Μείωση του συνολικού ύψους των δαπανών για τα κοινωνικά επιδόματα –Στοιχεία σοκ για την ανεργία των ατόμων ηλικίας 55-64 ετών

Σε αγκάθι για την κυβέρνηση εξελίσσονται οι “μεταρρυθμίσεις” στα κοινωνικά επιδόματα, σύμφωνα με τον “Ελεύθερο Τύπο”. Και αυτό γιατί έχει υποσχεθεί στους δανειστές να περιορίσει σημαντικά τους δικαιούχους πολλών επιδομάτων ώστε να εξοικονομήσει πόρους και να τους ανακατανείμει με ακόμη πιο αυστηρά εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια σε πολύ λιγότερους δικαιούχους. Η προσπάθεια “ανακατανομής” αναμένεται να εγείρει αντιδράσεις εντός του κυβερνώντος κόμματος αλλά ακόμη και μέσα στην ίδια την κυβέρνηση. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι η όποια προσπάθεια υλοποίησης των μέτρων αυτών θα προσκρούσει σε αντιδράσεις ευρείας έκτασης από την ελληνική κοινωνία γενικότερα, διότι εάν τελικά ευοδωθεί, θα οδηγήσει στην περαιτέρω εξαθλίωση εκατοντάδων χιλιάδων ήδη οικονομικά αδύναμων Ελλήνων πολιτών.

Στόχος των “μεταρρυθμίσεων” που έχει δεσμευτεί να προωθήσει η κυβέρνηση είναι, μεταξύ άλλων, η μείωση του συνολικού ύψους των δαπανών για τα κοινωνικά επιδόματα και η… καλύτερη στόχευση των επιδομάτων σε άτομα που τα έχουν πραγματικά ανάγκη. Στην ουσία, όμως, η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να περικόψει σημαντικά τα οικογενειακά επιδόματα του ΟΓΑ, μεταξύ των οποίων και αυτά που χορηγούνται σε τρίτεκνους και πολύτεκνους, τα επιδόματα αναπηρίας, τις επιδοτήσεις των εισιτηρίων των μέσων μαζικής μεταφοράς για οικονομικά ασθενείς ομάδες του πληθυσμού, το φοιτητικό στεγαστικό επίδομα των 1.000 ευρώ και τα επιδόματα που δίδονται σε οικονομικά ασθενείς ομάδες του πληθυσμού οι οποίες ζουν σε απομακρυσμένες και απομονωμένες περιοχές της χώρας για τη διευκόλυνση της πρόσβασης στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση.

 
Σε τρεις άξονες
Πιο αναλυτικά, το Μνημόνιο προβλέπει “προαπαιτούμενες δράσεις” σε τρεις μεγάλους άξονες:

* Την ανάπτυξη των μηχανισμών του Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης, τη δημιουργία ενός Οργανισμού Παροχών ο οποίος θα λειτουργεί ως ενιαία αρχή πληρωμής για όλες τις παροχές κοινωνικής πρόνοιας και τη συγκρότηση τριών μητρώων δικαιούχων μέχρι το τέλος του 2017.

* Τη στοχευμένη μείωση ορισμένων επιδομάτων (οικογενειακών, θέρμανσης, φοροαπαλλαγών, εισόδου στην αγορά εργασίας) το 2017 και το 2018. Από τις μειώσεις αυτές πρέπει να εξοικονομηθούν 259 εκατ. ευρώ στη διετία.

* Τη θέσπιση πέντε μεταρρυθμίσεων σε αντίστοιχους τομείς επιδομάτων (οικογενειακά επιδόματα, επιδόματα αναπηρίας, εκπαιδευτικά επιδόματα, επιδόματα στέγασης, μεταφορικών επιδομάτων) μέχρι τέλος του 2017 και εφαρμογή τους από το 2018. Το Μνημόνιο δεν προβλέπει συγκεκριμένα ποσά τα οποία θα πρέπει να εξοικονομηθούν από τις μεταρρυθμίσεις αυτές.

