Ο πολιτικός κόσμος έδωσε το παρών στον δημόσιο διάλογο για την Συνταγματική αναθεώρηση, που άνοιξε με πρωτοβουλία του ΤΕΕ
Εκδήλωση με τίτλο: «Συνταγματική Αναθεώρηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη»
Ο πολιτικός κόσμος, με τη συμμετοχή εκπροσώπων του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης, του Αρχηγού της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και αρχηγών κομμάτων έδωσε το παρών στον δημόσιο διάλογο, που άνοιξε με αφετηρία την εκδήλωση, που διοργάνωσε το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, υπό την αιγίδα του Προεδρείου της Βουλής, με τίτλο «Συνταγματική Αναθεώρηση και Βιώσιμη Ανάπτυξη» την Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου2018 στην Αθήνα.
Στο πλαίσιο της εκδήλωσης του ΤΕΕ, ο πολιτικός κόσμος ομόθυμα τόνισε την εξαιρετική σημασία της πρωτοβουλίας που ανέλαβε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γιώργος Στασινός να ανοίξει με την ευρύτερη δυνατή συμμετοχή ο δημόσιος διάλογος για την Συνταγματική αναθεώρηση και τοποθετήθηκε ανοιχτά και επί της ουσίας, για τα θέματα της κορυφαίας θεσμικής διαδικασίας, με σημείο αναφοράς τα ερωτήματα – άξονες της εκδήλωσης αλλά και τις πέντε συγκεκριμένες προτάσεις, που κατέθεσε στον δημόσιο διάλογο ο Πρόεδρος του ΤΕΕ.
Eρωτήματα – άξονες της εκδήλωσης
Στο επίκεντρο της συζήτησης αναδείχθηκαν τα δύο βασικά ερωτήματα, που έθεσε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γ. Στασινός ως εξής:
- «Μπορεί και πρέπει να ενταχθεί η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης στο Ελληνικό Σύνταγμα;»
- «Μετά από τα διδάγματα της κρίσης χρειάζονται νέες περισσότερες ή λιγότερες, συνταγματικές προβλέψεις για ανάπτυξη, προστασία του περιβάλλοντος και δημοσιονομική πειθαρχία;”
Ειδικότερα, ο πρόεδρος του ΤΕΕ πρότεινε:
- Συνταγματική πρόβλεψη για έναν ηλεκτρονικό χάρτη με όλες τις θεσμικές γραμμές, ως υποχρέωση της πολιτείας προς τους πολίτες.
- Επίλυση μέσω της συνταγματικής αναθεώρησης της «εμπλοκής» του δασικού χαρακτήρα μιας έκτασης με το ιδιοκτησιακό καθεστώς.
- Ρητή αναφορά στο Σύνταγμα της βιώσιμης ανάπτυξης ως στόχου της ελληνικής πολιτείας.
- Ρητή αναφορά της επιχειρηματικότητας και του ιδιωτικού τομέα της οικονομίας, για να τυγχάνει και αυτός συνταγματικής προστασίας, όπως οι υπόλοιποι συντελεστές της παραγωγής: κεφάλαιο, γη και εργασία.
- Αναφορά ειδικής διαδικασίας, με εκτελεστικό νόμο, για επιτάχυνση επειγόντων τεχνικών έργων, δημόσιας ωφέλειας και στρατηγικών επενδύσεων. Που θα επιταχύνουν και τις σχετικές δικαστικές διαδικασίες
Οι τοποθετήσεις
Οι τοποθετήσεις των εκπροσώπων του πολιτικού κόσμους στην εκδήλωση του ΤΕΕ είχαν ως εξής:
Σ.Λάππας, εκπρόσωπος Προέδρου της Βουλής, μέλος της Επιτροπής Συνταγματικής Αναθεώρησης, Βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ
Ο Σπύρος Λάππας, Μέλος της Επιτροπής της Βουλής για την Συνταγματική αναθεώρηση, σημειώσε ότι: «οι θεσμικές αυτές τομές και μεταρρυθμίσεις, πρέπει κατ αρχήν να έχουν στόχο την ενίσχυση του κοινοβουλευτισμού».
