Υπερρύθμιση σε όλους τους τομείς δράσης των επιχειρήσεων από το κράτος
Η «ρυθμιστική βουλιμία» του κράτους τα τελευταία δέκα χρόνια, έχει ως αποτέλεσμα την υπερρύθμιση σε όλους τους τομείς δράσης των επιχειρήσεων και εξ αυτής την απροθυμία ανάληψης κινδύνου, εγγενής σε κάθε επιχειρηματική δράση
Ημερίδα Νομικού Συμβουλίου Συνδέσμου Ανωνύμων Εταιρειών & Επιχειρηματικότητας (ΣΑΕ|Ε)
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η Ημερίδα του Νομικού Συμβουλίου του Συνδέσμου ΑΕ|Ε με θέμα: Ο Επιχειρηματίας και ο Ποινικός Νόμος που διεξήχθη στο Κέντρο Επιχειρηματικότητας Κωνσταντίνος Μίχαλος.
Την ημερίδα χαιρέτισε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Ανωνύμων Εταιρειών & Επιχειρηματικότητας, κ. Σίμος Αναστασόπουλος, αναφερόμενος στα σημαντικά εμπόδια στην επιχειρηματική δράση που καθημερινά υψώνει ο νομοθέτης στη χώρα μας.
Στην κεντρική του εισήγηση, ο κ. Ηλίας Αναγνωστόπουλος, Ποινικολόγος, Ομότιμος Καθηγητής ΕΚΠΑ, Διευθύνων Εταίρος ΗΛ. Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Δικηγορική Εταιρεία, έδωσε το στίγμα της επικαιρότητας, τονίζοντας την «ρυθμιστική βουλιμία» του κράτους τα τελευταία δέκα χρόνια, με αποτέλεσμα την υπερρύθμιση σε όλους τους τομείς δράσης των επιχειρήσεων και εξ αυτής την απροθυμία ανάληψης κινδύνου, εγγενής σε κάθε επιχειρηματική δράση. Η υπερρύθμιση αυτή έχει κατ’αρχήν οικονομικό/εισπρακτικό χαρακτήρα, αντιμετωπίζεται ευμενώς από τους ψηφοφόρους και υποχρεώνει την επιχείρηση να συντρέχει το κράτος για την πάταξη των παραβάσεων.
Στο πρώτο μέρος, με τίτλο: «Η ποινική ευθύνη των νομικών προσώπων», αναδύθηκε η διαχρονική αντίθεση του ελληνικού συστήματος του ποινικού δικαίου στην αναγνώριση ποινικής ευθύνης στα νομικά πρόσωπα και η τεράστια καινοτομία που εισήγαγε ο ν. 5090/2024 στο άρθρο 134 που προβλέπει την ποινική ευθύνη του ίδιου του νομικού προσώπου σε ζητήματα δωροδοκίας. Μετά από μία σύντομη επισκόπηση των ευρωπαϊκών εννόμων τάξεων ανάλογα με τη μορφή της ευθύνης που έχουν θεσπίσει για τα νομικά πρόσωπα, έγινε κριτική παρουσίαση του άρθρου 134, ν. 5090/1924 που για πρώτη φορά θεσπίζει στη χώρα μας την ποινική ευθύνη των νομικών προσώπων για αδικήματα δωροδοκίας.
Με το νεοεισαχθέν σύστημα, το νομικό πρόσωπο ευθύνεται για αδικήματα δωροδοκίας προς όφελός του ανεξάρτητα από την ευθύνη των φυσικών προσώπων. Κατά την άποψη των ομιλητών πρόκειται για αποσπασματική ρύθμιση που υιοθετήθηκε χωρίς καμία νομοπαρασκευαστική προεργασία, προβλέπει δρακόντειες κυρώσεις ιδιαίτερα επαχθείς για τις ΜμΕ χωρίς κανένα αποχρώντα λόγο, δεδομένου ότι το ισχύον πλαίσιο ευθύνης ήταν ήδη ιδιαίτερα αυστηρό. Αξίζει δε να τονισθεί αφενός ότι μεταξύ των λόγων απαλλαγής από την ευθύνη αναφέρεται η διεξαγωγή εσωτερικής έρευνας χωρίς όμως καμία περαιτέρω διευκρίνιση αφετέρου ότι οι επιχειρήσεις, κυρίως οι ΜμΕ, διστάζουν να διαμαρτυρηθούν με το φόβο μήπως θεωρηθεί ότι ήδη παρανομούν.
Στο δεύτερο μέρος, τους ομιλητές απασχόλησε το ζήτημα της ατομικής ευθύνης των διοικούντων νομικά πρόσωπα. Ειδικότερα παρουσιάστηκε η ευθύνη από φορολογικά, περιουσιακά και περιβαλλοντικά εγκλήματα. Εισαγωγικά, τονίστηκε ότι οι εν λόγω ρυθμίσεις έχουν κυρίως αποτρεπτικό/προληπτικό χαρακτήρα, ώστε οι επιχειρήσεις να καθοδηγούνται προς τη λήψη των σωστών αποφάσεων. Πάντως δεν χωρεί αμφιβολία ότι οδηγούν σε μεγάλη διακινδύνευση που εμποδίζει τους άξιους και ικανούς να αναλάβουν επιχειρηματική ευθύνη.
