ΙΟΒΕ: O κλάδος της εμπορίας πετρελαιοειδών καταγράφει ιδιαίτερα σημαντική συνεισφορά στην οικονομία της χώρας μας

22 Σεπτεμβρίου, 2012 3:05 πμ

 Παραγωγή «πλούτου» (έσοδα για το κράτος από φόρους και εισφορές των επιχειρήσεων του κλάδου), δημιουργία θέσεων εργασίας, διασφάλιση του περιβάλλοντος και  συμβολή και επίδραση στην κοινωνική πρόοδο και συνοχή

 

 

 

Ποια θέση κατέχουν οι εταιρίες στην  αποτύπωση του Κοινωνικού Προϊόντος 

 

Ολοκληρώθηκε από το ΙΟΒΕ η έκθεση «Συγκεντρωτικά Στοιχεία και Αριθμοδείκτες του Κλάδου πετρελαιοειδών για το έτος 2011», με υπεύθυνη την ερευνητική συνεργάτιδα του ΙΟΒΕ κυρία Βαλαβανιώτη Ευαγγελία.

 

Παρουσιάζουμε για την ολοκληρωμένη ενημέρωσή σας  τα ποσοτικά και ποιοτικά στοιχεία και το πολύπλευρο έργο του κλάδου όπως αποτυπώνονται στην ενδιαφέρουσα έκθεση.

 

 

 

Εταιρείες Εμπορίας Πετρελαιοειδών που Περιλαμβάνονται στο Δείγμα του 2011

 

Α/Α	Επωνυμία Εταιρείας	Λογιστικά Πρότυπα
1	Avin Oil	Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
2	Αιγαίον Oil	διεθνη Λογιστικά Πρότυπα
3	Bp Ελληνική	Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
4	Ελληνικα καυσιμα	Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
5	Cyclon	Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
6	Εκο	Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
7	Ελινοιλ	Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
8	ΕΤΕΚΑ	Ελληνικά Λογιστικά Πρότυπα
9	Mamidoil – Jetoil	Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
10	Revoil	Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
11	CORAL	Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα
12	CORAL Gas	Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα

 

1. Συγκεντρωτικά Στοιχεία του Κλάδου Πετρελαιοειδών 2011

 

1.1       Οικονομικά Αποτελέσματα : Άνοδος  5%

Το 2011 οι πωλήσεις των επιχειρήσεων του κλάδου εμπορίας πετρελαιοειδών διαμορφώθηκαν σε €13.531 εκατ. έναντι €12.892 εκατ. του προηγούμενου έτους, καταγράφοντας άνοδο κατά 5% περίπου.

 

Η σημαντική αύξηση των διεθνών τιμών των πετρελαιοειδών και του ειδικού φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα σε συνδυασμό με την ύφεση της ελληνικής οικονομίας, οδήγησαν το 2011 σε περαιτέρω περιορισμό του όγκου των πωλήσεων κατά 5,1%, μετά τη μείωση κατά 12,6% την περίοδο 2009/2010.

 

Τα μικτά κέρδη το 2011 περιορίστηκαν υποχωρώντας στα €489 εκατ., έναντι €552 εκατ. την προηγούμενη χρονιά.

 

Το συνολικό κόστος πωληθέντων αυξήθηκε κατά 5,7%.

 

Αναφορικά με τα επιμέρους μεγέθη του συνολικού κόστους πωληθέντων, παρατηρήθηκε ότι το 2011 το 67,1% αυτού αφορά στο κόστος εισαγωγής CIF, το οποίο – δεδομένου ότι αποτελεί συνάρτηση της τιμής εισαγωγής πετρελαίου – καταγράφει αύξηση κατά 21,4% έναντι του 2010, απορροφώντας το μεγαλύτερο μερίδιο της μεταβολής του κόστους πωληθέντων.

 

Οι δασμοί και φόροι με ποσοστό 32,5% αποτελούν το δεύτερο σημαντικότερο παράγοντα διαμόρφωσης του κόστους πωληθέντων.

 

Μικρή είναι η επίδραση του τρίτου παράγοντα, δηλαδή των άμεσων εξόδων αγορών, που συμμετέχουν στο κόστος πωληθέντων με ποσοστό μικρότερο του 1%.

 

 

Οι υπόλοιπες δαπάνες των επιχειρήσεων του κλάδου μειώθηκαν το 2011 κατά 10% περίπου σε σχέση με το προηγούμενο έτος και διαμορφώθηκαν στα €567 εκατ. έναντι €624 εκατ. το 2010.

 

Από τα επιμέρους στοιχεία των δαπανών σχεδόν όλα σχεδόν σημείωσαν μείωση, με μεγαλύτερη αυτή στα ανόργανα έσοδα/έξοδα (-52,3%).

Το 2011 ο κλάδος παρέμεινε σε ζημιογόνα καθαρά αποτελέσματα, το ύψος των οποίων διαμορφώθηκε  στα €46 εκατ. στα επίπεδα δηλαδή της προηγούμενης περιόδου.

 

 

1.2       Περιουσιακή Διάρθρωση

Τα περισσότερα μεγέθη που προσδιορίζουν την περιουσιακή διάρθρωση των επιχειρήσεων του κλάδου πετρελαιοειδών παρουσίασαν μείωση το 2011.

