ΣΕΒ: Συνδυασμός αυτοσχεδιασμού και φορομπηχτικής πολιτικής

• «Η υπερφορολόγηση αντιστρατεύεται την επιδιωκόμενη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας»

 
Απαιτείται σύνεση και μέτρο στη φορολόγηση, καθώς και ανάληψη αναπτυξιακών πρωτοβουλιών, μέσω μείωσης του ενεργειακού και του μη μισθολογικού κόστους των επιχειρήσεων, και στροφής προς την υιοθέτηση φορολογικών κινήτρων για επενδύσεις, αναφέρει ανάλυση του ΣΕΒ στο σημερινό εβδομαδιαίο δελτίο για την Ελληνική οικονομία. Συνοπτικά:

-Η επιτυχής ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών ανοίγει νέους ορίζοντες για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας.  Λόγω των αλλαγών στο ιδιοκτησιακό καθεστώς των τραπεζών υπέρ των ιδιωτών μετόχων, και της προσδοκώμενης ταχύτερης επαναφοράς των τραπεζών στην κερδοφορία, αναμένεται να εξομαλυνθούν οι συνθήκες χρηματοδότησης και λειτουργίας των ελληνικών επιχειρήσεων.  Με μεγαλύτερη διαθεσιμότητα πόρων σε ικανοποιητικό κόστος, η αποτελεσματική αντιμετώπιση των «κόκκινων» στεγαστικών δανείων χωρίς ακραίες κοινωνικές επιπτώσεις, και των προβληματικών επιχειρηματικών δανείων σε μη βιώσιμες επιχειρήσεις που θα αναδιαρθρωθούν, δημιουργεί ευκαιρίες για τη χρηματοδότηση νέων και υγιών επενδυτικών πρωτοβουλιών.  Η πορεία αυτή, όμως δεν είναι δυνατόν να τελεσφορήσει εάν συνεχισθεί η υπερφορολόγηση των νοικοκυριών και των επιχειρήσεων, που αντιστρατεύεται την επιδιωκόμενη ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας. Συνεπώς, απαιτείται σύνεση και μέτρο στη φορολόγηση, καθώς και ανάληψη αναπτυξιακών πρωτοβουλιών, μέσω μείωσης του ενεργειακού και του μη μισθολογικού κόστους των επιχειρήσεων, και στροφής προς την υιοθέτηση φορολογικών κινήτρων για επενδύσεις.

-Ο κρατικός προϋπολογισμός τον Οκτώβριο είχε μια καλή πορεία, υποβοηθούμενος από την είσπραξη φόρων που δεν είχαν εισπραχτεί τους προηγούμενους μήνες, την καλή πορεία των εσόδων του ΠΔΕ και τη συγκράτηση δαπανών. Το ΑΕΠ στο τρίτο τρίμηνο σηματοδοτεί την επιστροφή σε μια ήπια ύφεση, ενώ οι εξελίξεις στην ανεργία του Αυγούστου και στην οικοδομική δραστηριότητα, μεταξύ άλλων, επίσης δείχνουν την εδραίωση μιας τάσης επιβράδυνσης. Ανησυχητικά μπορεί να θεωρηθούν τα στοιχεία για τη ροή της μισθωτής εργασίας τον Οκτώβριο, που δείχνουν μια αποδυνάμωση της αγοράς εργασίας. Αναλυτικά:

 
Ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών και… ακριβό κρασί!

«Ολοκληρώθηκε με επιτυχία η διαπραγμάτευση με τους θεσμούς για την εκταμίευση της υποδόσης των €2 δισ. της Πρώτης Αξιολόγησης, στη βάση συμφωνίας περί προαπαιτούμενων μέτρων, καθώς και του ποσού των €10 δισ. που είχε εγκριθεί το καλοκαίρι του 2015 για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών .

