Economist: Η Ελλάδα βρίσκεται προ των πυλών μίας νέας εκλογικής διαδικασίας

Credit Suisse: Πέντε σενάρια για τις εξελίξεις στην Ελλάδα

 
Η Ελλάδα βρίσκεται προ των πυλών μίας νέας εκλογικής διαδικασίας; Σύμφωνα με άρθρο του Economist, ναι, μία απάντηση που προκύπτει βάσει τριών πολύ συγκεκριμένων λόγων, οι οποίοι αποτελούν «δείκτη» πολιτικής αναταραχής σε κάθε περίπτωση.

Όπως αναφέρεται σχετικά στο άρθρο, η κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην Ελλάδα,  με την καθυστέρηση της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης και των νέων απαιτήσεων που προβάλουν οι δανειστές, σε συνδυασμό με τις πιέσεις που δέχονται πολλές ευρωπαϊκές κυβερνήσεις τόσο από τις ακροδεξιές επιρροές, όσο και από πολλά κινήματα ευρωσκεπτικιστών, που αυξάνουν τις δυνάμεις τους, συνθέτουν ένα εκρηκτικό για την Ελλάδα μείγμα, καθώς όσα ζητά ως αντάλλαγμα η ελληνική κυβέρνηση, περνά μέσα από την έγκριση των ευρωπαϊκών κοινοβουλίων. Τρίτος παράγοντας είναι η διαφωνία μεταξύ Ευρωπαίων και ΔΝΤ  για την υφή των μέτρων που πρέπει να ληφθούν και ειδικότερα για τη βιωσιμότητα ή όχι του χρέους.

Πιο συγκεκριμένα, ο Economist αναφέρει ως πρώτο λόγο την αδυναμία της κυβέρνησης να περάσει τα μέτρα που απαιτούνται για την ολοκλήρωση της δεύτερης αξιολόγησης. Στο άρθρο αναφέρεται ως «σχεδόν αδύνατο», καθώς υπάρχουν μεγάλες αντιδράσεις από τα μέτρα που ήδη έχουν ληφθεί, ενώ και η κοινωνία βρίσκεται στα όριά της.

Ο δεύτερος λόγος αναφέρεται στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, οι οποίες δέχονται μεγάλες πολιτικές πιέσεις, ενόψει και των εκλογών που έρχονται, ώστε να δοθεί ένα τέρμα στη βοήθεια προς την Ελλάδα. Μεγάλο ποσοστό πολιτών στην Ευρώπη, θεωρούν ότι κακώς δίδεται οικονομική ενίσχυση στην Αθήνα και ότι η ελληνική κυβέρνηση θα πρέπει πρωτίστως να προχωρήσει στις μεταρρυθμίσεις που απαιτούνται, ώστε να επανεκκινηθεί η οικονομία της μέσω αυτών και όχι μέσω χρημάτων που προέρχονται από τους Ευρωπαίους φορολογούμενους.

Τρίτος λόγος και ιδιαιτέρως σημαντικός, είναι η μακροχρόνια διαφωνία μεταξύ Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και Ευρωπαίων. Το ΔΝΤ εξακολουθεί να επιμένει ότι η συμφωνία για την Ελλάδα δεν έχει ουσιαστικό αντίκρισμα, καθώς το χρέος της χώρας είναι μη βιώσιμο. Η Ευρώπη δεν το αποδέχεται αυτό, καθώς σε αυτήν την περίπτωση, θα πρέπει να προχωρήσει σε γενναίο haircut, μία διαδικασία η οποία είναι απίθανο να γίνει αποδεκτή από τα κοινοβούλια και τους λαούς της Γηραιάς Αλβιόνας. Ως εκ τούτου, ιδιαίτερα στο τρίτο αυτό σκέλος, υπάρχει το απόλυτο αδιέξοδο.