 

 

Πίνακας 1. Ανάλυση Αποτελεσμάτων 2011

(σε χιλ. €)	2010	2011	% Μεταβολή 2010/2011
(Α) ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΣΕ ΧΙΛ Μ.Τ.	13.986	13.275,35	-5,08%
ΑΞΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ	12.892.928	13.531.960	4,96%
Κόστος Cif	7.209.949	8.750.557	21,37%
Δασμοί Και Φόροι	5.075.726	4.234.497	-16,57%
Άμεσα Έξοδα Αγορών	52.379	57.451	9,68%
(Β) ΣΥΝΟΛΟ ΚΟΣΤΟΥΣ ΠΩΛΗΘΕΝΤΩΝ	12.340.853	13.042.506	5,69%
(Α-Β) ΜΙΚΤΑ ΚΕΡΔΗ	552.156	489.149	-11,41%
(Γ) ΑΛΛΑ ΕΣΟΔΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ	104.456	103.858	-0,57%
(Δ) ΣΥΝΟΛΟ (Α-Β)+Γ	656.611	593.007	-9,69%
Αμοιβές Προσωπικού	115.425	100.094	-13,28%
Εργοδοτικές Εισφορές	30.611	30.916	1,00%
Φόροι Και Εισφορές	13.575	13.871	2,18%
Άλλα Λειτουργικά Έξοδα	412.246	336.691	-18,33%
Αποσβέσεις	74.436	76.078	2,21%
Ανόργανα Έσοδα Και Έξοδα	-20.291	-9.683	-52,28%
(Ε) ΣΥΝΟΛΟ ΔΑΠΑΝΩΝ	624.196	567.333	-9,11%
ΚΕΡΔΗ(ΖΗΜΙΕΣ) ΠΡΟ ΤΟΚΩΝ & ΦΟΡΩΝ (Δ-Ε)	32.415	25.674	-20,80%
ΚΕΡΔΗ(ΖΗΜΙΕΣ) ΠΡΟ Τ&Φ ΑΝΑ Μ.Τ. (Δ-Ε)/Α	2,31	1,93	-16,45%
ΤΟΚΟΙ (net)	45.398	62.785	38,30%
ΚΕΡΔΗ(ΖΗΜΙΕΣ) ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ	-12.983	-37.111	185,84%
ΚΕΡΔΗ (ΖΗΜΙΕΣ) ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ ΑΝΑ Μ.Τ.	-0,93	-2,80	201,08%
ΜΕΙΟΝ ΦΟΡΟΙ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ	34.234	10.243	-70,08%
ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ (ΖΗΜΙΕΣ)	-46.186	-46.374	0,41%
ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ (ΖΗΜΙΕΣ) ΑΝΑ Μ.Τ.	-3,30	-3,49	5,76%

Πηγή: Οικονομικά Στοιχεία επιχειρήσεων – Επεξεργασία Στοιχείων: ΙΟΒΕ.

 

 

Αναλυτικότερα, τα πάγια αυξήθηκαν το 2011 οριακά, κατά 1,7%, ενώ αντίθετα αρκετά υψηλή μείωση (-4,5%) σημείωσε το κυκλοφορούν ενεργητικό σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

 

 

Ανάλογη ήταν και η εξέλιξη του βραχυπρόθεσμου παθητικού το οποίο μειώθηκε κατά 8,1%. Απόρροια των ανωτέρω ήταν να μειωθεί οριακά το κεφάλαιο κίνησης, που αποτελεί τη διαφορά κυκλοφορούντος ενεργητικού και βραχυπρόθεσμου παθητικού, από €844 εκατ. το 2010 σε €839 εκατ. το 2011 (-0,6%).

 

 

Το σύνολο του απασχολούμενου κεφαλαίου το 2011 αυξήθηκε οριακά (0,7%) σε σχέση με το 2010.

 

Επιπρόσθετα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Πίνακα 2  η καθαρά θέση των επιχειρήσεων μειώθηκε κατά 2,7%, από €789 εκατ. το 2010 σε €767 εκατ. περίπου το 2011.

 

 

Αναφορικά με τις μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις, παρατηρείται ότι αυξήθηκαν σε μικρό βαθμό το 2011 κατά 1,7% σε σχέση με το 2010, ενώ η εξάρτηση των εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών από ξένα κεφάλαια ενισχύθηκε περαιτέρω με την αύξηση του βραχυπρόθεσμου τραπεζικού δανεισμού κατά 7,9% το 2011.

 

Πίνακας 2. Περιουσιακή Διάρθρωση

(σε χιλ. €)	2010	2011	% Μεταβολή 2010/2011
1. ΠΑΓΙΑ	1.105.966	1.124.483	1,7%
2. ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ	1.748.912	1.669.905	-4,5%
3. ΜΕIΟΝ : ΒΡΑΧ. ΠΑΘΗΤΙΚΟ	904.621	831.007	-8,1%
4. ΣΥΝΟΛΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ ΚΙΝΗΣΗΣ (4=2-3)	844.292	838.898	-0,6%
Α. ΣΥΝΟΛΟ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ (Α = 1+2-3)	1.950.259	1.963.381	0,7%
5. ΚΑΘΑΡΑ ΘΕΣΗ	788.849	767.566	-2,7%
6. ΜΑΚΡΟΠΡΟΘΕΣΜΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ	417.118	424.099	1,7%
7. ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ	67.038	40.920	-39,0%
8. ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖ. ΔΑΝΕΙΣΜΟΣ	677.254	730.795	7,9%
Β. ΣΥΝΟΛΟ (Β= 5+6+7+8)	1.950.259	1.963.381	0,7%

Πηγή: Οικονομικά Στοιχεία επιχειρήσεων – Επεξεργασία Στοιχείων: ΙΟΒΕ.

 

 

1.3    Ανάλυση Φορολογίας και Ανόργανων Εσόδων / Εξόδων

Στον Πίνακα 3 αποτυπώνονται αναλυτικότερα τα μεγέθη σχετικά με τη φορολογία και τα ανόργανα έσοδα / έξοδα.

