«Ασκήσεις επί χάρτου» με Bad Bank-Καθρεφτάκια Δραγασάκη με Sparkassen…
• Bloomberg: How Germany’s Little Savings Banks Threaten Big Financial Woes
• Ελλάδα: διάσωση τραπεζών με έξοδα φορολογουμένων;
«Γεύση» από αγορές πήρε η κυβέρνηση που, έστω και καθυστερημένα, αντιδρά για να δείξει πως αναλαμβάνει δράση για να σταματήσει την καταστροφή στις τράπεζες. Το χρηματιστήριο ζητούσε λύση και την υποδέχτηκε με ανακούφιση, όπως έδειξε η χθεσινή ανάκαμψη στο Χρηματιστήριο (+9,23% στις τράπεζες). Η ανακούφιση όμως είναι προσωρινή, αφού η λύση κοστίζει δισεκατομμύρια στο κράτος και έρχεται αφού πρώτα ο τραπεζικός κλάδος είχε χάσει το 40% της αξίας του, μέσα στους μόλις τρεις πρώτους μεταμνημονιακούς μήνες.
Αρμόδιες πηγές του οικονομικού επιτελείου τη κυβέρνησης επιβεβαίωσαν χθες πως η κυβέρνηση «διερευνά» λύση που λέγεται APS (Asset Protect Scheme). Είναι αυτό; Μια ιδέα που συζητήθηκε το βράδυ της «μαύρης Τετάρτης» στο Μέγαρο Μαξίμου και είχε προταθεί εδώ και ένα χρόνο από το ΤΧΣ: να δημιουργηθεί για κάθε ελληνική τράπεζα ξεχωριστά και μία εταιρία ειδικού σκοπού (Asset Management Company ή Asset Protect Scheme) και εκεί να «παρκάρουν» τα κόκκινα δάνεια που δεν βρίσκουν funds για αγοραστή. Έτσι η τράπεζα «ξεφορτώνεται» άμεσα προβληματικά δάνεια και εισπράττει ένα μέρος «έναντι» των εισπράξεων από τα δάνεια αυτά. Δεν πρόκειται για «καθαρή» Bad Bank, λένε στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, ούτε οι θεσμοί δέχονταν ποτέ τέτοια λύση.
Το πρόβλημα όμως έτσι είναι ποιος θα βάλει τα 5 ή 10 δισ. ευρώ τουλάχιστον, όπως υπολογίζεται, για να αναλάβει την διαχείριση ή το ρίσκο της απώλειας για τέτοια δάνεια. Πρόθυμοι ιδιώτες δεν φαίνονται στον ορίζοντα, ούτε από Ελλάδα ούτε από εξωτερικό.
Με αυτό το δεδομένο, το «σχήμα» APS στο οποίο καταλήγει η κυβέρνηση είναι να αναλάβει το ίδιο το δημόσιο να δώσει εγγυήσεις για να καλύψει την μελλοντική ζημιά, αν δεν αποπληρωθούν τα δάνεια –ή το μέρος αυτών τουλάχιστον που θα έχουν προεξοφληθεί στην τράπεζα.
Πού θα βρει λεφτά το δημόσιο; Στο «μαξιλαράκι ασφαλείας» των 30 δισ. ευρώ για την έξοδο στις αγορές, όπως όλα δείχνουν. Τι λεφτά είναι αυτά; Δάνεια από το 3ο Μνημόνιο με τα οποία η Ελλάδα επρόκειτο να καλύπτει μελλοντικές ανάγκες πληρωμών κρατικού χρέους ή να εξαγοράσει φτηνότερα τα ακριβά χρέη στην ΕΚΤ και το ΔΝΤ, αλλά επίσης και τα αποθεματικά των κρατικών φορέων που τα «στραγγίζει» εδώ και τρία χρόνια το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους.
Η λύση αυτή δεν είχε περιληφθεί στο σχέδιο μείωσης των κόκκινων δανείων, προκρίθηκε όμως με κριτήριο τις ανάγκες των τραπεζών –όχι των δανειοληπτών ή των φορολογουμένων- επειδή δεν υπάρχουν funds για να τις «ξαλαφρώσουν» από τα «κόκκινα» δάνεια.
«Δεν πρόκειται για Bad Bank» λένε στην κυβέρνηση πάντως, κάτι που το είχε προτείνει πριν 3 χρόνια αλλά έπεσε σε «τοίχο». «Δεν αλλάζει τίποτα στην θέση των δανειοληπτών» συμπληρώνουν, αν και πληροφορίες λένε πως στα APS θα μπουν τα ενυπόθηκα επιχειρηματικά και στεγαστικά δάνεια με σκοπό να αναδιαρθρωθούν επιχειρήσεις και να ρευστοποιηθούν περιουσιακά στοιχεία, προκειμένου να μην βρεθεί εκτεθειμένο σε μεγαλύτερες ζημιές το ελληνικό Δημόσιο.
«Ασκήσεις επί χάρτου»
Αν και φαίνεται να σβήνει προς ώρας η φωτιά που άναψε στις τράπεζες, ούτε αυτή η λύση είναι σίγουρο ότι θα περπατήσει, αφού πρέπει να επικυρωθεί και από την Επιτροπή Ανταγωνισμού της Κομισιόν ότι δεν θα συνιστά παράνομη κρατική ενίσχυση των ελληνικών τραπεζών.
Για να μη επακολουθήσει νέα αναταραχή σε περίπτωση «ναυαγίου» και του σχεδίου αυτού, κυβερνητικές πηγές έσπευδαν εχθές να τονίσουν αποτελεί «ένα μικρό μέρος μόνον της συνολικής στρατηγικής της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων». Με το σκεπτικό αυτό, και αν δεν λειτουργήσει το σχέδιο, η ζημιά θα θεωρηθεί μικρή.
Αν ίσχυε κάτι τέτοιο, τότε και «το μεγαλύτερο μέρος» του σχεδίου που είναι μέτρα που ήδη έχουν δρομολογηθεί και δεν αξιολογήθηκαν ως επαρκή για την επίλυση του προβλήματος, θα θεωρείτο επαρκές και ούτε οι αγορές θα ασκούσαν πιέσεις στις τράπεζες, ούτε η κυβέρνηση θα αναζητούσε νέους και εξεζητημένους τρόπους αντιμετώπισης του προβλήματος.
Το κόστος της καθυστέρησης
Χρειάστηκε όμως να προηγηθεί ένας ορυμαγδός στις αγορές για να αναλάβει δράση η κυβέρνηση. Η πληροφορία και μόνον ότι «ξύπνησε», καταγράφηκε θετικά χθες στο χρηματιστήριο, επιτρέποντας να μαζέψουν τις ζημιές οι τράπεζες, αλλά και κέρδη οι «σορτάκηδες».
Όπως όλα δείχνουν, το «ξένο κεφάλαιο» στο οποίο απευθύνει προσκλητήριο η κυβέρνηση τους τελευταίους μήνες, επιστρέφει εκδικητικό. Και μπορεί η κυβέρνηση να «έπαιξε» με τα νεύρα των επενδυτών –και όχι μόνον- επί χρόνια, απειλώντας με χρεωκοπία και μονομερείς ενέργειες, τώρα πλέον όμως σπεύδει να «καλμάρει» τις αγορές για να μην φερθούν πιο σκληρά στην Ελλάδα.
Αφού δεν μπορεί άλλο πλέον να επικαλείται σαν μόνιμη δικαιολογία το Μνημόνιο ή την «καμένη γη» -μετά από 3,5 χρόνια διακυβέρνησης- για ό,τι κακό συμβαίνει, επιχειρεί να δείξει με καθυστέρηση πως έχει τα αντανακλαστικά να πάρει τον έλεγχο και να αναλάβει δράση απέναντι στις κερδοσκοπικές επιθέσεις που δέχτηκαν οι ελληνικές τράπεζες, βάζοντας το κράτος και εγγυητή για τις μελλοντικές ζημιές από τα «κόκκινα δάνεια» των τραπεζών. Και ενώ η κυβέρνηση είχε προετοιμαστεί για «πόλεμο» στις αγορές ομολόγων (με τις πλάτες ξένων Οίκων όπως οι Rotschild) τρέχει πλέον –όπως και εχθές με συσκέψεις υπό τον κύριο Ευκλείδη Τσακαλώτο- για να κλείσει τις «τρύπες» που άνοιξαν στο χρηματιστήριο, η αξιοπιστία του οποίου μπήκε και πάλι στο στόχαστρο διεθνώς με τα φαινόμενα «τύπου Folli-Follie», τα κέρδη των τραπεζών, τα κόκκινα δάνεια κλπ. Πηγή: protothema.gr
Καθρεφτάκια Δραγασάκη με Sparkassen…
Με σχέδια επί χάρτου και γερμανική τεχνογνωσία, ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Γιάννης Δραγασάκης «απάντησε» στην κρίση του χρηματιστηρίου, με μια γενικόλογη ανακοίνωση, η οποία περιέχει την συνήθη αοριστολογία ευχών, επιθυμιών κλπ χωρίς να περιέχει δεσμευτικό χρονοδιάγραμμα και βεβαίως ούτε ένα ποσοτικό δεδομένο των κονδυλίων που απαιτούνται.