Γ.Δημαράς, εκπρόσωπος πρωθυπουργού, υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
Εκ μέρους του Πρωθυπουργού και της Κυβέρνησης μίλησε στην εκδήλωση του ΤΕΕ ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ Γιώργος Δημαράς, προσθέτοντας ότι ο ίδιος «εκπροσωπεί ταυτόχρονα και την πολιτική οικολογία».
Κυριάκος Μητσοτάκης, Πρόεδρος της ΝΔ
Ο Αρχηγός της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης και Πρόεδρος της ΝΔ κ. Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε σε προτεραιότητα την αναθεώρηση του άρθρου 24 του Συντάγματος. Σημείωσε ότι «βρίσκω ενδιαφέρον το γεγονός ότι η Κυβέρνηση έχει επιλέξει να μην κρίνει αναθεωρητέο το άρθρο 24 για λόγους τους οποίους προσωπικά δεν καταλαβαίνω. Μπορούμε να συζητήσουμε ενδεχομένως το περιεχόμενο μίας συγκεκριμένης αναθεώρησης του άρθρου 24 αλλά θεωρώ πια ότι είναι σχεδόν κοινός τόπος ότι το άρθρο 24 πρέπει να προταθεί στην επόμενη Βουλή ως άρθρο αναθεωρητέο. Και δεν θα ήθελα σε καμία περίπτωση να χάσουμε αυτή την μεγάλη ευκαιρία και στη Συνταγματική αναθεώρηση, η οποία θα γίνει από την πρώτη Βουλή, το 24 να μην συμπεριλαμβάνεται στα άρθρα τα οποία θα πρέπει να αναθεωρηθούν», είπε ο Πρόεδρος της ΝΔ και τόνισε: «Επαναλαμβάνω, λοιπόν, και σήμερα προς την Κυβέρνηση την ίδια έκκληση την οποία έκανα από άλλο βήμα. Το άρθρο 16 και το άρθρο 24 κατ’ ελάχιστον να είναι δύο άρθρα τα οποία θα κριθούν αναθεωρητέα έστω και με 151 βουλευτές, ώστε η επόμενη Βουλή, σε αυτή την περίπτωση με αυξημένη πλειοψηφία 180 βουλευτών, να μπορεί να κρίνει το περιεχόμενο της αναθεώρησης των σχετικών άρθρων»
Προτάσεις
Ο αρχηγός της ΝΔ παρουσίασε στην εκδήλωση του ΤΕΕ, συγκεκριμένες προτάσεις για την αναθεώρηση του άρθρου 24, ως εξής:
- Να αναγνωριστεί ως συνταγματική υποχρέωση του κράτους η βιώσιμη ανάπτυξη, αλλά και η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η διαφύλαξη των υδάτινων πόρων και η ενίσχυση των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
- Να καταστεί ρητή η υποχρέωση να κηρύσσονται αναδασωτέες και να μην διατίθενται για άλλο προορισμό δημόσια και ιδιωτικά δάση που καταστράφηκαν από πυρκαγιά. Και να προβλέπονται και κυρώσεις για τους τυχόν παραβάτες.
- Να απαγορεύεται, προφανώς, η μεταβολή του προορισμού των δασών εκτός αν προκύπτει άλλη χρήση την οποία να επιβάλλει επιτακτικό, το τονίζω επιτακτικό δημόσιο συμφέρον.
- Και βέβαια η χωροταξική και πολεοδομική πολιτική να σέβεται και να προάγει την έννοια του περιβαλλοντικού ισοζυγίου
- Και βέβαια περιβαλλοντικές τομές, όπως αυτές, θα πρέπει να συνδυάζονται και με άλλες διατάξεις που θα εκκαθαρίσουν θέματα τα οποία τώρα δεσμεύουν πολύ και χωρίς ουσιαστικό λόγο την ατομική ιδιοκτησία.
Ο Πρόεδρος της ΝΔ τόνισε ότι «η άποψή μας είναι ότι πρέπει να λογίζεται ως δάσος, έκταση η οποία θα φέρει τα χαρακτηριστικά του δάσους την 11η Ιουνίου του 1975, δηλαδή την ημερομηνία αφετηρίας του ισχύοντος Συντάγματος. Έτσι, πιστεύουμε ότι θα υπάρχει μία σαφής χρονική αναγωγή και θα αποφεύγεται η παραπειστική χρήση αποδείξεων για τις ιδιοκτησίες».