 

Οι φόροι και οι έκτακτες εισφορές δεν σημείωσαν ουσιαστική μεταβολή το 2011 ξεπερνώντας οριακά τα €14,1 εκ. έναντι €14,5 εκ. το 2010 (βλ. και Πίνακα 10).

 

Οι ανόργανες δαπάνες (έσοδα) προσέγγισαν το 2011 τα €11 εκατ., ενώ οι φόροι εισοδήματος χρήσεως υποδιπλασιάστηκαν φτάνοντας τα €10,5 εκ. έναντι €23,4 εκατ. την προηγουμένη χρήση.

 

Πίνακας 3. Ανάλυση Φορολογίας και Ανόργανων Εσόδων/ Εξόδων

(σε χιλ. €)	2010	2011	% Μεταβολή 2010/2011
Α. ΑΝΑΛΥΣΗ ΦΟΡΩΝ ΚΑΙ ΕΙΣΦΟΡΩΝ
ΦΟΡΟΙ ΑΚΙΝΗΤΗΣ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΣ	1.348	808	-40,1%
ΕΚΤΑΚΤΗ ΕΙΣΦΟΡΑ	618	221	-64,2%
ΤΕΛΗ ΕΙΣΦΟΡΕΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΟΙ	12.576	13.110	4,2%
ΣΥΝΟΛΟ (ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΣ 63 ΕΓΛΣ)	14.542	14.139	-2,8%
Β. ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΝΟΡΓΑΝΩΝ ΕΣΟΔΩΝ/ ΕΞΟΔΩΝ
ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑΤΙΚΕΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ (net)	5.246	3.057	-41,7%
ΚΕΡΔΗ/ ΖΗΜΙΕΣ ΑΠΟ ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΠΑΓΙΩΝ	-1.710	-583	-65,9%
ΠΡΟΣΑΥΞΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΛΟΙΠΟΙ ΦΟΡΟΙ	1.028	497	-51,7%
ΣΥΜΜΕΤΟΧΕΣ	254	80	-68,5%
ΔΙΑΦΟΡΑ	24.036	6716	-72,1%
ΣΥΝΟΛΟ (ΩΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ)	28.863	10933	-62,1%
Γ. ΑΝΑΛΥΣΗ ΦΟΡΩΝ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ
ΦΟΡΟΙ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΧΡΗΣΕΩΣ	20.922	6.861	-67,2%
ΦΟΡΟΙ ΥΠΕΡΑΞΙΑΣ ΑΚΙΝΗΤΩΝ	358	0	-100,0%
ΦΟΡΟΙ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΠΡΟΗΓ. ΧΡΗΣΕΩΣ	2.677	3.643	36,1%
ΣΥΝΟΛΟ (ΩΣ ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ)	23.475	10.505	-55,3%

Πηγή: Οικονομικά Στοιχεία επιχειρήσεων – Επεξεργασία Στοιχείων: ΙΟΒΕ.

 

 

1.4    Επενδύσεις και Λοιπά Στοιχεία του Κλάδου

Σε αντίθεση με το γενικότερο αρνητικό επενδυτικό κλίμα στην ελληνική οικονομία, οι επενδύσεις των επιχειρήσεων του κλάδου, οι οποίες ταξινομούνται σε εκείνες που αφορούν «την ασφάλεια και το περιβάλλον» και στις «λοιπές», αυξήθηκαν το 2011 κατά 1,4% έναντι του 2010, τάση που προκύπτει από τη μικρή ενίσχυση, κατά 1,6% των λοιπών επενδύσεων.

 

Οι επενδύσεις για την ασφάλεια και το περιβάλλον υποχώρησαν στις €3.074 χιλ. το 2011, έναντι €3.120 χιλ. το προηγούμενο έτος.

 

Η πλειοψηφία των επιχειρήσεων του δείγματος επενδύει λιγότερα σε σχέση με το προηγούμενο έτος κονδύλια για τη βελτίωση των συνθηκών ασφάλειας στις εγκαταστάσεις τους και την προστασία του περιβάλλοντος.

 

Οι ιδιόκτητοι αποθηκευτικοί χώροι ανέρχονται στα 1176 χιλ. m³ το 2011, καταγράφοντας σημαντική αύξηση της τάξης του 15% σε σχέση με το 2010.

 

Σημαντική αύξηση παρατηρήθηκε παράλληλα και στους ενοικιαζόμενους αποθηκευτικούς χώρους από 223χιλ. m³ το 2010 σε. 381 χιλ. m³ το 2011.

 

Ο αριθμός των πρατηρίων, που φέρουν το σήμα των εταιρειών πετρελαιοειδών, παρουσιάζει μικρή υποχώρηση κατά 1,9%, στα 6.192 πρατήρια το 2010 έναντι 6.310 το 2010 (βλ. Πίνακα 4).

