ICAP Group: Αύξηση των κονδυλίων για ενέργειες Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης το 2017, από την πλειοψηφία των επιχειρήσεων
• Νικήτας Κωνσταντέλλος: οι μεγάλες εταιρείες αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα της ΕΚΕ και φαίνεται ότι την κατατάσσουν αρκετά ψηλά στις επιχειρηματικές τους δράσεις
Καθώς η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη ωριμάζει σαν θεσμός στο ελληνικό επιχειρείν, η ICAP Group στο πλαίσιο της ετήσιας εκδοτικής της πρωτοβουλίας “Leading Employers in Greece” εκπόνησε πρωτογενή έρευνα σύμφωνα με την οποία η μεγάλη πλειοψηφία των εταιρειών(62%) δαπανά έως €200.000 ετησίως σε προγράμματα και δράσεις ΕΚΕ. Το 1/4 σχεδόν (24%) των επιχειρήσεων δαπανά από €200.000 έως €1 εκατ., ενώ το 14% των επιχειρήσεων δαπανά από €1 εκατ. έως και €5 εκατ.
H Επιχειρηματική Έκδοση “Leading Employers in Greece” εστιάζει στην ζωτικής σημασίας για τις επιχειρήσεις, αξία των ευρύτερων πρακτικών Διοίκησης και Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού αλλά και των προγραμμάτων Κοινωνικής Δράσης και Προσφοράς. Αντίτυπα της έκδοσης μπορείτε να λάβετε από τα Γραφεία του Ομίλου ICAP. Η έκδοση διατίθεται και σε ηλεκτρονική μορφή (e-book).
Νικήτας Κωνσταντέλλος: οι μεγάλες εταιρείες αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα της ΕΚΕ και φαίνεται ότι την κατατάσσουν αρκετά ψηλά στις επιχειρηματικές τους δράσεις
Ο Νικήτας Κωνσταντέλλος, Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου ICAP δήλωσε σχετικά με τα αποτελέσματα της έρευνας: «Η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη (ΕΚΕ) κερδίζει συνεχώς έδαφος τα τελευταία χρόνια, αλλά το ασταθές και γεμάτο προκλήσεις οικονομικό περιβάλλον αποτελεί τροχοπέδη για την περαιτέρω ανάπτυξη και εφαρμογή των δράσεων της. Ωστόσο, οι μεγάλες εταιρείες αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα της ΕΚΕ και φαίνεται ότι την κατατάσσουν αρκετά ψηλά στις επιχειρηματικές τους δράσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι η ΕΚΕ θεωρείται «πολύ» ή «πάρα πολύ» σημαντική στο 89% των επιχειρήσεων (του δείγματος), ποσοστό αυξημένο κατά 5% σε σχέση την περσινή έρευνα. Ενθαρρυντικό είναι επίσης το γεγονός ότι σχεδόν 2 στις 3 επιχειρήσεις αύξησαν τα έξοδά τους για ενέργειες ΕΚΕ το 2017 σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Ωστόσο, την ίδια στιγμή, οι μεγάλες εταιρείες θεωρούν ότι η ΕΚΕ δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη σε ικανοποιητικό βαθμό από το σύνολο των Ελληνικών επιχειρήσεων, αφού το 66% θεωρεί ότι ο βαθμός διείσδυσης / εφαρμογής των πρακτικών της κυμαίνεται σε μέτρια επίπεδα και μόλις το 2% του δείγματος θεωρεί ότι η ΕΚΕ εφαρμόζεται σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό από τις εγχώριες επιχειρήσεις. Η τρέχουσα οικονομική συγκυρία με ποσοστό 22% και το οικονομικό κόστος με 20% θεωρούνται οι κυριότεροι ανασταλτικοί παράγοντες υλοποίησης ΕΚΕ από τις Ελληνικές επιχειρήσεις.
Συμπερασματικά, η ΕΚΕ δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται απλά ως ένα πρόσθετο κόστος από τις επιχειρήσεις, αλλά ως επένδυση με συγκεκριμένους στόχους, μετρήσιμα αποτελέσματα και οφέλη, που αφορούν τόσο στην ίδια την επιχείρηση όσο και στο κοινωνικό σύνολο. Ως εκ τούτου, κρίσιμα σημεία θεωρούνται η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και των καταναλωτών, η εκπαίδευση των στελεχών των επιχειρήσεων και η υιοθέτηση κατάλληλων πρωτοβουλιών και στρατηγικών από την πλευρά της πολιτείας που θα ενθαρρύνουν μεγαλύτερο ποσοστό επιχειρήσεων προς την κατεύθυνση της υιοθέτησης των βέλτιστων πρακτικών ΕΚΕ».
