Τα προβλήματα που μαστίζουν την εξωστρεφή επιχειρηματικότητα παραμένουν πολλά και δυσεπίλυτα
του Προέδρου του ΣΕΒΕ, κ. Κυριάκου Λουφάκη
«Η υπερφορολόγηση της εργασίας στερεί από τις επιχειρήσεις ανθρώπινο δυναμικό και επιτείνει το brain drain»
«Οι συνθήκες για το επιχειρείν και δη για την εξωστρεφή επιχειρηματικότητα είναι ιδιαίτερα δύσκολες.
Πορεία Εξαγωγών
Μία σύντομη αναφορά στις επιδόσεις του ελληνικού εξωτερικού εμπορίου. Οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών για το 2016 κατάφεραν να επιδείξουν την αντοχή τους, καθώς χωρίς τα καύσιμα ενισχύθηκαν κατά 1,2% σε ετήσια βάση, ενώ συμπεριλαμβανομένων των καυσίμων διαμορφώθηκαν στα €25,4 δις. έναντι €25,8 δις. το 2015, διαγράφοντας μείωση της τάξης του 1,8%. Το α’ τρίμηνο του 2017, οι εξαγωγές ανήλθαν σε €6,9 δις. έναντι €5,7 δις. το αντίστοιχο διάστημα του 2016 σημειώνοντας άνοδο κατά 20,3% σε ευρώ, ενώ χωρίς τα καύσιμα αυξήθηκαν κατά 6,4% σε ετήσια βάση αποδεικνύοντας έμπρακτα τη δυναμική τους. Γίνεται έτσι αντιληπτό ότι η περαιτέρω ενίσχυση της εξωστρέφειας, παρά το δυσμενές οικονομικό περιβάλλον είναι εφικτή.
Η ολοκλήρωση της αξιολόγησης δημιουργεί μεγάλες προσδοκίες στον επιχειρηματικό κόσμο, δεδομένου ότι θα ελευθερώσει κεφάλαια στην αγορά κάποια από τα οποία θα φτάσουν στον ιδιωτικό τομέα με αποτέλεσμα τη μείωση της αβεβαιότητας και τη βελτίωση της οικονομίας. Ο κίνδυνος όμως στην πραγματική οικονομία σε μέσο-μακροπρόθεσμο ορίζοντα ελλοχεύει καθώς η ρευστότητα στην αγορά και η χρηματοδότηση της παραγωγής παραμένουν χαμηλά, η δε αύξηση των φόρων συμπεριλαμβανομένων των εισφορών έχουν εξαντλήσει τη φοροδοτική ικανότητα πολιτών και επιχειρήσεων με ορατό τον κίνδυνο να μην επιτευχθούν οι στόχοι στα έσοδα.
Ρευστότητα – Φορολογία
Για έναν ακόμη χρόνο τα προβλήματα που μαστίζουν την εξωστρεφή επιχειρηματικότητα παραμένουν πολλά και δυσεπίλυτα.
Λίγα στοιχεία για τη ρευστότητα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος, ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης του ιδιωτικού τομέα διαμορφώθηκε σε -1,3% το Μάρτιο 2017, ενώ ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής της συνολικής χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, διαμορφώθηκε στο -0,1% για το Μάρτιο 2017. Παράλληλα, το κόστος δανεισμού από το εγχώριο τραπεζικό σύστημα είναι σχεδόν το τριπλάσιο απ’ ότι το κόστος δανεισμού στην Ευρωζώνη. Άρα η χρηματοδότηση της ελληνικής οικονομίας από το τραπεζικό σύστημα είναι ελλιπής. Ελπίζουμε με την ολοκλήρωση των διαδικασιών της αξιολόγησης και τη χρησιμοποίηση και άλλων χρηματοδοτικών εργαλείων, αυτό να αλλάξει.
