Ήπια εξασθένηση των αναπτυξιακών ρυθμών στις προηγμένες οικονομίες
Διεθνές Νομισματικό Ταμείο: Αναθεωρεί σε χαμηλότερα επίπεδα την παγκόσμια ανάπτυξη
Σύμφωνα με την προσφάτως δημοσιευθείσα οικονομική έκθεση (World Economic Outlook-WEO) του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), η παγκόσμια ανάπτυξη αν και παρέμεινε το 2018 κοντά στα υψηλά επίπεδα που είχε καταγράψει προ οικονομικής κρίσεως, ο ρυθμός οικονομικής επέκτασης εξασθενεί ταχύτερα του αναμενόμενου. Το ΔΝΤ, προβλέπει ότι ο ρυθμός μεγέθυνσης της παγκόσμιας οικονομίας, θα διαμορφωθεί στο 3,5% το 2019 και στο 3,6% το 2020, χαμηλότερα κατά 0,2 και 0,1 της ποσοστιαίας μονάδας, σε σχέση με τις αντίστοιχες προβλέψεις του περασμένου Οκτωβρίου.
Οι κίνδυνοι για την οικονομική ανάπτυξη
Ο διεθνής οργανισμός επισημαίνει, ότι οι δυνάμεις που συνέβαλαν στη διάχυση της οικονομικής ανάπτυξης σε παγκόσμιο επίπεδο από το δεύτερο εξάμηνο του 2017, ενδέχεται να εξασθενίσουν ταχύτερα από ότι αναμενόταν, τον περασμένο Οκτώβριο. Ειδικότερα, το εμπόριο και οι επενδύσεις έχουν αρχίσει να περιορίζονται, η βιομηχανική παραγωγή εκτός ΗΠΑ έχει επιβραδυνθεί και οι δείκτες των υπευθύνων προμηθειών (ΡΜΙ) έχουν εξασθενήσει, προοιωνίζοντας χαμηλότερους αναπτυξιακούς ρυθμούς. Αν και τα παραπάνω σημεία, δεν προδικάζουν μεγάλη πτώση της παγκόσμιας οικονομικής παραγωγής, ενδείκνυται η επικέντρωση στους κινδύνους που ήδη ελλοχεύουν.
Πρώτον. Η κλιμάκωση των εμπορικών εντάσεων και η επιδείνωση των χρηματοοικονομικών συνθηκών, οι οποίες είναι ικανές να ανατρέψουν τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας.
Δεύτερον. Η αβεβαιότητα στις εμπορικές δραστηριότητες, η οποία είναι ικανή να περιορίσει περαιτέρω τις επενδύσεις και να διαταράξει τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού.
Τρίτον. Οι αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης οι οποίες γίνονται ιδιαίτερα δαπανηρές, λόγω των υψηλών επιπέδων ιδιωτικού και δημόσιου χρέους των χωρών.
Τέταρτον. Η επιβράδυνση της οικονομικής ανάπτυξης στην Κίνα η οποία μπορεί να επιταχυνθεί, εφόσον κλιμακωθούν οι εμπορικές εντάσεις. Οι τελευταίες μπορούν να προκαλέσουν απότομες ρευστοποιήσεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές και στις αγορές βασικών εμπορευμάτων, όπως συνέβη την περίοδο 2015-16.
Πέμπτο. Στην Ευρώπη, συνεχίζεται η αναταραχή που έχει προκαλέσει το Brexit, ενώ δεν έχουν εκλείψει οι ανησυχίες για την πολιτική και τη δημοσιονομική πορεία της Ιταλίας.
Έκτο. Στις ΗΠΑ, η παρατεταμένη αναστολή λειτουργίας της ομοσπονδιακής κυβέρνησης μπορεί να επιφέρει κινδύνους που να επιβαρύνουν πέρα του προσδοκώμενου την οικονομική δραστηριότητα.
Ήπια εξασθένηση των αναπτυξιακών ρυθμών στις προηγμένες οικονομίες
Η αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων στις προηγμένες οικονομίες, οφείλεται κυρίως στις αναθεωρήσεις για την ανάπτυξη στη Ζώνη του Ευρώ. Ειδικότερα, οι σημαντικότερες αναθεωρήσεις εντός της Ζώνης του Ευρώ, σχετίζονται:
Πρώτον, με τα προβλήματα παραγωγής στον κλάδο της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας και της μείωσης της εξωτερικής ζήτησης, η οποία αναμένεται να επιβαρύνει την ανάπτυξη το 2019. Συγκεκριμένα, το ΔΝΤ προβλέπει, ότι ο ρυθμός μεταβολής του ΑΕΠ στη Γερμανία θα εξασθενήσει το 2019 στο 1,3%, από 1,5% το 2018 για να ανακάμψει στο 1,6%, το 2020.
