Γ.Μπουτάρης: Το «Θεσσαλονίκη 2030» οδικός χάρτης για την οικοδόμηση μιας δυναμικής Θεσσαλονίκης
«Για να γίνει η Θεσσαλονίκη μια πραγματικά ανθεκτική πόλη απαιτείται σκληρή δουλειά και συνεργασία μεταξύ όλων των φορέων και κοινοτήτων. Η Στρατηγική αυτή είναι μια δήλωση των αξιών της πόλης και ένας οδικός χάρτης που περιγράφει τον τρόπο και τις περιοχές εστίασης για την οικοδόμηση μιας δυναμικής Θεσσαλονίκης για τις επόμενες δεκαετίες, μέσω ενός κοινού οράματος για το αύριο», ανέφερε ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης, κατά την διάρκεια ομιλίας του στην ημερίδα «Θεσσαλονίκη 2030-Παρουσιάζοντας ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης της πόλης».
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης ολοκλήρωσε τη συγκρότηση της Στρατηγικής για την Αστική Ανθεκτικότητα «Θεσσαλονίκη 2030». Το στρατηγικό σχέδιο, το πρώτο που παρουσιάζεται σε πανελλήνιο επίπεδο, είναι αποτέλεσμα της εντατικής συνεργασίας του Δήμου με το διεθνές δίκτυο των «100 Ανθεκτικών Πόλεων» (100RC), μια πρωτοβουλία που υποστηρίζεται από το Ίδρυμα Rockefeller.
Η Θεσσαλονίκη επιλέχθηκε ως μέλος του δικτύου των «100 Ανθεκτικών Πόλεων» το 2014 ύστερα από διαγωνιστική διαδικασία με περισσότερες από 300 συμμετοχές. Στο πλαίσιο της συνεργασίας με το δίκτυο, ιδρύθηκε το Γραφείο Αστικής Ανθεκτικότητας εντός της Μητροπολιτικής Αναπτυξιακής Θεσσαλονίκης Α.Ε.Ε./ΟΤΑ, με σκοπό την δημιουργία μιας Στρατηγικής που απαντά σε προκλήσεις σε τοπικό αλλά και μητροπολιτικό επίπεδο.
Περισσότεροι από 40 φορείς και 2.000 πολίτες συμμετείχαν στον διάλογο για την αστική ανθεκτικότητα της πόλης, μέσα από επιτροπές, εργαστήρια, θεματικές συζητήσεις και εκδηλώσεις ανοιχτές στο κοινό. Η διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη συγκρότηση μιας μακρόπνοης στρατηγικής για την πόλη αντικατοπτρίζει και το πώς θέλει η πόλη να είναι: ανοιχτή και συμμετοχική, με τοπικές και διεθνείς συνεργασίες, στραμμένη προς το μέλλον αλλά και με γνώση για το παρόν της. Στη διάρκεια της διαδικασίας, το ιδιαίτερο ενδιαφέρον των πολιτών εστιάστηκε στα θέματα της τοπικής οικονομία, του δημόσιου χώρου και της κινητικότητας στην πόλη.
Οι τέσσερεις συνολικά στόχοι (πυλώνες) στους οποίους εδράζεται η Στρατηγική, συνοψίζονται ως εξής:
-Διαμορφώνοντας μια βιώσιμη πόλη όπου η κινητικότητα και τα αστικά συστήματα υπηρετούν τους κατοίκους της
-Σχεδιάζοντας από κοινού μια ανοιχτή πόλη που επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό της
-Δημιουργώντας μια δυναμική τοπική οικονομία και ένα αποτελεσματικό σύστημα αστικής διακυβέρνησης
-Επαναπροσδιορίζοντας τη σχέση της πόλης με τη θάλασσα μέσω ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για τον Θερμαϊκό Κόλπο
Έχοντας σαν βάση τους παραπάνω στόχους, η Στρατηγική περιλαμβάνει 30 Προγράμματα και περισσότερες από 100 Δράσεις με πολλαπλά οφέλη για την ανθεκτικότητα της πόλης και του πληθυσμού της. Τα Προγράμματα περιλαμβάνουν πολιτικές, έργα, πρωτοβουλίες (υφιστάμενες και νέες) και συνδέουν διαφορετικούς στόχους και αξίες.