• Αποτελέσματα Πρωτογενούς Έρευνας Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης σε Επιχειρήσεις
Δειγματοληπτική έρευνα για την Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη διεξήγαγε για 7η συνεχόμενη φορά η Διεύθυνση Οικονομικών – Κλαδικών Μελετών της ICAP Group, τα αποτελέσματα της οποίας συνοψίζονται κατωτέρω.
Σκοπός της έρευνας είναι:
- Μελέτη και αξιολόγηση του βαθμού εφαρμογής των δράσεων ΕΚΕ από τις ελληνικές επιχειρήσεις.
- Σκιαγράφηση των οφελών που προκύπτουν από τις πρακτικές ΕΚΕ στις εταιρείες.
- Παρουσίαση του ετησίου κόστους των δράσεων ΕΚΕ.
- Διερεύνηση των ανασταλτικών παραγόντων που δρουν αποτρεπτικά στην περαιτέρω υλοποίηση των εξεταζόμενων δράσεων στην ελληνική επικράτεια.
Ταυτότητα της Έρευνας
Η έρευνα διεξήχθη από τη Διεύθυνση Οικονομικών – Κλαδικών Μελετών της ICAP Group.
Χρόνος διεξαγωγής: 03.05.2018 – 25.05.2018
Μεθοδολογία: Χρησιμοποιήθηκε δομημένο ερωτηματολόγιο με ερωτήσεις: i) μιας μόνο απάντησης ii) πολλαπλών απαντήσεων και iii) ιεράρχησης των απαντήσεων κατά σημαντικότητα με βάση συγκεκριμένη κλίμακα. Η επεξεργασία και ανάλυση των δεδομένων έγινε με μεθόδους περιγραφικής στατιστικής.
Δείγμα: 83 επιχειρήσεις από διάφορους κλάδους της ελληνικής οικονομίας (βιομηχανία, εμπόριο, υπηρεσίες), που δραστηριοποιούνται σε ολόκληρη την ελληνική επικράτεια.
Τομείς Εφαρμογής Δράσεων ΕΚΕ
Στην πρώτη ερώτηση διερευνήθηκε η κατανομή του συνολικού προϋπολογισμού των εταιρειών για δράσεις ΕΚΕ, στους βασικούς άξονες:
- Ανθρώπινο Δυναμικό
- Περιβάλλον
- Κοινωνία
- Αγορά
Tο κονδύλια που αφορούν το Ανθρώπινο Δυναμικό καταλαμβάνουν την πρώτη θέση με μερίδιο 39% το 2018. Θα πρέπει να τονιστεί ότι η κατηγορία του Ανθρώπινου Δυναμικού καταλαμβάνει διαχρονικά το μεγαλύτερο μερίδιο, με τα ποσοστά της να κυμαίνονται άνω του 30% από το πρώτο έτος εκπόνησης της παρούσας έρευνας (2011), ενώ τα τελευταία έτη το ποσοστό της κινείται ανοδικά (2016: 34%, 2017: 37%). Διαπιστώνεται δηλαδή ότι οι επιχειρήσεις δίνουν πολύ μεγάλη έμφαση στο ανθρώπινο δυναμικό τους και προσπαθούν να διατηρήσουν ικανοποιημένους τους εργαζομένους τους, βελτιώνοντας το εργασιακό περιβάλλον με σκοπό την αύξηση της παραγωγικότητά τους. Κυριότερες δράσεις ΕΚΕ που σχετίζονται με το ανθρώπινο δυναμικό είναι μεταξύ άλλων η παροχή ίσων ευκαιριών στους εργαζομένους και οι δυνατότητες εκπαίδευσης ή βελτίωσης των δεξιοτήτων του προσωπικού.
Εντούτοις, από την έρευνα προκύπτει ότι οι επιχειρήσεις δίνουν μεγάλη βαρύτητα και στην προσφορά στο κοινωνικό σύνολο καθώς δράσεις που αφορούν την Κοινωνία καταλαμβάνουν μερίδιο 26%, ενώ ακολουθούν το Περιβάλλον με 21% και η Αγορά με 14%.