Ο Economist κάνει αναφορά στις δηλώσεις του Κλάους Ρέγκλινγκ, στις 30 Ιανουαρίου, ο οποίος τόνισε ότι η δεύτερη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί πριν τη λήξη της διορίας για την απελευθέρωση του ευρωπαϊκού πακέτου στήριξης. Το ίδιο διάστημα θα πρέπει να έχουν γίνει αποδεκτοί και οι όροι της συμφωνίας από το ΔΝΤ, το οποίο επιβάλλεται να συμμετέχει ενεργά στο πρόγραμμα

Σημειώνεται επίσης, ότι το IMF θεωρεί εκτός πραγματικότητας το στόχο του 3,5% πλεονάσματος, ζητώντας αναπροσαρμογή των στόχων και προσαρμογή τους στα δεδομένα του μέσου όρου της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Όπως επισημαίνεται, η Ελλάδα έχει απόλυτη ανάγκη το δανεισμό, καθώς έως τον Ιούλιο του 2017, καλείται να καταβάλει τουλάχιστον 6 δισ. ευρώ σε δανειακές υποχρεώσεις. Την ίδια στιγμή, Φιλανδία, Γερμανία και Ολλανδία πρωτοστατούν στις αντιδράσεις του περαιτέρω δανεισμού της ελληνικής οικονομίας, ενώ ακολουθούν εκλογές σε Ολλανδία, Γαλλία, Γερμανία και πιθανότατα στην Ιταλία.

 
Πέντε σενάρια για τις εξελίξεις στην Ελλάδα βλέπει η Credit Suisse

Πέντε σενάρια για τις εξελίξεις στην Ελλάδα βλέπει η Credit Suisse σε ανάλυσή της, εκτιμώντας ότι το πιθανότερο εξ αυτών είναι η γρήγορη λύση.

Σενάριο 1: Γρήγορη λύση τις επόμενες ημέρες

Η ελληνική κυβέρνηση εμφανίζεται να προσπαθεί να βρει συμφωνία, παρουσιάζοντας μια σειρά μέτρα που θα μπορούσαν εν πολλοίς να είναι συμβατά με τις απαιτήσεις των δανειστών και είναι σχεδιασμένα με τρόπο που θα μπορούσαν να είναι αρκετά για να πείσουν το ΔΝΤ να συμφωνήσει να συνεχίσει να συμμετέχει στο πρόγραμμα.

Υπάρχει μια κρίσιμη συνεδρίαση του Δ.Σ. του ΔΝΤ στις 6 Φεβρουαρίου. Αν τα μέτρα γίνουν αποδεκτά, θα ανοίξουν τον δρόμο για επιτυχή ολοκλήρωση των διαπραγματεύσεων στις 20 Φεβρουαρίου από το Eurogroup. Αυτό, κατά τη γνώμη μας, θα θέσει σε κίνηση την αποσαφήνιση και έγκριση των μεσοπρόθεσμων μέτρων για το χρέος (μετά το 2018), υπό τον όρο της τήρησης του προγράμματος. Εν συνεχεία, οι εκθέσεις βιωσιμότητας χρέους του ΔΝΤ και της ΕΚΤ θα ενισχύσουν τη θέση της Ελλάδας και θα επιτρέψουν στην ΕΚΤ να συμπεριλάβει τα ελληνικά ομόλογα στο QE.

Τα άλλα τέσσερα λιγότερο θετικά έως απολύτως αρνητικά σενάρια είναι:

 
Σενάριο 2: Χρειάζεται περισσότερος χρόνος (Μάρτιος-Απρίλιος)

Υπάρχει μια δομικά «αδιάλλακτη τριάδα» μεταξύ των απόψεων ΔΝΤ, Ευρωπαίων πιστωτών και ελληνικής κυβέρνησης: με απλά λόγια, η Ελλάδα θέλει λιγότερες μεταρρυθμίσεις και περισσότερη ελάφρυνση χρέους, θα προτιμούσε μικρότερα πρωτογενή πλεονάσματα. Το ΔΝΤ θέλει περισσότερες δομικές μεταρρυθμίσεις, περισσότερη ελάφρυνση χρέους από τους ευρωπαϊους εταίρους (η προσδοκία να πετυχαίνει η Ελλάδα πλεονάσματα 3,5% του ΑΕΠ για βάθος χρόνου δείχνει μη ρεαλιστική).

