Αντίστροφο Pass Κοινωνικής Ευθύνης: Μια πρόταση για την αντιμετώπιση της επικίνδυνης χρήσης κινητού στην οδήγηση
Η επικίνδυνη χρήση κινητού τηλεφώνου κατά την οδήγηση αποτελεί μια μάστιγα στους δρόμους παγκοσμίως, συμβάλλοντας σημαντικά στην πρόκληση τροχαίων ατυχημάτων. Ενώ διάφορες πρωτοβουλίες και μέτρα έχουν προταθεί κατά καιρούς για την αντιμετώπιση προβλημάτων οδικής ασφάλειας, η παρούσα πρόταση εστιάζει σε ένα σύστημα αυστηρών κυρώσεων που αξιοποιεί τεχνολογικά δεδομένα, με στόχο την ουσιαστική αλλαγή συμπεριφοράς των οδηγών. Σε αντίθεση με ιδέες που ενδεχομένως έχουν χαρακτηριστεί ως ανεπαρκείς ή μη πρακτικές, όπως το «methisi.pass», εξετάζεται εδώ ένα «αντίστροφο pass» υπέρ της κοινωνίας, με επίκεντρο την ασφάλεια όλων.
Το πρόβλημα: Οδηγώντας με το βλέμμα στο κινητό
Η απόσπαση της προσοχής κατά την οδήγηση, με κύριο ένοχο τη χρήση κινητού τηλεφώνου, είναι μια από τις βασικές αιτίες τροχαίων ατυχημάτων. Σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, η ενασχόληση με το κινητό τετραπλασιάζει τον κίνδυνο εμπλοκής σε ατύχημα. Ο οδηγός που μιλάει, στέλνει μηνύματα ή περιηγείται στο διαδίκτυο, εμφανίζει μειωμένα αντανακλαστικά, περιορισμένη αντίληψη του περιβάλλοντος χώρου και αυξημένο χρόνο αντίδρασης, καθιστώντας τον εαυτό του και τους γύρω του ευάλωτους. Στην Ελλάδα, παρά τις υφιστάμενες νομοθετικές ρυθμίσεις, το φαινόμενο παραμένει ευρέως διαδεδομένο, με ολέθριες συνέπειες.
-Η πρόταση: Ένα σύστημα αυστηρών και αυτοματοποιημένων κυρώσεων
Η προτεινόμενη λύση βασίζεται στην αξιοποίηση των δεδομένων χρήσης κινητής τηλεφωνίας για τον εντοπισμό της παράβασης και την ενεργοποίηση ενός πλέγματος αυστηρών κυρώσεων:
Αυτόματη αύξηση ασφαλίστρων αυτοκινήτου:
Μηχανισμός: Οι εταιρείες κινητής τηλεφωνίας, βάσει ανάλυσης δεδομένων (π.χ. ενεργή χρήση δεδομένων ή ομιλίας ενώ το κινητό κινείται με ταχύτητα οχήματος, μη συνδεδεμένο σε σύστημα hands-free), θα μπορούν να επισημαίνουν την επικίνδυνη χρήση. Αυτές οι πληροφορίες, με σεβασμό στο ισχύον πλαίσιο προστασίας προσωπικών δεδομένων, θα διαβιβάζονται σε μια κεντρική αρχή, η οποία με τη σειρά της θα ενημερώνει τις ασφαλιστικές εταιρείες.
Στόχος: Η αύξηση του κόστους ασφάλισης θα λειτουργήσει ως ισχυρό οικονομικό αντικίνητρο.
–Χρηματικό πρόστιμο ύψους €20.000:
Αιτιολόγηση: Το ύψος του προστίμου αντικατοπτρίζει τη σοβαρότητα της παράβασης και τον δυνητικό κίνδυνο για την ανθρώπινη ζωή.
Διάθεση ποσών: Τα έσοδα από τα πρόστιμα θα κατευθύνονται σε ειδικό ταμείο με τρεις βασικούς άξονες:
–Αποζημιώσεις θυμάτων τροχαίων ατυχημάτων: Παροχή άμεσης οικονομικής στήριξης.
–Βελτίωση οδικού δικτύου: Επενδύσεις σε υποδομές που αυξάνουν την ασφάλεια.
–Μαθήματα ασφαλούς οδήγησης σε νέους οδηγούς: Ενίσχυση της παιδείας και της πρόληψης.
-Άμεση αφαίρεση άδειας οδήγησης:
Επιβολή: Η διαπιστωμένη επικίνδυνη χρήση θα οδηγεί στην άμεση αφαίρεση της άδειας ικανότητας οδήγησης για σημαντικό χρονικό διάστημα ή και οριστικά σε περίπτωση υποτροπής.
Κατάσχεση αυτοκινήτου:
Έσχατο μέτρο: Σε περιπτώσεις επανειλημμένης και αμετανόητης συμπεριφοράς, η κατάσχεση του οχήματος που χρησιμοποιήθηκε κατά την τέλεση της παράβασης θα αποτελεί την έσχατη, αλλά αναγκαία, κύρωση.