Δεύτερον, με τους οικονομικούς και πολιτικούς κινδύνους στην Ιταλία, οι οποίοι μπορούν να ανακόψουν την αναπτυξιακή διαδικασία. Το ΔΝΤ προβλέπει ότι το ΑΕΠ της Ιταλίας θα υποχωρήσει στο 0,6% το 2019 από 1,0% το 2018 και θα ενισχυθεί στο 0,9%, το 2020.
Στις ΗΠΑ, η οικονομική μεγέθυνση συνεχίζεται, αλλά διατηρείται η πρόβλεψη για επιβράδυνση, καθώς σταδιακά θα αρχίσουν να εκλείπουν τα δημοσιονομικά κίνητρα.
Εν γένει, στις προηγμένες οικονομίες, προβλέπεται ότι η ανάπτυξη θα επιβραδυνθεί από 2,3% το 2018 σε 2,0% το 2019 και 1,7% το 2020. Αξίζει να τονισθεί, ότι η επιβράδυνση της αναπτυξιακής δυναμικής έχει συμβάλει στην οριακή άνοδο του πληθωρισμού. Χαρακτηριστικά αναφέρεται, ότι ο δομικός πληθωρισμός μολονότι προσεγγίζει τον τεθέντα στόχο στις ΗΠΑ, διατηρείται σημαντικά χαμηλότερα από τον αντίστοιχο στόχο στη Ζώνη του Ευρώ και στην Ιαπωνία.
Προσωρινή η υποχώρηση των αναπτυξιακών ρυθμών στις αναδυόμενες και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες
Η οικονομική δραστηριότητα στις αναδυόμενες και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες αναμένεται να υποχωρήσει στο 4,5% το 2019 από 4,6% το 2018, προτού ανακάμψει στο 4,9% το 2020. Η πρόβλεψη του ΔΝΤ για το 2019 μειώθηκε κατά 0,2 της ποσοστιαίας μονάδας από τον περασμένο Οκτώβριο, εξαιτίας της μεγάλης οικονομικής συρρίκνωσης στην Τουρκία, καθώς και στις περιοριστικές συνθήκες εξωτερικής χρηματοδότησης που άρχισε να προκαλεί η αλλαγή νομισματικής πολιτικής στις ΗΠΑ. Ωστόσο, η προσδοκώμενη ανάκαμψη στις αναδυόμενες και στις αναπτυσσόμενες οικονομίες το 2020, θα προέλθει από την εκτιμώμενη βελτίωση των οικονομικών συνθηκών σε Αργεντινή και Τουρκία.
Συστάσεις για την πολιτική διαχείρισης
Με δεδομένο το εν λόγω οικονομικό περιβάλλον, οι υπεύθυνοι χάραξης της οικονομικής πολιτικής πρέπει να ενεργήσουν άμεσα για να αντιστρέψουν τις αναπτυξιακές προκλήσεις και για να προετοιμασθούν σε μια ενδεχόμενη οικονομική ύφεση. Η επίλυση των εμπορικών διαφωνιών των χωρών σε σύντομο χρονικό διάστημα αποτελεί βασική πολιτική προτεραιότητα, προκειμένου να περιορισθεί η οποιαδήποτε πολιτική αβεβαιότητα και να αποφευχθεί η δημιουργία νέων εμποδίων που μπορούν να αποσταθεροποιήσουν μια ήδη επιβραδυνόμενη παγκόσμια οικονομία.
Στις οικονομίες που ο δημοσιονομικός χώρος είναι χαμηλός, η δημοσιονομική πολιτική πρέπει να προσαρμοσθεί με τρόπο φιλικό προς την ανάπτυξη, ώστε να διασφαλισθεί ότι το δημόσιο χρέος βρίσκεται σε βιώσιμη πορεία, προστατεύοντας παράλληλα τους ευάλωτους. Η νομισματική πολιτική στις προηγμένες οικονομίες πρέπει να συνεχίσει να εξομαλύνεται προσεκτικά, ενώ θα πρέπει να χρησιμοποιούνται εργαλεία μακροπροληπτικής εποπτείας, όπου δημιουργούνται χρηματοοικονομικές αδυναμίες.
Πηγή: Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank.