 

Αντίστοιχα, μικρή πτώση παρουσίασαν οι πωλήσεις σε χιλ. μ.τ. στα πρατήρια, καθώς διαμορφώθηκαν σε 6.173 χιλ. μ.τ. το 2011, υποχωρώντας κατά 5% περίπου σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

 

Πίνακας 4. Λοιπά Πληροφοριακά Στοιχεία

(σε χιλ. €)	2010	2011	% Μεταβολή 2010/2011
(Α) ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΔΙΑΦΟΡΕΣ	59.531	60.465	1,57%
ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ ΓΙΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ	3.120	3.074	-1,47%
ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ	61.525	63.539	3,27%
(Β) ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ		0
ΘΑΝΑΤΗΦΟΡΑ	0	0
ΤΡΑΥΜΑΤΙΣΜΟΙ	4	2	-50,0%
ΑΛΛΑ	8	9	12,5%
ΣΥΝΟΛΟ ΑΤΥΧΗΜΑΤΩΝ	12	11	-8,33%
(Γ) ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΑΤΗΡΙΩΝ	6.310	6.192	-1,87%
(Δ) ΙΔΙΟΚΤ. ΑΠΟΘΗΚ. ΧΩΡΟΙ ΣΕ χιλ. m3	1.021	1.176	15,18%
(E) ΕΝΟΙΚΙΑΣ. ΑΠΟΘΗΚ. ΧΩΡΟΙ ΣΕ χιλ. m3	223	381	70,85%
(ΣΤ) ΑΠΟΘΗΚΕΥΤΙΚΟΙ ΧΩΡΟΙ ΠΡΑΤΗΡΙΩΝ ΣΕ χιλ. m3	248	348	40,32%
(Ζ) ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΗΜΕΙΩΝ ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ	168	143	-14,88%
(Η) ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΕΛΑΤΩΝ	30.624	31.201	1,88%
(θ) ΣΥΝΟΛΟ ΠΙΣΤΩΤΩΝ	19.403	18.698	-3,63%
(Ι) ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΩΝ
1) ΙΔΙΟΚΤΗΤΑ	390	384	-1,54%
2) ΤΡΙΤΩΝ	1.527	1.525	-0,13%
ΣΥΝΟΛΟ	1.917	1.909	-0,42%
(Κ) ΠΩΛΗΣΕΙΣ ΣΕ ΧΙΛ. Μ.Τ. ΣΤΑ ΠΡΑΤΗΡΙΑ	6.499	6.173	-5,02%
(Λ) ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ	2.433	2.269	-6,74%

Πηγή: Οικονομικά Στοιχεία επιχειρήσεων – Επεξεργασία Στοιχείων: ΙΟΒΕ.

 

 

1.5    Κοινωνικό Προϊόν

Το κοινωνικό προϊόν, αποτελεί μέρος των εσόδων των επιχειρήσεων που κατανέμεται στο προσωπικό, στο κράτος, στους μετόχους και στους πιστωτές.

 

Είναι δηλαδή δαπάνες για :

(α) τη μισθοδοσία του προσωπικού και την παροχή σε αυτό διαφόρων ωφελημάτων πέραν των στενά προβλεπόμενων από τις ισχύουσες διατάξεις (όπως ασφαλιστική κάλυψη του προσωπικού για νοσοκομειακή περίθαλψη και συνταξιοδοτικές παροχές), την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών στους διάφορους οργανισμούς κοινωνικής ασφάλισης,

 

(β) την πληρωμή στο κράτος του φόρου εισοδήματος, του φόρου μισθωτών υπηρεσιών καθώς και διαφόρων άλλων φόρων, την πραγματοποίηση διαφόρων δωρεών και χορηγιών,

 

(γ) την πληρωμή τόκων στα πιστωτικά ιδρύματα,

 

(δ) την πληρωμή μερίσματος στους μετόχους και για την αύξηση των αποθεματικών.

 

Με την ευρεία έννοια, και τα λειτουργικά έξοδα θα μπορούσαν να θεωρηθούν κοινωνικό προϊόν αφού καταλήγουν στη χρηματοδότηση άλλων παραγωγικών μονάδων, που και αυτές με τη σειρά τους παράγουν κοινωνικό προϊόν, όπως αρχικά ορίσθηκε.

 

Ο ρυθμός μεταβολής του κοινωνικού προϊόντος, μετά από μία περίοδο θετικών μεταβολών 2000-2010 παρουσίασε το 2011 μείωση κατά 16,4%.

 

Το κοινωνικό προϊόν αυξάνεται με μέσο ετήσιο ρυθμό 10% την περίοδο 2000-2011, ωστόσο το 2011 διαμορφώθηκε στα €4.405 εκατ. (από €5.268 εκατ. το 2010).

 

Πίνακας 5. Κοινωνικό Προϊόν

(σε χιλ. €)	2010	2011	% Μεταβολή 2010/2011
ΚΟΙΝΩΝΙΚΟ ΠΡΟΪΟΝ
Α. ΑΞΙΑ ΠΩΛΗΣΕΩΝ	12.892.928	13.531.960	5,0%
Β. ΑΛΛΑ ΕΣΟΔΑ ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ	104.456	103.858	-0,6%
Γ. ΕΚΤΑΚΤΑ/ ΑΝOΡΓΑΝΑ – ΕΣΟΔΑ/ ΕΞΟΔΑ	20.291	9.683	-52,3%
1. Σύνολο Εισροών (Α+Β+Γ)	13.017.675	13.626.135	4,7%
Δ. ΚΟΣΤΟΣ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ CIF	7.209.949	8.750.557	21,4%
Ε. ΑΜΕΣΑ ΕΞΟΔΑ ΑΓΟΡΩΝ	52.379	57.451	9,7%
Ζ. ΑΛΛΑ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΑ ΕΞΟΔΑ	412.246	336.691	-18,3%
Η. ΑΠΟΣΒΕΣΕΙΣ	74.436	76.078	2,2%
2. Σύνολο Εκροών (Δ+Ε+Ζ+Η)	7.749.010	9.220.778	19,0%
3. Κοινωνικο Προϊόν (1-2)	5.268.665	4.405.357	-16,4%

Πηγή: Οικονομικά Στοιχεία επιχειρήσεων – Επεξεργασία Στοιχείων: ΙΟΒΕ.