 
Οι “παρεμβάσεις”

Ειδικότερα, για τις μεταρρυθμίσεις στα επιδόματα τέκνων, αναπηρίας, μεταφοράς, εκπαίδευσης, στέγασης η κυβέρνηση θα πρέπει να προχωρήσει:

1 Στη θέσπιση μίας μεγάλης μεταρρύθμισης του συστήματος οικογενειακών επιδομάτων μέχρι τον Νοέμβριο του 2017, με αποτέλεσμα να βελτιωθεί η στόχευση και να αυξηθεί η ισότητα μεταξύ των παιδιών που υποστηρίζονται, αρχής γενομένης από τον Ιανουάριο του 2018.

2 Στη νομοθέτηση και την εφαρμογή μίας μεταρρύθμισης στον χώρο των επιδομάτων αναπηρίας μέχρι τον Νοέμβριο 2017. Συγκεκριμένα θα πρέπει να υιοθετηθεί νέα νομοθεσία για ένα πιλοτικό πρόγραμμα μετακίνησης από τη σημερινή διαδικασία αξιολόγησης των αποζημιώσεων σε μία λειτουργική αξιολόγηση για τον προσδιορισμό της ικανότητας του ατόμου να ασκεί δραστηριότητες καθημερινής ζωής. Το πιλοτικό πρόγραμμα του συστήματος αξιολόγησης της λειτουργικής αναπηρίας θα εφαρμοστεί από τον Ιανουάριο του 2018. Ο σχετικός νόμος θα περάσει τον Μάιο του 2018 και θα εναρμονίσει όλους τους κανόνες εισφορών αναπηρίας και κοινωνικής πρόνοιας, συμπεριλαμβανομένου του νόμου 4387/2016. Η εφαρμογή του σε πανεθνική κλίμακα θα ξεκινήσει μέχρι τα τέλη Ιουνίου 2018 (δηλαδή από την 1η Ιουλίου 2018, τα επιδόματα αναπηρίας, για όλους τους δικαιούχους σε εθνικό επίπεδο, θα καθοριστούν σταδιακά και θα χορηγηθούν με βάση τη νέα λειτουργική εκτίμηση).

3 Στον σχεδιασμό μίας μεταρρύθμισης των επιδομάτων για τις μεταφορές μέχρι τον Νοέμβριο του 2017. Η μεταρρύθμιση αυτή πρέπει να τεθεί σε ισχύ το 2018 μετά την εφαρμογή της ηλεκτρονικής μεταρρύθμισης των εισιτηρίων από τις εταιρείες μεταφορών.

4 Στην ολοκλήρωση μίας μελέτης για τον εξορθολογισμό των εκπαιδευτικών επιδομάτων (στο πλαίσιο των αναθεωρήσεων δαπανών) μέχρι τον Ιούνιο του 2017 (σ.σ. ήδη η προθεσμία αυτή έχει παρέλθει) προκειμένου να εφαρμοστούν οι μεταρρυθμίσεις έως τον Οκτώβριο του 2017.

5 Στη θέσπιση μιας νέας νομοθεσίας για τον προσδιορισμό του σχεδιασμού των επιδομάτων στέγασης μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου του 2017 (με βάση συστάσεις της Παγκόσμιας Τράπεζας).

 
Στοιχεία-σοκ για την ανεργία των ατόμων ηλικίας 55-64 ετών
Χωρίς μισθό και σύνταξη 1 στους 5 Έλληνες ηλικίας 55-64 ετών

Στοιχεία-σοκ αποκαλύπτει για την ανεργία των ατόμων ηλικίας 55-64 ετών η χθεσινή έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ για τον μήνα Μάιο του 2017.

