Παναγιώτης Μίχαλος: «Η ενίσχυση της παρουσίας της Ελλάδας στη διεθνή αγορά είναι «σταυροφορία» που απαιτεί τη συνεργασία κυβέρνησης και ιδιωτικού τομέα»
• «Διαμορφώνουμε για πρώτη φορά, μία συνολική στρατηγική που καλύπτει σφαιρικά και στο σύνολό της την έννοια της εξωστρέφειας»
• «Το 2012 οι εξαγωγές αναλογούσαν στο 13,8% του ΑΕΠ μας, διπλάσιο εκείνου που είχαμε το 2009»
Παραθέτουμε την ομιλία του κ. Παναγιώτη Μίχαλου, Γενικού Γραμματέα Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών, η οποία πραγματοποιήθηκε στις 9.4.13, στο πλαίσιο της Ετήσιας Τακτικής Ενημέρωσης Δράσεων των Οικονομικών Διευθύνσεων.
« Η προσπάθεια αντιμετώπισης της πρωτόγνωρης οικονομικής κρίσης έχει προσφέρει πολύτιμα μαθήματα για τη χώρα μας όπως και για την ελληνική διοίκηση:
1. Πρώτον, η πραγματική και βιώσιμη ανάπτυξη μπορεί να βασισθεί μόνο στα ισχυρά θεμέλια μίας ανταγωνιστικής και παραγωγικής οικονομίας.
2. Δεύτερον, βασικός πυλώνας της προσπάθειας οικονομικής ανάκαμψης πέραν της δημοσιονομικής εξυγίανσης είναι η ενίσχυση της εξωστρέφειας της οικονομίας, και αυτό σημαίνει:
• προσέλκυση ξένων επενδύσεων,
• αύξηση των εξαγωγών, άρα μείωση του εμπορικού ελλείμματος,
• επάνοδο στις αγορές προς άντληση ρευστότητας.
3. Τρίτον, η ενίσχυση της παρουσίας της Ελλάδας στη διεθνή αγορά δεν είναι αποκλειστικά υπόθεση ούτε των επιχειρήσεων ούτε της κυβέρνησης.
Είναι «σταυροφορία» που απαιτεί τη συνεργασία κυβέρνησης και ιδιωτικού τομέα.
Κυρίως, όμως, απαιτεί συνεργασία των φορέων μεταξύ τους και ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΕΝΗ και ΕΝΙΑΙΑ παρουσία της χώρας στις διεθνείς αγορές, με στοχευμένες και συντονισμένες δράσεις, και
4. Τέταρτον, για να αλλάξουμε την εικόνα της ελληνικής οικονομίας χρειάζεται να υιοθετήσουμε ιδιωτικο-οικονομικά κριτήρια στη λειτουργία μας. Δηλαδή:
• Μετρήσιμους στόχους,
• Χρονοδιάγραμμα
• Απαλλαγή από γραφειοκρατικές αγκυλώσεις,
• Σύγχρονα εργαλεία προώθησης
• Σχέδιο δράσης αλλά και όραμα
Αυτά τα βασικά «διδάγματα» αποτελούν σήμερα όπλα μας στην εθνική προσπάθεια να ξεπεράσουμε τις επιπτώσεις της κρίσης και να επανέλθουμε σε δυναμική τροχιά ανάπτυξης.
Με αυτά τα όπλα κερδίσαμε τους τελευταίους μήνες μία προς μία τις μάχες για να κρατήσουμε ζωντανή την ελληνική οικονομία.
Το μέτωπο που παραμένει ενεργό μπροστά μας είναι αυτό των διαρθρωτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων.
Αλλαγών, που στόχο έχουν τη δημιουργία μίας σύγχρονης οικονομίας και αγοράς που θα χαρακτηρίζεται από συνθήκες σταθερότητας. Διοικητικής και κοινωνικής.
