Ευρωπαϊκή τεχνολογική αυτοδυναμία: Το τέλος της ψευδαίσθησης και η στροφή στον ρεαλισμό

Βρυξέλλες – Το όνειρο μιας Ευρώπης τεχνολογικά ανεξάρτητης από τους αμερικανικούς κολοσσούς δέχεται ένα ισχυρό πλήγμα από την πραγματικότητα.  Η Ευρωπαϊκή Ένωση ετοιμάζεται να παραδεχτεί δημοσίως αυτό που πολλοί ψιθύριζαν σε ιδιωτικές συζητήσεις: η αποτοξίνωση από την αμερικανική τεχνολογία δεν πρόκειται να συμβεί σύντομα.  Μέσα από μια νέα Διεθνή Ψηφιακή Στρατηγική, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εγκαταλείπει την ρητορική της «τεχνολογικής κυριαρχίας» για χάρη μιας πιο ρεαλιστικής προσέγγισης, που θέτει τη συνεργασία στο επίκεντρο.

 
Η ψυχρή πραγματικότητα των αριθμών

Η φιλοδοξία για μια «ευρωπαϊκή στοίβα» τεχνολογίας (Eurostack), που θα αντικαθιστούσε τις αμερικανικές λύσεις σε κρίσιμους τομείς, προσκρούει σε μια σκληρή αλήθεια.  Η ανάλυση της αγοράς είναι αποκαλυπτική:

• Cloud Services: Οι γίγαντες των ΗΠΑ ελέγχουν πάνω από τα δύο τρίτα της ευρωπαϊκής αγοράς.
• Τεχνητή Νοημοσύνη (AI): Οι Ηνωμένες Πολιτείες ξεπερνούν την ΕΕ στην ανάπτυξη καινοτόμων εταιρειών AI.
• Μικροεπεξεργαστές: Το μερίδιο της Ευρώπης στην παγκόσμια αγορά ημιαγωγών έχει καταρρεύσει, φτάνοντας μόλις το 10%.

Η ίδια η Επιτροπή, σε προσχέδιο του στρατηγικού της κειμένου, αναγνωρίζει την «ανώτερη ικανότητα καινοτομίας» των ΗΠΑ και την «αποτυχία της Ευρώπης να κεφαλαιοποιήσει την ψηφιακή επανάσταση».  Αυτή η παραδοχή αποτελεί μια απότομη προσγείωση μετά από έναν χρόνο έντονων συζητήσεων για τεχνολογική αυτονομία, οι οποίες οδήγησαν ακόμη και στον διορισμό της πρώτης Επιτρόπου για την Τεχνολογική Κυριαρχία, της Φινλανδής Henna Virkkunen.

 
Από την αυτάρκεια στη συνεργασία

Η νέα στρατηγική εγκαταλείπει την ιδέα της αποσύνδεσης, χαρακτηρίζοντάς την «μη ρεαλιστική».  Αντ’ αυτού, προωθεί τη στενή συνεργασία όχι μόνο με τις ΗΠΑ, αλλά και με άλλες τεχνολογικές δυνάμεις όπως η Κίνα, η Ιαπωνία, η Ινδία και η Νότια Κορέα. Όπως εύστοχα το έθεσε ο Dan Nechita, πρώην επικεφαλής του υπουργικού συμβουλίου ευρωβουλευτή και νυν διευθυντής του Transatlantic Policy Network, το να παράγεις τα πάντα στην Ευρώπη είναι σαν να καλλιεργείς ντομάτες στο σπίτι σου: «Δεν σημαίνει ότι δεν θα μπορούσα, αλλά μερικές φορές απλά δεν έχει νόημα».

Αυτή η στροφή προς τον πραγματισμό υποστηρίζεται από σημαίνοντες πολιτικούς και παράγοντες της αγοράς. Η Βουλγάρα ευρωβουλευτής Eva Maydell προειδοποίησε ότι η Ευρώπη πρέπει να «ξεμεθύσει» από την αναζήτηση της τεχνολογικής κυριαρχίας, παραδεχόμενη ότι «ορισμένα τρένα έχουν ήδη φύγει από τον σταθμό».  Η ίδια τονίζει την ανάγκη για ένα σαφές σχέδιο που θα αξιολογεί τα δυνατά σημεία, τις εξαρτήσεις και τις ευκαιρίες για συνεργασία.  Παράλληλα, ισχυρές ομάδες λόμπι, όπως η DigitalEurope, ζητούν μια «διατλαντική τεχνολογική συμμαχία» για την κοινή ανάπτυξη και προστασία τεχνολογιών όπως η AI, η κβαντική υπολογιστική και οι ημιαγωγοί.

 
Αξιολόγηση και προοπτικές

Η στρατηγική της Επιτροπής αποτελεί μια αναγκαία δόση ρεαλισμού. Η παραδοχή των αδυναμιών δεν συνιστά ομολογία ήττας, αλλά μια ώριμη στρατηγική επανεκκίνηση. Ενώ τοπικές πρωτοβουλίες, όπως στις πόλεις της Κοπεγχάγης και του Ώρχους που αναζητούν εναλλακτικές λύσεις στα προϊόντα της Microsoft, δείχνουν την πολιτική βούληση για αλλαγή, η στρατηγική της ΕΕ αναγνωρίζει την έλλειψη άμεσα διαθέσιμων και οικονομικά βιώσιμων ευρωπαϊκών εναλλακτικών.

Η Ευρώπη δεν εγκαταλείπει τις φιλοδοξίες της. Έχει ήδη δεσμεύσει δισεκατομμύρια ευρώ για την ανάπτυξη υποδομών AI και υπερυπολογιστών. Ωστόσο, η νέα προσέγγιση είναι πιο στοχευμένη: αντί να προσπαθεί να καλύψει κάθε κενό, θα εστιάσει σε τομείς όπου μπορεί να έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και θα επιδιώξει στρατηγικές συνεργασίες για τα υπόλοιπα.  Η Ευρώπη φαίνεται να κατανοεί πλέον ότι στον παγκοσμιοποιημένο τεχνολογικό χάρτη, η έξυπνη διασύνδεση είναι πιο ισχυρή από την αυτάρκη απομόνωση.

 
mywaypress.gr – Για προσεκτικούς αναγνώστες

 
Πηγή: politico.eu