 

 

Αναλυτικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία του Πίνακα 5, οι εισροές / έσοδα του συνόλου των εξεταζόμενων εταιρειών του κλάδου από την οικονομική δραστηριότητα του έτους 2011, ανέρχονται σε €13.626 εκατ., εκ των οποίων τα €8.750 εκατ. (64,2%) διατέθηκαν για κάλυψη του κόστους προϊόντων CIF, ένα μικρότερο μέρος (3,7%) κάλυψε άλλα λειτουργικά έξοδα των εταιρειών, ενώ ακόμη μικρότερο κομμάτι αποσπούν τα άμεσα έξοδα αγορών και οι αποσβέσεις.

 

Η συνεισφορά του κλάδου πετρελαιοειδών (με βάση τα ενοποιημένα μεγέθη) στο κοινωνικό προϊόν  είναι ιδιαίτερα σημαντική, καθώς το 2011 ο κλάδος πετρελαιοειδών δημιούργησε για τον κρατικό προϋπολογισμό έσοδα από φόρους και άλλες εισφορές που ξεπερνούν τα €4.256 εκατ. και κατέβαλε στο εν ενεργεία προσωπικό, υπό μορφή καθαρών αμοιβών και άλλων παροχών, περίπου €131 εκατ.

 

Εν κατακλείδι, ο κλάδος της εμπορίας πετρελαιοειδών καταγράφει ιδιαίτερα σημαντική συνεισφορά στην οικονομία της χώρας μας.

 

Πίνακας 6. Διανομή Κοινωνικού Προϊόντος

(σε χιλ. €)	2010	2011	% Μεταβολή 2010/2011
ΔΙΑΝΟΜΗ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ
1. Δημόσιο
ΔΑΣΜOΙ & ΦΟΡΟΙ ΑΓΟΡΩΝ	5.075.726	4.234.497	-16,6%
ΦΟΡΟΙ & ΕΙΣΦΟΡΕΣ	13.575	13874	2,2%
ΦΟΡΟΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ	34.234	10.505	-69,3%
Σύνολο Δημοσίου	5.123.534	4.256.887	-16,9%
2. Προσωπικό
ΑΜΟΙΒΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ	115.425	100.094	-13,3%
ΕΡΓΟΔΟΤΙΚΕΣ ΕΙΣΦΟΡΕΣ	30.611	30.916	1,0%
Σύνολο Προσωπικού	146.036	131.010	-10,3%
3. Τράπεζες
ΤΟΚΟΙ	45.398	62.785	38,3%
Σύνολο Τραπεζών	45.398	62.785	38,3%
4. Επιχειρήσεις
ΚΑΘΑΡΑ ΚΕΡΔΗ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΦΟΡΟΥΣ	-46.186	-46.375	0,4%
Σύνολο Επιχειρήσεων	-46.186	-46.375	0,4%
Σύνολο Κοινωνικού Προϊόντος (1+2+3+4)	5.268.665	4.405.357	-16,4%

Πηγή: Οικονομικά Στοιχεία επιχειρήσεων – Επεξεργασία Στοιχείων: ΙΟΒΕ.

 

 

Η συνεισφορά αυτή, ως αποτέλεσμα της επιτυχημένης επιχειρηματικής δραστηριότητας, υλοποιείται με την παραγωγή «πλούτου» (έσοδα για το κράτος από φόρους και εισφορές των επιχειρήσεων του κλάδου), τη δημιουργία θέσεων εργασίας, με ταυτόχρονη διασφάλιση του περιβάλλοντος και με τη συμβολή και επίδραση στην κοινωνική πρόοδο και συνοχή.

 

Το ύψος και η σύνθεση του κοινωνικού προϊόντος που παράγουν οι επιχειρήσεις του κλάδου συνολικά, προσδιορίζει με σαφήνεια το μέγεθος της συνεισφοράς αυτής.

 

 

2. Αριθμοδείκτες Κλάδου Εταιρειών Πετρελαιοειδών 2011

 

Στην παρούσα ενότητα επιδιώκεται μια σύντομη ανάλυση των σημαντικότερων αριθμοδεικτών και οικονομικών στοιχείων που εκτιμήθηκαν και παρουσιάστηκαν ήδη για το σύνολο των δώδεκα εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών, για το έτος 2011.

 

Ταυτόχρονα, εκτιμώνται οι μεταβολές αυτών των δεικτών συγκριτικά με το προηγούμενο έτος.

 

 

2.1    Αριθμοδείκτες Αποδοτικότητας

Οι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας παρέχουν πληροφόρηση για την αποδοτικότητα των κεφαλαίων και των στοιχείων του ενεργητικού των επιχειρήσεων και αποδίδουν ουσιαστικά την ικανότητα της διοίκησης να μεγιστοποιεί τα κέρδη της με βάση τα υφιστάμενα περιουσιακά της στοιχεία.

 

Για την εξαγωγή συμπερασμάτων σε ό,τι αφορά την αποδοτικότητα των επιλεχθέντων δειγμάτων των επιχειρήσεων χρησιμοποιούνται οι ακόλουθοι αριθμοδείκτες.

 

(α) Αποδοτικότητα Συνόλου Απασχολούμενων Κεφαλαίων: (Κέρδη προ Τόκων & Φόρων/ Μ.Ο. 2ετίας Συνόλου Απασχολουμένου Κεφαλαίου)*100.

 

Ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει την αποδοτικότητα του συνόλου των εξεταζόμενων εταιρειών ανεξάρτητα από τις πηγές προέλευσης των κεφαλαίων τους (ίδια και ξένα).

