Financial Times : «η μετάλλαξη του τραπεζικού συστήματος της ευρωζώνης σε ζόμπι συνεχίζεται»

«Παραμύθια τα stress tests – Ιαπωνοποίηση της Ευρωζώνης»- Στην πλήρη αποδόμηση των stress tests και στην προβληματική οικονομία της ευρωζώνης αναφέρεται άρθρο των Financial Times.

Οι αναλυτές χρησιμοποιούν σκληρή γλώσσα λέγοντας ότι τα τεστ της ΕΚΤ είναι παραμύθια ενώ μιλά για «ιαπωνοποίηση» της ευρωζώνης και για μια ακόμη χαμένη δεκαετία. Αναλυτικά το άρθρο έχει ως εξής: «Την περασμένη εβδομάδα, 25 τράπεζες απέτυχαν στην επιθεώρηση ποιότητας περιουσιακών στοιχείων (asset quality review -AQR) που διεξήγαγε η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα σε 130 από τις μεγαλύτερες τράπεζες της ευρωζώνης. Στα stress test που διεξήγαγε η European Banking Authority σε 123 από τις μεγαλύτερες τραπεζες της Ε.Ε. απέτυχαν οι 24.

Αυτές οι τελευταίες εμφάνιζαν κεφαλαιακό έλλειμμα, με βάση το δυσμενές μακροοικονομικό σενάριο, της τάξης των 24,6 δισ. ευρώ –δηλαδή 0,09% των αξίας 28 τρισ. ευρώ ενεργητικών τους, που αντιστοιχούν στο 70% του συνόλου στην Ε.Ε. Συμπεριλαμβανομένων των κεφαλαίων που αντλήθηκαν ή έχουν καλυφθεί από τις αρχές του 2014, σε 14 τράπεζες εμφανίστηκε έλλειμμα 9,5 δισ. ευρώ ή περίπου 0,03% των ενεργητικών, σύμφωνα με τα stress test.

Στις 27 Οκτωβρίου, οι καθηγητές Viral Acharya και Sascha Steffen εξέδωσαν μια εναλλακτική εκτίμηση, χρησιμοποιώντας διαφορετική μεθοδολογία, για 39 εισηγμένες τράπεζες της ευρωζώνης με συνολικό ισολογισμό 12,5 τρισ. ευρώ (ένα υποσύνολο των τραπεζών που μετείχαν στα stress test της ΕΒΑ και τα AQR της ΕΚΤ). Υπολόγισαν ότι το έλλειμμα ήταν 450 δισ. ευρώ στα τέλη του 2013 –περίπου το 3,6% των ενεργητικών.

Και τα δύο νούμερα για τις κεφαλαιακές ελλείψεις είναι απλώς ενδεικτικά. Γι’αυτό τείνουν και τα δύο να είναι λάθος. Ποιο είναι πιο κοντά στο πραγματικό νούμερο; Προσωπικά πιστεύω περισσότερο στην εκτίμηση του καθηγητών Acharya και Steffen. Η ΕΒΑ έχει «κακό παρελθόν» με τα stress test που υποβαθμίζουν χονδροειδώς τις κεφαλαιακές «τρύπες» των τραπεζών της Ε.Ε. Τόσο τα AQR όσο και τα stress test βασίζονται πολύ στις εθνικές ρυθμιστικές και εποπτικές αρχές –τις ίδιες αρχές υπό τις οποίες αφέθηκαν να κακοφορμίσουν και να συσσωρευθούν οι υπερβολές που οδήγησαν στην χρηματοπιστωτική κρίση.

Εκείνες ήταν υπεύθυνες για την ρυθμιστική χαλαρότητα που επέτρεψε στις τράπεζες της δικαιοδοσίας τους να δείξουν υπερβολική ανοχή (επέκταση το χρόνου αποπληρωμής) και να υπερβάλλουν όσον αφορά την πραγματική αξία των ενεργητικών τους. Το δυσμενές σενάριο εξάλλου, δεν ήταν ιδιαίτερα δυσμενές –για παράδειγμα δεν προέβλεπε αποπληθωρισμό.

Εκτός από τις, κρυμμένες ακόμη, ζημιές που κληροδότησε η κρίση, θα συσσωρευθούν και νέες ζημίες ως αποτέλεσμα της μίζερης οικονομικής πορείας της ευρωζώνης τα 5-6 τελευταία χρόνια. Οπότε, εγώ στοιχηματίζω ότι οι καθηγητές Acharya και Steffen διαθέτουν καλύτερο οδηγό για τα κεφάλαια που θα πρέπει να αντλήσει ο ευρωπαϊκός τραπεζικός κλάδος ώστε να αποκτήσει σωστό βηματισμό. Αν είναι έτσι, απαιτούνται περισσότερα AQR και stress test, αυτή την φορά χωρίς την βοήθεια των εθνικών αρχών.

