Ελλάδα: Μακροζωία, κρίση και έλλειμμα πολιτικής
Το εργασιακό δυναμικό στραγγίζεται, η μεσαία τάξη συρρικνώνεται, ενώ οι ανισότητες διογκώνονται. Σε αυτό το περιβάλλον, κάθε συζήτηση περί «ανάκαμψης» φαντάζει κυνική ή και προσβλητική
Χωρίς παιδεία και στήριξη στη νέα γενιά, η μακροζωία μετατρέπεται σε παγίδα φτώχειας και απόγνωσης, όχι σε ευκαιρία
Τι νόημα έχουν οι αριθμοί, όταν μια ολόκληρη γενιά μεγαλώνει με ελλείψεις στα στοιχειώδη;
Η Ελλάδα διανύει μια εποχή αντιφάσεων. Από τη μία πλευρά, πολιτικοί και θεσμικοί παράγοντες προσπαθούν να προβάλλουν μια εικόνα ανάκαμψης και αισιοδοξίας για το μέλλον. Από την άλλη, οι στατιστικές, οι κοινωνικές συνθήκες και το αίσθημα των πολιτών καταδεικνύουν μια σκληρή, αμφίσημη πραγματικότητα. Το πρόσφατο μωσαϊκό δηλώσεων, στοιχείων και κοινωνικοπολιτικών παρατηρήσεων, αποτυπώνει με εξαιρετική ευκρίνεια τα βαθιά δομικά προβλήματα της χώρας.
Οικονομική «βελτίωση»: Μύθος ή πραγματικότητα;
Ο πρώην πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Μάρτιν Σουλτς, διατύπωσε με εύστοχο τρόπο την ουσία της ελληνικής κρίσης λέγοντας: «Τα πράγματα πάνε καλύτερα για την Ελλάδα, όχι όμως για τους Έλληνες». Η φράση αυτή συνοψίζει το παράδοξο της ελληνικής οικονομικής «ανάκαμψης». Οι μακροοικονομικοί δείκτες μπορεί να παρουσιάζουν βελτίωση, ωστόσο η καθημερινότητα των πολιτών παραμένει ασφυκτική.
Η Eurostat επιβεβαιώνει την ανισότητα: Ένα στα τρία παιδιά στην Ελλάδα στερείται βασικά υλικά αγαθά. Η στατιστική αυτή, από μόνη της, αρκεί για να καταρρίψει κάθε αφήγημα ευημερίας. Τι νόημα έχουν οι αριθμοί, όταν μια ολόκληρη γενιά μεγαλώνει με ελλείψεις στα στοιχειώδη; Η κοινωνική συνοχή διαρρηγνύεται και τα θεμέλια του μέλλοντος υπονομεύονται.
Το δημογραφικό ως «ευκαιρία»: Ρητορική χωρίς περιεχόμενο
Στο πρόσφατο συνέδριο “Economics of Longevity and Ageing”, ο Κυριάκος Πιερρακάκης, μίλησε για το δημογραφικό ως «υπαρξιακό» ζήτημα και δήλωσε ότι η μακροζωία αποτελεί ευκαιρία, με την Ελλάδα ικανή να διαδραματίσει ηγετικό ρόλο. Λόγια εύκολα, αλλά άνευ ουσίας.
Η πραγματικότητα είναι αμείλικτη: δεν υπάρχει σχέδιο. Η δημογραφική κρίση απαιτεί ριζικές λύσεις – επένδυση στη δημόσια και δωρεάν ποιοτική παιδεία, στήριξη της νέας γενιάς, πολιτικές που θα επιτρέψουν στους νέους να κάνουν οικογένεια, να εργαστούν με αξιοπρέπεια και να ζήσουν σε μια χώρα που τους σέβεται. Οι δηλώσεις Πιερρακάκη θυμίζουν περισσότερο ευχολόγιο και λιγότερο οργανωμένο όραμα. Η απουσία πολιτικής βούλησης και συστηματικού σχεδίου για την αντιμετώπιση του δημογραφικού είναι κραυγαλέα – και επικίνδυνη. Χωρίς παιδεία και στήριξη στη νέα γενιά, η μακροζωία μετατρέπεται σε παγίδα φτώχειας και απόγνωσης, όχι σε ευκαιρία.