Η Στρατηγική Αστικής Ανθεκτικότητας αποπειράται να συνδέσει υφιστάμενους στρατηγικούς σχεδιασμούς και κείμενα σε τοπικό, περιφερειακό, εθνικό και διεθνές επίπεδο: από τον πενταετή επιχειρησιακό σχεδιασμό της πόλης έως την Ευρωπαϊκή «Στρατηγική 2020», με απώτερο σκοπό να γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ της καθημερινής διαχείρισης και των μακροπρόθεσμων διεθνών στόχων για αστική ανάπτυξη, βιωσιμότητα και ανθεκτικότητα.
Ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, δηλώνει σχετικά: «Το 2030 φαίνεται μακρινό αλλά, σε δεκατρία μόλις χρόνια, θα είναι παρόν. Πώς θέλουμε να είναι όμως η Θεσσαλονίκη το 2030; Ποιες είναι οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η πόλη σήμερα και ποιες θα αντιμετωπίσει στο μέλλον; Πού πρέπει να πέσει το βάρος των προσπαθειών μας στα επόμενα χρόνια; Τώρα ήρθε η ώρα να μεγιστοποιήσουμε την προσπάθεια, να διασφαλίσουμε την κληρονομιά αυτή για τις επόμενες γενιές και να δημιουργήσουμε μαζί ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης της πόλης. Η συμμετοχή μας στο δίκτυο των ‘’100 Ανθεκτικών Πόλεων’’ μας έδωσε την ευκαιρία να γίνουμε μέρος μιας παγκόσμιας κοινότητας πόλεων και να σχεδιάσουμε μια ολοκληρωμένη στρατηγική για το μέλλον της Θεσσαλονίκης».
Ο Πρόεδρος του Δικτύου των 100 Ανθεκτικών Πόλεων, Michael Berkowitz, σε μήνυμά του τονίζει: «Η προσπάθεια για να συνταχθεί μια στρατηγική κατά τη διάρκεια μιας κρίσιμης περιόδου με ανθρωπιστικές και οικονομικές προκλήσεις στην Ελλάδα, είναι ένα σημαντικό δείγμα προόδου. Με την εφαρμογή της συγκεκριμένης στρατηγικής η Θεσσαλονίκη θα είναι σε θέση να αναζητήσει διεθνείς συνεργασίες και νέα καινοτόμα εργαλεία χρηματοδότησης, για τη δημιουργία μιας δυναμικής στον οικονομικό τομέα αλλά και φιλόξενης πόλης για πολλές γενεές».
Η Αντιδήμαρχος Αστικής Ανθεκτικότητας και Αναπτυξιακών Προγραμμάτων, Λίνα Λιάκου, από την πλευρά της αναφέρει: «Η παρούσα Στρατηγική βασίζεται στο τι ήδη κάνουμε και έχουμε κάνει σαν πόλη, στο ποιοι είμαστε ως κάτοικοι αυτής της πόλης, ενώ μας βοηθάει να αποκωδικοποιήσουμε και να καταλάβουμε τις προκλήσεις που ήδη αντιμετωπίζουμε ή θα αντιμετωπίσουμε στο μέλλον. Η Στρατηγική για την Ανθεκτικότητα της Θεσσαλονίκης αποτελεί έναν οδηγό για το πώς μπορούμε δυναμικά, δημιουργικά και αποτελεσματικά να αναπτύξουμε τη Θεσσαλονίκη όλοι μαζί».
Η Αναπληρώτρια Διευθύντρια του Οργανισμού «100 Ανθεκτικές Πόλεις», Κωνσταντίνα Καρύδη, αναφέρθηκε στον παγκόσμιο διάλογο που έχει ανοίξει γύρω από την αστική ανθεκτικότητα, σε επιτυχημένα παραδείγματα μητροπολιτικών συνεργασιών σε διεθνές επίπεδο καθώς και στην ανάγκη όσμωσης δήμων και φορέων. «Είναι σημαντικός, βέβαια, ο ρόλος που διαδραματίζει το Υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης όσον αφορά στη διασύνδεση των στρατηγικών της πόλης που παρουσιάστηκαν με την εθνική αναπτυξιακή στρατηγική».