Ενιαίος ψηφιακός χάρτης
Ο Πρόεδρος της ΝΔ επιφύλαξε ειδική αναφορά στην πρόταση που καταθέτει ο Πρόεδρος του ΤΕΕ Γ. Στασινός για την δημιουργία και τη θεσμική θωράκιση του Ενιαίου Ψηφιακού Χάρτη, λέγοντας: «Διάβασα με πολύ προσοχή την πρότασή σας, αγαπητέ Πρόεδρε, για τη συνταγματική κατοχύρωση της έννοιας της θεσμικής γραμμής, δηλαδή, της δυνατότητας να μπορούμε να σε ένα βρίσκουμε με σαφή προσδιορισμό όλες τις γραμμές που καθορίζουν χρήσεις γης και που άπτονται δασικών χαρακτηριστικών, αρχαιολογίας, αλλά και γενικότερων ζητημάτων χρήσης γης. Δεν ξέρω αν αυτό είναι κάτι το οποίο χρίζει συνταγματικής κατοχύρωσης. Πάντως, θυμάστε ότι είχα προσέλθει στην ημερίδα, για να υποστηρίξω την πρότασή σας. Κρίνω ότι είναι μια ιδέα πάρα, πάρα πολύ σημαντική, η οποία θα ξεκαθαρίσει πολλά πράγματα. Και σίγουρα θα διευκολύνει το επενδυτικό περιβάλλον στη χώρα. Όπως θα διευκολύνει σίγουρα να μην επιτρέπεται πλέον το συχνό φαινόμενο να μπλοκάρονται για δεκαετίες, προφανώς χωρίς αποζημίωση, ιδιοκτησίες κατ’ εφαρμογή της πολεοδομικής χωροταξικής ή αρχαιολογικής νομοθεσίας. Γιατί αυτό, στην πράξη, οδηγεί με πλάγιο τρόπο στην στέρηση του δικαιώματος της ιδιοκτησίας των πολιτών».
Σχετικά με το ζήτημα της δημοσιονομικής πειθαρχίας ως πυλώνα για μία πολιτική για το περιβάλλον, με βάση και την εμπειρία της κρίσης ο κ. Μητσοτάκης, αφού ανέφερε ότι « η Νέα Δημοκρατία, ήταν η πρώτη η οποία με νόμο, τον 4270/2014, θέσπισε συγκεκριμένους δημοσιονομικούς κανόνες» υπογράμμισε ότι «σε κάθε περίπτωση, εμείς θεωρούμε ότι χρίζουν αναθεώρησης και τα άρθρα 78 και 79 του Συντάγματος. Διότι αν η χώρα μας κινηθεί τελικά στην κατεύθυνση συνταγματικά κατοχυρωμένων δημοσιονομικών κανόνων, με άμεση ενσωμάτωση και μεταγενέστερη εφαρμογή, προφανώς, αυτό θα βοηθήσει πάρα πολύ στο να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη στη χώρα».
Ο Πρόεδρος της ΝΔ αναφέρθηκε ειδικά και συγκεκριμένα και στο Πράσινο Ταμείο το οποίο δημιουργήθηκε προκειμένου να διαχειριστεί εισπράξεις από πρόστιμα για αυθαιρεσίες του παρελθόντος. Σχετικά είπε ότι «η βασική λογική δημιουργίας του Πράσινου Ταμείου ήταν ότι με αυτό τον τρόπο μπορούμε να προβαίνουμε σε άλλες παρεμβάσεις, πάντα στην έννοια του περιβαλλοντικού ισοζυγίου οι οποίες θα μπορούν να εξισορροπήσουν τις αρνητικές περιβαλλοντικές επιβαρύνσεις από προηγούμενες αυθαιρεσίες. Αναπλάσεις, παρεμβάσεις συνολικές στην αντιμετώπιση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και όχι μόνο. Σήμερα όμως το Πράσινο Ταμείο έχει καταλήξει να χρησιμοποιεί μόλις το 2,5% του σκοπού του για τέτοιες δράσεις. Ένα λίγο μεγαλύτερο ποσοστό από αυτό θα μπορούσε να έχει πραγματικά θεαματικά αποτελέσματα για μια ουσιαστική βιώσιμη ανάπτυξη και πολύ καλύτερες συνθήκες ζωής στην πόλη και στην ύπαιθρο».