Η πιστωτική ασφυξία και η σύγκριση με τις ΗΠΑ
Η επανέναρξη είσπραξης ληξιπρόθεσμων φοιτητικών δανείων στις ΗΠΑ οδήγησε σε πτώση των πιστωτικών βαθμολογιών εκατομμυρίων Αμερικανών. Στην Ελλάδα, το φαινόμενο έχει διαφορετική αφετηρία αλλά παρόμοια αποτελέσματα: η έλλειψη χρηματοδότησης και τα απαγορευτικά επιτόκια οδηγούν τους πολίτες και τις επιχειρήσεις σε πιστωτική ασφυξία. Η αδυναμία πρόσβασης σε κεφάλαιο, είτε για κατανάλωση είτε για επενδύσεις, καθηλώνει την παραγωγικότητα και επιτείνει τον φαύλο κύκλο φτώχειας και αβεβαιότητας.
Αγοραστική δύναμη: Στην ουρά της Ευρώπης
Σύμφωνα με το ΙΝΕ-ΓΣΕΕ, η αγοραστική δύναμη στην Ελλάδα είναι η χαμηλότερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Οι Έλληνες εργάζονται, αλλά τα εισοδήματά τους δεν αρκούν για να καλύψουν τις βασικές τους ανάγκες. Το εργασιακό δυναμικό στραγγίζεται, η μεσαία τάξη συρρικνώνεται, ενώ οι ανισότητες διογκώνονται. Σε αυτό το περιβάλλον, κάθε συζήτηση περί «ανάκαμψης» φαντάζει κυνική ή και προσβλητική.
Θεσμική αξιοπιστία και κοινωνική εμπιστοσύνη: Το μεγάλο έλλειμμα
Η χώρα αντιμετωπίζει ένα βαθύ έλλειμμα θεσμικής αξιοπιστίας. Η διακυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έχει στιγματιστεί από φαινόμενα διαφθοράς, απαξίωση θεσμών και διχαστική ρητορική. Η δικαιοσύνη αντιμετωπίζεται όλο και περισσότερο ως μηχανισμός πολιτικών διευθετήσεων παρά ως ανεξάρτητη εξουσία. Οι προσβολές προς τους θεσμούς, τα κόμματα και ακόμα και τους συγγενείς των θυμάτων τραγωδιών, όπως των Τεμπών, διαβρώνουν περαιτέρω την κοινωνική συνοχή και την εμπιστοσύνη του πολίτη στο κράτος.
Ανάγκη για ριζική αλλαγή
Η Ελλάδα δεν χρειάζεται άλλα λόγια, ευχολόγια ή επικοινωνιακά τεχνάσματα. Χρειάζεται ένα νέο, ρεαλιστικό σχέδιο που θα δώσει απαντήσεις στα υπαρξιακά της προβλήματα: δημογραφικό, φτώχεια, εργασία, παιδεία, θεσμική αξιοπιστία. Μια χώρα με ραγδαία γήρανση, με παιδιά που στερούνται τα βασικά και με νέους που εγκαταλείπουν την πατρίδα τους, δεν μπορεί να ελπίζει μόνο στις στατιστικές της Eurostat.
Η αποκατάσταση της αξιοπιστίας του κράτους, η ανεξαρτησία της δικαιοσύνης και η επένδυση στη νέα γενιά είναι οι μόνοι δρόμοι για μια πραγματικά βιώσιμη και δίκαιη κοινωνία. Όλα τα άλλα, όσο αντηχούν ωραία στα συνέδρια, παραμένουν κενές υποσχέσεις. Και αυτό, οι Έλληνες το γνωρίζουν καλά.
Τα πρόσφατα συντρίμμια της κυβέρνησης Μητσοτάκη μέχρι 20-6-2025
-IMD Ελβετίας: Yποχώρησε 3 θέσεις το 2025 η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας
-Eurobank Research: Σύμφωνα με τα στοιχεία των εθνικών λογαριασμών της ΕΛΣΤΑΤ, ο μέσος ονομαστικός μισθός στην Ελλάδα το α’ τρίμηνο 2025 σε πραγματικούς όρους ήταν αυξημένος μόλις 0,3%
-Ακριβότερα κατά 6% από τον μέσο όρο της ΕΕ τα τρόφιμα στην Ελλάδα
-Αυξάνεται δραματικά το ποσοστό των εργαζομένων-φτωχών στην Ελλάδα – Δεύτερη χειρότερη θέση στην ΕΕ
-«Η μισή Βουλγαρία ζει με κάτω από 1.000 ευρώ τον μήνα – Και στην Ελλάδα, τα πράγματα δεν είναι πολύ καλύτερα», αναφέρει έρευνα στη γειτονική χώρα
-Κατρακύλα ανταγωνιστικότητας: Στην 50ή θέση η Ελλάδα, με ευθύνη πολιτικών αδράνειας και μεταρρυθμιστικής κόπωσης
mywaypress.gr – Για προσεκτικούς αναγνώστες
