Alpha Bank: ιδιαίτερης σημασίας η όσο το δυνατόν ταχύτερη εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης και ασφάλειας

• Η αβεβαιότητα δυσχεραίνει τις συνθήκες λήψεως αποφάσεων για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά

• Τυχόν περαιτέρω επιδείνωση του οικονομικού κλίματος δύναται να φαλκιδεύσει την πορεία ανάκαμψης που ξεκίνησε ασθενικά το 2014

 
Ο γενικός δείκτης οικονομικού κλίματος ακολούθησε αντίθετη πορεία τον Μάρτιο 2015 στην Ελλάδα σε σχέση με την Ευρωζώνη όπως απεικονίζεται στο Γράφημα 1. Στην Ελλάδα συνεχίσθηκε η πτωτική τάση του δείκτη που είχε ξεκινήσει τον περασμένο Νοέμβριο και διεκόπη προσωρινά τον πρώτο μετεκλογικό μήνα, το  Φεβρουάριο 2015. Ο δείκτης υποχώρησε εκ νέου στις 96,8 μονάδες τον Μάρτιο 2015, από 98,2 μονάδες τον προηγούμενο μήνα. Το πρώτο τρίμηνο 2015, ο μέσος όρος του δείκτη διαμορφώνεται στις 96,8 μονάδες, από 101,4 το τέταρτο τρίμηνο 2014. Η αβεβαιότητα για την έκβαση των διαπραγματεύσεων με τους εταίρους και πιστωτές δυσχεραίνει τις συνθήκες λήψεως αποφάσεων και διαμόρφωσης προσδοκιών για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά, σημειώνει ανάλυση του  Εβδομαδιαίου Οικονομικού  Δελτίου της Διευθύνσεως Οικονομικών Μελετών της Alpha Bank.

Αντίθετα, στην Ευρωζώνη, ο δείκτης αυξήθηκε τον Μάρτιο 2015 για τέταρτο συνεχή μήνα στο υψηλότερο επίπεδο από τον Ιούλιο του 2011, στις 103,9 μονάδες, από 102,3 τον Φεβρουάριο 2015. Η κίνηση αυτή αντανακλά τη συνδυασμένη δράση τριών κυρίως παραγόντων επί των προσδοκιών των οικονομικών μονάδων: την εξασθένηση του ευρώ, την φθίνουσα πορεία των τιμών του πετρελαίου και τη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ.  Η εξέλιξη αυτή υποδηλώνει ισχυρή τάση ανακάμψεως και αποτροπής της αποπληθωριστικής παγίδας στην Ευρωζώνη.

Στην Ελλάδα, από την άλλη πλευρά, ο δείκτης βρίσκεται στο μεταίχμιο μεταξύ ανάκαμψης και στασιμότητας. Συγκεκριμένα στο Γράφημα 2 παρουσιάζεται σε ένα απλό διάγραμμα διασποράς η απλή εμπειρική διμεταβλητή σχέση που συνδέει τον δείκτη οικονομικής εμπιστοσύνης με τον ρυθμό μεγεθύνσεως της οικονομίας βάσει τριμηνιαίων παρατηρήσεων της περιόδου 2005-2014.

Όπως παρατηρείται, όλες οι τιμές που έλαβε ο δείκτης οικονομικού κλίματος και ήσαν μεγαλύτερες από αυτήν του πρώτου τριμήνου 2015  (άνω δεξιά σκιασμένη περιοχή) συνδέονται με θετικό ρυθμό μεγεθύνσεως. Αντιθέτως, η πλειονότητα των τιμών του δείκτη κάτω από το “κατώφλι” της τελευταίας παρατήρησης του πρώτου τριμήνου 2015 (20 στις 21 παρατηρήσεις όπως φαίνεται στη κάτω αριστερά σκιασμένη περιοχή) συμπίπτουν χρονικά με αρνητικούς ρυθμούς μεγεθύνσεως.

Ο δείκτης οικονομικού κλίματος αποτελεί πρόδρομο δείκτη για βασικά οικονομικά μεγέθη, όπως το ακαθάριστο εγχώριο προϊόν. Από την ανωτέρω απεικόνιση συνεπάγεται ότι τυχόν περαιτέρω επιδείνωση του οικονομικού κλίματος δύναται να φαλκιδεύσει την πορεία ανάκαμψης που ξεκίνησε ασθενικά το 2014. Στην παρούσα φάση αποκτά ιδιαίτερη σημασία η όσο το δυνατόν ταχύτερη εμπέδωση κλίματος εμπιστοσύνης και ασφάλειας, στις προοπτικές ενός ευσταθούς επιχειρηματικού περιβάλλοντος. Θετική εξέλιξη αποτελεί η μικρή βελτίωση του δείκτη επιχειρηματικών προσδοκιών στην βιομηχανία, ο οποίος αυξήθηκε στις 88,8 μονάδες τον Μάρτιο 2015 (Φεβρουάριος 2015: 86,6), αν και διαμορφώθηκε σε χαμηλότερο επίπεδο έναντι του Μαρτίου 2014 (95,5). Αντίθετα, ο δείκτης επιχειρηματικών προσδοκιών στις κατασκευές χειροτέρευσε αισθητά τον Μάρτιο 2015, ενώ καθοδική πορεία ακολούθησαν και οι αντίστοιχοι δείκτες στις υπηρεσίες και το λιανικό εμπόριο και ως εκ τούτου οδήγησαν στην υποχώρηση του γενικού δείκτη οικονομικού κλίματος. Η εκλογίκευση του βάρους στη φορολογία των ακινήτων και η διαμόρφωση ενός απλούστερου και πιο ευνοϊκού στην επιχειρηματικότητα σχήματος έμμεσων φόρων στο πλαίσιο της συμφωνίας με τους εταίρους αποτελεί ικανή και αναγκαία συνθήκη για την ταχεία αποκατάσταση του οικονομικού κλίματος στις κατασκευές, τις υπηρεσίες και το λιανικό εμπόριο.

Αξιοσημείωτη εξέλιξη, ωστόσο, είναι ότι ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης σταθεροποιείται στο σχετικά υψηλό επίπεδο, στις -31 μονάδες τον Μάρτιο2015, συνεχίζοντας την μεγάλη βελτίωση που παρατηρείται το πρώτο τρίμηνο 2015. Ο δείκτης, αν και χειροτέρευσε ελαφρά έναντι του Φεβρουαρίου 2015 (-30,6 μονάδες), παραμένει στο υψηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2009 (Γράφημα 3).