Ο Αντιδήμαρχος Τουριστικής Ανάπτυξης και Διεθνών Σχέσεων, Σπύρος Πέγκας, περιγράφοντας τους στόχους της Διοίκησης για τα επόμενα χρόνια στον τομέα του τουρισμού, επισήμανε την επιλογή των πολιτικών που έχουν διάρκεια, που ενισχύουν τη δημιουργία αναπτυξιακών δομών και διαχέονται σε όλη τη μητροπολιτική περιοχή της Θεσσαλονίκης, μεγεθύνοντας το κοινωνικό μέρισμα σε όλο και περισσότερους εταίρους.
Τέλος, η επικεφαλής αστικής ανθεκτικότητας του Δήμου Αθηναίων, Ελένη Μυριβήλη, αναφέρθηκε στις προσπάθειες συγκρότησης μιας ολοκληρωμένης στρατηγικής καθώς και στις προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο μεγαλύτερος δήμος της χώρας, σε επίπεδο μητροπολιτικής διοίκησης.
Το δίκτυο 100 Ανθεκτικές Πόλεις (100RC), μια πρωτοβουλία του Ιδρύματος Rockefeller, έχει ως στόχο να βοηθά πόλεις σε όλο τον κόσμο να γίνουν πιο ανθεκτικές απέναντι σε περιβαλλοντικές, κοινωνικές και οι οικονομικές προκλήσεις που ανέρχονται ως καίρια ζητήματα του 21ου αιώνα. Το 100RC υποστηρίζει αυτή την προσπάθεια με τη χρηματοδότηση του Γραφείου Αστικής Ανθεκτικότητας, παρέχοντας πρόσβαση σε χρήσιμα εργαλεία, σε συνεργασία με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς, πανεπιστήμια, ΜΚΟ, και μέσω της συμμετοχής τους σε ένα παγκόσμιο δίκτυο πόλεων που μοιράζονται τις ίδιες προκλήσεις. Περισσότερες πληροφορίες στο: www.100ResilientCities.org.
Η πλήρης ομιλία Γ.Μπουτάρη
Γ.Μπουτάρης: Πώς θέλουμε να είναι η Θεσσαλονίκη μας το 2030;
«Το 2030 μπορεί να φαίνεται μακρινό, αλλά, μέσα σε δεκατρία χρόνια μπορούν να συμβούν δομικές αλλαγές. Πριν από δεκατρία χρόνια, η Ελλάδα ετοιμαζόταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004, ανυποψίαστη για την οικονομική ή την προσφυγική κρίση που θα ακολουθούσε.
Μέσα σε έξι χρόνια, από το 2011, εμείς ως Διοίκηση, διπλασιάσαμε τον αριθμό των επισκεπτών στην πόλη ανοίγοντάς την ξανά στον κόσμο γύρω της μετά από δεκαετίες εσωστρέφειας. Δημιουργήσαμε ένα δίκτυο δομών για τις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες. Προσφέραμε χώρους έκφρασης και συμμετοχής στους πολίτες ενώ, παράλληλα, προχωρήσαμε σε μια πλήρη διοικητική αναδιάρθρωση και οικονομική εξυγίανση της λειτουργίας του Δήμου μας.
Τώρα, ήρθε η ώρα να μεγιστοποιήσουμε την προσπάθεια μας. Να διασφαλίσουμε την κληρονομιά αυτή για τις επόμενες γενιές και να δημιουργήσουμε μαζί ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης της πόλης. Της πόλης του 2030.
Ξεκινήσαμε από το 2015 να το δουλεύουμε, με το πρώτο συνέδριο για την αστική ανάπτυξη της Θεσσαλονίκης, στο οποίο συμμετείχαν σχεδόν όλοι οι φορείς της πόλης. Συνεχίσαμε μέσω της συμμετοχής μας στο δίκτυο των «100 Ανθεκτικών Πόλεων», που μας έδωσε την ευκαιρία να γίνουμε μέρος μιας παγκόσμιας κοινότητας και να σχεδιάσουμε μια ολοκληρωμένη στρατηγική για το μέλλον της Θεσσαλονίκης.