Από τα €14,4 δισ. των απαιτούμενων κεφαλαίων του δυσμενούς σεναρίου, η Alpha Bank και η Eurobank έχουν καλύψει πλήρως από ιδιώτες επενδυτές το ποσόν που τους αναλογεί, €2,7 δισ. και €2,1 δισ. αντιστοίχως. Επίσης, η Εθνική και η Πειραιώς, φαίνεται να καλύπτουν τα απαιτούμενα κεφάλαια μόνο του βασικού σεναρίου, €1,6 δισ. και €2,2 δισ. αντιστοίχως, και, ως εκ τούτου θα χρειασθεί να εκδώσουν υπό αίρεση μετατρέψιμες ομολογίες (Contingent Convertibles – CoCos) ύψους €3 δισ. και €2,7 δισ. περίπου αντιστοίχως υπέρ του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ), για να καλύψουν το συνολικά απαιτούμενο ποσό κεφαλαίων. Έναντι των CoCos, οι δύο τράπεζες θα λάβουν ομόλογα του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ΕΜΣ) ισόποσης αξίας. Σημειώνεται ότι είχε προβλεφθεί ένα ποσό €25 δισ. για το τραπεζικό σύστημα στο 3ο Μνημόνιο, εκ των οποίων €19 δισ. περίπου μάλλον δεν θα χρησιμοποιηθούν, δεδομένης της επιτυχούς ανακεφαλαιοποίησης των ελληνικών τραπεζών που βρίσκεται σε εξέλιξη και των καλών αναπτυξιακών προοπτικών που διαμορφώνονται για την ελληνική οικονομία.

Τα ομόλογα του ΕΜΣ που θα λάβουν οι δύο τράπεζες Εθνική και Πειραιώς αποτελούν άμεση πηγή ρευστότητας καθώς μπορούν να ενεχυριασθούν πρακτικά χωρίς απομείωση της αξίας τους προς την ΕΚΤ ή τις αγορές. Από την άλλη πλευρά, αν και τα CoCos δεν έχουν ημερομηνία λήξης, οι τράπεζες αυτές θα πρέπει να τα αποπληρώσουν όσο το δυνατόν συντομότερα, αν δεν θέλουν να πληρώνουν το υψηλό επιτόκιο που έχει καθορισθεί σε 8% ετησίως και αν δεν θέλουν τα CoCos να εξασκηθούν κάποια στιγμή και να μετατραπούν σε κοινές μετοχές, σε περίπτωση που οι τράπεζες αντιμετωπίσουν δυσκολίες στο μέλλον.

Η ανακεφαλαιοποποίηση των ελληνικών τραπεζών αλλάζει άρδην το ιδιοκτησιακό καθεστώς με την συμμετοχή του Δημοσίου μέσω του ΤΧΣ στις τράπεζες να μειώνεται από το 56% πριν, στο 20% μετά την αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου ενώ, ταυτόχρονα, αυξάνει pari passu η συμμετοχή ξένων επενδυτών.

Οι αλλαγές αυτές αναμένεται να ασκήσουν καταλυτικές επιδράσεις στην ελληνική οικονομία. Είναι οδυνηρό, πάντως, το γεγονός του μεγάλου discount στις αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου, που αντανακλά τις τεράστιες αβεβαιότητες που επωμίζονται οι επενδυτές λόγω της ασυνέχειας της εφαρμογής της οικονομικής πολιτικής στη χώρα μας .

Από την μια πλευρά, αυξάνονται οι απαιτήσεις για επαναφορά του τραπεζικού συστήματος στην κερδοφορία, χωρίς καθυστερήσεις και μάλιστα σε επίπεδα συμβατά με τα ισχύοντα στις διεθνείς αγορές. Από την άλλη όψη, του ιδίου νομίσματος, επιταχύνεται η επίλυση του προβλήματος των «κόκκινων δανείων». Όσον αφορά στα στεγαστικά δάνεια, αυτό σημαίνει ρυθμίσεις που ήδη προωθούνται για πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, αντιμετώπιση των στρατηγικών κακοπληρωτών και, την πώληση στεγαστικών δανείων στην αγορά. Όσον αφορά στα επιχειρηματικά δάνεια προωθούνται ρυθμίσεις που αφορούν σε μεγάλο βαθμό την αναδιάρθρωση με ταχείς ρυθμούς των μη βιώσιμων επιχειρήσεων-δανειοληπτών, την επανακεφαλαιοποίηση τους και ενδεχομένως, την αλλαγή της δομής λειτουργίας των αναδιαρθρωμένων πλέον επιχειρήσεων.

Με βάση τις προωθούμενες ρυθμίσεις, διαμορφώνεται πλέον ένα πιο ευέλικτο οικονομικό τοπίο, που είναι σε θέση να ανταποκρίνεται με μεγαλύτερη ταχύτητα στις αλλαγές του διεθνούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος και των διεθνών χρηματοοικονομικών αγορών. Το νέο πρότυπο λειτουργίας της ελληνικής οικονομίας, όπως διαμορφώνεται, αναμένεται να επιταχύνει τις διαρθρωτικές αλλαγές στην πραγματική οικονομία για να εξέλθει η χώρα από την κρίση και την ύφεση ενωρίτερα, να δημιουργήσει ένα τραπεζικό σύστημα ικανό να χρηματοδοτήσει νέες και υγιείς αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, και να στρέψει την επιχειρηματικότητα προς δυναμικές και εξωστρεφείς επενδυτικές πρωτοβουλίες και παραγωγικές δραστηριότητες. Μόνον, έτσι, θα αξιοποιηθούν οι κατακτήσεις των τελευταίων ετών στη βελτίωση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος και της ανταγωνιστικότητας κόστους που έχει επιτευχθεί, αν και απαιτούνται πρόσθετες παρεμβάσεις στο ενεργειακό και το μη μισθολογικό κόστος των ελληνικών επιχειρήσεων, καθώς και στο θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της οικονομίας ώστε να επιταχυνθεί η ανάκαμψη και η μετάβαση της χώρας σε ένα υψηλότερο επίπεδο ευημερίας.

