Γόρδιος Δεσμός – Οι απαντήσεις που αναζητάτε βρίσκονται στις ερωτήσεις που αποφεύγετε
Νιώθετε κολλημένοι; Η λύση μπορεί να κρύβεται έξω από το “κουτί” σας!
Συχνά στη ζωή μας, ερχόμαστε αντιμέτωποι με προβλήματα που φαντάζουν άλυτα, σαν ένας δαιδαλώδης γόρδιος δεσμός. Νιώθουμε παγιδευμένοι, επαναλαμβάνοντας τις ίδιες παραδοσιακές προσεγγίσεις, χωρίς όμως να βρίσκουμε διέξοδο. Όμως, όπως μας διδάσκει η αρχαία ιστορία του Μεγάλου Αλεξάνδρου και του Γόρδιου Δεσμού, η λύση μπορεί να βρίσκεται ακριβώς εκεί που δεν την περιμένουμε: στην αμφισβήτηση των σταθερών υποθέσεων και στην υιοθέτηση μιας διαφορετικής οπτικής γωνίας.
Ο Γόρδιος Δεσμός: Ένα διαχρονικό μάθημα
Η φημισμένη ιστορία από την αρχαία Φρυγία μιλά για έναν εξαιρετικά πολύπλοκο κόμπο, τον Γόρδιο Δεσμό, που θεωρούνταν άλυτος. Η παράδοση έλεγε πως όποιος τον έλυνε, θα γινόταν κυρίαρχος ολόκληρης της Ασίας. Αμέτρητοι προσπάθησαν, αλλά απέτυχαν, προσκολλημένοι στην ιδέα ότι ο κόμπος έπρεπε να λυθεί με τον παραδοσιακό τρόπο, ξετυλίγοντάς τον.
Ώσπου, το 333 π.Χ., ο 22χρονος βασιλιάς Αλέξανδρος Γ’ της Μακεδονίας, κατά την εκστρατεία του εναντίον της Περσικής Αυτοκρατορίας, έφτασε στην Φρυγία. Αφού μελέτησε τον κόμπο και διαπίστωσε ότι δεν μπορούσε να τον λύσει παραδοσιακά , τράβηξε το σπαθί του και τον έκοψε στη μέση με ένα μόνο, ισχυρό χτύπημα. Αυτή η τολμηρή, αποφασιστική και αντισυμβατική ενέργεια αποτελεί ένα σύμβολο του διαφορετικού τρόπου σκέψης όταν οι παραδοσιακές προσεγγίσεις αποτυγχάνουν. Ο Αλέξανδρος, αργότερα γνωστός ως Μέγας Αλέξανδρος, όντως κατέκτησε μεγάλο μέρος της Μικράς Ασίας, εκπληρώνοντας την προφητεία.
Η «λειτουργική σταθερότητα» και πώς μας παγιδεύει
Η ιστορία του Γόρδιου Δεσμού δεν είναι απλώς ένα ενδιαφέρον ιστορικό μάθημα. Είναι ένα τέλειο παράδειγμα αυτού που ονομάζουμε «λειτουργική σταθερότητα» (functional fixedness). Πρόκειται για μια γνωστική προκατάληψη όπου ένα άτομο αδυνατεί να δει κάτι πέρα από την παραδοσιακή ή προβλεπόμενη λειτουργία του. Στην περίπτωση του Γόρδιου Δεσμού, η σταθερή υπόθεση ήταν απλή: “Ένας κόμπος πρέπει να λυθεί”. Αυτή η υπόθεση καθόριζε και περιόριζε τις επιλογές όσων προσπαθούσαν να λύσουν το πρόβλημα. Αντί να παγιδευτεί, ο Αλέξανδρος αμφισβήτησε αυτή τη σταθερή υπόθεση, “κόβοντάς” την κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Καθημερινά, αντιμετωπίζουμε αμέτρητους “Γόρδιους Δεσμούς” στη ζωή μας. Είναι δύσκολα, εκφοβιστικά, πολύπλοκα προβλήματα που φαίνονται άλυτα μέσω των παραδοσιακών προσεγγίσεων. Έχουμε εκπαιδευτεί να πιστεύουμε ότι αν εφαρμόσουμε προσεκτική, γραμμική, μεθοδική προσπάθεια, τελικά θα βρούμε τη λύση. Ωστόσο, με ορισμένα προβλήματα, η παραδοσιακή προσέγγιση, βασισμένη σε παραδοσιακές υποθέσεις, μπορεί απλώς να μας κρατήσει κολλημένους.