Η έλλειψη ρευστότητας επιτείνεται από το γεγονός ότι το κράτος δεν αποπληρώνει τις υποχρεώσεις του προς αυτές, με το κυριότερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι εξαγωγείς να είναι η μη έγκαιρη επιστροφή του πιστωτικού υπολοίπου του ΦΠΑ. Συνυπολογίζοντας την υψηλή φορολόγηση των επιχειρήσεων όπου συμπεριλαμβάνονται οι ασφαλιστικές εισφορές, οι επιπτώσεις και οι φόβοι στο επιχειρείν είναι εντονότατοι. Η υπερβολική αύξηση των φορολογικών και ασφαλιστικών εισφορών επιβαρύνει υπέρμετρα αυτούς που πληρώνουν και ενθαρρύνει τη φοροδιαφυγή.
Φορολόγηση της εργασίας
Παράλληλα η υπερφορολόγηση της εργασίας στερεί από τις επιχειρήσεις ανθρώπινο δυναμικό και επιτείνει το brain drain. Μέχρι πριν από λίγο καιρό, φεύγαν από την Ελλάδα οι νέοι που δε μπορούσαν να βρουν δουλειά. Σήμερα φεύγουν στελέχη, άνθρωποι με ταλέντο που δεν ανέχονται να πληρώνουν τα 2/3 του εισοδήματός τους σε φόρους. Στερείται έτσι η χώρα μας ένα από τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα που είναι το υψηλής αξίας ανθρώπινο δυναμικό. Επιτείνεται ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα των ελληνικών εξαγωγών που είναι η χαμηλή προστιθέμενη αξία τους. Διότι η αξία δίνεται από ανθρώπους με ταλέντο που πρέπει να αμειφθούν και αυτοί φεύγουν στο εξωτερικό. Εμείς αντί να εκμεταλλευτούμε το εξαίρετο ανθρώπινο δυναμικό μας δημιουργώντας για παράδειγμα εκπαιδευτικά και ερευνητικά κέντρα ιδιαίτερα στη Θεσσαλονίκη, δημιουργώντας ένα εκπαιδευτικό/ερευνητικό hub στο οποίο όλοι θα θέλουν να συμμετέχουν, εμείς εφαρμόζουμε πολιτικές που διώχνουν τα ταλέντα.
ΟΛΘ-Αεροδρόμιο
Παρόλα αυτά, προσδοκίες υπάρχουν και πιστεύουμε ότι η ελληνική οικονομία μπορεί να αναπτυχθεί αν εκμεταλλευτεί τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Ένα από αυτά είναι η στρατηγική της θέση. Άκουσα τον υφυπουργό Οικονομίας στο Money Show να αναφέρεται στο νέο δρόμο του μεταξιού, την απόφαση της Κίνας να επενδύσει (συνολικά) €600 δις. και για τη στρατηγική θέση που έχει η Ελλάδα σ’ αυτόν. Συμφωνώ ότι η Θεσσαλονίκη έχει όλα τα χαρακτηριστικά για να συμμετέχει σ’ αυτό και να είναι το κατ’ εξοχήν hub στην Ελλάδα. Διότι η Θεσσαλονίκη είναι ένα κέντρο transit όπου τα φορτία μεταφορτώνονται από θαλάσσια μεταφορικά μέσα σε χερσαία και έχει πολλαπλάσια προστιθέμενη αξία και όχι ως ένα transhipment hub (όπου η μεταφόρτωση γίνεται από ένα πλοίο στο άλλο), όπως είναι ο Πειραιάς και όπου τα οφέλη είναι σαφώς μικρότερα. Σύμφωνα με προμέτρηση που έκανε ο ΣΕΒΕ με τη Deloitte πριν από 3 χρόνια, το όφελος στο ΑΕΠ της Περιφέρειας Κεντρικής Μακεδονίας, μπορεί να είναι και 8% του ΑΕΠ της. Οι προσδοκίες που δημιουργούνται από την ουσιαστική ολοκλήρωση της διαγωνιστικής διαδικασίας για την πώληση του 67% των μετοχών της ΟΛΘ ΑΕ στην Κοινοπραξία της Deutsche Invest Equity Partners GmbH, με τη θυγατρική της CMA CGM, Terminal Link SAS και τη Belterra Investments LTD του ομίλου Σαββίδη είναι ιδιαίτερα υψηλές, ιδίως για την εξωστρεφή επιχειρηματική κοινότητα της βόρειας Ελλάδας.
