Από πού θα προέλθει η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας;

Η Ελλάδα χρειάζεται ελάφρυνση χρέους €100 δισ

«Μεταξύ κουρέματος και νέων εκλογών»

Ζητούμενο για την Ελλάδα μια στρατηγική ανάπτυξης

 
Η Ελλάδα χρειάζεται ελάφρυνση χρέους 100 δισεκ. ευρώ, εκτιμά το βρετανικό ερευνητικό ινστιτούτο NIESR σύμφωνα με την Telegraph

Η  Ελλάδα χρειάζεται μια απομείωση χρέους σχεδόν 100 δισεκ. ευρώ προκειμένου να έχει μια ευκαιρία να βγει από την «παρατεταμένη και σοβαρή οικονομική κρίση” (depression), επισημαίνει έκθεση του βρετανικού ινστιτούτου National Institute of Economic and Social Research (NIESR) σύμφωνα με δημοσίευμα της βρετανικής εφημερίδας Telegraph.

Στην ανάλυσή του το NIESR τονίζει τον αντίκτυπο των αυξήσεων στο ΦΠΑ και των αυστηρών δημοσιονομικών στόχων, που σύμφωνα με το ερευνητικό ινστιτούτο θα μπορούσαν να αποβούν «αυτοκαταστροφικοί».

Όπως εκτιμούν οι αναλυτές, έως τα τέλη του 2016, η ελληνική οικονομία θα έχει συρρικνωθεί κατά 30% σε σχέση με τα υψηλά επίπεδα του 2007 και κατά 7% σε σχέση με το μέγεθός της πριν την ένταξη της χώρας στο ευρώ το 2001.

«Δεν βλέπουμε την Ελλάδα να επιστρέφει στα επίπεδα που ήταν πριν από την ένταξή της στο ευρώ το 2001, πόσο μάλλον κοντά σε αυτά που ήταν πριν ενσκήψει η κρίση, άρα πρόκειται για μια παρατεταμένη και σοβαρή οικονομική κρίση για την Ελλάδα», ανέφερε ο Τζακ Μίνινγκ, ερευνητής στο NIESR.

Παράλληλα το ινστιτούτο προβλέπει ότι η ελληνική οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 3% φέτος και 2,3% το 2016, παραμένοντας σε ύφεση έως το δεύτερο εξάμηνο του 2016.

 
«Μεταξύ κουρέματος και νέων εκλογών»
Ο γερμανικός Τύπος εστιάζει στο σενάριο των πρόωρων εκλογών στην Ελλάδα, τον ρόλο του ΔΝΤ στο νέο δανειακό πρόγραμμα, αλλά και στο ρεύμα εξόδου ελληνικών επιχειρήσεων προς το εξωτερικό.

Το σενάριο των πρόωρων εκλογών στην Ελλάδα αναπαράγεται και διακινείται και από τον γερμανικό Τύπο με αφορμή τις εξελίξεις στη χώρα και τις σχετικές δηλώσεις Ελλήνων πολιτικών. Στο ζήτημα αναφέρεται μεταξύ άλλων και η Tagesspiegel του Βερολίνου, χρησιμοποιώντας τον χαρακτηριστικό τίτλο «Μεταξύ κουρέματος και νέων εκλογών». Η εφημερίδα επικεντρώνεται και στην εικοτολογία για τον ρόλο του ΔΝΤ στο υπό διαπραγμάτευση τρίτο πρόγραμμα χρηματοδοτικής στήριξης προς την Ελλάδα, σημειώνοντας ότι «το αν το ΔΝΤ μπορεί να ωθηθεί ώστε να παράσχει πρόσθετη βοήθεια στην Ελλάδα, δεν το γνωρίζει κανείς έως τώρα. Επιμένει σε ένα κούρεμα χρέους, το οποίο η Γερμανία αρνείται». Η εφημερίδα του Βερολίνου επισημαίνει ότι το κούρεμα, που συνιστά για το ΔΝΤ απαραίτητη προϋπόθεση για τη διασφάλιση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, φέρνει σε δύσκολη θέση τη γερμανική κυβέρνηση, η οποία επιμένει να συμμετάσχει το ΔΝΤ στο νέο πρόγραμμα δανεισμού, αρνούμενη όμως ταυτόχρονα ένα ξεκάθαρο κούρεμα χρέους. Όπως σχολιάζει χαρακτηριστικά η εφημερίδα, «στο Βερολίνο δεν έχουν ακόμη λύση στο δίλημμα». Το δημοσίευμα εστιάζει και στην αντιπαράθεση που βρίσκεται σε εξέλιξη εντός ΣΥΡΙΖΑ, σχολιάζοντας ότι «ο Αλέξης Τσίπρας πολεμά με το κόμμα του. Οι νέες εκλογές γίνονται ολοένα πιθανότερες».

