Το 2024, το έλλειμμα του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών διευρύνθηκε στα 15,1 δισ. ευρώ, από 13,9 δισ. ευρώ το 2023
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε σε 35,7 δισ. ευρώ το 2024, από 33 δισ. ευρώ το 2023
Η Γερμανία και η Ιταλία είναι βασικοί εμπορικοί εταίροι της Ελλάδας και κύριες χώρες προέλευσης του τουρισμού, οπότε επιβολή δασμών στις χώρες αυτές θα τις έβλαπτε και παράλληλα την Ελλάδα.
Η ενδεχόμενη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας στη Γερμανία και την Ιταλία αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά τις ελληνικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών, λόγω της μείωσης της ζήτησης από αυτές τις χώρες.
Αυξημένη αβεβαιότητα σχετικά με τις επιδόσεις του εξωτερικού τομέα
Το 2024, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κάλυψαν το 61% του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου. Αυτό το ποσοστό, αν και έχει ανακάμψει σημαντικά, δεν έχει ακόμη επανέλθει στα προ της πανδημίας επίπεδα.
Το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της Alpha Bank αναλύει την πορεία του ελληνικού ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών. Εξετάζει την αύξηση του εμπορικού ελλείμματος το 2024 και τους παράγοντες που το επηρεάζουν, όπως οι εισαγωγές ενέργειας και κεφαλαιουχικών αγαθών. Επισημαίνει τους κινδύνους από τον αυξανόμενο προστατευτισμό και την επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας στην ΕΕ, ιδίως στη Γερμανία και την Ιταλία. Τονίζεται η σημασία του τουρισμού για την κάλυψη του ελλείμματος και η άνοδος των εξαγωγών τα τελευταία χρόνια. Παρουσιάζονται προβλέψεις για τη μείωση του ελλείμματος του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών το 2025 και το 2026.
- Ποια ήταν η εξέλιξη του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) το 2024 και ποιες ήταν οι κύριες αιτίες;
Το 2024, το έλλειμμα του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών διευρύνθηκε σε €15,1 δισ., από €13,9 δισ. το 2023. Η αύξηση οφείλεται κυρίως στη διεύρυνση του εμπορικού ελλείμματος. Παράγοντες που συνέβαλαν είναι η ταχύτερη οικονομική μεγέθυνση της Ελλάδας σε σχέση με την Ευρώπη, οδηγώντας σε αυξημένες εισαγωγές καταναλωτικών αγαθών, η εξάρτηση της Ελλάδας από τις εισαγωγές ενέργειας και η ανάκαμψη των επενδύσεων, που συνεπάγεται αυξημένες εισαγωγές κεφαλαιουχικών αγαθών.
- Ποιος είναι ο ρόλος του εμπορικού προστατευτισμού και των γεωπολιτικών εντάσεων στην ελληνική οικονομία;
Η άνοδος του εμπορικού προστατευτισμού σε παγκόσμιο επίπεδο, μετά την εκλογή του νέου Προέδρου στις ΗΠΑ, καθώς και οι γεωπολιτικές εντάσεις, αυξάνουν την αβεβαιότητα σχετικά με τις επιδόσεις του εξωτερικού τομέα της ελληνικής οικονομίας. Η πιθανή επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ στην ΕΕ-27 εγκυμονεί άμεσους και έμμεσους κινδύνους.
- Ποια είναι η σημασία των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ για την Ελλάδα;
Οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ έχουν αυξηθεί τα τελευταία χρόνια, φτάνοντας τα €2,4 δισ. το 2024. Παρόλο που το ποσοστό τους επί των συνολικών εξαγωγών είναι σχετικά χαμηλό (4,8%), βρίσκεται σε ανοδική πορεία. Η Ελλάδα διατηρεί πλεονασματικό εμπορικό ισοζύγιο με τις ΗΠΑ από το 2011 (με εξαίρεση το 2022).