Κόστος Δράσεων ΕΚΕ
Καθώς η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη ωριμάζει σαν θεσμός στο ελληνικό επιχειρείν, κρίθηκε σκόπιμο να διερευνηθεί το ύψος των κονδυλίων που δαπανούν οι επιχειρήσεις για δράσεις ΕΚΕ. Η μεγάλη πλειοψηφία των εταιρειών (62%) δαπανά έως €200.000. Το 1/4 σχεδόν (24%) των επιχειρήσεων δαπανά από €200.000 έως €1 εκατ., ενώ το 14% των επιχειρήσεων δαπανά από €1 εκατ. έως και €5 εκατ.
Πολύ ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι σχεδόν 2 στις 3 επιχειρήσεις αύξησαν τα έξοδά τους για ενέργειες ΕΚΕ το 2017 σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Δράσεις ΕΚΕ που εφαρμόζουν οι εταιρείες
Στη συνέχεια αναλύεται ο βαθμός εφαρμογής ορισμένων εκ των κυριότερων δράσεων ΕΚΕ από τις εταιρείες του δείγματος ανά κύριο άξονα.
Ανθρώπινο Δυναμικό
Το 89% των επιχειρήσεων του δείγματος δήλωσε ότι παρέχει ίσες ευκαιρίες προς όλους τους εργαζομένους (ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου, εθνικότητας κλπ.) σε βαθμό «πολύ» ή «πάρα πολύ». Επιπλέον, το 84% των επιχειρήσεων προσφέρει δυνατότητες εκπαίδευσης ή βελτίωσης των δεξιοτήτων του προσωπικού. Και οι δυο αυτές δράσεις αποτελούν προτεραιότητα για τις εταιρείες, καθώς συγκεντρώνουν ιδιαίτερα υψηλά ποσοστά που διαχρονικά κινούνται υψηλότερα του 80%. Ακολουθεί η παροχή πρόσθετης ιατροφαρμακευτικής κάλυψης στο προσωπικό, όπου παραπάνω από τις μισές εταιρείες του δείγματος (55%) εφαρμόζουν τη συγκεκριμένη δράση στο μέγιστο βαθμό («πάρα πολύ»).
Κοινωνία
Η μεγάλη πλειοψηφία των εταιρειών του δείγματος (73%) δήλωσε ότι πραγματοποιεί δωρεές και χορηγίες σε χρήμα ή/και είδος σε «πολύ» ή «πάρα πολύ» σημαντικό βαθμό. Το συγκεκριμένο ποσοστό είναι υψηλότερο σε σχέση με πέρυσι κατά 6 ποσοστιαίες μονάδες, γεγονός που καταδεικνύει ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις αρχίζουν να αυξάνουν τις δράσεις τους στον συγκεκριμένο τομέα. Σε αρκετά σημαντικό βαθμό φαίνεται να υποστηρίζονται τόσο οι δράσεις σε συνεργασία με τις τοπικές κοινότητες (66%), όσο και οι καλλιτεχνικές, αθλητικές ή πολιτιστικές εκδηλώσεις (53%).
Περιβάλλον
Οι εταιρείες εμφανίζονται ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένες ως προς το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα. Οι δράσεις ΕΚΕ που αφορούν το Περιβάλλον, φαίνεται να υιοθετούνται σε μεγάλο βαθμό από τις επιχειρήσεις. Το 75% των εταιρειών του δείγματος εφαρμόζουν εσωτερικά προγράμματα ανακύκλωσης σε μεγάλο βαθμό («πολύ» ή «πάρα πολύ»). Ακολουθεί η εφαρμογή προγραμμάτων εξοικονόμησης ενέργειας και διαχείρισης αποβλήτων (74%) και η ένταξη στην επιχείρηση συστημάτων περιβαλλοντικής διαχείρισης σύμφωνα με εθνικά/διεθνή πρότυπα (π.χ. ISO 14001, EMAS κλπ.) με ποσοστό 58%.
