες αντιμετωπίζουν λιγότερες άμεσες διακοπές από την τεχνητή νοημοσύνη. Ταυτόχρονα, πολλές από αυτές τις χώρες δεν διαθέτουν την υποδομή ή το εξειδικευμένο εργατικό δυναμικό για να εκμεταλλευτούν τα οφέλη της τεχνητής νοημοσύνης, αυξάνοντας τον κίνδυνο ότι με την πάροδο του χρόνου η τεχνολογία θα μπορούσε να επιδεινώσει την ανισότητα μεταξύ των εθνών.

Η τεχνητή νοημοσύνη θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει την ανισότητα εισοδήματος και πλούτου εντός των χωρών. Ενδέχεται να δούμε πόλωση εντός εισοδηματικών κλιμακίων, με τους εργαζόμενους που μπορούν να αξιοποιήσουν την τεχνητή νοημοσύνη να βλέπουν αύξηση στην παραγωγικότητα και τους μισθούς τους—και εκείνους που δεν μπορούν να μείνουν πίσω. Η έρευνα δείχνει ότι η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να βοηθήσει τους λιγότερο έμπειρους εργαζόμενους να βελτιώσουν την παραγωγικότητά τους πιο γρήγορα. Οι νεότεροι εργαζόμενοι μπορεί να είναι πιο εύκολο να εκμεταλλευτούν τις ευκαιρίες, ενώ οι μεγαλύτεροι σε ηλικία εργαζόμενοι θα δυσκολευτούν να προσαρμοστούν.

Η επίδραση στο εισόδημα από την εργασία θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τον βαθμό στον οποίο η τεχνητή νοημοσύνη θα συμπληρώσει τους εργαζόμενους υψηλού εισοδήματος. Εάν η τεχνητή νοημοσύνη συμπληρώνει σημαντικά τους εργαζομένους με υψηλότερο εισόδημα, μπορεί να οδηγήσει σε δυσανάλογη αύξηση του εισοδήματος από την εργασία τους. Επιπλέον, τα κέρδη στην παραγωγικότητα από εταιρείες που υιοθετούν τεχνητή νοημοσύνη πιθανότατα θα ενισχύσουν τις αποδόσεις κεφαλαίου, κάτι που μπορεί επίσης να ευνοήσει τα υψηλά εισοδηματικά άτομα. Και τα δύο αυτά φαινόμενα θα μπορούσαν να επιδεινώσουν την ανισότητα.

Στα περισσότερα σενάρια, η τεχνητή νοημοσύνη πιθανότατα θα επιδεινώσει τη συνολική ανισότητα, μια ανησυχητική τάση που οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να αντιμετωπίσουν προληπτικά για να αποτρέψουν την τεχνολογία από το να πυροδοτήσει περαιτέρω κοινωνικές εντάσεις. Είναι ζωτικής σημασίας για τις χώρες να δημιουργήσουν ολοκληρωμένα δίχτυα κοινωνικής ασφάλειας και να προσφέρουν προγράμματα επανεκπαίδευσης για ευάλωτους εργαζόμενους. Με αυτόν τον τρόπο, μπορούμε να κάνουμε τη μετάβαση της τεχνητής νοημοσύνης πιο περιεκτική, προστατεύοντας τα μέσα διαβίωσης και περιορίζοντας την ανισότητα.

 
Ένας κόσμος που βασίζεται στην AI χωρίς αποκλεισμούς

Η τεχνητή νοημοσύνη ενσωματώνεται σε επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο με αξιοσημείωτη ταχύτητα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να δράσουν οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής.

Για να βοηθήσει τις χώρες να χαράξουν τις σωστές πολιτικές, το ΔΝΤ έχει αναπτύξει έναν δείκτη ετοιμότητας AI που μετρά την ετοιμότητα σε τομείς όπως η ψηφιακή υποδομή, οι πολιτικές ανθρώπινου κεφαλαίου και αγοράς εργασίας, η καινοτομία και η οικονομική ολοκλήρωση και η ρύθμιση και η ηθική.

Η συνιστώσα των πολιτικών ανθρώπινου κεφαλαίου και αγοράς εργασίας, για παράδειγμα, αξιολογεί στοιχεία όπως τα χρόνια σπουδών και η κινητικότητα στην αγορά εργασίας, καθώς και το ποσοστό του πληθυσμού που καλύπτεται από τα δίκτυα κοινωνικής ασφάλειας. Η συνιστώσα ρύθμιση και δεοντολογία αξιολογεί την προσαρμοστικότητα στα ψηφιακά επιχειρηματικά μοντέλα του νομικού πλαισίου μιας χώρας και την παρουσία ισχυρής διακυβέρνησης για αποτελεσματική επιβολή.

Χρησιμοποιώντας τον δείκτη, το προσωπικό του ΔΝΤ αξιολόγησε την ετοιμότητα 125 χωρών. Τα ευρήματα αποκαλύπτουν ότι οι πλουσιότερες οικονομίες, συμπεριλαμβανομένων των προηγμένων και ορισμένων αναδυόμενων οικονομιών, τείνουν να είναι καλύτερα εξοπλισμένες για την υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης από τις χώρες χαμηλού εισοδήματος, αν και υπάρχει σημαντική διαφοροποίηση μεταξύ των χωρών. Η Σιγκαπούρη, οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Δανία σημείωσαν τις υψηλότερες βαθμολογίες στον δείκτη, με βάση τα ισχυρά αποτελέσματά τους και στις τέσσερις κατηγορίες που παρακολουθήθηκαν.

Με γνώμονα τις πληροφορίες από τον Δείκτη ετοιμότητας AI, οι προηγμένες οικονομίες θα πρέπει να δώσουν προτεραιότητα στην καινοτομία και την ολοκλήρωση της τεχνητής νοημοσύνης, αναπτύσσοντας παράλληλα ισχυρά ρυθμιστικά πλαίσια. Αυτή η προσέγγιση θα καλλιεργήσει ένα ασφαλές και υπεύθυνο περιβάλλον τεχνητής νοημοσύνης, συμβάλλοντας στη διατήρηση της εμπιστοσύνης του κοινού. Για τις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, προτεραιότητα πρέπει να είναι η δημιουργία ισχυρών θεμελίων μέσω επενδύσεων σε ψηφιακές υποδομές και ενός ψηφιακά ικανού εργατικού δυναμικού.

Η εποχή της τεχνητής νοημοσύνης πλησιάζει και είναι ακόμα στο χέρι μας να διασφαλίσουμε ότι θα φέρει ευημερία για όλους.

—Για περισσότερα σχετικά με την τεχνητή νοημοσύνη και την οικονομία, δείτε το τεύχος Δεκεμβρίου  του Finance & Development, του τριμηνιαίου περιοδικού του ΔΝΤ.

Σχετικά Άρθρα