Όσον αφορά στα προαπαιτούμενα στα οποία επιτεύχθηκε συμφωνία, και τα οποία αναμένεται να ψηφισθούν από την Βουλή σήμερα, κυριαρχεί ένας συνδυασμός αυτοσχεδιασμού και φορομπηχτικής πολιτικής, όπου υιοθετούνται μέτρα χωρίς μέτρο και χωρίς την επίγνωση των στρεβλώσεων που δημιουργούνται. Η αγορά παρακολουθεί την παγκόσμια πρωτοτυπία της επιβολής ειδικού φόρου κατανάλωσης στο εγχωρίως παραγόμενο κρασί και την σχετική ελάφρυνση της φορολογίας στο εν πολλοίς εισαγόμενο βοδινό κρέας!

Η φορολογία δεν είναι εισπρακτικός μηχανισμός παντός καιρού (ανεξαρτήτως επιπτώσεων), ούτε μπορεί να αυξάνεται κατά το δοκούν και ad hoc για να καλυφθούν τρύπες.

Ο πρώην Αμερικανός Πρόεδρος Ρήγκαν, είχε πει κάποτε για την κυβέρνηση ότι λειτουργεί με τις ακόλουθες απλές αρχές: «Εάν κάτι κινείται, φορολόγησέ το. Εάν συνεχίζει να κινείται, ρύθμισέ το. Και, αν σταματήσει να κινείται, επιδότησέ το!».

Οι ελληνικές κυβερνήσεις, ανεξαρτήτως πολιτικών καταβολών, άλλες λιγότερο κι άλλες περισσότερο ακολουθούν τις επιταγές του κρατισμού στην οικονομία. Και αν υπάρχει κάποιο κοινωνικό όφελος, θα μπορούσε κανείς να δικαιολογήσει τις φορολογικές παρεμβάσεις. Στην συγκεκριμένη περίπτωση, όμως, η φορολόγηση του κρασιού είναι τελείως παράλογη και αντιπαραγωγική, και είναι μαθηματικώς βέβαιο ότι οι εισπράξεις θα χρησιμοποιηθούν υπέρ κάποιου εμβληματικού προγράμματος στήριξης άλλων ομάδων, ανεξαρτήτως αποτελεσματικότητας.

Ταυτόχρονα, η πρόσθετη φορολόγηση των τυχερών παιγνίων για να εξευρεθούν πόροι ώστε να μην αυξηθεί ο ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση, θεωρητικά μπορεί να θεωρηθεί «πολιτικά ορθό». Δυστυχώς όμως δεν λαμβάνονται υπόψη οι παράπλευρες απώλειες μείωσης του τζίρου, των εισοδημάτων και της απασχόλησης μιας ομάδας επαγγελματιών για να ωφεληθεί κάποια άλλη, και βεβαίως, της αρνητικής επίπτωσης αυτών των επιδράσεων σε αυτή την ίδια την απόδοση του μέτρου. Πέραν, όμως, του αναδιανεμητικού χαρακτήρα της παρέμβασης, αλλάζοντας το φορολογικό καθεστώς και ενδεχομένως, μειώνοντας τον κύκλο εργασιών και την κερδοφορία του ιδιωτικοποιημένου πρόσφατα ΟΠΑΠ, η κυβέρνηση διαταράσσει το πνεύμα εμπιστοσύνης και συνέχειας, που πρέπει να εμπνέει τις κυβερνητικές αποφάσεις απέναντι σε διεθνείς επενδυτές, που έφεραν τα λεφτά τους στην Ελλάδα προσδοκώντας κάποια απόδοση, και τώρα βλέπουν τις προσδοκίες τους να διαψεύδονται. Με τέτοιου είδους αποφάσεις δεν πρόκειται να δούμε ποτέ εισροή ιδιωτικών κεφαλαίων από το εξωτερικό για επενδύσεις!»