Κίνα και αναδυόμενες οικονομίες καθορίζουν την πορεία του διεθνούς ΑΕΠ το 2016
Η πορεία της οικονομίας της Κίνας και οι εξελίξεις στις αναδυόμενες οικονομίες, όπως όλα υποδεικνύουν, θα καθορίσουν την πορεία του διεθνούς ΑΕΠ το 2016.
Η επιβράδυνση της οικονομίας της Κίνας, επιδρά ανασταλτικά στην διεθνή οικονομική δραστηριότητα, συμβάλλοντας στην πτώση των τιμών των εμπορευμάτων και στον περιορισμό των επενδύσεων. Η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη έχει αυξάνεται με φθίνοντα ρυθμό, καθώς έχει επηρεασθεί, τόσο από πλευράς ζήτησης, όσο και από πλευράς προσφοράς. Η καταναλωτική ζήτηση αποτελεί διεθνώς τη βασική κινητήρια αναπτυξιακή δύναμη, ωστόσο η σταδιακή της βελτίωση, δεν επιτρέπει την εμφάνιση του δυναμένου παγκοσμίου αναπτυξιακού ρυθμού. Το 2016, η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται να σημειώσει οριακή άνοδο με το ΑΕΠ να διαμορφώνεται περί το 3,4% από το εκτιμώμενο 3,1% του 2015.
Οι οικονομίες των αναδυόμενων οικονομιών αναμένονται να πληγούν από τις χαμηλές τιμές των εμπορευμάτων και τα ισοζύγια πληρωμών των εν λόγω χωρών, να δεχθούν πιέσεις. Στις ΗΠΑ, το ΑΕΠ αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 2,3% το 2016 από 2,5% το 2015. Οι καταναλωτικές δαπάνες και η αγορά κατοικίας θα συνεχίσουν να συμβάλουν στην οικονομική μεγέθυνση, ενώ δεν αναμένεται ιδιαίτερη αύξηση στις επενδύσεις, ενόψει των προεδρικών εκλογών της 8ης Νοεμβρίου 2016.
Η ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής της Fed είναι πλέον πραγματικότητα. Η πολιτική των μηδενικών επιτοκίων δεν μπορεί να αποτελεί μια ατέρμονη διαδικασία, καθώς η παρατεταμένη διάρκειά της, επιφέρει στρεβλώσεις αποτιμήσεων οι οποίες με την σειρά τους, οδηγούν σε δύσκολα ελεγχόμενες αντιδράσεις. Ωστόσο, η άνοδος των επιτοκίων στις ΗΠΑ θα είναι περιορισμένη προκειμένου να αποφευχθεί η επανεμφάνιση υφεσιακών καταστάσεων. Άλλωστε, η επικεφαλής της Fed, σε πρόσφατες δηλώσεις της τόνισε ότι η νομισματική πολιτική που θα εφαρμοσθεί θα είναι κατά στάδια περιοριστική.
Η πρόσφατη αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ άλλα και η πιθανολογούμενη εντός του 2016 στο Ηνωμένο Βασίλειο, θα συμβάλουν στην άνοδο των ομολογιακών αποδόσεων στις χώρες αυτές. Η αύξηση των επιτοκίων στις ΗΠΑ προσδοκάται να έχει θετική επίπτωση στον πληθωρισμό της Ευρωζώνης, καθώς το ευρώ θα βρεθεί σε δυσμενέστερη θέση έναντι του δολαρίου και δεδομένης της βελτίωσης της απασχόλησης στη Ζώνη του Ευρώ (ΖτΕ) το πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ ίσως να μην απαιτηθεί να επεκταθεί εκ νέου. Στην Ευρωζώνη, εκτιμάται ότι η ανάπτυξη θα κινηθεί μεταξύ 1,5%-1,6% το 2016 καταγράφοντας οριακή βελτίωση έναντι του 2015.
Στην αγορά συναλλάγματος, το δολάριο αν και εμφανίζει κάποια αδυναμία, αξιολογείται ως προσωρινή, καθώς οι τρεις παράγοντες που συνέβαλαν στην ενίσχυση του, συνεχίζουν να υφίστανται. Ειδικότερα, οι κυριότερες αιτίες ισχυροποίησης του δολαρίου, είναι η αναμενόμενη απόκλιση της νομισματικής πολιτικής, της Ομοσπονδιακής Τραπέζης των ΗΠΑ από τις υπόλοιπες βασικές κεντρικές τράπεζες, οι οικονομικές εξελίξεις στις αναδυόμενες οικονομίες και η πτώση των τιμών των εμπορευμάτων. Όσον αφορά, στην συμπεριφορά του δολαρίου με το ευρώ, εκτιμάται ότι το 2016 η εκ νέου ενδυνάμωση του δολαρίου, θα αρχίσει να καταγράφεται μόλις γίνουν αισθητές οι αδυναμίες της οικονομικής ανάπτυξης στη ΖτΕ.
Στην αγορά της ενέργειας, η τιμή του αργού πετρελαίου το 2015 απώλεσε το 35% της αξίας του, ενώ όπως εκτιμάται η τιμή του πετρελαίου Brent θα συνεχίσει να κινείται πτωτικά για τρίτη συνεχόμενη χρονιά, κάτι που έχει να συμβεί από την δεκαετία του 1980. Οι τιμές του πετρελαίου βρίσκονται σε καθοδική πορεία, λόγω υπερπροσφοράς, αλλά και εξαιτίας της αδυναμίας για επίτευξη συμφωνίας μεταξύ των χωρών του ΟΠΕΚ, όσον αφορά στα όρια της ημερήσιας παραγωγής.
Αρνητική εξέλιξη για την τιμή του πετρελαίου, αποτελεί η απόφαση άρσης της απαγόρευσης εξαγωγών των ΗΠΑ σε αργό πετρέλαιο που ενέκρινε η Βουλή των Αντιπροσώπων, μετά από 40 χρόνια εφαρμογής του μέτρου, επιτρέποντας με τον τρόπο αυτό τις εξαγωγές αμερικανικού σχιστολιθικού πετρελαίου. Σημειώνεται, ότι η παραγωγή σχιστολιθικού πετρελαίου αυξήθηκε στις ΗΠΑ από 5 εκ. βαρέλια ημερησίως το 2008, σε 9,6 εκ. βαρέλια το 2015. Αξίζει να σημειωθεί ότι τα περιθώρια αντίδρασης για μια ανοδική κίνηση της τιμής του πετρελαίου, εντοπίζονται στο δεύτερο εξάμηνο 2016.
Ωστόσο, οι θετικές προοπτικές ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας μπορούν να ανατραπούν, καθώς ορισμένοι παράγοντες δύνανται να λειτουργήσουν ανασταλτικά. Οι βασικότεροι κίνδυνοι που εντοπίζονται είναι οι εξής: i) Μια νέα πιστωτική κρίση και εκροές κεφαλαίων από τις αναδυόμενες οικονομίες, ii) Γεωπολιτικές εξελίξεις – τρομοκρατία – πολεμικές επιχειρήσεις, iii) Η Fed να αναγκασθεί σε μεγαλύτερες αυξήσεις επιτοκίων λόγω υψηλότερου πληθωρισμού, ο οποίος μπορεί να προκύψει από την ταχύτερη βελτίωση της απασχόλησης και iv) Εύθραυστες πολιτικές καταστάσεις στην Ευρωζώνη, όπως το πολιτικό σκηνικό στην Πορτογαλία και την Ισπανία, η θέση του Ηνωμένου Βασίλειου για το μέλλον του στην Ευρωζώνη.
Πηγή: Εβδομαδιαίο Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank
