Δεν χρειαζόμαστε πλέον ελέγχους δεδομένων. Χρειαζόμαστε ελέγχους πραγματικότητας

Άρθρα του  axios.com αναλύουν την μετατόπιση στο τοπίο της πληροφόρησης, όπου η εξάπλωση παραπληροφόρησης και η μείωση της εμπιστοσύνης στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης οδηγούν σε μια νέα πραγματικότητα, όπου οι ισχυρές πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης διαμορφώνουν την κοινή αντίληψη. Η απουσία αυστηρού ελέγχου και η πολιτική σκοπιμότητα επηρεάζουν την ακρίβεια της πληροφόρησης, θέτοντας την υπευθυνότητα στην κρίση και την επιλογή των πηγών του κάθε ατόμου. Η εξουσία πλέον βρίσκεται στα χέρια όσων ελέγχουν τις πλατφόρμες και τα μεγάλα ακροατήρια.

 
Συχνές Ερωτήσεις (FAQ) σχετικά με την Παραπληροφόρηση και τα Νέα Μέσα

 
Ποια είναι η κύρια διαφορά μεταξύ των «ελεγκτών γεγονότων» (fact-checkers) και των «ελεγκτών πραγματικότητας» (reality-checkers) και γιατί είναι σημαντική αυτή η διάκριση;

Οι «ελεγκτές γεγονότων» εστιάζουν στην επαλήθευση συγκεκριμένων ισχυρισμών και δεδομένων. Οι «ελεγκτές πραγματικότητας», από την άλλη πλευρά, προσπαθούν να αναλύσουν και να κατανοήσουν ολόκληρες αφηγήσεις, παγκόσμιες απόψεις και καταστάσεις που κυκλοφορούν διαδικτυακά. Η διαφορά είναι σημαντική επειδή στον σύγχρονο ψηφιακό κόσμο, η παραπληροφόρηση συχνά δεν περιορίζεται σε μεμονωμένα ψεύδη αλλά σε ολόκληρες, καλά δομημένες, ψευδείς πραγματικότητες. Επομένως, χρειάζεται μια πιο ολιστική προσέγγιση.

Πώς έχουν αλλάξει οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το X (πρώην Twitter), το Facebook και το Instagram τον τρόπο με τον οποίο διαδίδεται η πληροφορία και ποιες είναι οι επιπτώσεις αυτών των αλλαγών;

Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης έχουν αποδυναμώσει τον ρόλο των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης και έχουν δημιουργήσει πολλα διαφορετικά “οικοσυστήματα” πληροφοριών. Επιπλέον, έχουν μειώσει ή καταργήσει τις πολιτικές ελέγχου περιεχομένου, επιτρέποντας τη διάδοση παραπληροφόρησης και μίσους, με λιγότερο έλεγχο. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ενδυνάμωση των ανθρώπων με τις μεγαλύτερες πλατφόρμες και επιρροή, αλλά και κακόβουλων παραγόντων, που διαμορφώνουν την κοινή γνώμη και την πραγματικότητα σε πραγματικό χρόνο.

Ποιος ο ρόλος του Elon Musk, του Mark Zuckerberg και άλλων ισχυρών ηγετών στις πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης στη διαμόρφωση της δημόσιας αντίληψης και πώς εκμεταλλεύονται αυτήν την επιρροή;

Ο Elon Musk, ο Mark Zuckerberg και άλλοι ηγέτες των μεγάλων πλατφορμών έχουν τεράστια επιρροή στην διαμόρφωση της δημόσιας αντίληψης. Εκμεταλλεύονται την δύναμή τους για να προωθήσουν τις πολιτικές και επιχειρηματικές τους επιδιώξεις. Παραδείγματος χάριν, ο Musk έχει προωθήσει συγκεκριμένες πολιτικές απόψεις και έχει επηρεάσει την κοινή γνώμη σε διάφορες χώρες, ενώ ο Zuckerberg φαίνεται να υιοθετεί μια πιο φιλική προσέγγιση προς συγκεκριμένες πολιτικές ιδεολογίες, χαλαρώνοντας τους περιορισμούς σε ορισμένα θέματα.

Πώς έχει επηρεάσει η νέα πραγματικότητα της διάδοσης πληροφοριών τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης και ποιος ο ρόλος τους;

Τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης αντιμετωπίζουν μειωμένη εμπιστοσύνη και προσπαθούν να προσαρμοστούν σε αυτή τη νέα πραγματικότητα. Πολλά προσπαθούν να διευρύνουν το κοινό τους μέσω των κοινωνικών μέσων και άλλα αλλάζουν τις προτεραιότητές τους από την παραδοσιακή ενημέρωση. Παρ’ όλα αυτά, τα παραδοσιακά μέσα εξακολουθούν να έχουν σημαντικό ρόλο στην παροχή αξιόπιστων πληροφοριών και στην εξέταση των γεγονότων, σε μια εποχή που είναι πολύ εύκολο να διαδοθούν ψευδείς ειδήσεις.

Τι συνέβη με το παράδειγμα των πυρκαγιών στο Λος Άντζελες (LA) και πώς αποκαλύφθηκε η παραπληροφόρηση στα κοινωνικά μέσα;

Κατά τη διάρκεια των πυρκαγιών στο LA, τα κοινωνικά μέσα, ιδιαίτερα το X, γέμισαν με παραπληροφόρηση και επιθέσεις κατά της Δημάρχου του LA και της αρχηγού της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας. Δημιουργήθηκαν θεωρίες συνωμοσίας σχετικά με τις αιτίες των πυρκαγιών, οι οποίες δεν βασίζονταν στην πραγματικότητα. Το σύστημα Community Notes του X δεν μπόρεσε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά την πλημμύρα παραπληροφόρησης, αποδεικνύοντας ότι η άμεση πληροφορία που διαδίδεται στα κοινωνικά μέσα είναι συχνά ανακριβής και συνειδητά χειραγωγούμενη.

Ποια ήταν η υπόθεση της υπόθεσης των “grooming gangs” στην Βρετανία και πώς παραποιήθηκε στα κοινωνικά μέσα;

Η υπόθεση των “grooming gangs” στη Βρετανία, που αφορούσε σε σεξουαλική κακοποίηση παιδιών από συμμορίες, αναβίωσε και παραποιήθηκε στο X από τον Elon Musk, ο οποίος κατηγόρησε τον πρωθυπουργό της Βρετανίας για συγκάλυψη. Η υπόθεση, που είχε καλυφθεί από τα παραδοσιακά μέσα, μετατράπηκε σε μια συνωμοσία από το “κατεστημένο” και έγινε εργαλείο για πολιτικές επιθέσεις. Αυτό δείχνει πως ένα παλιό γεγονός μπορεί να αναπλαισιωθεί και να διαστρεβλωθεί για πολιτικούς σκοπούς.

Ποια είναι τα κύρια ζητήματα που προκύπτουν από την κατάργηση των ομάδων ελέγχου περιεχομένου στις μεγάλες πλατφόρμες και τη χαλάρωση των πολιτικών ελέγχου;

Η κατάργηση των ομάδων ελέγχου περιεχομένου και η χαλάρωση των πολιτικών ελέγχου στις πλατφόρμες δημιουργούν ένα περιβάλλον όπου η παραπληροφόρηση, το μίσος και οι συνωμοτικές θεωρίες μπορούν να διαδοθούν ανεξέλεγκτα. Οι πλατφόρμες προχωρούν σε αυτές τις αλλαγές για να εξυπηρετήσουν πολιτικά ή οικονομικά συμφέροντα και όχι απαραίτητα την προστασία των χρηστών, καθώς δεν δίνεται η απαιτούμενη έμφαση στην ακεραιότητα των πληροφοριών.

