Η «ακτινογραφία» των αμερικανικών δασμών: Ποιοι ελληνικοί κλάδοι ανασαίνουν και ποιοι παραμένουν στην «πρέσα»

Μια νέα σελίδα στις εμπορικές σχέσεις Ελλάδας-ΗΠΑ γράφτηκε στις 14 Νοεμβρίου 2025. Το Εκτελεστικό Διάταγμα του Λευκού Οίκου, το οποίο ενεργοποίησε την άρση του ανταποδοτικού δασμού σε μια σειρά προϊόντων, δημιουργεί ένα νέο, εξαιρετικά σύνθετο τοπίο για την ελληνική εξωστρέφεια. Η κίνηση αυτή του Αμερικανού Προέδρου, με στόχο την αποκλιμάκωση του κόστους ζωής στις ΗΠΑ, φέρνει ανακούφιση σε συγκεκριμένους κλάδους, ωστόσο η ανάγνωση των στοιχείων του Συνδέσμου Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ) αποκαλύπτει μια «ασύμμετρη» πραγματικότητα: ενώ ορισμένα προϊόντα απελευθερώνονται, οι «ναυαρχίδες» των ελληνικών εξαγωγών παραμένουν σε καθεστώς πίεσης.

 
Το «σχίσμα» των εξαιρέσεων: Ποιοι κερδίζουν και ποιοι χάνουν

Η απόφαση της 14ης Νοεμβρίου δημιουργεί ουσιαστικά δύο ταχύτητες για τα ελληνικά προϊόντα.

• Οι «Κερδισμένοι»: Στη λίστα των προϊόντων που απαλλάσσονται περιλαμβάνονται τα ακτινίδια, τα κεράσια, ο καφές, τα αρτοσκευάσματα, η άσφαλτος από πετρέλαιο, τα οξείδια του υδραργύρου και τα φάρμακα. Μάλιστα, προβλέπεται επιστροφή δασμών για όσα εμπορεύματα εκτελωνίστηκαν μετά τις 13 Νοεμβρίου.
• Οι «Εγκλωβισμένοι»: Στον αντίποδα, εκτός της λίστας απαλλαγής παραμένουν προϊόντα υψηλής προστιθέμενης αξίας και στρατηγικής σημασίας. Συγκεκριμένα, οι κονσέρβες φρούτων και λαχανικών, οι ελιές, το ελαιόλαδο, τα ιχθυηρά, καθώς και τα προφίλ/κατασκευές αλουμινίου και σιδήρου συνεχίζουν να επιβαρύνονται.

 
Ανθεκτικότητα vs. Καθήλωση: Η εικόνα των αριθμών

Η ανάλυση των στοιχείων του ΣΕΒΕ για την περίοδο Απριλίου-Σεπτεμβρίου 2025 (περίοδος εφαρμογής δασμών) συγκριτικά με το αντίστοιχο διάστημα του 2024, αναδεικνύει σημαντικές διαφοροποιήσεις.

1. Η πτώση στα παραδοσιακά τρόφιμα

Τα τρόφιμα που αποτελούν παραδοσιακούς πρεσβευτές της ελληνικής παραγωγής δέχθηκαν ισχυρό πλήγμα.

• Φέτα: Παρόλο που το 2024 οι εξαγωγές είχαν αυξηθεί στα €61,9 εκατ., την περίοδο Απριλίου-Σεπτεμβρίου 2025 κατέρρευσαν στα €30,4 εκατ., επηρεασμένες σφοδρά από το δασμολογικό καθεστώς.
• Ακτινίδια: Κατέγραψαν πτώση 22,4%, με την αξία τους να περιορίζεται στις €968 χιλιάδες το εξεταζόμενο διάστημα.
• Άλλοι κλάδοι: Τα παρασκευάσματα τροφίμων υποχώρησαν κατά 13,5% και οι ελιές σημείωσαν μείωση 3,6%.

2. Η βιομηχανική ανθεκτικότητα

Στον αντίποδα, ορισμένοι βιομηχανικοί κλάδοι όχι μόνο άντεξαν, αλλά αναπτύχθηκαν εν μέσω δασμών:

• Αλουμίνιο: Οι πλάκες και τα φύλλα αργιλίου (HS 7606 & 7607) έδειξαν αξιοσημείωτη δυναμική, φτάνοντας τα €77,4 εκατ. (+29,8%) .
• Τεχνολογία & Ενέργεια: Οι στροβιλοκινητήρες κατέγραψαν εντυπωσιακή άνοδο 97,4%, ενώ τα φαρμακευτικά σκευάσματα με αλκαλοειδή αυξήθηκαν κατά 71,2%.

 
Το φαινόμενο των «νέων παικτών»

Το πιο ενδιαφέρον ίσως στοιχείο της ανάλυσης είναι η εμφάνιση νέων κωδικών που κατάφεραν να διεισδύσουν στην αμερικανική αγορά κάτω από αντίξοες συνθήκες, υποδηλώνοντας μια αναγκαία διεύρυνση της εξαγωγικής βάσης.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελούν οι σωλήνες από σίδηρο/χάλυβα (HS 7305). Από μηδενική βάση το 2023, έφτασαν τα €21,8 εκατ. το 2024 και εκτοξεύθηκαν στα €49,2 εκατ. την περίοδο Απριλίου-Σεπτεμβρίου 2025. Παράλληλα, νέες κατηγορίες όπως τα ρυμουλκούμενα οχημάτων και το ντίζελ πετρελαίου έκαναν αισθητή την παρουσία τους για πρώτη φορά.

 
Στρατηγική αξιολόγηση και η «επόμενη μέρα»

Η μερική άρση των δασμών είναι αναμφίβολα θετική, αλλά όπως επισημαίνει ο Πρόεδρος του ΣΕΒΕ, κ. Συμεών Διαμαντίδης, απαιτείται εγρήγορση. Η εμπειρία του 2019, όταν η Ελλάδα πέτυχε εξαιρέσεις για τον αγροδιατροφικό τομέα, αποτελεί τον «οδικό χάρτη» για τις τρέχουσες διεκδικήσεις.

«Η άρση μέρους των δασμών… είναι μια θετική εξέλιξη και μια σαφής ένδειξη μείωσης των δασμών και σε άλλα προϊόντα. Παραμένουμε σε εγρήγορση, καθώς ορισμένοι κλάδοι επηρεάστηκαν σημαντικά» υπογράμμισε ο Συμεών Διαμαντίδης, Πρόεδρος ΣΕΒΕ.

Συμπερασματικά:

Η αγορά των ΗΠΑ παραμένει στρατηγικής σημασίας, αλλά καθίσταται πιο απαιτητική. Η «ψαλίδα» μεταξύ των προϊόντων που απαλλάσσονται και αυτών που παραμένουν δασμολογημένα δημιουργεί την ανάγκη για στοχευμένη οικονομική διπλωματία. Το στοίχημα πλέον για την ελληνική πλευρά είναι διττό: αφενός η κεφαλαιοποίηση της ευκαιρίας για τα απαλλασσόμενα προϊόντα και αφετέρου η εντατικοποίηση των πιέσεων για την απελευθέρωση των εμβληματικών ελληνικών τροφίμων (φέτα, λάδι, ελιές) που δέχονται τις ισχυρότερες πιέσεις.

Πηγή Στοιχείων: Σύνδεσμος Εξαγωγέων (ΣΕΒΕ) – Νοέμβριος 2025

mywaypress.gr –Περιεχόμενο αξίας με την υποστήριξη  υβριδικής νοημοσύνης.

Για  αναγνώστες με μεγάλο εύρος προσοχής.