Φώφη Γεννήματα, Πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ
Μέσω της Συνταγματικής Αναθεώρησης, η πολιτεία οφείλει να διασφαλίσει την αναπτυξιακή πολιτική του τόπου τόνισε κατά την ομιλία της στην εκδήλωση του ΤΕΕ η κ Φώφη Γεννήματα Πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ. «Το άρθρο 24 του Συντάγματος, ειδικά μετά το 2001, κατοχυρώνει ένα ισχυρό ατομικό δικαίωμα στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος, που το θεωρώ εξαιρετικά σημαντικό. Υφίσταται, λοιπόν, η απαραίτητη συνταγματική πρώτη ύλη για τη διασφάλιση του περιβάλλοντος. Ολιγωρίες νομοθετικές υπάρχουν, ιδιαίτερα στη θέσπιση χωροταξικών πλαισίων, στην κατάρτιση δασικών χαρτών και στην κτηματογράφηση. Και δημιουργούν πολύ σοβαρά προβλήματα για την αναπτυξιακή προοπτική της χώρας» είπε η κ Γεννηματά και σημείωσε: «Όμως, δε φέρει την ευθύνη το Σύνταγμα γι’ αυτό. Χρειάζεται νομοθετική βούληση, χρειάζεται πολιτική βούληση και αποτελεσματική εφαρμογή των κανόνων από τη διοίκηση. Και φυσικά, δεν πρέπει να παραβλέπουμε τη σπουδαιότητα και τις διεθνείς διαστάσεις της κλιματικής αλλαγής. Είναι βασικός όρος για την αειφορία και γι’ αυτό θεωρώ ότι έχει πάρα πολύ μεγάλη σημασία η ανεπιφύλακτη εφαρμογή των διεθνών συνθηκών κατά της κλιματικής αλλαγής και από την Ελλάδα».
Η κα Γεννηματά έκανε λόγο για ανάπτυξη πάνω σε τρεις ισόρροπους πυλώνες: την οικονομία, το περιβάλλον και την προστασία του και την κοινωνική συνοχή, τονίζοντας ότι «η ανάπτυξη που στοχεύουμε δεν έχει να κάνει μόνο με τους αριθμούς αλλά έχει περιβαλλοντική και κοινωνική διάσταση». Η ομιλήτρια παρουσιάζοντας το πλαίσιο των προτάσεων του ΚΙΝΑ για την Συνταγματική αναθεώρηση σημείωσε ότι «βιώσιμη ανάπτυξη σημαίνει διεύρυνση του κοινωνικού κεφαλαίου. Προτείνουμε στο Σύνταγμα ενός εγγυημένου επιπέδου αξιοπρεπούς διαβίωσης. Οι προτάσεις μας έχουν συγκεκριμένες στοχεύσεις. Το κράτος πρέπει να στέκεται δίπλα στου πολίτες όχι από ελεημοσύνη ούτε από κομματικά κίνητρα. Αναγκαία σταθερότητα και δίνουν ώθηση στους επιταχυντές της ανάπτυξης. Οτιδήποτε πάει να ξεκινήσει, το πνίγουν οι φόροι. Έχουμε καταθέσει το σχέδιο Ελλάδα, εδώ και πάρα πολύ καιρό, για το πώς θα γυρίσουμε σελίδα και πώς η χώρα θα γυρίσει σελίδα. Να μιλήσουμε για περιφέρειες με αναπτυξιακή ταυτότητα και αναπτυξιακούς πόλους. Η πολιτεία πρέπει να εξασφαλίζει τους όρους δόμησης και της χρήσης γης, προκειμένου οι επενδυτές να έχουν ένα ξεκάθαρο πλαίσιο. Φέρνουμε την αυτοδιοίκηση στο προσκήνιο και μιλάμε για χειραφέτηση της αυτοδιοίκησης και στο πεδίο της Συνταγματικής Αναθεώρησης Πιστεύουμε στην ανάγκη ορθολογικής αναθεώρησης, Οι συνθήκες πόλωσης στο δρόμο για τις εκλογές δεν ευνοούν την ανάγκη για συνεννόηση. Εμείς θα είμαστε στην πρώτη γραμμή αυτής της προσπάθειας». Αναφερόμενη στην αναθεώρηση του άρθρου 16 για τα ιδιωτικά πανεπιστήμια η Πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ είπε ότι «πρέπει να γυρίσουμε σελίδα και στο ζήτημα των πανεπιστημίων, Πρέπει να διασφαλίσουμε τα κρατικά πανεπιστήμια αλλά δεν μπορούμε να περιοριστούμε εκεί»
