Δασμοί Τραμπ- Η υποβόσκουσα αβεβαιότητα παραμένει – Η σκιά του 10% πλανάται βαριά

Η παύση Τραμπ και η σκιά του 10%: Το μέλλον των δασμών μετά την 90ήμερη παύση

 
Ο πρόσφατος αιφνιδιασμός του Ντόναλντ Τραμπ με την αναστολή της κλιμάκωσης των “αμοιβαίων” δασμών για 90 ημέρες, μετά από μια περίοδο έντονης αναταραχής στις αγορές, άφησε τον κόσμο με κομμένη την ανάσα και ένα μεγάλο ερώτημα: Τι θα συμβεί μετά την παρέλευση αυτού του τριμήνου και, κυρίως, ήρθε ο γενικευμένος δασμός του 10% (σχεδόν) για τα πάντα, για να μείνει;

 
Το πλαίσιο: Πανικός, “στρατηγική” και η κινεζική εξαίρεση

Η απόφαση για την 90ήμερη παύση δεν ήρθε εν κενώ. Προηγήθηκε πανικός στις αγορές, με τις μετοχές να κατρακυλούν και τις αποδόσεις των ομολόγων του αμερικανικού δημοσίου να εκτοξεύονται. Ο ίδιος ο Τραμπ, αφού αρχικά προέτρεπε μέσω Truth Social για επενδύσεις στις ΗΠΑ με “ΜΗΔΕΝΙΚΟΥΣ ΔΑΣΜΟΥΣ” (μια δήλωση που ήδη ερχόταν σε αντίθεση με την πραγματικότητα των υφιστάμενων δασμών) και καθησύχαζε πως “όλα θα πάνε καλά”, τελικά ανακοίνωσε την παύση, παραδεχόμενος ότι ο κόσμος “έγινε λίγο νευρικός, λίγο φοβισμένος” και ότι  έλαβε την απόφαση του αφού “παρακολουθούσε την αγορά ομολόγων”.

Η επίσημη γραμμή του Λευκού Οίκου, όπως εκφράστηκε από τον Υπουργό Οικονομικών Scott Bessent και την εκπρόσωπο Τύπου Karoline Leavitt, ήταν διαφορετική. Υποστήριξαν ότι δεν επρόκειτο για αντίδραση στην αστάθεια των αγορών, αλλά για μια υπολογισμένη στρατηγική κίνηση με στόχο τη “μέγιστη μόχλευση” για διαπραγμάτευση νέων εμπορικών συμφωνιών και την απομόνωση του Πεκίνου – μια κλασική αναφορά στην “Τέχνη της Συμφωνίας”.

Ωστόσο, η παύση δεν αφορά τους πάντες. Ο εμπορικός πόλεμος με την Κίνα όχι μόνο συνεχίζεται αλλά εντείνεται, με τους δασμούς στα κινεζικά προϊόντα να εκτοξεύονται στο 125% ως απάντηση στα αντίποινα του Πεκίνου. Για όλες τις άλλες χώρες, ο βασικός δασμός 10% που τέθηκε σε ισχύ στις 5 Απριλίου, καθώς και οι ξεχωριστοί δασμοί σε χάλυβα, αλουμίνιο και αυτοκίνητα, παραμένουν ενεργοί κατά τη διάρκεια της 90ήμερης περιόδου. Αξιοσημείωτη είναι η περίπτωση της ΕΕ, η οποία έλαβε χάρη παρότι είχε συμφωνήσει σε αντίποινα, με το σκεπτικό ότι αυτά δεν είχαν ακόμη τεθεί σε ισχύ.

 
Η οπτική των ειδικών: Αβεβαιότητα και παγκόσμιες επιπτώσεις

Η αβεβαιότητα για το μέλλον είναι διάχυτη, με κορυφαίους οικονομολόγους να εκφράζουν τις ανησυχίες τους. Ο Jason Furman, πρώην επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος του Μπαράκ Ομπάμα, δεν εμφανίζεται αισιόδοξος. Όπως δήλωσε στο Politico Power Play, η προοπτική εξαρτάται άμεσα από το “τι θα συμβεί μετά την 90ήμερη παύση και αν το 10% για (σχεδόν) όλα είναι εδώ για να μείνει για πάντα”. Επισημαίνει μάλιστα ότι χώρες όπως το Ηνωμένο Βασίλειο κινδυνεύουν να χάσουν το πλεονέκτημα που θα μπορούσαν να αποκομίσουν από την εκτροπή εμπορίου (trade diversion) που προκαλούν οι υψηλοί δασμοί σε άλλες χώρες, εάν ο βασικός δασμός του 10% παγιωθεί.