Τι μπορούμε να κάνουμε εμείς ως άτομα για να αντιμετωπίσουμε αυτό το περιβάλλον παραπληροφόρησης και ποια η ευθύνη μας;

Ως άτομα, η ευθύνη μας είναι να είμαστε πιο κριτικοί καταναλωτές πληροφοριών. Πρέπει να ελέγχουμε τις πηγές και να μην κοινοποιούμε πληροφορίες που δεν είναι από αξιόπιστες πηγές. Πρέπει επίσης να αναγνωρίζουμε τις πολιτικές επιδιώξεις πίσω από τις αφηγήσεις που διαδίδονται και να επιλέγουμε τις πηγές ενημέρωσής μας με προσοχή. Η ευθύνη είναι πλέον δική μας να αναζητούμε την αλήθεια.

 
Πώς επηρεάζει η μείωση της αξιοπιστίας των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης την διαμόρφωση της δημόσιας γνώμης;

Η μείωση της αξιοπιστίας των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης έχει σημαντικό αντίκτυπο στη διαμόρφωση της δημόσιας γνώμης, καθώς δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου η πληροφορία διαχέεται μέσα από διαφορετικά κανάλια και όπου οι μεγάλες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης παίζουν πρωταγωνιστικό ρόλο.

• Έλλειψη εμπιστοσύνης: Η εμπιστοσύνη στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης μειώνεται, οδηγώντας τους ανθρώπους να αναζητούν πληροφορίες από εναλλακτικές πηγές.
• Διάχυση πληροφοριών: Οι πληροφορίες διαχέονται πλέον μέσα από διάφορα οικοσυστήματα, αντί να προέρχονται από μία κοινή πηγή. Αυτό σημαίνει ότι οι άνθρωποι ενημερώνονται από διαφορετικές πηγές, συχνά με βάση τις προσωπικές τους προτιμήσεις, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε διαφορετικές αντιλήψεις της πραγματικότητας.
• Κοινωνικές πλατφόρμες: Οι κοινωνικές πλατφόρμες όπως το X (πρώην Twitter), το Facebook και το Instagram, παίζουν πλέον σημαντικό ρόλο στην ενημέρωση, αλλά δεν ελέγχουν πλέον το περιεχόμενο και την ορθότητα των πληροφοριών. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εξάπλωση παραπληροφόρησης και “ψεύτικων ειδήσεων”.
• Ενισχυμένη δύναμη: Οι άνθρωποι με τις μεγαλύτερες πλατφόρμες και τους περισσότερους ακόλουθους έχουν πλέον περισσότερη δύναμη στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης.
• Ευαλωτότητα στην παραπληροφόρηση: Οι κακόβουλοι φορείς, όπως η Ρωσία και η Κίνα, έχουν πλέον λιγότερη αντίσταση στην διάδοση παραπληροφόρησης.
• Αποδυνάμωση των ελέγχων: Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έχουν καταργήσει τις ομάδες ελέγχου γεγονότων και τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης έχουν χάσει την αξιοπιστία τους, γεγονός που δυσκολεύει τον έλεγχο της παραπληροφόρησης.
• Εξατομίκευση της ενημέρωσης: Η ενημέρωση γίνεται όλο και πιο εξατομικευμένη, με βάση τις προσωπικές προτιμήσεις των καταναλωτών, κάτι που κατακερματίζει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον κόσμο.

Συνεπώς, η μείωση της εμπιστοσύνης στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης σε συνδυασμό με την ενδυνάμωση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και την διάχυση της πληροφορίας, δημιουργεί ένα περιβάλλον όπου η διαμόρφωση της δημόσιας γνώμης είναι πολύ πιο περίπλοκη και ευάλωτη στην παραπληροφόρηση. Είναι σημαντικό να ελέγχουμε την αξιοπιστία των πηγών μας και να σκεφτόμαστε τις πολιτικές σκοπιμότητες όσων διαδίδουν πληροφορίες.