Το «Θεσσαλονίκη 2030» είναι ένας οδικός χάρτης που περιγράφει τον τρόπο για την οικοδόμηση μιας δυναμικής Θεσσαλονίκης για τις επόμενες δεκαετίες, μέσω ενός κοινού οράματος για το αύριο.
Τι θέλουμε να κάνουμε:
- Να σχεδιάσουμε ένα σύστημα αστικής κινητικότητας που να υπηρετεί τις ανάγκες των κατοίκων. Γίνονται έργα σήμερα, όπως το Μετρό και η θαλάσσια συγκοινωνία, αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε ότι όλα αυτά συνδέονται μεταξύ τους. Αλλά και με τους ποδηλατοδρόμους και με τις γραμμές των λεωφορείων, με την προώθηση της ηλεκτροκίνησης, τις πεζοδρομήσεις στην πόλη. Θέλει προσοχή, είναι η μεγαλύτερη πρόκλησή μας, ιδίως τώρα που τελειώνει και το Μετρό. Πρέπει επίσης, να δώσουμε έμφαση στις περιοχές γύρω από τις στάσεις του Μετρό, οι οποίες υπέφεραν τα μέγιστα όλα τα προηγούμενα χρόνια.
- Να μειώσουμε τα απόβλητά μας μέσω της επανάχρησης δημιουργώντας παράλληλα νέες θέσεις εργασίας.
- Να επενδύσουμε στο ταλέντο της πόλης μας, στους 150.000 φοιτητές, μαζί με τα Πανεπιστήμια και τον ιδιωτικό τομέα, ο καθένας ανάλογα με τις δυνάμεις του. Εμείς το ξεκινήσαμε με το OK!Thess, αλλά θέλει πολλή δουλειά από όλους.
- Να υποστηρίξουμε την ανάπτυξη του τουρισμού, της δημιουργικής οικονομίας, αλλά και τις παραδοσιακές μας αγορές, όπως το Καπάνι, που είναι στην καρδιά της πόλης.
- Να παραμείνει η πόλη ανοιχτή και φιλόξενη προς όλους και ιδιαίτερα σε όσους μας έχουν ανάγκη. Ξεκινήσαμε με τα διαμερίσματα που νοικιάζουμε για τους πρόσφυγες και το Φιλοξενείο. Τώρα πρέπει να δουλέψουμε μαζί για την ενσωμάτωση των νέων κατοίκων στην πόλη και την ένταξή τους στην καθημερινή λειτουργία της.
- Να διαφυλάξουμε και να αναβαθμίσουμε τον δημόσιο χώρο μέσω της ενεργού συμμετοχής των κατοίκων. Το «Αγαπώ την πόλη μου, υιοθετώ τη γειτονιά μου», δεν το εγκαταλείπω σαν σύνθημα, θα συνεχίσουμε να το υποστηρίζουμε.
- Να αναπτύξουμε παραπέρα τη σχέση της πόλης και των πολιτών με τη θάλασσα και τον Θερμαϊκό Κόλπο. Να βλέπουμε επιτέλους καραβάκια και σκάφη στον Θερμαϊκό! Ξεκινήσαμε ήδη να φτιάχνουμε με την Παγκόσμια Τράπεζα ένα Επενδυτικό Σχέδιο Ανάπτυξης του Θερμαϊκού Κόλπου. Να δούμε τι δραστηριότητες και υποδομές μπορούμε να κάνουμε και να προσελκύσουμε ιδιώτες να επενδύσουν.
- Μόνοι μας δεν μπορούμε να κάνουμε σχεδόν τίποτα από αυτά. Χρειαζόμαστε συνέργειες, είτε με ΜΚΟ, είτε με Πανεπιστήμια είτε με άλλους δημόσιους φορείς. Πάνω από όλα πρέπει να ενδυναμώσουμε τη συνεργασία μας με τους Δήμους της μητροπολιτικής περιοχής μας. Κάνουμε βήματα σιγά σιγά, θα το προχωρήσουμε και θα το διεκδικήσουμε. Δεν μπορούμε να είμαστε ανθεκτικοί, αν δεν είμαστε μητροπολιτικοί!