Όσον αφορά στην οικονομική αναπτυξιακή διάσταση η Πρόεδρος του ΚΙΝΑΛ σημείωσε: «Θεωρώ ότι η συζήτηση πρέπει να επικεντρωθεί στους θεσμούς που εγγυώνται την αναγκαία σταθερότητα και δίνουν ώθηση στην αναπτυξιακή τροχιά της χώρας. Στους επιταχυντές της ανάπτυξης. Διότι δυστυχώς αυτό που έχουμε σήμερα και αντιμετωπίζουμε καθημερινά είναι οι κόφτες της ανάπτυξης. Δεν μπορεί τίποτα να ξεκινήσει σε αυτό τον τόπο, τον πνίγουν οι φόροι, η κρατική μηχανή που έχει συγκεκριμένες κατευθύνσεις αυτή τη στιγμή και είναι αντιαναπτυξιακές και αντιεπενδυτικές. Το Κίνημα Αλλαγής έχει διατυπώσει τη δική του ολοκληρωμένη πρόταση για ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο στην Ελλάδα, έχουμε καταθέσει το σχέδιο Ελλάδα εδώ και πάρα πολύ καιρό που απαντά στο πως θα γυρίσουμε σελίδα και πως η Ελλάδα θα σταθεί στα πόδια της μετά από την κρίση».
«Έχουμε μιλήσει πάρα πολλές φορές για τα συγκριτικά πλεονεκτήματα αυτού του τόπου, τόνισε η κ Γεννηματά και συνέχισε λέγοντας, αλλά πλέον πρέπει έμπρακτα να μιλήσουμε για περιφέρειες με αναπτυξιακή ταυτότητα, για αναπτυξιακούς πόλους σε κάθε περιφέρεια και αναπτυξιακούς πόλους που για να μπορέσουν να προχωρήσουν και να έχουν βιωσιμότητα θα πρέπει η πολιτεία να εξασφαλίζει εξ αρχής τους όρους δόμησης και τις χρήσεις γης και έτσι να είναι ξεκάθαρες οι σχέσεις και το τοπίο για τους επενδυτές που καλούμε να έρθουν και να βάλουν τα χρήματά τους στον τόπο. Θα πρέπει λοιπόν επιτέλους η πολιτεία να πάρει επάνω της αυτή την υπόθεση και εμείς είμαστε απόλυτοι και κάθετοι σε αυτή την υπόθεση».
Μάκης Παπαδόπουλος, εκπρόσωπος ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, μέλος ΠΓ
«Σήμερα, στην εποχή της λεγόμενης 4ης βιομηχανικής επανάστασης, υπάρχουν όλες οι τεχνολογικές και παραγωγικές δυνατότητες, ώστε η αύξηση της παραγωγικότητας της εργασίας να αξιοποιηθεί επιτέλους προς όφελος της κοινωνικής ευημερίας Αρκεί λέμε εμείς να υπάρξει ριζική αλλαγή πορείας, να πάρει ο λαός στα χέρια του τα κλειδιά της οικονομίας για να υπάρξει κεντρικός επιστημονικός σχεδιασμός της παραγωγής, με γνώμονα το σύνολο των αναγκών της κοινωνίας» τόνισε κατά την ομιλία του στην εκδήλωση του ΤΕΕ για την Συνταγματική αναθεώρηση ο κ. Μάκης Παπαδόπουλος, εκπρόσωπος ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, μέλος ΠΓ.
