Η αμερικανική αξιοκρατία επιδεινώνει την κοινωνική ανισότητα

Η έμφαση σε ακαδημαϊκά επιτεύγματα και τυποποιημένες εξετάσεις αγνοεί άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά, όπως η συναισθηματική νοημοσύνη, η δημιουργικότητα και η ηθική.

 
Η αμερικανική αξιοκρατία, όπως έχει διαμορφωθεί, διευρύνει το χάσμα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων. Η εστίαση στην ακαδημαϊκή αριστεία, σε βάρος άλλων σημαντικών χαρακτηριστικών, δημιουργεί μια ελίτ αποκομμένη από τις ανάγκες και τις ανησυχίες της πλειοψηφίας. Αυτό οδηγεί σε κοινωνική δυσαρέσκεια, πόλωση και εν τέλει σε υπονόμευση της κοινωνικής συνοχής.

 
Ο Ντέιβιντ Μπρουκς, σε άρθρο του για το περιοδικό theatlantic.com υποστηρίζει ότι το αμερικανικό σύστημα αξιοκρατίας, όπως διαμορφώθηκε από τα πανεπιστήμια Ivy League, έχει αποτύχει. Η έμφαση στην γνωσιακή ικανότητα δημιούργησε μια ελίτ αποκομμένη από τον υπόλοιπο πληθυσμό, οδηγώντας σε αύξηση του λαϊκισμού και μείωση της εμπιστοσύνης στις θεσμούς. Ο Μπρουκς προτείνει μια αναθεώρηση της αξιοκρατίας, με έμφαση σε μη γνωσιακές ιδιότητες, όπως η πρωτοβουλία και η αφοσίωση στο κοινό καλό, για την δημιουργία μιας πιο δίκαιης και κινητικής  κοινωνίας.

 
Η Αμερικανική αξιοκρατία και η Κοινωνική Ανισότητα

Η αμερικανική αξιοκρατία, αν και θεωρητικά βασίζεται στην ιδέα της ισότητας ευκαιριών, στην πραγματικότητα επιδεινώνει την κοινωνική ανισότητα. Αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους:

• Δημιουργία ελιτισμού: Το σύστημα ευνοεί άτομα με υψηλή νοημοσύνη, οδηγώντας σε μια στρωματοποιημένη κοινωνία όπου η εξουσία συγκεντρώνεται σε μια μικρή ελίτ.
• Εστίαση σε γνωστικές δεξιότητες: Η έμφαση σε ακαδημαϊκά επιτεύγματα και τυποποιημένες εξετάσεις αγνοεί άλλα σημαντικά χαρακτηριστικά, όπως η συναισθηματική νοημοσύνη, η δημιουργικότητα και η ηθική.
• Περιφρόνηση για τους μη προνομιούχους: Η αποτυχία στο “αξιοκρατικό παιχνίδι” τροφοδοτεί την περιφρόνηση για το σύστημα και την ελίτ, ενισχύοντας την κοινωνική πόλωση.
• Πολιτική πόλωση: Η εκπαίδευση γίνεται διαχωριστική γραμμή, με τους λιγότερο μορφωμένους να ψηφίζουν συντηρητικούς υποψηφίους και τους περισσότερο μορφωμένους να ψηφίζουν προοδευτικούς.

Συνοψίζοντας, η αμερικανική αξιοκρατία, όπως έχει διαμορφωθεί, διευρύνει το χάσμα μεταξύ των κοινωνικών τάξεων. Η εστίαση στην ακαδημαϊκή αριστεία, σε βάρος άλλων σημαντικών χαρακτηριστικών, δημιουργεί μια ελίτ αποκομμένη από τις ανάγκες και τις ανησυχίες της πλειοψηφίας. Αυτό οδηγεί σε κοινωνική δυσαρέσκεια, πόλωση και εν τέλει σε υπονόμευση της κοινωνικής συνοχής.

 
Εναλλακτικές στην Υπάρχουσα αξιοκρατική Δομή

Ο David Brooks, στο άρθρο του “How the Ivy League Broke America,” υποστηρίζει ότι το υπάρχον αξιοκρατικό σύστημα στην Αμερική δεν λειτουργεί αποτελεσματικά και χρειαζόμαστε μια νέα προσέγγιση. Δεν προτείνει την κατάργηση της αξιοκρατίας, αλλά τον εξανθρωπισμό και βελτίωσή της.