Διαμορφώνουμε ένα περιβάλλον ελκυστικό για επενδύσεις, που με τη σειρά τους θα φέρουν την ανάπτυξη και την απασχόληση.
Στα μέτωπα που αντιμετωπίσαμε μέχρι σήμερα, η κυβέρνηση πέτυχε σημαντικά βήματα.
Η Ελλάδα κέρδισε 11 θέσεις στην ετήσια κατάταξη “Doing Business In ranking” της Παγκόσμιας Τράπεζας ανακτώντας το 80% των απωλειών που είχε υποστεί η οικονομία την προηγούμενη δεκαετία στο μέτωπο της ανταγωνιστικότητας.
Το 2012, η Ελλάδα, εν μέσω κρίσης, πέτυχε μια ευρωπαϊκή πρωτιά, που αφορά τις εξαγωγές μας.
Το 2012 οι εξαγωγές μας σημείωσαν επίδοση ρεκόρ σε απόλυτα νούμερα.
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ ανήλθαν σε 27,6 δισ. ευρώ σημειώνοντας εντυπωσιακή άνοδο κατά 13,9% έναντι του 2011.
Πλέον, το 2012 οι εξαγωγές αναλογούσαν στο 13,8% του ΑΕΠ μας. Αυτό το ποσοστό είναι διπλάσιο εκείνου που είχαμε το 2009.
Μεταξύ των 27 κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης κερδίσαμε 2 θέσεις ανεβαίνοντας στην 19η θέση του πίνακα υψηλότερων εξαγωγών.
Αυτό το άλμα αποτελεί καρπό προσπάθειας των ελληνικών επιχειρήσεων, που στράφηκαν στις αγορές του εξωτερικού, ή έκαναν μεγαλύτερη προσπάθεια να διευρύνουν τις πωλήσεις τους.
Δική μας δουλειά και ύψιστη προτεραιότητα της κυβέρνησης και του Υπουργείου Εξωτερικών ειδικότερα, είναι η στήριξη της εξωστρέφειας και μέσω αυτής η ανάκαμψη της εθνικής μας οικονομίας.
Ενώ όμως όλοι συμφωνούμε στον στόχο, εδώ αρχίζουν τα προβλήματα.
Στην χώρα μας υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός κρατικών και ιδιωτικών φορέων που ασχολούνται με την εξωστρέφεια ή την οικονομική διπλωματία:
πέραν του Υπουργείου Εξωτερικών, ασχολούνται τα Υπουργεία Ανάπτυξης, Τουρισμού, Αγροτικής Ανάπτυξης, η Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης, οι επαγγελματικοί σύνδεσμοι, τα μεικτά διμερή επιμελητήρια, οι περιφέρειες, κ.ά..
Όπως όλοι γνωρίζουμε:
• Οι αρμοδιότητες είναι διάσπαρτες
• Δεν υπάρχει ενιαίο επιτελικό σχήμα
• Επομένως, υπάρχει κατακερματισμός δυνάμεων
Από πολύ νωρίς, στο Υπουργείο Εξωτερικών διαπιστώσαμε τα προβλήματα και δουλέψαμε για να τα λύσουμε.
Δημιουργήσαμε ήδη από τον Σεπτέμβριο 2012 ένα διϋπουργικό συντονιστικό σχήμα, ακριβώς για να υπάρχει ευθυγράμμιση των διαφόρων φορέων εξωστρέφειας, χωρίς κανείς τους να χάσει την αυτονομία του.
Αυτονομία, όμως, δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση αδυναμία συντονισμού.
Σε αυτή την προσπάθεια δεν πρωτοτυπήσαμε.
Το νομικό πλαίσιο υπήρχε από χρόνια, γιατί το πρόβλημα είναι χρόνιο.
Κανείς, ωστόσο, δεν είχε ενεργοποιήσει τις δυνατότητες συντονισμού που προβλέπονταν.
Το όργανο αυτό έφερε ουσιαστικά για πρώτη φορά τους φορείς γύρω από το ίδιο τραπέζι.