 
Πώς επηρεάζουν οι Musk και Zuckerberg τη διαμόρφωση της πραγματικότητας;

Οι Elon Musk και Mark Zuckerberg επηρεάζουν τη διαμόρφωση της πραγματικότητας μέσω των ισχυρών πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης που διαχειρίζονται και του μεγάλου αριθμού ακολούθων που έχουν. Αυτή η επιρροή έχει οδηγήσει σε μια σημαντική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο διαμορφώνεται η πραγματικότητα.

Συγκεκριμένα:

• Ο Musk, με 211 εκατομμύρια ακολούθους στο X (πρώην Twitter), χρησιμοποιεί την πλατφόρμα του για να επηρεάσει την κοινή γνώμη σε ΗΠΑ, Βρετανία και Γερμανία, προωθώντας τα πολιτικά και επιχειρηματικά του συμφέροντα. Για παράδειγμα, ο Musk έχει επαναφέρει και ενισχύσει μια παλιά υπόθεση παιδικής κακοποίησης στη Βρετανία, παρουσιάζοντας την ως συνωμοσία σιωπής από το κατεστημένο.
• Ο Musk έχει εκφράσει την υποστήριξή του στον Alex Jones, ο οποίος ισχυρίστηκε ότι οι πυρκαγιές στο Λος Άντζελες ήταν μέρος μιας παγκόσμιας συνωμοσίας. Επίσης, έχει χαρακτηρίσει τον Tommy Robinson, έναν ακτιβιστή κατά του Ισλάμ, ως ηρωικό δημοσιογράφο.
• Ο Zuckerberg, με 118 εκατομμύρια ακολούθους στο Facebook και 15 εκατομμύρια στο Instagram, ακολουθεί παρόμοια στρατηγική με τον Musk, ευθυγραμμίζοντας τις πλατφόρμες του με την MAGA (Make America Great Again) ιδεολογία του Trump και σταματώντας τον έλεγχο περιεχομένου που ενοχλεί τον Trump ή τους υποστηρικτές του. Η Meta έχει αποφασίσει να επαναφέρει περισσότερο πολιτικό περιεχόμενο στις πλατφόρμες της, καθώς και να σταματήσει τους περιορισμούς σε ορισμένα θέματα, όπως η μετανάστευση και το φύλο. Επίσης, η εταιρεία μεταφέρει την ομάδα ελέγχου περιεχομένου από την Καλιφόρνια στο Τέξας, με το επιχείρημα ότι εκεί υπάρχει μικρότερη ανησυχία για την μεροληψία των ομάδων της.
• Τόσο ο Musk όσο και ο Zuckerberg θεωρούνται ενεργοί αρχιτέκτονες αυτής της νέας πραγματικότητας, παρά παθητικοί ωφελημένοι. Αυτό συμβαίνει καθώς οι πλατφόρμες τους δεν ελέγχουν πλέον αποτελεσματικά την παραπληροφόρηση και την ρητορική μίσους, ενώ παράλληλα τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης έχουν χάσει την αξιοπιστία τους. Επιπλέον, ο Musk και ο Trump μοιράζονται παρόμοιες απόψεις στα περισσότερα θέματα, γεγονός που ενισχύει την επιρροή τους.

Συνολικά, ο Musk και ο Zuckerberg έχουν τεράστια δύναμη στην διαμόρφωση της κοινής γνώμης και της πραγματικότητας, λόγω των μεγάλων πλατφορμών που διαχειρίζονται και της επιρροής που ασκούν στους ακολούθους τους. Αυτή η δύναμη χρησιμοποιείται για την προώθηση συγκεκριμένων ιδεολογιών και συμφερόντων, με αποτέλεσμα ένα περιβάλλον όπου η παραπληροφόρηση και η πόλωση είναι πιο διαδεδομένες.

