ΙΟΒΕ: Επιδείνωση του οικονομικού κλίματος

Το θετικό κλίμα που επικράτησε μετεκλογικά, με τη σταθερότητα που είχε προσδώσει η ανανέωση της κυβερνητικής θητείας, μετριάζεται από τις μεγάλες φυσικές καταστροφές σε πολλές περιοχές της χώρας και σχετικές δυσχέρειες στην αντιμετώπιση τους από κρατικούς και περιφερειακούς φορείς, σύμφωνα με τα αποτελέσματα των Ερευνών Οικονομικής Συγκυρίας για τον μήνα Σεπτέμβριο του ΙΟΒΕ. Αναλυτικά:

 
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος υποχωρεί τον Σεπτέμβριο και διαμορφώνεται στις 108,0 μονάδες από 111,1 μονάδες τον Ιούλιο. Στο επιχειρηματικό πεδίο, η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της εξασθένισης των προσδοκιών στις Κατασκευές και τις Υπηρεσίες, της ηπιότερης στη Βιομηχανία, ενώ οι περισσότερο αισιόδοξες προσδοκίες στο Λιανικό Εμπόριο δεν αντισταθμίζουν τις υπόλοιπες τάσεις. Η επιδείνωση του κλίματος, όμως, τροφοδοτείται κυρίως από τη σημαντική εξασθένιση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης που, μετά από ένα ιστορικό υψηλό του Ιουλίου κινείται πτωτικά. Συνολικά, ο δείκτης κλίματος κυμαινόταν από την αρχή του έτους και μέχρι τώρα σε υψηλά επίπεδα, πολύ υψηλότερα από πέρυσι, κινούμενος μάλιστα σε αντίθετη πορεία με τους σχετικούς δείκτες στην ΕΕ και την Ευρωζώνη, οι οποίοι υποχώρησαν σημαντικά τον Μάιο και επιδεινώθηκαν περαιτέρω τον Ιούνιο και τον Ιούλιο. Πλέον, όμως, με μια μικρή υστέρηση, ο σχετικός δείκτης στην Ελλάδα φαίνεται να συγκλίνει στην ευρωπαϊκή τάση. H λήξη της θερινής περιόδου που χαρακτηρίστηκε από ισχυρή πορεία του τουρισμού, με θετικές επιδράσεις σε πολλές περιοχές της οικονομίας, ενώ ταυτόχρονα οι πληθωριστικές πιέσεις μπορεί να μειώνονται αλλά συνεχίζονται ιδίως σε βασικές ανάγκες για τα νοικοκυριά, όπως τα τρόφιμα, μειώνει τη σχετική αισιοδοξία στην αγορά. Παράλληλα, το θετικό κλίμα που επικράτησε μετεκλογικά, με τη σταθερότητα που είχε προσδώσει η ανανέωση της κυβερνητικής θητείας, μετριάζεται από τις μεγάλες φυσικές καταστροφές σε πολλές περιοχές της χώρας και σχετικές δυσχέρειες στην αντιμετώπιση τους από κρατικούς και περιφερειακούς φορείς.

Αναλυτικότερα: ➢ στη Βιομηχανία, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και τη ζήτηση ενισχύθηκε, οι εκτιμήσεις για τα αποθέματα αποκλιμακώθηκαν και οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες υποχώρησαν αισθητά. ➢ στις Κατασκευές, οι αρνητικές προβλέψεις για την παραγωγή ενισχύθηκαν αισθητά, ενώ παράλληλα οι θετικές προβλέψεις για την απασχόληση εξασθενούν σημαντικά. ➢ στο Λιανικό Εμπόριο, οι εκτιμήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις ενισχύονται σημαντικά, με το ύψος των αποθεμάτων να κλιμακώνεται οριακά, ενώ οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη των πωλήσεων ενισχύονται. ➢ στις Υπηρεσίες, οι θετικές εκτιμήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων υποχώρησαν, εκείνες για τη ζήτηση κινήθηκαν αντίστοιχα πτωτικά, ενώ παράλληλα οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της ζήτησης εξασθένισαν ήπια. ➢ στην Καταναλωτική Εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονομική κατάσταση της χώρας ενισχύθηκαν όπως και οι αντίστοιχες για τη δική τους οικονομική κατάσταση. Παράλληλα, επιδεινώθηκαν οι προβλέψεις για μείζονες αγορές και εξασθένισε ήπια η πρόθεση για αποταμίευση.

 
Βιομηχανία:  Αισθητή εξασθένιση προσδοκιών λόγω σημαντικής υποχώρησης των προβλέψεων παραγωγής τους προσεχείς μήνες

Ο Δείκτης Επιχειρηματικών Προσδοκιών στη Βιομηχανία εξασθένισε αισθητά τον Σεπτέμβριο, στις 100,5 μονάδες, από 104,6 μονάδες τον Ιούλιο. Από τις μεταβλητές του δείκτη, το αρνητικό ισοζύγιο των εκτιμήσεων για τις παραγγελίες και την τρέχουσα ζήτηση ενισχύθηκε ήπια, το θετικό ισοζύγιο προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς μήνες εξασθένισε σημαντικά, ενώ το ύψος των αποθεμάτων αποκλιμακώθηκε ήπια.