Χάρις σε αυτό το συντονιστικό όργανο, διαπιστώσαμε αμέσως επικαλύψεις και παραλείψεις και μπορέσαμε να συντονισθούμε αποτελεσματικά.
Αυτό μας βοήθησε να διακρίνουμε τα προβλήματα και να συντάξουμε πρόταση – μελέτη προτείνοντας τις λύσεις.
Όλες οι συνισταμένες της εξωστρέφειας καταλήγουν σε δύο πυλώνες: Eνέργειες στο Εξωτερικό – Ενέργειες στο Εσωτερικό.
• Ο πρώτος πυλώνας αφορά τις Ενέργειες στο Εξωτερικό
Πρόκειται για όλες εκείνες τις δράσεις, είτε στην Ελλάδα, είτε στο εξωτερικό που αποσκοπούν στην προώθηση των προϊόντων ή υπηρεσιών της χώρα μας στις ξένες αγορές και οικονομίες.
Σε αυτό περιλαμβάνονται βεβαίως οι εξαγωγές και η προσέλκυση επενδύσεων ή επισκεπτών για τον τουρισμό μας.
Αυτός είναι ο προωθητικός πυλώνας.
Προωθεί και προβάλλει στο εξωτερικό τους εξωστρεφείς κλάδους της ελληνικής οικονομίας.
Όλες οι ενέργειες προώθησης πρέπει να υπάγονται σε μία ενιαία ομπρέλλα, ένα ενιαίο σχήμα.
Επίσης, διοικητικές αρμοδιότητες που σήμερα μοιράζονται μεταξύ των Υπουργείων Εξωτερικών και Ανάπτυξης πρέπει παρομοίως να περάσουν υπό τον έλεγχο μίας ενιαίας διοικητικής μονάδας.
Το Υπουργείο Εξωτερικών και βεβαίως η Γενική Γραμματεία Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων εστιάζει, όπως είναι φυσικό, εξ ορισμού στις ενέργειες στο Εξωτερικό.
• Ο δεύτερος πυλώνας αφορά τις Ενέργειες στο Εσωτερικό
Παράλληλα, ενέργειες που αποβλέπουν στο εσωτερικό της χώρας, όπως είναι η πολιτική ανάπτυξης, οι στρατηγικές και ιδιωτικές επενδύσεις, οι συμπράξεις ιδιωτικού και δημοσίου τομέα, το fast-track και το one-stop-shop, δηλαδή η υλοποίηση επενδύσεων, πρέπει να υπάγονται στον ίδιο φορέα, για την αποφυγή επικαλύψεων.
Αυτός είναι ο πυλώνας υλοποίησης.
Ο ένας, λοιπόν, πυλώνας κάνει προώθηση, μάρκετινγκ στο εξωτερικό, προβάλλει την ελληνική οικονομία, τις δυνατότητες που υπάρχουν, αναδεικνύει τις προοπτικές για επιχειρηματικές συνεργασίες και επενδύσεις.
Ο άλλος υλοποιεί στο εσωτερικό, φροντίζει για τις άδειες, απλοποιεί διαδικασίες και λύνει πρακτικά προβλήματα, που αντιμετωπίζουν οι παραγωγοί προϊόντων και υπηρεσιών και οι επενδυτές, και υλοποιεί τις επενδύσεις.
Η διάκριση είναι σαφής.
Στις προσπάθειες αυτές αρωγός είναι η ολλανδική ομάδα ειδικών, γνωστή ως task force, που προσπαθεί να μεταφέρει στην Ελλάδα τόσο την ολλανδική όσο και την διεθνή εμπειρία.
Αυτή η νέα επιτελική δομή πρέπει να προκαλεί:
√ Μείωση της γραφειοκρατίας και των δαπανών,
√ Αξιοποίηση της εμπειρίας και τεχνογνωσίας όλων των συντελεστών που εμπλέκονται στην εξωστρέφεια
√ Κατάργηση ανενεργών διοικητικών διαδικασιών και δομών, και βεβαίως
√ Βελτίωση της αποδοτικότητας των ενεργειών μας.