Αγορά
Οι δράσεις ΕΚΕ που αφορούν την αγορά φαίνεται να υιοθετούνται σε ικανοποιητικό βαθμό από τις επιχειρήσεις του δείγματος. Ωστόσο, παρατηρούνται αρκετές διαφοροποιήσεις σε σχέση με τις έρευνες των προηγούμενων ετών. Η εφαρμογή συστήματος διαχείρισης-διασφάλισης ποιότητας των προϊόντων (π.χ. ISO 9000 κλπ.) ακολουθείται σε ιδιαίτερα μεγάλο βαθμό («πολύ» και «πάρα πολύ») από το 85% των εταιρειών, αν και το εν λόγω ποσοστό εμφανίζεται μειωμένο κατά 9 μονάδες σε σχέση με το 2016 που είχε ανέλθει στο 94%. Προγράμματα ΕΚΕ που αναφέρονται στους καταναλωτές (π.χ. διαδικασίες μέτρησης και διαχείρισης παραπόνων κλπ.) εφαρμόζει σε «πολύ» ή «πάρα πολύ» μεγάλο βαθμό το 67% των εταιρειών. Αντιθέτως, η χρήση κριτηρίων ΕΚΕ στην επιλογή προμηθευτών ή συνεργατών εξακολουθεί να εφαρμόζεται σε περιορισμένη σχετικά κλίμακα, αφού το 55% των επιχειρήσεων δήλωσε ότι εφαρμόζει τη συγκεκριμένη δράση από «καθόλου» έως «μέτρια».
Οφέλη των εταιρειών από τις δράσεις ΕΚΕ
Εννέα στις δέκα επιχειρήσεις αξιολόγησαν με το μεγαλύτερο βαθμό σημαντικότητας («πάρα πολύ» και «πολύ») την ενίσχυση και προστασία της εταιρικής εικόνας (φήμη, brands κλπ.) ως το κυριότερο όφελος που έχουν από τις πρακτικές της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης. Ακολούθησαν με ποσοστό 86% τόσο η συνεισφορά στο κοινωνικό σύνολο όσο και η προσέλκυση και διατήρηση υψηλού επιπέδου ανθρώπινου δυναμικού, γεγονός το οποίο δείχνει ότι οι ελληνικές επιχειρήσεις φαίνεται να αντιλαμβάνονται τη σημασία της ΕΚΕ για την κοινωνία και για τους εργαζομένους τους.
Βαθμός Εφαρμογής Πρακτικών ΕΚΕ στην Ελλάδα
Οι μεγάλες εταιρείες της εγχώριας οικονομίας αναγνωρίζουν τη σημαντικότητα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης και φαίνεται ότι την κατατάσσουν αρκετά ψηλά στις επιχειρηματικές τους δράσεις. Είναι χαρακτηριστικό ότι, η ΕΚΕ θεωρείται «πολύ» ή «πάρα πολύ» σημαντική στο 89% των επιχειρήσεων του δείγματος, ποσοστό αυξημένο κατά 5% σε σχέση την περσινή έρευνα.
Την ίδια στιγμή, ωστόσο, οι μεγάλες εταιρείες θεωρούν ότι η ΕΚΕ δεν έχει αναπτυχθεί ακόμη σε ικανοποιητικό βαθμό από το σύνολο των ελληνικών επιχειρήσεων (ανεξαρτήτως μεγέθους). Ειδικότερα, σε ερώτηση για το βαθμό υιοθέτησης των δράσεων ΕΚΕ από τις επιχειρήσεις στην Ελλάδα, το μεγαλύτερο ποσοστό των εταιρειών του δείγματος (66%) θεωρεί ότι ο βαθμός διείσδυσης/εφαρμογής πρακτικών ΕΚΕ στην παρούσα φάση κυμαίνεται σε μέτρια επίπεδα και μόλις το 4% του δείγματος θεωρεί ότι η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη εφαρμόζεται σε πάρα πολύ μεγάλο βαθμό από τις εγχώριες επιχειρήσεις.
Από τα παραπάνω συμπεραίνεται ότι υπάρχουν ακόμη σημαντικά ανάπτυξης προκειμένου η Εταιρική Κοινωνική Ευθύνη να εφαρμοστεί αφενός σε μεγαλύτερο ποσοστό εταιρειών και αφετέρου σε ευρύτερο φάσμα δραστηριοτήτων.