Αναλυτικά: α) Το αρνητικό επίπεδο παραγγελιών και τρέχουσας ζήτησης, ενισχύθηκε στις -12 (από -7) μονάδες τον Σεπτέμβριο με το 27% των επιχειρήσεων να δηλώνουν χαμηλές για την εποχή παραγγελίες και το 15% να αναφέρει το αντίθετο. β) Στις προβλέψεις για την εξέλιξη της παραγωγής τους προσεχείς 3-4 μήνες, το σχετικό ισοζύγιο διατηρείται θετικό αλλά υποχωρεί αισθητά στις +4 (από +19) μονάδες, με το 22% (από 31%) των επιχειρήσεων να προβλέπει αύξηση της παραγωγής του το επόμενο τρίμηνο και ένα 17% ( από 12%) μείωσή της. γ) Στα αποθέματα έτοιμων προϊόντων, το σχετικό ισοζύγιο υποχωρεί αισθητά στις +1 μονάδες, με το 15% (από 22%) των επιχειρήσεων να αναφέρει υψηλά για την εποχή αποθέματα. δ) Στους δείκτες εξαγωγικής δραστηριότητας καταγράφηκαν πτωτικές τάσεις: οι θετικές προβλέψεις για τις εξαγωγές τους προσεχείς μήνες υποχώρησαν σημαντικά στις +3 (από +13) μονάδες ενώ παράλληλα οι αρνητικές εκτιμήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση εξωτερικού ενισχύθηκαν αισθητά (-29 από -19 μονάδες).

 
Μικρή εξασθένιση του δείκτη οικονομικού κλίματος σε ΕΕ και Ευρωζώνη

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος τον Σεπτέμβριο υποχώρησε τόσο στην ΕΕ, όσο και στην Ευρωζώνη και διαμορφώθηκε στις 92,8 μονάδες στην ΕΕ και στις 93,3 μονάδες στην Ευρωζώνη από 93,2 και 93,6 τον προηγούμενο μήνα. Η μικρή υποχώρηση του δείκτη ήταν αποτέλεσμα χαμηλών προσδοκιών στις Κατασκευές και στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, με τις προσδοκίες στο Εμπόριο να υποχωρούν σε μικρότερο βαθμό, ενώ οι Υπηρεσίες και η Βιομηχανία διατηρούνται ουσιαστικά αμετάβλητες. Στη Βιομηχανία ο δείκτης βελτιώθηκε και επιβεβαίωσε τις πρώτες ενδείξεις σταθεροποίησης που είχε ήδη εμφανίσει από τον προηγούμενο μήνα, παρουσιάζοντας ενίσχυση των προβλέψεων για την παραγωγή τους προσεχείς 3 μήνες για δεύτερο συνεχόμενο μήνα, ενώ τα αποθέματα αποκλιμακώνονται περαιτέρω. Το Λιανικό εμπόριο υποχώρησε οριακά, εξασθένιση που αντανακλά τις λιγότερο αισιόδοξες εκτιμήσεις της τρέχουσας κατάστασης των επιχειρήσεων σε σχέση με τις προβλέψεις για τη μελλοντική κατάσταση τους, καθώς τα αποθέματα διατηρούνται ουσιαστικά αμετάβλητα. Στις Υπηρεσίες οι προσδοκίες διατηρήθηκαν ουσιαστικά αμετάβλητες, ως αποτέλεσμα της υποχώρησης των εκτιμήσεων της τρέχουσας ζήτησης που αντισταθμίστηκε από την βελτίωση στις προσδοκίες της μελλοντικής ζήτησης, με τις εκτιμήσεις της τρέχουσας κατάστασης να παραμένουν στα ίδια επίπεδα. Στις Κατασκευές, ο αντίστοιχος δείκτης επανήλθε σε πτωτική τάση ως αποτέλεσμα τόσο των ηπιότερων προσδοκιών του επιπέδου παραγγελιών, όσο και των προβλέψεων για την απασχόληση. Τέλος όσον αφορά την καταναλωτική εμπιστοσύνη, η νέα επιδείνωση οφείλεται στις απαισιόδοξες εκτιμήσεις των καταναλωτών ως προς την οικονομική κατάσταση της χώρας τους, αλλά και των νοικοκυριών τους, με τις προβλέψεις τους για την μελλοντική τους κατάσταση να υποχωρούν επίσης, ενώ παράλληλα οι προθέσεις τους να προβούν σε μείζονες αγορές το επόμενο διάστημα εξασθενούν. Σε ότι αφορά τις τάσεις στις έξι μεγαλύτερες οικονομίες, ο δείκτης υποχώρησε στην Ισπανία (-3,2) και στην Ιταλία (-2,2). Αντίθετα, ενισχύθηκε στην Γαλλία (+2,7), ενώ στην Γερμανία (+0,3), στην Ολλανδία (+0,3), και στην Πολωνία (-0,1) παρέμεινε ουσιαστικά αμετάβλητος.