Οι Ευρωπαίοι είναι σχετικά ελαστικοί στις μεταρρυθμίσεις, θέλουν όσο μικρότερη ελάφρυνση χρέους γίνεται και προτιμούν υψηλότερα πρωτογενή πλεονάσματα, για να καλυφθεί το κενό στη βιωσιμότητα χρέους. Δεν είναι ξεκάθαρο αν αυτές οι διαφορές μπορούν να επιλυθούν σύντομα, ίσως απαιτηθούν περισσότερες διαπραγματεύσεις και εξελίξεις. Ωστόσο υπάρχει κάποιου είδους πολιτική βούληση για να κλείσει η διαπραγμάτευση κατά προτίμηση πριν από τις γαλλικές εκλογές, για να μη δηλητηριαστεί περισσότερο η ευρωπαϊκή πολιτική συζήτηση. Ετσι, η απόφαση μπορεί εντέλει να μεταφερθεί για τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο, το αργότερο, αν οι διαφορές είναι πολύ έντονες.

 
Σενάριο 3: Πολιτικά παιχνίδια (Ιούλιος)

Το σενάριο θυμίζει τα γεγονότα του 2015, όταν η αντιπαράθεση έφτασε στα όρια πτώχευσης για την Ελλάδα, στην ελπίδα να βρεθεί η καλύτερη δυνατή συμφωνία. Κατά τη γνώμη μας, η στρατηγική δεν δούλεψε για την Ελλάδα και δημιούργησε αβεβαιότητα και νέα ύφεση. Ως τέτοια δυσκολευόμαστε να τη δούμε ως διεθνή επιλογή αυτή τη φορά, αλλά θα μπορούσε να γίνει εντέλει η κρατούσα άποψη, απουσία συμφωνίας με βάση τα σενάρια 1 και 2 και στο πλαίσιο εκλογών και γεγονότων στην υπόλοιπη Ευρώπη, που θα αποσπούσε την προσοχή από τα ελληνικά θέματα.

 
Σενάριο 4: Πρόωρες εκλογές

Οι πρόωρες εκλογές δεν μπορούν να αποκλειστούν, αν δεν βρεθεί μια ικανοποιητική συμφωνία τους επόμενους δυο τρεις μήνες. Είναι πιθανό οι περισσότεροι βουλευτές να μην είναι θετικοί στην ιδέα, καθώς αρκετοί από την πλειοψηφία θα χάσουν την έδρα τους. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ισχυρή προτίμηση για τη ΝΔ. Ωστόσο θα είναι ένας τρόπος να προστατευτεί ο «αντισυστημικός» ρόλος του ΣΥΡΙΖΑ, με στόχο να επιστρέψει στην κυβέρνηση σε ένα (όχι τόσο μακρινό) επόμενο στάδιο. Από την οπτική της αγοράς, οι πρόωρες εκλογές θα είναι ξεκάθαρα αρνητικές βραχυπρόθεσμα, αλλά πρέπει να τονιστεί ότι η πιθανή νίκη της κεντροδεξιάς θα φανεί ως θετικό, μεσοπρόθεσμα, αποτέλεσμα.

 
Σενάριο 5: Grexit;

Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Ξυδάκης είπε ότι δεν πρέπει να είναι ταμπού η συζήτηση για το ευρώ, ανοίγοντας ξανά συζήτηση για τη συμμετοχή στην ευρωζώνη. Δεν θα είχε νόημα η Ελλάδα να φύγει από το ευρώ και κάνει ζημιά ακόμα και η συζήτηση.