Η βασική αλλαγή που προτείνει ο Brooks είναι η αναθεώρηση του τρόπου με τον οποίο ορίζουμε την αξία (merit). Πιστεύει ότι το σημερινό σύστημα εστιάζει υπερβολικά στη γνωστική νοημοσύνη, αγνοώντας σημαντικά μη γνωστικά χαρακτηριστικά.

Μια εναλλακτική λύση, λοιπόν, θα ήταν ένα σύστημα που λαμβάνει υπόψη:

• Μη γνωστικά χαρακτηριστικά: Ο Brooks προτείνει να δώσουμε μεγαλύτερη έμφαση σε χαρακτηριστικά όπως η σοφία, η αντίληψη, η περιέργεια, η φροντίδα, η ανθεκτικότητα και η δέσμευση στο κοινό καλό.
• Κίνητρα και ενέργεια: Πιστεύει ότι η επιλογή ατόμων με βάση της ενέργειας και της πρωτοβουλίας, παράλληλα με τη νοημοσύνη, θα οδηγήσει σε μια δικαιότερη και πιο δυναμική κοινωνία.
• Πάθος και ενδιαφέροντα: Ο Brooks υποστηρίζει ότι τα ενδιαφέροντα και το πάθος ενός ατόμου είναι βασικά στοιχεία της προσωπικότητάς του και ένα αξιοκρατικό σύστημα θα πρέπει να βοηθά στην καλλιέργειά τους.

Συνοψίζοντας, ο Brooks προτείνει ένα αξιοκρατικό σύστημα που θα είναι πιο ολιστικό, λαμβάνοντας υπόψη μια ευρύτερη γκάμα χαρακτηριστικών και ικανοτήτων. Πιστεύει ότι αυτό θα οδηγήσει σε μια δικαιότερη, πιο δυναμική και πιο ικανοποιητική κοινωνία για όλους.

 
Αναμόρφωση της αξιοκρατίας για Δικαιότερο Σύστημα

Η τρέχουσα αξιοκρατία, βασισμένη κυρίως σε γνωστικά χαρακτηριστικά, έχει οδηγήσει σε μια στρωματοποιημένη κοινωνία με δυσαρέσκεια και έλλειψη εμπιστοσύνης. Για μια δικαιότερη αξιοκρατία, ο David Brooks προτείνει μια αναθεώρηση της έννοιας της αξίας, λαμβάνοντας υπόψη και μη γνωστικά χαρακτηριστικά.

Βασικές Προτάσεις:

• Επέκταση της έννοιας της Αξίας: Η εστίαση αποκλειστικά στην ευφυΐα δημιουργεί ένα ελιτιστικό σύστημα. Η έννοια της αξίας πρέπει να επεκταθεί για να συμπεριλάβει χαρακτηριστικά όπως η σοφία, η περιέργεια, η φροντίδα, η ανθεκτικότητα και η δέσμευση στο κοινό καλό.
• Προώθηση της Προσωπικής Ανάπτυξης: Ένα δίκαιο σύστημα θα πρέπει να επιβραβεύει την προσπάθεια για δια βίου μάθηση και την ανάπτυξη των δυνατοτήτων του ατόμου.
• Ενθάρρυνση του Πάθους: Η αξιοκρατία θα πρέπει να βοηθά τα άτομα να ανακαλύπτουν, να καλλιεργούν και να επιδιώκουν τα πραγματικά τους ενδιαφέροντα και πάθη.
• Στροφή προς την Ενέργεια και την Πρωτοβουλία: Η ενεργητικότητα και η πρωτοβουλία είναι εξίσου σημαντικές με την ευφυΐα και πρέπει να αναγνωρίζονται ως αξιόλογα χαρακτηριστικά.

Συνοψίζοντας, η δικαιότερη αξιοκρατία απαιτεί μια ολιστικότερη προσέγγιση που αναγνωρίζει και καλλιεργεί τις ποικίλες δυνατότητες των ατόμων. Η εστίαση σε μη γνωστικά χαρακτηριστικά, η ενθάρρυνση της προσωπικής ανάπτυξης και η αξιολόγηση της ενεργητικότητας και του πάθους είναι κρίσιμα βήματα προς αυτή την κατεύθυνση.