 

Με άλλα λόγια, μετρά την ικανότητα των επιχειρήσεων για πραγματοποίηση κερδών, καθώς και το βαθμό επιτυχίας των διοικήσεών τους.

 

Όσο υψηλότερος είναι ο αριθμοδείκτης τόσο ευνοϊκότερο είναι το οικονομικό περιβάλλον για τις επιχειρήσεις του δείγματος.

 

Αντίθετα, ένας χαμηλός αριθμοδείκτης αποδοτικότητας συνόλου απασχολουμένων κεφαλαίων μπορεί εύκολα να μηδενιστεί σε περίπτωση που ο κλάδος διέλθει περίοδο κρίσεως.

 

Το 2011, η αποδοτικότητα του συνόλου των απασχολουμένων κεφαλαίων των εξεταζόμενων εταιρειών ήταν ίση με το 1,3%, παρουσιάζοντας επιδείνωση κατά μισή μονάδα περίπου σε σχέση με το προηγούμενο έτος και 5 περίπου ποσοστιαίες μονάδες σε σχέση με το 2009, εξέλιξη που οφείλεται κυρίως στη σημαντική μείωση των κερδών προ τόκων και φόρων του συνόλου των επιχειρήσεων του δείγματος την τελευταία διετία.

 

 

(β) Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων προ & μετά τους Φόρους: (ΚΠΦ/ Μ.Ο. διετίας Καθαρής Θέσης)*100 & (ΚΜΦ/ Μ.Ο. διετίας Καθαρής Θέσης) *100.

 

Ο αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων απεικονίζει την κερδοφόρα δυναμικότητα των επιχειρήσεων.

 

Η υψηλή τιμή του δείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων αποτελεί ένδειξη ευημερίας των εξεταζόμενων επιχειρήσεων.

 

Αυτό μπορεί να οφείλεται στην επιτυχημένη διοίκησή τους, στις ευνοϊκές για αυτές οικονομικές συνθήκες και στην εύστοχη χρησιμοποίηση των κεφαλαίων τους.

 

Η διαφορά μεταξύ του αριθμοδείκτη αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων προ φόρων και αυτού μετά τους φόρους εντοπίζεται στη χρήση του μεγέθους ‘κέρδη (ζημιές) προ φόρων’ στη θέση του αριθμητή για τον υπολογισμό του πρώτου αριθμοδείκτη και αντίστοιχα στη χρήση του μεγέθους ‘καθαρά κέρδη (ζημιές)’ στη θέση του αριθμητή για τον υπολογισμό του δεύτερου.

 

Το 2011, η μείωση των προ φόρων κερδών οδήγησε την προ φόρων αποδοτικότητα ιδίων κεφαλαίων σε επιδείνωση κατά 4 ποσοστιαίες μονάδες, φτάνοντας το -4,8%.

 

Παρόμοια πορεία είχε και ο δείκτης της αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων μετά από φόρους, ο οποίος παρέμεινε κοντά στο -6%, υποχωρώντας οριακά σε σχέση με το 2010.

 

Η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσμα της σημαντικής πτώσης τόσο των προ φόρων όσο και των μετά τους φόρους καθαρών κερδών την τελευταία διετία.

 

 

(γ) Μικτό Περιθώριο Κέρδους: (Μικτά Κέρδη / Αξία Πωλήσεων)*100

Ο συγκεκριμένος δείκτης αποτελεί ένδειξη της πολιτικής αγορών-πωλήσεων που εφαρμόζουν οι επιχειρήσεις και θεωρείται σημαντικό μέτρο αξιολόγησης της αποτελεσματικότητας των διοικήσεών τους.

 

Μια υψηλή τιμή του δείκτη δείχνει την ικανότητα των επιχειρήσεων για επίτευξη φθηνών αγορών και πωλήσεων σε υψηλές τιμές.

 

Η τιμή του δείκτη εξαρτάται και από τη δομή των κεφαλαίων των εξεταζόμενων επιχειρήσεων, δηλαδή από το βαθμό δανειακής επιβάρυνσης, γιατί είναι ενδεχόμενο τα κέρδη τους να δια-τίθενται σε σημαντικό ποσοστό για την πληρωμή τόκων.

 

Ακόμη, μπορεί να επηρεάζεται από τη μέθοδο αποτίμησης των αποθεμάτων.

 

Πάντως, σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται ο αριθμοδείκτης μικτού περιθωρίου κέρδους να μην περιέχει μια πλήρη εικόνα της αποδοτικότητας των επιχειρήσεων, διότι ένα μικρό περιθώριο μπορεί να συνοδεύεται από πολύ υψηλό όγκο πωλήσεων.

 

 

Η μεγαλύτερη αύξηση του κόστους πωληθέντων έναντι της αξίας των πωλήσεων, μείωσε τα μικτά κέρδη με αποτέλεσμα το 2011, το μικτό περιθώριο κέρδους των εξεταζόμενων εταιρειών να μειωθεί κατά 1 ποσοστιαία μονάδα σε σχέση με το 2010, λαμβάνοντας την τιμή 3,6% (βλ. Πίνακα 7).

 

Σε επίπεδο εταιρειών, το υψηλότερο μικτό περιθώριο κέρδους κατέγραψε η Coral Gas (17,6%) με τις υπόλοιπες να κυμαίνονται σε χαμηλά επίπεδα.

 

Η κύρια δραστηριότητα της συγκεκριμένης εταιρείας διαφέρει από αυτήν των υπόλοιπων εταιρειών του δείγματος καθώς τα έσοδα της προέρχονται από την εμπορία υγραερίου.