Για να υλοποιηθούν όμως αυτές οι προοπτικές πρέπει να προχωρήσει γρήγορα και χωρίς προσχώματα η ολοκλήρωση της συμφωνίας, να λυθούν προβλήματα που να επιτρέπουν την απρόσκοπτη πρόσβαση στο λιμάνι, σιδηροδρομικά δίκτυα και κυρίως η οδική πρόσβαση. Το φαινόμενο που παρατηρείται με την δυσλειτουργία του κόμβου του Καλοχωρίου και τη μη δυνατότητα πρόσβασης στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης από και προς Αθήνα και Σίνδο μόνο τιμή δεν περιποιεί. Τέλος, αφού όλοι συμφωνούμε στη σημασία του λιμανιού, θα πρέπει αυτό να κοινοποιηθεί, να γίνει εθνικός στόχος η επίσημη αναφορά της Θεσσαλονίκης στο κινέζικο σχέδιο για το νέο δρόμο του μεταξιού ως ένα σημαντικό hub. Στα πλαίσια αυτά, η ανάδειξη της Κίνας ως τιμώμενη χώρα στη φετινή ΔΕΘ είναι ιδιαίτερα σημαντική και ίσως να είναι η πρώτη φορά που η γενική έκθεση έχει τόσο μεγάλο πρακτικό ενδιαφέρον.
Δεν πρέπει να υποτιμούμε το ρόλο των υπολοίπων υποδομών στην ανάπτυξη της περιοχής. Η παραχώρηση του αεροδρομίου της Θεσσαλονίκης «Μακεδονία» στη Fraport και η αναβάθμισή του ανεβάζουν περαιτέρω τις προσδοκίες των Ελλήνων εξαγωγέων. Η σύνδεση της πόλης μας με διεθνή δίκτυα παρέχοντας υπηρεσίες υψηλής προστιθέμενης αξίας, θα συνεισφέρει μεσοπρόθεσμα στην αύξηση του ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας.
ΜμΕ
Και ενώ οι μεγάλες επενδύσεις που ανέφερα έχουν τη δυνατότητα μακροπρόθεσμα να αλλάξουν την οικονομία της περιοχής μας, δε πρέπει να αμελούμε τις ελληνικές μικρό-μεσαίες (ΜμΕ) εξαγωγικές επιχειρήσεις. Όπως δείχνουν τα στοιχεία που ανέφερα στην αρχή και αναδεικνύουν τη σημαντική αύξηση των εξαγωγών, αυτές είναι που βραχυπρόθεσμα θα φέρουν άμεση αύξηση του ΑΕΠ. Θα πρέπει λοιπόν να υποστηριχθούν μέσω δράσεων του ΕΣΠΑ, μέσω ευρωπαϊκών πρωτοβουλιών, από φορείς όπως ο ΣΕΒΕ, ώστε να επιβιώσουν στο σημερινό δύσκολο περιβάλλον.
ΣΕΒΕ
Ο ΣΕΒΕ από τη μεριά του με δράσεις στην εκπαίδευση και πιστοποιημένη κατάρτιση, με την πρωτοβουλία του για δημιουργία clusters και φυσικά με τη συνεχή ενημέρωση, τη διοργάνωση επιχειρηματικών αποστολών, προσπαθεί να βοηθήσει σε αυτή την κατεύθυνση.»
Το κείμενο υπό μορφή άρθρου είναι από την ομιλία του Προέδρου του ΣΕΒΕ, κ. Κυριάκου Λουφάκη στην 42ηΤακτική Γενική Συνέλευση των μελών του ΣΕΒΕ