- Ποιες είναι οι έμμεσες επιδράσεις πιθανών δασμών των ΗΠΑ σε ευρωπαϊκές χώρες για την Ελλάδα;
Οι έμμεσες επιδράσεις είναι σημαντικότερες. Εάν επιβληθούν δασμοί σε ευρωπαϊκές χώρες με έντονη εξαγωγική δραστηριότητα στις ΗΠΑ, όπως η Γερμανία και η Ιταλία, οι οποίες είναι βασικοί εμπορικοί εταίροι της Ελλάδας και κύριες πηγές τουρισμού, αναμένεται να επηρεάσουν αρνητικά τις ελληνικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών.
- Πώς έχει εξελιχθεί το εμπορικό έλλειμμα της Ελλάδας και ποιος ο ρόλος των ταξιδιωτικών εισπράξεων;
Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε το 2024 σε €35,7 δισ. Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις, ωστόσο, αυξήθηκαν κατά 5,4% και κάλυψαν το 61% του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου. Παράλληλα, οι εξαγωγές, έχουν διπλασιαστεί σε σύγκριση με την προηγούμενη δεκαετία.
- Πόσο σημαντικός είναι ο τουρισμός για την ελληνική οικονομία;
Η συνεισφορά του τουρισμού στον περιορισμό του ελλείμματος του ΙΤΣ είναι σημαντική. Το 2024, οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κάλυψαν το 61% του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου, αν και το ποσοστό αυτό δεν έχει επανέλθει στα προ της πανδημίας επίπεδα.
- Ποιες είναι οι προβλέψεις για το Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ) για το 2025 και το 2026;
Σύμφωνα με τις προβλέψεις της Τράπεζας της Ελλάδος, το έλλειμμα του ΙΤΣ αναμένεται να υποχωρήσει στο 6% του ΑΕΠ το 2025 και στο 5,2% του ΑΕΠ το 2026, έναντι εκτίμησης για 6,5% του ΑΕΠ το 2024.
- Ποιες είναι οι βασικές συνιστώσες του εμπορίου Ελλάδας – ΗΠΑ;
Οι ελληνικές εξαγωγές προς τις ΗΠΑ περιλαμβάνουν κυρίως ορυκτά καύσιμα (23%), τρόφιμα (κυρίως φρούτα και λαχανικά) και βιομηχανικά προϊόντα. Από το 2011 (με εξαίρεση το 2022), η Ελλάδα διατηρεί πλεονασματικό εμπορικό ισοζύγιο με τις ΗΠΑ.
Ποιες είναι οι βασικές τάσεις και προβλέψεις για την ελληνική οικονομία το 2025;
Οι βασικές τάσεις και προβλέψεις για την ελληνική οικονομία το 2025, σύμφωνα με το “Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων” της Alpha Bank Economic Research, είναι οι εξής:
- Μείωση του ελλείμματος του Ισοζυγίου Τρεχουσών Συναλλαγών (ΙΤΣ): Αναμένεται να υποχωρήσει στο 6% του ΑΕΠ το 2025.
- Το έλλειμμα του ΙΤΣ το 2024 διευρύνθηκε σε Ευρώ 15,1 δισ., από Ευρώ 13,9 δισ. το 2023, λόγω της αύξησης του εμπορικού ελλείμματος.
- Αυξημένα ήταν τα πλεονάσματα των ισοζυγίων υπηρεσιών και δευτερογενών εισοδημάτων το 2024.
- Οι ταξιδιωτικές εισπράξεις κατέγραψαν νέο ρεκόρ, ενώ αυξήθηκαν οι καθαρές εισπράξεις από τους λοιπούς τομείς της οικονομίας (εκτός της Γενικής Κυβέρνησης).
- Παράγοντες που συνέβαλαν στη διαμόρφωση του εμπορικού ελλείμματος:
-
- Η ταχύτερη αύξηση του ΑΕΠ της Ελλάδας σε σύγκριση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο μετά την πανδημία.
- Η αυξημένη εισαγωγή καταναλωτικών αγαθών λόγω της ιδιωτικής κατανάλωσης.
- Η επιβάρυνση από τις υψηλότερες τιμές ενέργειας, καθώς η Ελλάδα είναι καθαρός εισαγωγέας ενέργειας.