Την ίδια στιγμή, ο Jim O’Neill, πρώην Υπουργός Οικονομικών του Ηνωμένου Βασιλείου, τονίζει τις ευρύτερες αρνητικές συνέπειες ενός εμπορικού πολέμου ΗΠΑ-Κίνας για την παγκόσμια οικονομία. “Από τα τελευταία 25 χρόνια, από όλη την παγκόσμια αύξηση του ΑΕΠ που έχει συμβεί, η μισή προήλθε από τις ΗΠΑ και την Κίνα”, δήλωσε στο Times Radio. “Αν αυτοί οι δύο συνεχίσουν να συγκρούονται, προφανώς υπάρχουν πολύ αρνητικές συνέπειες για τον καθένα τους. Αλλά θα είναι πολύ, πολύ δύσκολο για τον υπόλοιπο κόσμο να απομονωθεί από αυτό”.

 
Το κρίσιμο ερώτημα: Μονιμότητα ή προσωρινότητα του 10%;

Εδώ βρίσκεται η καρδιά του προβλήματος. Η 90ήμερη παύση αγοράζει χρόνο, αλλά δεν απαντά στο θεμελιώδες ερώτημα: Είναι ο γενικευμένος δασμός 10% ένα μόνιμο χαρακτηριστικό της νέας εμπορικής πολιτικής των ΗΠΑ υπό τον Τραμπ ή ένα προσωρινό μέτρο πίεσης που θα μπορούσε να αρθεί ή να τροποποιηθεί;

Σενάριο Μονιμότητας: Η εμμονή του Τραμπ στην έννοια των “αμοιβαίων” δασμών και η διατήρηση του 10% ως “βασικού” επιπέδου ακόμη και κατά την παύση, θα μπορούσαν να υποδηλώνουν την πρόθεση παγίωσής του. Η ρητορική περί “μόχλευσης” για διαπραγματεύσεις μπορεί να σημαίνει ότι το 10% είναι το νέο σημείο εκκίνησης, όχι ένα προσωρινό εμπόδιο. Η ανησυχία του Furman στηρίζει αυτή την προοπτική.

Σενάριο Προσωρινότητας/Αλλαγής: Η ίδια η αναγκαστική παύση λόγω της αντίδρασης των αγορών αποδεικνύει το οικονομικό κόστος και την πολιτική δυσκολία διατήρησης τέτοιων μέτρων μακροπρόθεσμα. Η παρορμητικότητα του Τραμπ και η ευκολία με την οποία αλλάζει πορεία αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο νέων αιφνιδιασμών. Το χρονικό όριο των 90 ημερών υποδηλώνει ότι είτε αναμένονται αποτελέσματα διαπραγματεύσεων είτε θα υπάρξει επαναξιολόγηση της κατάστασης.

 
Η υποβόσκουσα αβεβαιότητα παραμένει

Η θετική αντίδραση των αγορών στην αναστολή ήταν άμεση και εντυπωσιακή, αλλά η υποβόσκουσα αβεβαιότητα παραμένει. Οι επόμενες 90 ημέρες είναι κρίσιμες. Το αν ο Ντόναλντ Τραμπ θα επιλέξει να παγιώσει τον δασμό του 10% ως τη νέα κανονικότητα, ρισκάροντας περαιτέρω αναταραχές και χάνοντας πιθανώς οφέλη όπως η εκτροπή εμπορίου, ή αν θα χρησιμοποιήσει αυτή την περίοδο για ουσιαστικές διαπραγματεύσεις και πιθανή αποκλιμάκωση (τουλάχιστον με χώρες εκτός Κίνας), θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό το τοπίο του παγκόσμιου εμπορίου στο άμεσο μέλλον. Η σκιά του 10% πλανάται βαριά, και ο κόσμος περιμένει την επόμενη πράξη.

mywaypress.gr