 

Έτσι, κρίνεται σκόπιμο να αναφερθεί ότι πέραν της εταιρείας αυτής, από τις υψηλότερες τιμές στο συγκεκριμένο δείκτη κατέγραψε η BP Ελληνική (8%) με τις υπόλοιπες να κυμαίνονται κάτω από 10%.

 

Από την άλλη πλευρά, τα χαμηλότερα ποσοστά παρουσίασαν η ΕΤΕΚΑ με 2,1% και η Revoil με 2,9%.

 

 

(δ) Καθαρό Περιθώριο Κέρδους προ φόρων: (Κέρδη προ Φόρων / Αξία Πωλήσεων)*100.

 

Ο λόγος των κερδών προ φόρων προς τις πωλήσεις εκφράζει τον αριθμοδείκτη καθαρού περιθωρίου κέρδους (προ φόρων) ή καθαρού κέρδους.

 

Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης καταγράφει το ποσοστό κέρδους επί των πωλήσεων με συνυπολογισμό των λειτουργικών και μη λειτουργικών εσόδων / εξόδων.

 

Όσο μεγαλύτερος είναι ο αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους, τόσο πιο επικερδής είναι μια επιχείρηση ή ένα σύνολο επιχειρήσεων.

 

 

Το 2011, το καθαρό περιθώριο κέρδους μειώθηκε σε σχέση με το προηγούμενο έτος και παρουσιάζεται οριακά αρνητικό (-0,3%).

 

Η εξέλιξη αυτή – όπως και στην προηγούμενη περίπτωση – οφείλεται στο χαμηλότερο ρυθμό μεταβολής των προ φόρων κερδών έναντι εκείνου των πωλήσεων.

 

 

Σε εταιρικό επίπεδο, το υψηλότερο καθαρό περιθώριο κέρδους το 2011, κατέγραψε η BP Ελληνική (3,1%) με την Coral Gas να ακολουθεί (2,2%), ενώ οι υπόλοιπες εταιρείες του κλάδου κινήθηκαν οριακά θετικά και αρνητικά.

 

Μεγαλύτερη  μείωση σημείωσαν τα Ελληνικά Καύσιμα (-1,6%)

 

Πίνακας 7. Αριθμοδείκτες Εταιρειών 2010-2011

	2010	2011
1. Αποδοτικότητα Συνόλου Απασχολουμένων Κεφαλαίων	1,7%	1,3%
2. Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων προ Φόρων	-1,6%	-4,8%
3. Αποδοτικότητα Ιδίων Κεφαλαίων μετά από Φόρους	-5,7%	-6,0%
4. Μικτό Περιθώριο Κέρδους	4,3%	3,6%
5. Καθαρό Περιθώριο Κέρδους (προ φόρων)	-0,1%	-0,3%
6. Διανομή Κοινωνικού Προϊόντος στο Δημόσιο	97,3%	96,6%
(α) Δασμοί / Φόροι Αγορών	96,3%	96,1%
(β) Φόρος Εισοδήματος	0,7%	0,2%
(γ) Άλλοι φόροι και εισφορές	0,3%	0,3%
7. Διανομή Κοινωνικού Προϊόντος στο Προσωπικό	2,8%	3,0%
(α) Αμοιβές Προσωπικού	2,2%	2,3%
(β) Εργοδοτικές Εισφορές	0,6%	0,7%
8. Διανομή Κοινωνικού Προϊόντος στις Τράπεζες	0,9%	1,4%
9. Διανομή Κοινωνικού Προϊόντος στις Επιχειρήσεις	-0,9%	-1,1%
10. Επενδύσεις προς Μικτά Κέρδη	11,1%	13,0%

Πηγή: Οικονομικά Στοιχεία επιχειρήσεων – Επεξεργασία Στοιχείων: ΙΟΒΕ.

 

 

2.2    Αριθμοδείκτες Κοινωνικού Προϊόντος & άλλοι

Οι αριθμοδείκτες κοινωνικού προϊόντος παρέχουν πληροφόρηση για τη διανομή του κοινωνικού προϊόντος: (α) στο Δημόσιο, (β) στο Προσωπικό, (γ) στις Τράπεζες και (δ) στους Μετόχους.

 

Όπως έχει ήδη αναφερθεί, ως κοινωνικό προϊόν νοείται η διαφορά του συνόλου των εισροών (αξία πωλήσεων, άλλα έσοδα εκμετάλλευσης, έκτακτα και ανόργανα έσοδα/ έξοδα) και του συνόλου των εκροών (κόστος προϊόντων CIF, άμεσα έξοδα αγορών, άλλα λειτουργικά έξοδα, αποσβέσεις) των επιχειρήσεων.

 

Στην παρούσα ενότητα περιλαμβάνεται ένας ακόμη αριθμοδείκτης, αυτός των επενδύσεων προς το σύνολο των μικτών κερδών.

 

(α) Διανομή Κοινωνικού Προϊόντος στο Δημόσιο

Οι εξεταζόμενες εταιρείες διαθέτουν το κοινωνικό προϊόν τους στο Δημόσιο μέσω (α) δασμών και φόρων αγορών, (β) φόρου εισοδήματος και (γ) άλλων φόρων και εισφορών.

 

Το ποσοστό που αφορά στη διανομή του κοινωνικού προϊόντος στο Δημόσιο μειώθηκε στο 96,6% το 2011 από 97,3% το 2010.

 

Σε εταιρικό επίπεδο, τις υψηλότερες τιμές στο συγκεκριμένο δείκτη κατέγραψαν τα Ελληνικά Καύσιμα (101,7%), ενώ ακολουθεί η Αιγαίον Οιλ (98,0%) και η ΕΤΕΚΑ με 97,7%.

