Κάποιος να σώσει την τιμή της πολιτικής – υπάρχει;
Η κοινωνία καλείται να μετουσιώσει την αγανάκτηση σε διεκδίκηση, τον θυμό σε δράση, και την οργή σε απαιτήσεις. Δεν είναι εύκολο. Είναι, όμως, απαραίτητο. Η αλλαγή δεν έρχεται από τη βιασύνη ή την τυφλή αντίδραση. Έρχεται από την ψυχραιμία και την αποφασιστικότητα. Από την επιμονή να ζητάς απαντήσεις, να ζητάς ευθύνες, να ζητάς αλλαγές. Και να μην σταματάς μέχρι να τις δεις.
Υπάρχει κάτι βαθιά ανησυχητικό στο πώς αντιλαμβανόμαστε την πολιτική σήμερα. Είναι σαν ένας μηχανισμός που έχει ξεχάσει τη βασική του λειτουργία, σαν ένα ρολόι που συνεχίζει να χτυπά, αλλά έχει χάσει την ακρίβειά του. Ένα απορυθμισμένο σύστημα, γεμάτο αδράνεια, που όχι μόνο δεν προχωρά, αλλά λειτουργεί ως βαρίδι για τη χώρα. Και το ερώτημα είναι: μπορεί να σωθεί; Και αν ναι, από ποιον;
Ένα σύστημα που στέκεται εμπόδιο αντί για στήριγμα
Για χρόνια, το πολιτικό μας σύστημα μοιάζει να έχει βυθιστεί σε μια ατέρμονη στασιμότητα. Οι ίδιες υποσχέσεις, οι ίδιες πρακτικές, οι ίδιες δικαιολογίες. Κάθε φορά που ανακύπτει μια κρίση, βλέπουμε τα ίδια μοτίβα: αλληλοκατηγορίες, προκάτ δηλώσεις, και μια αδιανόητη ικανότητα να αποφεύγεται η ανάληψη ευθύνης. Το πρόσφατο τραγικό γεγονός στα Τέμπη είναι ίσως η πιο οδυνηρή απόδειξη αυτής της κατάρρευσης. Ένα δυστύχημα που αποκάλυψε όχι μόνο τεχνικές και διοικητικές αδυναμίες, αλλά και την πλήρη απογύμνωση της πολιτικής τιμής.
Η πολιτική, σε μια υγιή κοινωνία, πρέπει να λειτουργεί ως ο πυλώνας της ευθύνης και της αυτορρύθμισης. Η αυτορρύθμιση αυτή είναι η ίδια που στηρίζει τις ελεύθερες κοινωνίες – το σύστημα τιμής που κρατά ζωντανή την εμπιστοσύνη των πολιτών. Όταν αυτό το σύστημα διαλυθεί, οι πολίτες δεν βλέπουν πλέον τη δημοκρατία ως μέσο λύσεων, αλλά ως μέρος του προβλήματος.
Η ανάγκη για απαντήσεις, όχι για συσκευασμένες αλήθειες
Η κοινωνία, σήμερα περισσότερο από ποτέ, διψά για αλήθεια. Όχι για τις καλοστημένες αλήθειες με τις οποίες μας ταΐζει ο πολιτικός μηχανισμός. Θέλει απαντήσεις που να μην είναι προϊόντα επικοινωνιακής στρατηγικής, αλλά αυθεντικής ανάλυσης και πράξης. Θέλει ηρεμία, όχι ως δικαιολογία για να κρυφτούν τα προβλήματα κάτω από το χαλί, αλλά ως ανάσα για να επεξεργαστεί τη θλίψη, την οργή και την απογοήτευση.
Ο βομβαρδισμός ψεμάτων, υποκρισίας και συγκαλύψεων, ειδικά στο θέμα των Τεμπών, έχει φτάσει σε ένα σημείο που η εμπιστοσύνη φαντάζει πιο εύθραυστη από ποτέ. Πώς να πιστέψει κανείς σε ένα πολιτικό σύστημα που αντί να αναλάβει την ευθύνη, επιλέγει να θολώνει τα νερά; Πώς να στηριχθεί σε ανθρώπους που μοιάζουν περισσότερο να προστατεύουν την καρέκλα τους, παρά τις ζωές των πολιτών;
Η ψυχραιμία της κοινωνίας ως τελευταία ελπίδα
Σε αυτή την απογοητευτική πραγματικότητα, η κοινωνία –παρά την αγανάκτηση, τον θυμό και την οργή της– καλείται για ακόμη μία φορά να σώσει την τιμή της πολιτικής. Γιατί, όσο κι αν φαίνεται άδικο, η πολιτική δεν μπορεί να σωθεί από μόνη της. Το σύστημα δεν έχει τη δύναμη να αυτορρυθμιστεί, αν δεν υπάρξει εξωτερική πίεση. Και αυτή η πίεση δεν μπορεί να είναι χαοτική ή καταστροφική. Πρέπει να είναι ώριμη, μεθοδική, και διεκδικητική.
Η κοινωνία καλείται να μετουσιώσει την αγανάκτηση σε διεκδίκηση, τον θυμό σε δράση, και την οργή σε απαιτήσεις. Δεν είναι εύκολο. Είναι, όμως, απαραίτητο. Η αλλαγή δεν έρχεται από τη βιασύνη ή την τυφλή αντίδραση. Έρχεται από την ψυχραιμία και την αποφασιστικότητα. Από την επιμονή να ζητάς απαντήσεις, να ζητάς ευθύνες, να ζητάς αλλαγές. Και να μην σταματάς μέχρι να τις δεις.
Υπάρχει τελικά σωτηρία;
Το ερώτημα παραμένει: μπορεί να σωθεί η πολιτική; Η απάντηση είναι ναι – αλλά όχι από μόνη της. Χρειάζεται μια κοινωνία που δεν φοβάται να κοιτάξει την αλήθεια κατάματα, όσο επώδυνη κι αν είναι. Χρειάζεται πολίτες που απαιτούν λογοδοσία, που δεν παγιδεύονται σε κομματικές γραμμές, που δεν δέχονται τη διαφθορά και τη μετριότητα ως κανονικότητα.
Η τιμή της πολιτικής δεν θα σωθεί από τους ίδιους τους πολιτικούς. Θα σωθεί από όλους εμάς, που απαιτούμε να ξαναδώσουμε στη λέξη “πολιτική” το νόημα που της αξίζει: την τέχνη της προσφοράς, της ευθύνης και της αλλαγής. Και αν αυτό φαίνεται ουτοπικό, τότε ίσως πρέπει να θυμηθούμε ότι κάθε μεγάλη αλλαγή στην ιστορία ξεκίνησε από μια μικρή, αλλά αποφασιστική σπίθα.
mywaypress.gr