Ένας στους πέντε πολίτες αυτής της ηλικίας είναι χωρίς δουλειά -αν και ανήκουν στο εργατικό δυναμικό (δεδομένου ότι είναι κάτω των 64 ετών)- και, έτσι, δεν εισπράττει κανέναν μισθό.

Παράλληλα, όμως, οι πολίτες αυτοί δεν εισπράττουν καμία σύνταξη, δεδομένου ότι δεν έχουν συμπληρώσει τα έτη ασφάλισης τα οποία απαιτούνται για κάτι τέτοιο. Εντυπωσιακό είναι, επίσης, το γεγονός ότι οι άνεργοι της ηλικίας 55-64 ετών συνεχίζουν να αυξάνονται, παρά τη μείωση του συνολικού ποσοστού της ανεργίας, η οποία καταγράφεται ήδη από το 2013.

Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, το ποσοστό των ανέργων της ηλικιακής ομάδας των πολιτών που βρίσκονται γύρω από το ηλικιακό όριο θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος (σ.σ.: 62 έτη με 40 χρόνια ασφάλισης, 67 έτη για τουλάχιστον 15 χρόνια ασφάλισης) ανέρχεται στο 19,8%.

Παράλληλα, όμως, οι πολίτες αυτοί δεν λαμβάνουν καμία σύνταξη, μιας και απέχουν τουλάχιστον 7 χρόνια από τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος.

Συνεπώς δεν έχουν καμία τακτική απολαβή από απασχόληση -αν και μπορούν ακόμα να εργασθούν-, αλλά ούτε και από κάποιο ασφαλιστικό ταμείο, δηλαδή κύρια ή επικουρική σύνταξη.

Αν ελάμβαναν κάποια σύνταξη από τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών, θα κατατάσσονταν στην κατηγορία των “οικονομικά μη ενεργών” πολιτών, όπως αυτή χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ και η οποία περιλαμβάνει βασικά τους συνταξιούχους και τα παιδιά κάτω των 14 ετών που απαγορεύεται -βάσει νόμου- να εργασθούν.

Αν ελάμβαναν κάποια σύνταξη από τον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) και το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών, θα κατατάσσονταν στην κατηγορία των “οικονομικά μη ενεργών” πολιτών, όπως αυτή χαρακτηριστικά αναφέρεται στην έκθεση της ΕΛΣΤΑΤ και η οποία περιλαμβάνει βασικά τους συνταξιούχους και τα παιδιά κάτω των 14 ετών που απαγορεύεται -βάσει νόμου- να εργασθούν.

Ωστόσο, κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει. Έτσι οι πολίτες 55-64 ετών κατατάσσονται μεν στο εργατικό δυναμικό, αλλά, δεδομένου πως είναι χωρίς δουλειά, κατατάσσονται στη μερίδα των ανέργων.

Από την 5η θέση στην κατάταξη των ανέργων ανά ηλικιακή ομάδα στην οποία ανήκαν τον Μάιο του 2013 (δηλ. τη χρονιά που καταγράφηκε το υψηλότερο ποσοστό ανεργίας της περιόδου 2008-2017), τα άτομα 55-64 ετών κατέλαβαν φέτος τον ίδιο μήνα την 3η θέση.

Εξάλλου, οι πολίτες αυτοί αποτελούν τη μοναδική ηλικιακή ομάδα στην οποία συνεχίζεται να καταγράφεται ασταμάτητα αύξηση των ανέργων από το 2008 έως και σήμερα, παρά τη μείωση της συνολικής ανεργίας μετά το 2013.

Με άλλα λόγια, η μείωση του συνολικού ποσοστού της ανεργίας, η οποία έχει αρχίσει να καταγράφεται από το 2013 δεν επηρρεάζει καθόλου την ανεργία όσων βρίσκονται στην ηλικία 55-64 ετών, καθώς αυτή αυξάνεται (αντί να μειώνεται όπως συμβαίνει συνολικά, αλλά και για κάθε άλλη ηλικιακή ομάδα).

Πηγή: capital.gr