Ανασταλτικοί Παράγοντες Υλοποίησης Δράσεων ΕΚΕ
Ως οι κυριότεροι παράγοντες που δρουν ανασταλτικά στην υλοποίηση πρακτικών ΕΚΕ αναδείχθηκαν η τρέχουσα οικονομική συγκυρία και το οικονομικό κόστος, οι οποίοι κατέλαβαν τις πρώτες θέσεις στην αξιολόγηση των εταιρειών του δείγματος, με 22% και 20% αντίστοιχα, όπως άλλωστε και στην περσινή έρευνα. Ακολουθεί η έλλειψη κινήτρων με 18% και η ελλιπής ενημέρωση των πολιτών για την έννοια της ΕΚΕ με 15%.
Συμπεράσματα της Έρευνας
Τα κυριότερα αποτελέσματα της αναφερόμενης πρωτογενούς έρευνας συνοψίζονται στα εξής:
- Δυο στις τρεις εταιρείες του δείγματος (66%) θεωρεί ότι ο βαθμός εφαρμογής των πρακτικών ΕΚΕ από το σύνολο των ελληνικών επιχειρήσεων εξακολουθεί να κυμαίνεται σε μέτρια επίπεδα.
- Οι ενέργειες των εταιρειών που αφορούν το Ανθρώπινο Δυναμικό καλύπτουν το μεγαλύτερο μερίδιο (39% το 2018) στο συνολικό τους προϋπολογισμό για δράσεις ΕΚΕ.
- Η πλειοψηφία των εταιρειών (62%) δαπανά έως €200.000 σε ετήσια βάση, το 24% των επιχειρήσεων δαπανά από €200.000 έως €1 εκατ., ενώ το 14% των επιχειρήσεων δαπανά από €1 εκατ. έως και €5 εκατ.
- Ορισμένες από τις κυριότερες πρακτικές ΕΚΕ που εφαρμόζονται σε «πολύ» ή «πάρα πολύ» σημαντικό βαθμό από τις εταιρείες του δείγματος είναι οι εξής: α) η παροχή ίσων ευκαιριών προς όλους τους εργαζομένους (89%), β) η εφαρμογή συστήματος διαχείρισης-διασφάλισης ποιότητας των προϊόντων (85%) και γ) παροχή δυνατοτήτων εκπαίδευσης ή βελτίωσης των δεξιοτήτων του προσωπικού (84%).
- Η ενίσχυση και προστασία της εταιρικής εικόνας και η συνεισφορά στο κοινωνικό σύνολο αξιολογήθηκε από το 90% και το 86% αντίστοιχα των εταιρειών του δείγματος ως «πολύ» ή «πάρα πολύ» σημαντικό όφελος που επιφέρουν οι δράσεις ΕΚΕ.
- Τέλος, η τρέχουσα οικονομική συγκυρία με ποσοστό 22% και το οικονομικό κόστος με 20% θεωρούνται οι κυριότεροι ανασταλτικοί παράγοντες υλοποίησης ΕΚΕ από τις ελληνικές επιχειρήσεις.
Συμπερασματικά, οι μεγαλύτερου μεγέθους επιχειρήσεις προβαίνουν σε δράσεις Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ), καθώς αυτές συνήθως έχουν την οικονομική επιφάνεια να προβληθούν σε δαπανηρά μέσα επικοινωνίας μεγάλης απήχησης, όπως είναι η τηλεόραση, το ραδιόφωνο και τα έντυπα μέσα ή ακόμα και να «τρέξουν» μεγάλες καμπάνιες ηλεκτρονικής προώθησης σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η ΕΚΕ δεν θα πρέπει να αντιμετωπίζεται απλά ως ένα πρόσθετο κόστος από τις επιχειρήσεις, αλλά ως επένδυση με συγκεκριμένους στόχους, μετρήσιμα αποτελέσματα και οφέλη, που αφορούν τόσο στην ίδια την επιχείρηση όσο και το κοινωνικό σύνολο. Ως εκ τούτου, κρίσιμα σημεία θεωρούνται η ευαισθητοποίηση της κοινωνίας και των καταναλωτών, η εκπαίδευση των στελεχών των επιχειρήσεων και η υιοθέτηση κατάλληλων πρωτοβουλιών και στρατηγικών από την πλευρά της πολιτείας που θα ενθαρρύνουν μεγαλύτερο ποσοστό επιχειρήσεων προς την κατεύθυνση της υιοθέτησης των βέλτιστων πρακτικών ΕΚΕ.