- Η αυξημένη εισαγωγή κεφαλαιουχικών αγαθών λόγω της ανάκαμψης των επενδύσεων.
- Αβεβαιότητα σχετικά με τις επιδόσεις του εξωτερικού τομέα λόγω:
-
- Της ανόδου του εμπορικού προστατευτισμού σε παγκόσμιο επίπεδο και των γεωπολιτικών εντάσεων.
- Των ασθενικών ρυθμών οικονομικής μεγέθυνσης των σημαντικών εμπορικών εταίρων της Ελλάδας στην ΕΕ-27.
- Η πιθανή επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ στις εισαγωγές προϊόντων από την ΕΕ-27 εγκυμονεί άμεσους και έμμεσους κινδύνους για τον εξωτερικό τομέα της Ελλάδας. Οι άμεσες επιδράσεις φαίνονται περιορισμένες, ενώ οι έμμεσες είναι σημαντικότερες και σχετίζονται με τον αντίκτυπο σε ευρωπαϊκά κράτη με έντονη εξαγωγική δραστηριότητα στις ΗΠΑ, όπως η Γερμανία και η Ιταλία.
- Το έλλειμμα του ισοζυγίου αγαθών αυξήθηκε το 2024, αλλά οι εξαγωγές έχουν διπλασιαστεί σε σύγκριση με την προηγούμενη δεκαετία.
- Η συνεισφορά του τουρισμού στον περιορισμό του ελλείμματος του ΙΤΣ είναι σημαντική, με τις ταξιδιωτικές εισπράξεις να καλύπτουν το 61% του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου το 2024.
Πώς επηρεάζουν οι δασμοί ΗΠΑ την ελληνική οικονομία;
Η πιθανή επιβολή δασμών από τις ΗΠΑ στις εισαγωγές προϊόντων από την ΕΕ-27 εγκυμονεί τόσο άμεσους, όσο και έμμεσους κινδύνους για τον εξωτερικό τομέα της Ελλάδας.
- Άμεσες επιδράσεις: Οι άμεσες επιδράσεις φαίνεται να είναι περιορισμένες. Οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών προς τις ΗΠΑ έχουν αυξηθεί την τελευταία τριετία, αλλά το ποσοστό τους επί των συνολικών εξαγωγών παραμένει σχετικά χαμηλό (4,8% το 2024). Το 2024, οι εξαγωγές της Ελλάδας προς τις ΗΠΑ ανήλθαν σε Ευρώ 2,4 δισ., με το 23% αυτών να αφορούν εξαγωγές ορυκτών καυσίμων, ενώ ακολούθησαν τα τρόφιμα και τα βιομηχανικά προϊόντα. Η Ελλάδα διατηρεί πλεονασματικό εμπορικό ισοζύγιο με τις ΗΠΑ από το 2011 (με εξαίρεση το 2022), το οποίο το 2024 διαμορφώθηκε περίπου σε Ευρώ 0,25 δισ..
- Έμμεσες επιδράσεις: Οι έμμεσες επιδράσεις είναι σημαντικότερες και σχετίζονται με τον αντίκτυπο που θα έχει η πιθανή επιβολή δασμών σε ευρωπαϊκά κράτη με έντονη εξαγωγική δραστηριότητα στις ΗΠΑ, όπως η Γερμανία και η Ιταλία. Αυτές οι χώρες είναι βασικοί εμπορικοί εταίροι της Ελλάδας και κύριες χώρες προέλευσης της εισερχόμενης τουριστικής κίνησης. Η Γερμανία και η Ιταλία διατηρούν σημαντικά εμπορικά πλεονάσματα με τις ΗΠΑ. Ενδεχόμενη επιβράδυνση της οικονομικής δραστηριότητας στις χώρες αυτές αναμένεται να επηρεάσει αρνητικά τις ελληνικές εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών. Το 10,5% των ελληνικών εξαγωγών αγαθών κατευθύνθηκε το 2024 στην Ιταλία και το 7,1% στη Γερμανία.