Η άμεση συγκρότηση ομάδας εργασίας που θα αναλάβει, σε σύντομο χρονικό διάστημα, την εκπόνηση μελέτης και θα επεξεργαστεί το θεσμικό πλαίσιο για την ανάπτυξη του συστήματος περιφερειακών τραπεζών στην Ελλάδα, αποφασίστηκε στη συνάντηση που είχε ο υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης, Γιάννης Δραγασάκης, με τον διευθύνοντα σύμβουλο του Ιδρύματος των Γερμανικών Ταμιευτηρίων για τη Διεθνή Συνεργασία (Sparkassenstiftung für internationale Kooperation), Νικλάους Μπέργκμαν.
Όπως αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομίας και Ανάπτυξης, οι δύο πλευρές συμφώνησαν για τη δημιουργία ενός συστήματος περιφερειακών τραπεζών στην Ελλάδα, που θα αποτελείται, τόσο από συνεταιριστικές τράπεζες, όσο και από τραπεζικά ιδρύματα, που θα προκύψουν από πρωτοβουλία των Περιφερειών της χώρας, με τα Γερμανικά Ταμιευτήρια να παρέχουν τη σχετική τεχνογνωσία.
Στη σύσκεψη συμμετείχε ο υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ, Δημήτρης Λιάκος, η γενική γραμματέας του υπουργείου Οικονομικών, Έλενα Παπαδοπούλου, καθώς και ο πρέσβης της Γερμανίας στην Αθήνα, Γενς Πλέτνερ.
O αντιπρόεδρος της κυβέρνησης και υπουργός Οικονομίας και Ανάπτυξης υπογράμμισε ότι στη νέα φάση που βρίσκεται η Ελλάδα, μετά το τέλος των μνημονίων, βασικές προτεραιότητες είναι η υλοποίηση της αναπτυξιακής στρατηγικής και ο σχεδιασμός της νέας προγραμματικής περιόδου, ο οποίος θα έχει ορίζοντα δεκαετίας, 2020-2030.
Ο κ. Δραγασάκης τόνισε τη σημασία της χρηματοδότησης της ανάπτυξης και πιο συγκεκριμένα τη χρηματοδότηση επιχειρήσεων σε τοπικό και περιφερειακό επίπεδο.
Ο επικεφαλής των Sparkassen, εξέφρασε την ικανοποίησή του για την ολοκλήρωση του προγράμματος προσαρμογής, την είσοδο της Ελλάδας σε αναπτυξιακή τροχιά και τη σταθεροποίηση των συστημικών τραπεζών.
Στη συνέχεια παρουσίασε τη γερμανική εμπειρία, τονίζοντας το θετικό ρόλο που έχουν διαδραματίσει οι περιφερειακές τράπεζες, τόσο στην αντιμετώπιση κρίσεων, όσο και στη περιφερειακή ανάπτυξη.
Εξήγησε ότι τα γερμανικά ταμιευτήρια δεν ενδιαφέρονται να επεκταθούν τα ίδια στην Ελλάδα, όμως είναι έτοιμα να προσφέρουν εμπειρία και τεχνογνωσία στην ελληνική πλευρά.
Bloomberg: How Germany’s Little Savings Banks Threaten Big Financial Woes
Flush with deposits from Germany’s famously thrifty citizenry, the Sparkassen are a dominant force in retail banking, especially in rural areas. These public-sector savings banks control €1.2 trillion in assets, but their cozy ties with politicians are at the heart of concerns about hidden risks to the financial system in Europe’s biggest economy.
Ελλάδα: διάσωση τραπεζών με έξοδα φορολογουμένων;
Ο γερμανικός Τύπος αναφέρεται στις ισχυρότατες πιέσεις που δέχονται οι μετοχές του ελληνικού τραπεζικού κλάδου στο Χρηματιστήριο Αθηνών. «Αναταράξεις στην Ελλάδα – υπό συζήτηση μια Bad Bank», σχολιάζει στον τίτλο σχετικού της δημοσιεύματος η Frankfurter Allgemeine Zeitung.
Η εφημερίδα της Φραγκφούρτης σημειώνει μεταξύ άλλων ότι «μεγάλη μερίδα τραπεζικών μετοχών απώλεσαν σε διάστημα μιας ημέρας (σ.σ. την Τετάρτη) μέχρι και 20% της αξίας τους. Η κατάρρευση στις τιμές των μετοχών οδήγησε σε βιαστικές κινήσεις την αριστερή κυβέρνηση υπό τον Αλέξη Τσίπρα. Στην Αθήνα ελέχθη ότι το υπουργικό συμβούλιο εργάζεται από κοινού με τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας ESM και την Ελληνική Ένωση Τραπεζών πάνω σε ένα “σχέδιο δράσης” προκειμένου να ελαφρύνουν τις τράπεζες από δάνεια υψηλού ρίσκου. Λεπτομέρειες δεν έγιναν γνωστές σε πρώτη φάση. […] Τώρα γίνεται λόγος για μία Bad Bank, στην οποία θα μπορούσαν να συγκεντρωθούν τα κόκκινα δάνεια των τραπεζών».