 

Από την άλλη, το χαμηλότερο ποσοστό συγκεντρώνει η BP Ελληνική με (7,5%).

 

 

(β) Διανομή Κοινωνικού Προϊόντος στο Προσωπικό

Μέρος του κοινωνικού προϊόντος των επιχειρήσεων του δείγματος διατίθεται στο προσωπικό τους μέσω (α) των αμοιβών και (β) των εργοδοτικών εισφορών.

 

Το 2010, ο δείκτης παρουσίασε οριακή αύξηση στο 3%, ενώ ο δείκτης των αμοιβών προσωπικού διατηρήθηκε στα ίδια περίπου επίπεδα.

 

Σε επίπεδο επιχειρήσεων, τις πρώτες θέσεις στη διανομή του κοινωνικού προϊόντος στο προσωπικό για το 2011 κατείχαν η BP Ελληνική με ποσοστό 52,9% και η Coral Gas με 32,2%, ενώ στις τελευταίες θέσεις βρέθηκαν τα Ελληνικά καύσιμα και η ETEKA με 2,2% και 1,2%, αντίστοιχα.

 

 

(γ) Διανομή Κοινωνικού Προϊόντος στις Τράπεζες

Οι επιχειρήσεις διαθέτουν μέρος του κοινωνικού τους προϊόντος στις τράπεζες για την αποπληρωμή δανείων.

 

Για την οικονομική χρήση 2011, το ποσοστό που αφορά στη διανομή του κοινωνικού προϊόντος στις τράπεζες αυξήθηκε κατά 1,5 ποσοστιαία μονάδα.

 

Σε εταιρικό επίπεδο, οι επιχειρήσεις που διέθεσαν το υψηλότερο ποσοστό του κοινωνικού τους προϊόντος στις τράπεζες το συγκεκριμένο έτος, ήταν η BP Ελληνική και η Mamidoil-Jetoil με 3,7% ενώ οι υπόλοιπες εταιρείες του κλάδου κυμαίνονται χαμηλά, χωρίς να ξεπερνούν σε ποσοστό το 2%.

 

Από την άλλη μεριά, το χαμηλότερο ποσοστό διέθεσαν η Coral Gas (0,3%) και τα Ελληνικά καύσιμα (0,5%).

 

 

(δ) Διανομή Κοινωνικού Προϊόντος στους Μετόχους – Επιχειρήσεις

Οι επιχειρήσεις του κλάδου διαθέτουν επίσης ένα μέρος του κοινωνικού προϊόντος για την πληρωμή μερίσματος στους μετόχους και για την αύξηση των αποθεματικών.

 

 

Το 2011 η τιμή του εν λόγω δείκτη κυμάνθηκε και πάλι σε αρνητικά επίπεδα (-1,1%) σημειώνοντας μικρή πτώση σε σχέση με το 2010.

 

Η επιδείνωση του δείκτη οφείλεται κατά κύριο λόγο στην υποχώρηση των καθαρών κερδών μετά τους φόρους της χρήσης του 2011 (βλ. Πίνακα 8).

 

 

Αναφορικά με τις εταιρείες του δείγματος, μόνο η BP Ελληνική φαίνεται να ξεχωρίζει διαθέτοντας το 35,9% του κοινωνικού της προϊόντος για πληρωμή μερίσματος στους μετόχους και αύξηση των αποθεματικών τους, ενώ στις τελευταίες θέσεις και με αρνητικό πρόσημο στην τιμή του δείκτη βρίσκονται τα Ελληνικά καύσιμα (-4,4%) και η ΕΚΟ (-2,9%)(Πίνακας 14).

 

 

(ε) Επενδύσεις προς Μικτά κέρδη

Ο συγκεκριμένος αριθμοδείκτης δεν ανήκει στην κατηγορία των αριθμοδεικτών διανομής κοινωνικού προϊόντος.

 

Ζητούμενο εδώ είναι η σύγκριση των συνολικών επενδύσεων των επιχειρήσεων του δείγματος με τα μικτά τους κέρδη.

 

Το 2011, ο δείκτης βελτιώθηκε κατά 2 περίπου ποσοστιαίες μονάδες φτάνοντας το 13% από 11,2% την προηγούμενη χρονιά.

 

Η αύξηση οφείλεται εν μέρει στην επενδυτική πολιτική των επιχειρήσεων, η οποία ήταν αυξημένη σε σχέση με το προηγούμενο έτος.

 

Σε εταιρικό επίπεδο, οι επιχειρήσεις που διέθεσαν το υψηλότερο ποσοστό κατέχει η Revoil με 34,5%, ενώ στην τελευταία θέση βρίσκεται η Ελινόιλ με ποσοστό κοντά στο 3%.

 

 

INFO

Το Ίδρυμα Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών (ΙΟΒΕ) είναι ιδιωτικός, μη κερδοσκοπικός, κοινωφελής, ερευνητικός οργανισμός και ιδρύθηκε το 1975 με στόχους την προώθηση της επιστημονικής έρευνας για τα τρέχοντα και αναδυόμενα προβλήματα της ελληνικής οικονομίας, την παροχή αντικειμενικής πληροφόρησης και τη διατύπωση προτάσεων, οι οποίες είναι χρήσιμες στη διαμόρφωση πολιτικής.

 

Το ΙΟΒΕ επιτελεί την αποστολή του διατηρώντας θέση επιστημονικής και ακαδημαϊκής ουδετερότητας.

 

 

(Πηγή ΙΟΒΕ, επεξεργασία mywaypress.gr)