8 ερωτήσεις για να απελευθερωθείτε
Αν βρεθείτε αντιμέτωποι με ένα τέτοιο πρόβλημα, δοκιμάστε να κάνετε στον εαυτό σας κάποιες από τις παρακάτω ερωτήσεις για να απελευθερωθείτε από τη λειτουργική σταθερότητα και να δείτε το πρόβλημα διαφορετικά.
- Λύνω το σωστό πρόβλημα, ή απλώς το πρώτο που παρατήρησα; Μήπως εστιάζουμε σε ένα σύμπτωμα αντί στην πραγματική ρίζα του προβλήματος;
- Ποιους περιορισμούς αντιμετωπίζω ως σταθερούς, ενώ μπορεί να είναι ευέλικτοι; Ποια είναι τα “πρέπει” και τα “δεν γίνεται” που έχουμε θέσει, ενώ στην πραγματικότητα μπορούν να αμφισβητηθούν;
- Τι θα έκανα αν δεν φοβόμουν να κάνω λάθος ή να κριθώ; Ο φόβος της αποτυχίας ή της κριτικής μπορεί να περιορίσει τη σκέψη μας και να μας εμποδίσει να δοκιμάσουμε ρηξικέλευθες λύσεις.
- Τι θα γινόταν αν δοκίμαζα το αντίθετο από αυτό που προσπαθώ; Μερικές φορές, η ανατροπή της προσέγγισης μπορεί να αποκαλύψει απρόσμενες λύσεις.
- Πώς θα το έλυνε κάποιος από έναν εντελώς διαφορετικό τομέα; Η διασταυρούμενη σκέψη και η αναζήτηση έμπνευσης από άλλους κλάδους μπορεί να προσφέρει νέες προοπτικές.
- Προσπαθώ να λύσω κάτι που θα μπορούσα απλώς να κόψω; Εδώ η αναφορά στον Αλέξανδρο είναι άμεση. Μερικές φορές, η απλοποίηση και η ριζική παρέμβαση είναι η πιο αποτελεσματική λύση.
- Αν αυτό ήταν ένα παζλ ή ένα παιχνίδι, πώς θα το προσέγγιζα διαφορετικά; Η αλλαγή του πλαισίου σκέψης, μετατρέποντας ένα πρόβλημα σε παιχνίδι, μπορεί να απελευθερώσει τη δημιουργικότητα.
- Αν αυτό ήταν πρόβλημα κάποιου άλλου, τι συμβουλή θα του έδινα; Η αποστασιοποίηση από το πρόβλημα και η προσέγγισή του από την οπτική γωνία ενός τρίτου μπορεί να οδηγήσει σε πιο αντικειμενικές και αποτελεσματικές λύσεις.
Οι απαντήσεις σε αυτές τις ερωτήσεις μπορεί να είναι άβολες ή προκλητικές. Όμως, ακριβώς εκεί βρίσκεται η επόμενη σας ανακάλυψη. Οι απαντήσεις που αναζητάτε βρίσκονται στις ερωτήσεις που αποφεύγετε. Θυμηθείτε το αυτό. Μην φοβάστε να αμφισβητήσετε τις υποθέσεις σας και να σκεφτείτε έξω από τα καθιερωμένα. Όπως ο Μέγας Αλέξανδρος έκοψε τον Γόρδιο Δεσμό, έτσι κι εσείς μπορείτε να κόψετε τους δικούς σας “κόμπους” και να προχωρήσετε μπροστά.
Πηγή: sahilbloom.com
mywaypress.gr – Για προσεκτικούς αναγνώστες
