Ν. Αφρική -η αύξηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην ανάπτυξη της χώρας μέσω ΣΔΙΤ η πλέον ρεαλιστική προσέγγιση
« Ο Υπουργός Οικονομικών Ν. Αφρικής κ. Nhlanhla Nene δήλωσε πρόσφατα ότι με κενό χρηματοδότησης υποδομών στην Αφρική περίπου 93 δισ. δολ. ΗΠΑ ετησίως ήταν “ευτυχής” η προσοχή που δόθηκε στο ίδιο θέμα κατά τη Διάσκεψη Κορυφής της Ομάδας G-20 (Brisbane Αυστραλίας 11.2014 ) – ενώ, συγκεκριμένα, εκεί συζητήθηκε η “επιτάχυνση των επενδύσεων σε υποδομές μέσω σχεδιασμού κατάλληλων χρηματοδοτικών εργαλείων, προσεκτικά διαρθρωμένων συνεργειών δημόσιου-ιδιωτικού τομέα και ανάπτυξης δυναμικού προετοιμασίας και υλοποίησης έργων”, αναφέρει σχετικό ενημερωτικό σημείωμα του γραφείου Οικονομικών και Εμπορικών Υποθέσεων, Γιοχάνεσμπουργκ, της Πρεσβείας της Ελλάδος στην Πρετόρια.
Όπως αναφέρει αναλυτικά: «Οι ηγέτες των χωρών BRICS (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και Ν. Αφρική) συναντήθηκαν στο περιθώριο της Διάσκεψης G-20 και εξέφρασαν την επιθυμία τους για ταχεία επικύρωση του καταστατικού ίδρυσης της πολυμερούς Νέας Αναπτυξιακής Τράπεζας (NDB / New Development Bank) χωρών BRICS (αρχικά BRICS Development Bank / BDB), η οποία αναμένεται βεβαίως ότι θα συμβάλλει σημαντικά στη χρηματοδότηση υποδομών στις αναπτυσσόμενες χώρες του συνασπισμού. Σημειώνεται ότι το προσωρινό Διοικητικό Συμβούλιο της NDB έχει αναλάβει την ολοκλήρωση των διαδικασιών σύστασης της τράπεζας ενώ οι Υπουργοί Οικονομικών των χωρών BRICS θα προσδιορίσουν Πρόεδρο και Αντιπρόεδρο της NDB πριν από την επόμενη 7η Διάσκεψη Κορυφής BRICS στη Ρωσία (πόλη Ούφα, 8.7.2015).
Ο Υπουργός κ. Nene αναφέρθηκε επίσης στην πρόσφατη συμφωνία των ηγετών της Ομάδας G20 για τη δημιουργία του Παγκόσμιου Κόμβου Υποδομών / Global Infrastructure Hub, GIH , υπό σύσταση φορέα τετραετούς χρονικού ορίζοντα λειτουργίας, ο οποίος θα συμβάλλει στις προσπάθειες μείωσης των εμποδίων ανάπτυξης υποδομών που υφίστανται στις περισσότερες χώρες.
Αναμένεται λεπτομερέστερη ανακοίνωση σχετικά με τις δραστηριότητες του εν λόγω φορέα ενώ εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει στις αρχές του 2015 – πάντως, ο κυρίως στόχος του GIH αφορά στη δημιουργία κοινής βάσης δεδομένων διαχείρισης γνώσης / πληροφορίας έργων υποδομών, διασυνδεδεμένης με τις εθνικές αντίστοιχες βάσεις δεδομένων, προς αναζήτηση κατάλληλων επενδυτών για αντίστοιχα έργα.
Η Ομάδα B20, εκπροσώπων των ηγετικών επιχειρήσεων της G20, επέδειξε ενθουσιαστική υποστήριξη της πρότασης εκτιμώντας ότι ο φορέας μπορεί να συμβάλλει στη συγκέντρωση κεφαλαίων ύψους 2 τρισ. δολ ΗΠΑ ως το 2030, κυρίως διευκολύνοντας την αντιστοίχιση επενδυτών και Κυβερνήσεων / έργων (κατ’ άλλες εκτιμήσεις αναφέρονται 600 δισ. δολ. ΗΠΑ κύκλος εργασιών και 10 εκ. θέσεις εργασίας ετησίως).
Σε εθνικό επίπεδο, η Προεδρική Συντονιστική Επιτροπή Υποδομών Ν. Αφρικής (PICC / Presidential Infrastructure Coordinating Committee) έχει εστιάσει ιδιαίτερα στην προσπάθεια χρηματοδότησης υποδομών μέσω αυξημένης συμβολής του ιδιωτικού τομέα (μέσω κατάλληλης προτρεπτικής μεθοδολογίας των αναπτυξιακών χρηματοπιστωτικών οργανισμών, ενθάρρυνση του ιδιωτικού τομέα για μεγαλύτερη συμβολή οικονομικών πόρων και αύξηση της συμμετοχής στη χρηματοδότηση υποδομών).
Υπενθυμίζεται ότι η PICC έχει εκπονήσει το εικοσαετούς χρονικού ορίζοντα εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υποδομών Ν. Αφρικής (σύμφωνα με το Εθνικό Σχέδιο Ανάπτυξης, NDP / National Development Plan – Vision 2030), το οποίο παρακολουθεί και καθοδηγεί κεντρικά (της επιτροπής προεδρεύει ο Πρόεδρος κ. Ζούμα με μέλη του Υπουργικού Συμβουλίου, τους Πρωθυπουργούς των εννέα περιφερειακών κυβερνήσεων, τους Δημάρχους των μητροπολιτικών δήμων, και εκπροσώπους εθνικών ηγετικών επιχειρήσεων και εργατικών φορέων).