Σύμφωνα με την FAZ, «για αυτόν τον σκοπό θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως οικονομική εξασφάλιση (σ.σ. εγγύηση) μέρος του μαξιλαριού ρευστότητας των 24,1 δις ευρώ, για το οποίο είχαν συμφωνήσει το καλοκαίρι οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης. Στις Βρυξέλλες έχει διαψευσθεί συμμετοχή του ESM στα σχέδια» αυτά, επισημαίνει η εφημερίδα της Φραγκφούρτης, η οποία επιρρίπτει ευθύνες στην κυβέρνηση για τον μεγάλο όγκο των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Όπως αναφέρει, «η κυβέρνηση Τσίπρα ήταν αυτή που επανειλημμένα δυσχέρανε και καθυστέρησε πωλήσεις δανείων ή κατασχέσεις ακινήτων που ανήκουν σε ασυνεπείς λήπτες ενυπόθηκων δανείων».
«Οι επενδυτές ανησυχούν για τις ελληνικές τράπεζες», γράφει για το ίδιο θέμα η Die Weltστην ηλεκτρονική της έκδοση. Το δημοσίευμα αναφέρει ότι «οι απώλειες λάμβαναν ολοένα και πιο απειλητικές διαστάσεις» την Τετάρτη στο Χρηματιστήριο Αθηνών. «Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας προφανώς αισθάνθηκε φόβο και αντέδρασε άμεσα. Τώρα μια διάσωση (σ.σ. των τραπεζών) φαίνεται να είναι κοντά –ωστόσο ενδεχομένως με έξοδα των φορολογουμένων», επισημαίνει η εφημερίδα του Βερολίνου σε σχέση με το σχέδιο στήριξης του τραπεζικού κλάδου που εξετάζει η ελληνική κυβέρνηση.
Η γερμανική εφημερίδα εξηγεί μεταξύ άλλων ότι «τα τοξικά δάνεια θα πρέπει να διασφαλιστούν. Επί της αρχής αυτό θα ήταν δυνατό εάν μια Bad Bank πωλούσε σε επενδυτές ομόλογα, μερικά εκ των οποίων θα λάμβαναν κρατικές εγγυήσεις. Τις πιθανές απώλειες θα καλούνταν να επωμιστούν σε αυτήν την περίπτωση οι φορολογούμενοι».
Η Handelsblatt αναφέρεται σε ανταπόκρισή της σε «σχέδιο βοήθειας για τις τράπεζες της Ελλάδας». Σύμφωνα με την οικονομική εφημερίδα του Ντύσελντορφ, η απομάκρυνση των επενδυτών από τις τραπεζικές μετοχές έχει δύο βασικούς λόγους: τον κίνδυνο που απορρέει από τον μεγάλο όγκο των κόκκινων δανείων, αλλά και τις ανησυχίες για τη μειωμένη αποδοτικότητα των ελληνικών τραπεζών, όπως αποτυπώθηκε στα στοιχεία του τριμήνου που δημοσιεύθηκαν στο τέλος Αυγούστου.
«Η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει ακόμη επιβεβαιώσει επίσημα» τον τρόπο στήριξης των τραπεζών, αναφέρει η Handelsblatt, ωστόσο η εφημερίδα εκτιμά ότι «το σχέδιο είναι παρόμοιο με το μοντέλο που είχε συμφωνήσει το 2016 η Ιταλία με την ΕΕ για την εξυγίανση του τραπεζικού της τομέα και το οποίο εφήρμοσε με επιτυχία».
Η οικονομική εφημερίδα επισημαίνει μεταξύ άλλων ότι «ακόμη κι αν η κυβέρνηση επιρρίπτει τώρα την ευθύνη σε “κερδοσκόπους”, οι αναταράξεις στο χρηματιστήριο είναι εξαιρετικά ανησυχητικές πολιτικά για τον Τσίπρα. Η απώλεια εμπιστοσύνης προς τις τράπεζες τρομάζει τους ξένους επενδυτές που χρειάζεται επειγόντως η χώρα προκειμένου η οικονομία να αναπτύσσεται σταθερά. Και το αξιόχρεο της χώρας πλήττεται από αυτήν την εξέλιξη». Πηγή: Deutsche Welle