Σε σχέση με τα φορολογικά εγκλήματα, αναφορά έγινε στη φοροδιαφυγή και στη «νόμιμη» φοροαποφυγή, στη μη καταβολή ΦΠΑ, στην έκδοση πλαστών και εικονικών τιμολογίων. Χαρακτηριστικά, αναφορά έγινε σε εκκρεμή υπόθεση στα ποινικά δικαστήρια χωρίς να έχει επιλυθεί το ζήτημα κατά πόσον η συναλλαγή υπόκειται σε φόρο αλλά και στη σύγκρουση του κυπριακού με το ελληνικό δίκαιο σε σχέση με την έννοια του τελικού δικαιούχου.
Σε σχέση με τα περιουσιακά εγκλήματα, αναφορά έγινε στα εγκλήματα της απιστίας, της υπεξαίρεσης στην επιχείρηση, στη νομιμοποίηση εσόδων από εγκληματικές ενέργειες, καθώς και στην αποκαταστατική δικαιοσύνη που υλοποιείται μέσω των θεσμών της συνδιαλλαγής και της ποινικής διαπραγμάτευσης.
Εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι, διεθνώς, το περιβαλλοντικό έγκλημα αποτελεί μία από τις πλέον κερδοφόρες εγκληματικές δραστηριότητες δεδομένου μάλιστα ότι το οργανωμένο περιβαλλοντικό έγκλημα έχει διασυνοριακό χαρακτήρα. Αναφορά έγινε στο είδος της ευθύνης που είναι οιονεί νόθος αντικειμενική, στην Οδηγία 1203/2024 σχετικά με την προστασία του περιβάλλοντος μέσω του ποινικού δικαίου και στον όρο οικοκτονία (ecocide) που σχηματίσθηκε κατ’ αναλογία με τη σύνθετη λέξη γενοκτονία (genocide) και σημαίνει καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος.
Στο πρώτο μέρος με θέμα «Η ευθύνη των νομικών προσώπων» και συντονίστρια την κα Βασιλική Δεληστάθη, Δικηγόρο, Νομική Σύμβουλο και επικεφαλής της Νομικής Υπηρεσίας του ομίλου QUEST, ομιλητές ήταν, για τα θέματα «Συγκριτικό δίκαιο και το προηγούμενο καθεστώς και οι αλλαγές με τον 5090/2024», η κα Ιωάννα Αναστασοπούλου, Δικηγόρος, Επίκουρη Καθηγήτρια ΕΚΠΑ, Δ/νουσα Εταίρος Ι.Ν. ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΥ Κ.Κ.Π. ΔΡΙΤΣΑΣ Δικηγορική Εταιρεία και ο κ. Ηλίας Αναγνωστόπουλος, αντί του Παναγιώτη Κουρελέα, Αναπληρωτή Δ/ντος εταίρου, ΓΙΑΝΝΙΔΗΣ ΚΟΥΡΕΛΕΑΣ Δικηγορική Εταιρεία, ο οποίος δεν μπόρεσε να συμμετάσχει λόγω έκτακτου κωλύματος.
Στο δεύτερο μέρος με θέμα «Ατομική Ευθύνη διοικούντων και στελεχών» και συντονιστή τον κ. Νικόλα Κανελλόπουλο, Δικηγόρο, Δ/νοντα Εταίρο Ν. ΚΑΝΕΛΛΟΠΟΥΛΟΣ-Χ. ΖΕΡΒΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Δικηγορική Εταιρεία, ομιλητές ήταν, στο θέμα «Φορολογικά εγκλήματα», οι: κα Ασπασία Μάλλιου, Δικηγόρος, Εταίρος, ΠΟΤΑΜΙΤΗΣ ΒΕΚΡΗΣ Δικηγορική Εταιρεία και ο κ. Ιωάννης Τσακάλης, Δικηγόρος, ΔΝ Παν. Μονάχου, ΗΛ. Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Δικηγορική Εταιρεία, στο θέμα «Περιουσιακά εγκλήματα», ο κ. Ιωάννης Ηρειώτης, Δικηγόρος, Αντιπρόεδρος ΕΕΠ, Διαχειριστής ΗΡΕΙΩΤΗΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Θ. & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Δικηγορική Εταιρεία και στο θέμα «Περιβαλλοντικά εγκλήματα» η κα Γλυκερία Σιούτη, Δικηγόρος, Καθηγήτρια Δημοσίου Δικαίου στη Νομική Σχολή ΕΚΠΑ, Διαχειρίστρια ΦΛΟΓΑΪΤΗΣ ΣΙΟΥΤΗ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Δικηγορική Εταιρεία.
Τα Συμπεράσματα της Ημερίδας εξήγαγε η κα Ιωάννα Αναστασοπούλου, ΔΝ Παν. Paris 2, Πρόεδρος του Νομικού Συμβουλίου & Γεν. Γραμματέας ΣΑΕ|Ε, Εταίρος ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΣ ΠΑΠΑΓΓΕΛΗΣ ΤΑΤΑΓΙΑ & ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ Δικηγορική Εταιρεία.
Info photo: Ηλίας Αναγνωστόπουλος