Τη στάση του ΔΝΤ στο ζήτημα της Ελλάδας με αφορμή την τελευταία του έκθεση σχολιάζει ηSüddeutsche Zeitung, δίνοντας βάρος στις πολιτικές επιπτώσεις που έχει αυτή στη γερμανική κυβέρνηση. Όπως επισημαίνει η εφημερίδα του Μονάχου, «με μια σύντομη έκθεση για την Ελλάδα το ΔΝΤ θέτει υπό μεγάλη πίεση την καγκελάριο Άγκελα Μέρκελ. Χωρίς απομείωση χρέους δεν θέλει να συμμετάσχει σε νέο πρόγραμμα βοήθειας. Σε αυτήν την περίπτωση όμως δεν προτίθεται να συνεργαστεί η κοινοβουλευτική ομάδα των χριστιανικών κομμάτων». Η SZ εκτιμά ότι σε καθαρά τεχνικό επίπεδο η μη συμμετοχή του ΔΝΤ χρηματοδοτικά στο τρίτο πρόγραμμα για την Ελλάδα «δεν θα ήταν μεγάλο πρόβλημα», όπως γράφει χαρακτηριστικά, διευκρινίζοντας ότι το Ταμείο θα παρέμενε διατηρώντας συμβουλευτικό ρόλο. Σύμφωνα με τον γερμανό αρθρογράφο, «το πραγματικό πρόβλημα θα ήταν πολιτικό και θα προσέκρουε κατευθείαν στο γραφείο της Άγκελα Μέρκελ στον έβδομο όροφο της Καγκελαρίας. Διότι ήδη ένα ευρύ τμήμα της ΚΟ των χριστιανικών κομμάτων συναινούν στο πεδίο της πολιτικής για την Ελλάδα από αίσθημα αφοσίωσης στη Μέρκελ. Αν τώρα υπάρξει είτε απομείωση χρέους είτε αποχώρηση του ΔΝΤ -και οι δύο επιλογές είναι εξίσου κακές για τη Μέρκελ- το καλό κλίμα ενδέχεται να ανατραπεί οριστικά».

Ελληνικές επιχειρήσεις φεύγουν στο εξωτερικό
Στο ρεύμα εξόδου ελληνικών επιχειρήσεων στο εξωτερικό αναφέρεται η οικονομική εφημερίδαHandelsblatt σε ανταπόκρισή της από την Αθήνα. Υπό τον χαρακτηριστικό τίτλο «Η Ελλάδα έχει παραλύσει» επισημαίνει ότι «εξαιτίας των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων πολλές ελληνικές επιχειρήσεις φεύγουν στο εξωτερικό». Η εφημερίδα χαρακτηρίζει τα capital controls «πράξη απελπισίας» ώστε να αποτραπεί η «αιμορραγία» των ελληνικών τραπεζών. Το μέτρο είχε αποτέλεσμα, αλλά και «ισχυρές παρενέργειες», σχολιάζει η εφημερίδα και εξηγεί: «Οι περιορισμοί απειλούν να πνίξουν την οικονομία. Ολοένα περισσότεροι επιχειρηματίες μεταφέρουν την έδρα της εταιρείας τους στις γειτονικές χώρες του εξωτερικού ή διευθετούν εκεί τις πληρωμές τους». Ο Γερμανός ανταποκριτής επισημαίνει ότι «κατά τη διάρκεια της πενταετούς κρίσης 50.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν μετακομίσει σύμφωνα με στοιχεία του αρμόδιου συνδέσμου στο εξωτερικό, κυρίως στη Βουλγαρία και την Κύπρο».

Μία αποτύπωση της κοινωνικής καθημερινότητας στην ελληνική επαρχία επιχειρεί η εφημερίδα Zeitστην ηλεκτρονική της έκδοση. Ο ανταποκριτής της εφημερίδας σκιαγραφεί με μελανά χρώματα την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Ελλάδα, αναφέροντας ότι οι άνθρωποι «απλά επιβιώνουν». Όπως σημειώνει, «οι άνθρωποι στην Ελλάδα ήλπιζαν ότι με τον ΣΥΡΙΖΑ θα γινόταν μια νέα αρχή. Τώρα διαλύονται οι ψευδαισθήσεις: Ελπιδοφόρες επιχειρήσεις χρεοκοπούν, κανείς δεν πιστεύει πια στην πολιτική». Ο ανταποκριτής επισκέφθηκε μεταξύ άλλων την Πρώτη Σερρών, τόπο καταγωγής του Κωνσταντίνου Καραμανλή του πρεσβύτερου. Στο χωριό φαίνεται να επικρατεί σήμερα μια αίσθηση απελπισίας και παραίτησης, όπως φαίνεται και από διαλόγους που κατέγραψε ο ανταποκριτής της γερμανικής εφημερίδας σε καφενείο του χωριού. «’Το μεγάλο ψάρι τρώει το μικρό’, λέει κάποιος ξερά. ‘Τόσο απλό είναι’. Ένας άλλος συμπληρώνει: ‘Δεν τους φτάνει να μας πουλήσουν. Θέλουν να μας δώσουν δωρεάν’».