-Τεκμηρίωση και προκλήσεις
Η υλοποίηση μιας τέτοιας πρότασης απαιτεί την αντιμετώπιση σημαντικών τεχνικών, νομικών και ηθικών ζητημάτων:
Τεχνική εφαρμοσιμότητα και ακρίβεια:
Δεδομένα Κινητής Τηλεφωνίας: Η τεχνολογία επιτρέπει τον προσδιορισμό της θέσης και της χρήσης μιας συσκευής. Ωστόσο, πρέπει να διασφαλιστεί η ακριβής διάκριση μεταξύ του οδηγού και των επιβατών, καθώς και η αναγνώριση της χρήσης νόμιμων συστημάτων hands-free. Η ανάπτυξη αλγορίθμων που συνδυάζουν δεδομένα τοποθεσίας, ταχύτητας, χρήσης εφαρμογών και ενδεχομένως σύνδεσης Bluetooth θα είναι κρίσιμη.
Αποφυγή σφαλμάτων: Ένα σύστημα επιβολής κυρώσεων τέτοιας αυστηρότητας δεν επιδέχεται σφάλματα. Απαιτούνται δικλείδες ασφαλείας και διαδικασίες επαλήθευσης.
-Νομικό πλαίσιο και προστασία προσωπικών δεδομένων:
GDPR και απόρρητο: Η συλλογή και επεξεργασία δεδομένων χρήσης κινητών τηλεφώνων για σκοπούς επιβολής του νόμου εγείρει ζητήματα συμβατότητας με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (GDPR) και το δικαίωμα στην ιδιωτικότητα. Απαιτείται σαφές νομοθετικό πλαίσιο που θα ορίζει τις προϋποθέσεις, τις εγγυήσεις και τα όρια αυτής της επεξεργασίας, εξασφαλίζοντας ότι είναι αναγκαία και αναλογική προς τον επιδιωκόμενο σκοπό (προστασία της δημόσιας ασφάλειας).
Δικαίωμα στην υπεράσπιση: Οι κατηγορούμενοι πρέπει να έχουν πλήρη πρόσβαση στα στοιχεία που τους ενοχοποιούν και αποτελεσματικούς μηχανισμούς ένστασης και δικαστικής προστασίας.
Αναλογικότητα των ποινών:
Οι προτεινόμενες κυρώσεις είναι ιδιαίτερα αυστηρές. Η αφαίρεση διπλώματος και η κατάσχεση οχήματος έχουν σοβαρότατες επιπτώσεις στην προσωπική και επαγγελματική ζωή του ατόμου. Η επιβολή τους θα πρέπει να εξετάζεται υπό το πρίσμα της αρχής της αναλογικότητας, λαμβάνοντας υπόψη τις συνθήκες κάθε παράβασης και την ενδεχόμενη υποτροπή. Το χρηματικό πρόστιμο των €20.000 είναι σημαντικά υψηλότερο από τα τρέχοντα πρόστιμα για παρόμοιες παραβάσεις διεθνώς, γεγονός που χρήζει προσεκτικής αξιολόγησης ως προς την κοινωνική αποδοχή και την αποφυγή εξόντωσης των παραβατών.
-Κοινωνική αποδοχή και επιπτώσεις:
Η επιτυχία ενός τέτοιου μέτρου εξαρτάται και από την κοινωνική αποδοχή. Μια εκτενής ενημερωτική καμπάνια για τους κινδύνους της χρήσης κινητού και την αναγκαιότητα των μέτρων θα ήταν απαραίτητη.
Πρέπει να εξεταστούν πιθανές αρνητικές επιπτώσεις σε ευάλωτες ομάδες που εξαρτώνται από το όχημά τους για βιοποριστικούς λόγους, διασφαλίζοντας ότι οι κυρώσεις δεν οδηγούν σε κοινωνικό αποκλεισμό.
Η πρόταση για ένα «αντίστροφο pass κοινωνικής ευθύνης» με αυστηρές κυρώσεις για την επικίνδυνη χρήση κινητού στην οδήγηση, αν και ριζοσπαστική και με σημαντικές προκλήσεις στην υλοποίησή της, αναδεικνύει την επιτακτική ανάγκη για δραστικά μέτρα απέναντι σε μια συμπεριφορά που κοστίζει ζωές. Η αξιοποίηση της τεχνολογίας για την επιτήρηση και την επιβολή, αν συνδυαστεί με ισχυρές νομικές και ηθικές εγγυήσεις, θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ισχυρό εργαλείο αποτροπής.
Ωστόσο, οποιαδήποτε τέτοια πρωτοβουλία θα πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο ευρύτατου δημόσιου διαλόγου, ενδελεχούς μελέτης από ειδικούς (νομικούς, τεχνικούς, κοινωνιολόγους) και πιλοτικής εφαρμογής, προκειμένου να διασφαλιστεί η αποτελεσματικότητα, η δικαιοσύνη και η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων των πολιτών, πάντα με γνώμονα την ύψιστη αξία της ανθρώπινης ζωής και της οδικής ασφάλειας. Η επένδυση στην πρόληψη, την παιδεία και τη βελτίωση των υποδομών παραμένει εξίσου κρίσιμη και πρέπει να συνοδεύει κάθε κατασταλτικό μέτρο.
Ετσι ίσως σώζονται ζωές κ.Κυρανάκη. Δεν θέλει επιφάνεια, θέλει βάθος.
mywaypress.gr