Χρειάζεται σκληρή δουλειά και επιμονή για να γίνει η Θεσσαλονίκη μια πραγματικά ανθεκτική πόλη. Αλλά είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρουμε και θα πετύχουμε τους στόχους μας.
Τέλος, στο ερώτημα «με τι λεφτά θα τα κάνεις όλα αυτά Δήμαρχε;» απαντώ: Υπάρχει περίπτωση κανείς να δώσει λεφτά σε κάποιον, αν δεν έχει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο – ένα business plan; Είτε είσαι κράτος, είτε η ΕΕ, είτε ιδιώτης; Όχι, δεν υπάρχει. Γι’ αυτό είναι σημαντική η Στρατηγική αυτή, είναι εργαλείο για να μπορούμε να συζητάμε με οργανισμούς και επενδυτές. Για να μας παίρνουν στα σοβαρά! Κάθε πόλη πρέπει να έχει ένα τέτοιο κείμενο. Και η Θεσσαλονίκη είναι η πρώτη στην Ελλάδα που κάνει κάτι τέτοιο.
Θέλω να ευχαριστήσω όλους όσοι συμμετείχαν σ’ αυτήν τη διαδικασία, τα στελέχη του Δήμου, την ομάδα της Αστικής Ανθεκτικότητας και τους φορείς που μας υποστήριξαν.
Ευχαριστώ το Υπουργείο, που κατάλαβε πόσο σημαντική είναι όλη αυτή η προσπάθεια. Και φυσικά, τον οργανισμό των 100 Ανθεκτικών Πόλεων για την υποστήριξη και εμπιστοσύνη.»
Σχετικά με την ημερίδα «Θεσσαλονίκη 2030-Παρουσιάζοντας ένα νέο μοντέλο ανάπτυξης της πόλης»
Ένα όραμα για την πόλη
«Θεσσαλονίκη, μια παραθαλάσσια εξωστρεφής πόλη, που εμπνέει τους κατοίκους και επισκέπτες της και επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό της, ενισχύοντας την τοπική της οικονομία και με σεβασμό στους φυσικούς της πόρους»
Θεσσαλονίκη 2030: Στρατηγική για την αστική ανθεκτικότητα
Η Θεσσαλονίκη είναι μια πόλη-λιμάνι με μακρά ιστορία και πλούσιο πολιτισμό η οποία όμως στα 2.500 χρόνια της παρουσίας της έχει υποστεί σημαντικές κρίσεις κατά τη διάρκεια των οποίων τόσο η ίδια όσο και οι κάτοικοί της επέδειξαν ιδιαίτερη ανθεκτικότητα: αρχής γενομένης από παγκόσμιους πολέμους και πληθυσμιακές αλλαγές και φτάνοντας μέχρι μεγάλες πυρκαγιές και ισχυρούς σεισμούς. Σήμερα, η Θεσσαλονίκη είναι μια ζωντανή, πολυδιάστατη πόλη που προσελκύει νεολαία, τουρίστες και διεθνές ενδιαφέρον. Παράλληλα όμως, η Θεσσαλονίκη προσπαθεί να ανακάμψει από τη συνεχιζόμενη οικονομική κρίση σε εθνικό επίπεδο, αλλά και να αντιμετωπίσει τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές αλλαγές που συμβαίνουν σε παγκόσμια κλίμακα. Η διαδικασία που ακολουθήθηκε για τη συγκρότηση μιας μακρόπνοης στρατηγικής για την πόλη αντικατοπτρίζει και το πώς θέλει η πόλη να είναι: ανοιχτή και συμμετοχική, με τοπικές και διεθνείς συνεργασίες, στραμμένη προς το μέλλον αλλά και με γνώση για το παρόν της.