Τέλος, η λαϊκίστικη Bild γράφει στο συνηθισμένο της ύφος ότι «οι Έλληνες πωλούν τα νησιά τους» προκειμένου να εξοφλήσουν, όπως αναφέρει, τα χρέη δισεκατομμυρίων. Η Bild θεωρεί ότι η εξέλιξη αυτή δικαιώνει το δημοσίευμά της από τον Μάρτιο του 2010, στο οποίο προκλητικά προέτρεπε τους «χρεοκοπημένους», όπως τους χαρακτήριζε, Έλληνες να πουλήσουν τα νησιά τους και μαζί με αυτά και την Ακρόπολη.

 
Ζητούμενο για την Ελλάδα μια στρατηγική ανάπτυξης
Από πού θα προέλθει η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας; Ο επικεφαλής της δεξαμενής σκέψης Bruegel εκτιμά ότι χρειάζεται κλίμα εμπιστοσύνης για τους επενδυτές, βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και ενίσχυση των εξαγωγών.

Ζητούμενο για την Ελλάδα είναι μια στρατηγική ανάπτυξης, με την οποία θα δοθεί ώθηση στις εξαγωγές. Ο στόχος αυτός θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητα στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα, εκτιμά σε άρθρο του στην διαδικτυακή έκδοση της εφημερίδας Zeit o διευθυντής της δεξαμενής σκέψης Bruegel των Βρυξελλών, Γκούντραμ Βολφ σημειώνοντας: «Για να ενισχυθούν οι εξαγωγές δεν απαιτείται μεταρρύθμιση της ελληνικής αγοράς εργασίας, η οποία σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ είναι ήδη σήμερα ελαστικότερη από τη γερμανική. Απαιτείται ωστόσο το άνοιγμα των αγορών προϊόντων σε συνδυασμό με μεταρρυθμίσεις στην πολιτική ανταγωνιστικότητας και στο αναποτελεσματικό δημόσιο, όπως επίσης και η στήριξη νέων επιχειρήσεων με κοινοτικά κονδύλια.

Ο δεύτερος στόχος αφορά τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Ήδη από την αρχή της κρίσης το ΔΝΤ διατύπωνε σχετικές αμφιβολίες. Έδωσε ωστόσο πράσινο φως στο πρώτο πρόγραμμα επικαλούμενο κινδύνους μετάδοσης της κρίσης σε άλλες χώρες της ευρωζώνης. Δυστυχώς όμως δεν δόθηκε βάρος στη βιωσιμότητα του χρέους. Ακόμα και το πρώτο κούρεμα ήρθε καθυστερημένα, χωρίς να δώσει λύσεις στο δημοσιονομικό πρόβλημα.

 
Η παραμονή στο ευρώ καλλιεργεί κλίμα εμπιστοσύνης
Για να υπάρξει ανάπτυξη η Ελλάδα χρειάζεται κλίμα εμπιστοσύνης και νέες επενδύσεις. Αυτές θα έρθουν μόνο αν υπάρχει η βεβαιότητα ότι ακόμη και σε πέντε χρόνια από σήμερα η χώρα θα βρίσκεται εντός ευρώ και ότι το χρέος της θα είναι βιώσιμο.

Η βελτίωση του κλίματος μπορεί να εξασφαλιστεί μόνο αν συμφωνηθεί ότι η αποπληρωμή του χρέους θα συνδεθεί με την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Κατά συνέπεια το υπάρχον σχέδιο αποπληρωμής θα τηρούνταν μόνο σε περίπτωση ικανής οικονομικής ανάπτυξης. Διαφορετικά οι πιστωτές θα αναγκαστούν να αποδεχθούν περαιτέρω επιμήκυνση και ακόμα χαμηλότερα επιτόκια.

Εκ των υστέρων διαπιστώνουμε ότι στην Ελλάδα τόσο η τρόικα, όσο και οι κυβερνήσεις έκαναν ολέθρια λάθη. Η χώρα θα πρέπει να προωθήσει μεταρρυθμίσεις, οι οποίες θα επιτρέψουν στον ιδιωτικό τομέα να αναπτυχθεί και να εξάγει. Από την πλευρά τους οι πιστωτές ως αντάλλαγμα οφείλουν να εγγυηθούν την βιωσιμότητα του χρέους και ρεαλιστικούς στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα, έτσι ώστε να προσελκυθούν επενδυτές. Μεταρρυθμίσεις και βιωσιμότητα χρέους είναι επομένως οι δύο όψεις του ίδιου νομίσματος», καταλήγει ο γερμανός οικονομολόγος Γκούντραμ Βολφ. Deutsche Welle