Η μετάλλαξη του τραπεζικού συστήματος της ευρωζώνης σε ζόμπι, συνεχίζεται
Την ίδια ώρα, η μετάλλαξη του τραπεζικού συστήματος της ευρωζώνης σε ζόμπι, συνεχίζεται. Ακόμη κι αν αναθερμανθεί η εγχώρια ζήτηση, είτε αυθορμήτως είτε μέσω εξωτερικών σοκ, είτε με νομισματική και δημοσιονομική επεκτατική πολιτική και μεταρρυθμίσεις υπέρ της προσφοράς, ο τραπεζικός κλάδος δεν θα μπορέσει να στηρίξει καθόλου την αύξηση της ζήτησης. Η «ιαπωνοποίηση» της ευρωζώνης θα έχει ως αποτέλεσμα μια χαμένη δεκαετία, μετά την χαμένη μισή δεκαετία που ήδη βιώνει.

Για να μην μετατραπεί η κυκλική στασιμότητα της ευρωζώνης σε μόνιμη στασιμότητα, απαιτούνται τέσσερις στρατηγικές. Η πρώτη είναι τα κατάλληλα AQR και stress test, τα οποία θα ακολουθήσει ταχεία ανακεφαλαιοποίηση των ελλειμματικών τραπεζών και ένα κύμα συγχωνεύσεων στις τράπεζες της ευρωζώνης για να επιτευχθεί υψηλότερη κερδοφορία και αποδοτικότητα, σε έναν κλάδο με υπερβολικά πολλές ανεπαρκείς τράπεζες. Οι διακρατικές συγχωνεύσεις θα δημιουργήσουν πιο αποτελεσματικό ανταγωνισμό σε κάθε κράτος μέλος. Με τέτοια δραστικά μέτρα, θα μπορούσε ακόμη και να τονωθεί η εμπιστοσύνη και η αισιοδοξία στην πραγματική οικονομία.

Το δεύτερο μέτρο είναι μια πρόσκαιρη δημοσιονομική υποστήριξη (ας πούμε 1% του ΑΕΠ της ευρωζώνης ετησίως επί δυο χρόνια, επικεντρωμένο στις χώρες με τα μεγαλύτερα ελλείμματα παραγωγής, δηλαδή στην περιφέρεια) την οποία θα χρηματοδοτεί και θα πληρώνει με νέο χρήμα μονίμως η ΕΚΤ. Για να γίνουν πιο διαφανείς οι μηχανισμοί αυτής της «ρίψης κεφαλαίων από ελικόπτερο», η ΕΚΤ θα χρειαστεί να ακυρώσει τα κρατικά χρεόγραφα που αγοράζει.

Αυτό το τρίτο βήμα, οικονομικά θα αντιστοιχεί με αγορά και διακράτηση των ομολόγων για πάντα (με μετακύλιση στις λήξεις) και θα είναι ακόμη πιο δραματικό. Εφόσον τα ρυθμιστικά κεφάλαια στο ευρωσύστημα γίνουν αρνητικά, αυτό θα υπενθυμίσει ότι το πιο σημαντικό περιουσιακό στοιχείο των κεντρικών τραπεζών –η παρούσα αξία των μελλοντικών κερδών της από κυριαρχικά δικαιώματα- βρίσκεται εκτός ισολογισμού.

Τέλος, για να επιτευχθεί βιωσιμότητα του χρέους των κρατών της ευρωζώνης, απαιτούνται δραστικές μεταρρυθμίσεις υπέρ της ζήτησης, που θα τονώσουν τον ρυθμό ανάπτυξης της παραγωγής στο τουλάχιστον 1,5% για την Ιταλία, την Πορτογαλία και άλλες αρτηριοκληρωτικές χώρες. Το φετίχ της ευρωζώνης «απαγορεύεται η νομισματική χρηματοδότηση των κρατικών χρεών», παραλύει την ΕΚΤ. Ο ενστικτώδης αντι-κεϊνσιανισμός του τευτονικού περιθωρίου, ευνουχίζει την δημοσιονομική πολιτική. Η εγχώρια πολιτική παράλυση αναστέλλει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις. Τα AQR – stress test ήταν παραμύθια. Καλή τύχη, ευρωζώνη».

Με πληροφορίες από το euro2day