Η Θεσσαλονίκη έγινε μέλος του δικτύου των «100 Ανθεκτικών Πόλεων» το 2014 και αξιοποίησε την ευκαιρία αυτή, για να διαμορφώσει έναν μακροπρόθεσμο στρατηγικό σχεδιασμό που ανταποκρίνεται στις σημερινές αλλά και τις ενδεχόμενες μελλοντικές προκλήσεις. Περισσότεροι από 40 φορείς και 2.000 πολίτες συμμετείχαν στον διάλογο για την αστική ανθεκτικότητα της πόλης, μέσα από επιτροπές, εργαστήρια, θεματικές συζητήσεις και εκδηλώσεις ανοιχτές στο κοινό.
Στόχος 1
Διαμορφώνοντας μια βιώσιμη πόλη όπου η κινητικότητα και τα αστικά συστήματα υπηρετούν τους κατοίκους της.
Προγράμματα:
Α. Χτίζοντας ένα ανθεκτικό σύστημα αστικής κινητικότητας
Β. Δημιουργώντας ένα σύστημα κινητικότητας που προωθεί την αστική ανάπτυξη
Γ. Αναπτύσσοντας μια έξυπνη αστική εφοδιαστική αλυσίδα
Δ. Καθαρή ενέργεια για τις μεταφορές
Ε. Βελτίωση της ποιότητας του αέρα και περιορισμός της ηχορύπανσης
ΣΤ. Αποτελεσματική διαχείριση αστικών απορριμμάτων
Ζ. Ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης των πολιτών
Στόχος 2
Σχεδιάζοντας από κοινού μια ανοιχτή πόλη που επενδύει στο ανθρώπινο δυναμικό της.
Α. Αναδιάρθρωση του ρόλου των Δημοτικών Κοινοτήτων
Β. Οι Δημοτικές Κοινότητες ως κόμβοι συνάντησης και συνεργασίας
Γ. Φιλόξενη πόλη
Δ. Ενισχύοντας τη συμμετοχή των νέων
Ε. Ενδυνάμωση του νεανικού δυναμικού της πόλης και δημιουργία ευκαιριών επαγγελματικής ανάπτυξης
Ζ. Επενδύοντας σε δεσμούς μεταξύ των διαφορετικών γενεών
Η. Συν-δημιουργώντας ένα δημόσιο χώρο χωρίς αποκλεισμούς
Θ. Πράσινες γειτονιές στην πόλη
Ι. Πόλη φιλική προς το παιδί
Στόχος 3
Δημιουργώντας μια δυναμική τοπική οικονομία και ένα αποτελεσματικό σύστημα αστικής διακυβέρνησης.
Α.Αναπτύσσοντας μια δυναμική και ισόρροπη τοπική οικονομία
Β.Ενίσχυση των τοπικών θυλάκων οικονομικής δραστηριότητας στην πόλη
Γ. Αστική Ανάπτυξη μέσω καινοτόμων συνεργασιών
Δ. Μητροπολιτική Θεσσαλονίκη
Ε. Διοίκηση βάσει αποτελεσμάτων
ΣΤ. Οικονομική Ανθεκτικότητα
Ζ. Δημοτικό Επενδυτικό Σχέδιο
Η. Μείωση κινδύνου σε τοπικό επίπεδο και ανάπτυξη συστήματος διαχείρισης κινδύνου
Θ. Ενίσχυση της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας του Δήμου μέσω Ανοιχτών Δεδομένων
Στόχος 4
Επαναπροσδιορίζοντας τη σχέση της πόλης με τη θάλασσα μέσω ενός ολοκληρωμένου σχεδίου για τον Θερμαϊκό Κόλπο.
Προγράμματα:
Α. Ολοκληρωμένη οικονομική και αστική ανάπτυξη του Θερμαϊκού Κόλπου
Β. Παρακολούθηση της περιβαλλοντικής ανθεκτικότητας του Θερμαϊκού Κόλπου
Γ. Αποκατάσταση του οικοσυστήματος του Θερμαϊκού Κόλπου
Δ. Βελτίωση του συστήματος διαχείρισης του Θερμαϊκού Κόλπου
Ε. Εκμετάλλευση του πολιτιστικού και ανθρώπινου κεφαλαίου για την ενίσχυση της κοινωνικής συνοχής και τη βελτίωση της αστικής ζωής του Θερμαϊκού Κόλπου.
Τελευταία ενημέρωση 19:57