 
Πώς επηρεάζει η μετατόπιση στην κατανάλωση πληροφοριών την εγκυρότητα των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης;

Η μετατόπιση στην κατανάλωση πληροφοριών έχει σημαντικό αντίκτυπο στην εγκυρότητα των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης, καθώς δημιουργεί ένα νέο περιβάλλον όπου οι πληροφορίες διαδίδονται με διαφορετικούς τρόπους και οι παραδοσιακές πηγές χάνουν την κυριαρχία τους. Αυτό το νέο περιβάλλον χαρακτηρίζεται από τα εξής:

• Μείωση της εμπιστοσύνης: Η εμπιστοσύνη στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης έχει μειωθεί δραματικά. Αυτό οδηγεί τους πολίτες να αναζητούν εναλλακτικές πηγές ενημέρωσης, συχνά μέσω των κοινωνικών δικτύων, τα οποία όμως δεν ελέγχουν την εγκυρότητα των πληροφοριών.
• Διάχυση των πηγών: Οι πληροφορίες δεν προέρχονται πλέον από μια κεντρική πηγή, αλλά από διάφορα οικοσυστήματα, γεγονός που οδηγεί σε κατακερματισμό των αντιλήψεων και δυσκολία στον καθορισμό της αλήθειας. Οι καταναλωτές επιλέγουν πηγές με βάση τις προσωπικές τους προτιμήσεις, δημιουργώντας ποικίλες και συχνά αντικρουόμενες “πραγματικότητες”.
• Ενδυνάμωση των κοινωνικών δικτύων: Οι πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης όπως το X (πρώην Twitter), το Facebook και το Instagram, έχουν αναδειχθεί σε σημαντικές πηγές ενημέρωσης, αλλά πλέον δεν ελέγχουν το περιεχόμενο και την ορθότητα των πληροφοριών που διακινούνται. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την εξάπλωση παραπληροφόρησης, ρητορικής μίσους και θεωριών συνωμοσίας.
• Αδυναμία των ελέγχων: Οι ομάδες ελέγχου γεγονότων των μέσων κοινωνικής δικτύωσης έχουν διαλυθεί και τα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης έχουν χάσει την αξιοπιστία τους, καθιστώντας πιο δύσκολο τον έλεγχο και την διόρθωση της παραπληροφόρησης.
• Εξατομίκευση και πόλωση: Η ενημέρωση γίνεται όλο και πιο εξατομικευμένη με βάση τις προτιμήσεις των καταναλωτών, κάτι που κατακερματίζει τον τρόπο που οι άνθρωποι αντιλαμβάνονται τον κόσμο. Επιπλέον, τα κοινωνικά δίκτυα, όπως το X, έχουν γίνει “βόθροι παραπληροφόρησης”, όπου τα γεγονότα διαστρεβλώνονται και δημιουργούνται αντιπαραθέσεις με πολιτικά κίνητρα.
• Αυξημένη δύναμη των μεγάλων πλατφορμών: Άτομα όπως ο Elon Musk και ο Mark Zuckerberg, που διαχειρίζονται τις μεγαλύτερες πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης, έχουν πλέον τεράστια δύναμη στη διαμόρφωση της δημόσιας γνώμης και της πραγματικότητας. Ο Musk χρησιμοποιεί το X για να επηρεάζει την κοινή γνώμη, ενώ ο Zuckerberg ακολουθεί παρόμοια στρατηγική, ευθυγραμμίζοντας τις πλατφόρμες του με συγκεκριμένες ιδεολογίες.

Συνολικά, η μετατόπιση στην κατανάλωση πληροφοριών έχει αποδυναμώσει την εγκυρότητα των παραδοσιακών μέσων ενημέρωσης, καθιστώντας τους πολίτες πιο ευάλωτους στην παραπληροφόρηση και την διαστρέβλωση των γεγονότων. Η ευθύνη για την αναζήτηση αξιόπιστων πηγών και την κριτική ανάλυση των πληροφοριών πλέον βαρύνει κυρίως τους ίδιους τους καταναλωτές.