Συναφώς, σημειώνεται ότι την 1.7.2014 ετέθη σε ισχύ η νέα νομοθεσία Infrastructure Development Act για εθνικό συντονισμό και καλύτερη ρυθμιστική υποστήριξη των βασικών έργων υποδομών.
Υπογραμμίζεται ότι ο Υπουργός Οικονομικών Ν. Αφρικής απηύθυνε πρόσφατα νέα γενική έκκληση προς τον ιδιωτικό τομέα, ως διαθέτοντος ικανούς οικονομικούς πόρους προς υποστήριξη των αφρικανικών κυβερνήσεων στην προσπάθεια ανάπτυξης των εθνικών υποδομών, και δεδομένου ότι οι περισσότερες αφρικανικές χώρες εξακολουθούν να έχουν ελλιπείς υποδομές σε οδικά / σιδηροδρομικά δίκτυα, κτίρια, τηλεπικοινωνίες, διαχείριση υδάτινων πόρων κλπ.
Η εν λόγω έκκληση εκφωνήθηκε στις 25.11.2014 κατά τη συμμετοχή του Υπουργού κ. Nene στο ετήσιο συνέδριο της Κοινοπραξίας Υποδομών για την Αφρική (ICA / Infrastructure Consortium for Africa). Αναφέρθηκε ότι η έλλειψη πόρων και η αδυναμία πολλών αφρικανικών κυβερνήσεων να εγγράψουν μεγάλες οικονομικές επιβαρύνσεις στους προϋπολογισμούς τους, δημιουργεί “άπλετο χώρο” αυξημένης συνεργασίας με τους διεθνείς εταίρους και τον ιδιωτικό τομέα με στόχο την υλοποίηση έργων υποδομών.
Κατά τον κ Nene η Αφρική έχει επενδύσει κατά μέσο όρο μόνο το 4% του ΑΕΠ της σε έργα υποδομών, επίδοση πολύ χαμηλότερη σε σύγκριση με την αντίστοιχη 14% της Κίνας, ενώ τα οφέλη από τη γεφύρωση του χάσματος έλλειψης υποδομών είναι πολλαπλά καθόσον σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις η προσπάθεια κάλυψης του κενού (“infrastructure gap”) θα μπορούσε να ενισχύσει την αύξηση του ΑΕΠ κατά δύο ποσοστιαίες μονάδες ετησίως.
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με το Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υποδομών Αφρικής (PIDA / Program for Infrastructure Development in Africa), το οποίο αναπτύχθηκε από την Αφρικανική Ένωση (AU) και την Αφρικανική Αναπτυξιακή Τράπεζα (ADB), υπολογίζεται ότι μεταξύ του 2011 και του 2040 θα απαιτηθούν 360 δισ. δολ. ΗΠΑ για υλοποίηση έργων υποδομής στην αφρικανική ήπειρο (στο πλαίσιο PIDA εντάσσονται εξάλλου το εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υποδομών Ν. Αφρικής και οι δραστηριότητες της εθνικής Προεδρικής Συντονιστικής Επιτροπής Υποδομών).
Συναφώς, υπενθυμίζεται ότι κατά την πρόσφατη Μεσοπρόθεσμη Αναθεώρηση Πολιτικής Προϋπολογισμού Ν. Αφρικής 2014 – και λόγω χαμηλότερου του αναμενόμενου ρυθμού οικονομικής ανάπτυξης της χώρας και της περικοπής της πρόβλεψης ρυθμού ανάπτυξης σε 1,4% για το 2014 (από 2,7% του αρχικού προϋπολογισμού) – κατέστη προφανής η ανάγκη δημιουργίας κατάλληλου και πιο ελκυστικού περιβάλλοντος λειτουργίας του ιδιωτικού τομέα, με μετατόπιση της έμφασης της εθνικής οικονομικής πολιτικής στην εξέχουσα σημασία του, για αύξηση των ιδιωτικών επενδύσεων και υλοποίηση της στρατηγικής “ανάπτυξης μέσω επενδύσεων” σύμφωνα με το Εθνικό Αναπτυξιακό Σχέδιο (NDP / National Development Plan).
Όπως είχε αναφερθεί , η αύξηση της συμμετοχής του ιδιωτικού τομέα στην ανάπτυξη της χώρας (μέσω συμπράξεων δημόσιου-ιδιωτικού τομέα) θεωρείται ως η πλέον ρεαλιστική προσέγγιση έναντι των υφιστάμενων περιορισμών της εθνικής οικονομίας (χαμηλός ρυθμός ανάπτυξης, μειωμένα κρατικά έσοδα, υψηλή κρατική δαπάνη, ανάγκη συγκράτησης μισθών, αλλά και χρηματοδότησης του διπλού ελλείμματος προϋπολογισμού και λογαριασμού τρεχουσών συναλλαγών), ως ανάγκη προσέλκυσης ιδιωτών επενδυτών με κάθε τρόπο. Συναφώς με τη χρηματοδότηση υποδομών που ελέγχονται / αναπτύσσονται από κρατικές επιχειρήσεις, υπενθυμίζεται (στην μεσοπρόθεσμη αναθεώρηση προϋπολογισμού) και η αναφορά στην αναγκαία μεταρρύθμιση του μοντέλου χρηματοδότησης των κρατικών επιχειρήσεων ως “άνευ επιπτώσεων για το έλλειμμα προϋπολογισμού”»