Παράλληλα, ωστόσο, απαιτείται:
• Η δημιουργία εθνικού branding, διαδικασία που είναι σε εξέλιξη.
• Η εξασφάλιση χρηματοδότησης μέσω των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ.
Ένα άλλο κεφάλαιο είναι ο προσανατολισμός των Πρεσβειών μας.
Ως Υπουργείο Εξωτερικών, άμεσος στόχος μας είναι ο αναπροσανατολισμός των Πρεσβειών μας.
Έργο τους πρέπει να είναι η προώθηση των οικονομικών μας συμφερόντων, αυτό που αποκαλούμε οικονομική διπλωματία.
Η οικονομική διπλωματία πλέον οδηγεί τις σχέσεις των χωρών.
Οι διπλωμάτες μας πρέπει να προσανατολισθούν σε αυτήν.
Η οικονομική διπλωματία κερδίζει κράτη-φίλους και εταίρους, δημιουργεί συμμαχίες, προάγει την ευημερία των λαών. Δημιουργεί δύναμη για την χώρα. Δημιουργεί δεσμούς μεταξύ κρατών.
Στόχος είναι, όπως συμβαίνει σε άλλες χώρες, οι Πρέσβεις μας να αφιερώνουν το μεγαλύτερο τμήμα των προσπαθειών τους στην προώθηση των ελληνικών οικονομικών συμφερόντων.
Ο Πρέσβης μας να είναι ο υπ’ αριθμός ένα οικονομικός και εμπορικός μας εκπρόσωπος στο εξωτερικό.
Οι Πρεσβείες μας, με επί κεφαλής τους Πρέσβεις μας, με βραχίονες τα Γραφεία Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, αλλά και το σύνολο του προσωπικού, να εργάζονται και να αξιολογούνται με βάση συγκεκριμένες ενέργειες που αναλαμβάνουν και φέρνουν σε πέρας για την υποστήριξη των ελληνικών εταιρειών και την προώθηση των οικονομικών συμφερόντων μας.
H στρατηγική εξωστρέφειας πρέπει να διατρέχει το σύνολο της οικονομίας προκειμένου να αποτελέσει μοχλό όχι μόνον για την επιχειρηματική επιτυχία αλλά και για την επαναφορά της ελληνικής οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης.
Σήμερα, διαμορφώνουμε για πρώτη φορά, μία συνολική στρατηγική που καλύπτει σφαιρικά και στο σύνολό της την έννοια της εξωστρέφειας, λαμβάνοντας υπ’ όψιν όλες τις παραμέτρους που αυτή περικλείει:
• από την υιοθέτηση Εθνικής Ταυτότητας (National Brand),
• και την εξάλειψη της γραφειοκρατίας,
• μέχρι τη βελτιστοποίηση του φορολογικού και επενδυτικού νομικού πλαισίου
• την δημιουργία ενός ενιαίου σχήματος που θα προωθεί αποτελεσματικά την ελληνική οικονομία σε όλα τα επίπεδα στο εξωτερικό
• και τον αναπροσανατολισμό των Πρεσβειών μας.
H προσπάθεια αναδιάρθρωσης του συστήματος εξωστρέφειας, στο πλαίσιο της συμφωνημένης λύσης και των προτάσεων πρέπει να πετύχει.
Μόνο έτσι θα επιτύχουμε να οργανώσουμε τη συγκροτημένη και ενιαία παρουσία της χώρας στις διεθνείς αγορές και να συνθέσουμε τις δυνάμεις του ιδιωτικού τομέα, των φορέων και της κυβέρνησης.»
INFO Photo: Παναγιώτης Μίχαλος, Γενικός Γραμματέας Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων του Υπουργείου Εξωτερικών
www.mywaypress.gr