ΕΣΕΕ – UEAPME: εξακολουθούμε να μην βλέπουμε μια ισχυρή ανάκαμψη

Ο δείκτης κλίματος των μικρομεσαίων επιχειρήσεων στην ΕΕ επανήλθε εντός του 2017 σε επίπεδα προ κρίσης και στις 80,2 μονάδες. Η σταθερή εσωτερική ζήτηση ενισχύει την ανάκαμψη των μικρομεσαίων ευρωπαϊκών επιχειρήσεων, αλλά εξακολουθούν να υπάρχουν αβεβαιότητες και αρνητικές επιπτώσεις από το Brexit.

Στην τριμερή κοινωνική σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες στις 18 Οκτωβρίου 2017, η Πρόεδρος της UEAPME Ulrike Rabmer‐Koller παρουσίασε το τελευταίο βαρόμετρο των ΜμΕ στους ηγέτες των ευρωπαϊκών θεσμικών οργάνων. Οι Ευρωπαίοι ΜμΕ φαίνεται να έχουν καταφέρει σημαντικές βελτιώσεις στις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες σε σχέση με το τελευταίο εξάμηνο. Ως αποτέλεσμα, ο δείκτης κλίματος των ΜμΕ αυξήθηκε στις 80,2 μονάδες, το υψηλότερο ποσοστό που καταγράφηκε από την εμφάνιση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008. Ωστόσο, η ανάκαμψη εξακολουθεί να είναι εύθραυστη και η αβεβαιότητα από το Brexit μειώνει τις προσδοκίες στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις χώρες με στενούς οικονομικούς δεσμούς με αυτό. Η εμπιστοσύνη όλων των περιφερειών έχει αυξηθεί, αλλά συνεχίζεται η διαίρεση Βορρά και Νότου. Ο τομέας των κατασκευών κερδίζει από την αύξηση των επενδύσεων σε ιδιωτικές κατοικίες και μεταποιητικές βιομηχανίες από βελτιωμένες παγκόσμιες προοπτικές. Οι δύο αυτοί κλάδοι έχουν οδηγήσει σε μια πιο θετική προοπτική τον κύκλο εργασιών και την απασχόληση. Ταυτόχρονα, η αβεβαιότητα σχετικά με τη βιωσιμότητα της ανάκαμψης εξακολουθεί να περιορίζει τις επενδύσεις.

Η ΕΣΕΕ επισημαίνει ότι το «Ευρωβαρόμετρο» για τις ΜμΕ δείχνει σημαντικές βελτιώσεις κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017 όσον αφορά διάφορες πτυχές των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων τους, όπως ο κύκλος εργασιών, η απασχόληση και οι επενδύσεις, όπου τα στοιχεία είναι σημαντικά υψηλότερα από τις προσδοκίες στις αρχές του έτους. Όσον αφορά τους λόγους για τους οποίους οι ΜμΕ είχαν καλύτερα αποτελέσματα από τα αναμενόμενα, η UEAPME το αποδίδει στα συνδυασμένα θετικά αποτελέσματα του σχετικά σταθερού πυρήνα του πληθωρισμού, της μείωσης του ποσοστού ανεργίας και των αυξανόμενων μισθών. Αυτοί είναι οι παράγοντες που συνέβαλαν στη βελτίωση της αγοραστικής  δύναμης των ευρωπαίων καταναλωτών και ως εκ τούτου στηρίζουν την εσωτερική ζήτηση που βασίζονται οι περισσότερες ΜμΕ.

Αυτά τα εκπληκτικά θετικά αποτελέσματα έχουν επίσης επηρεάσει τις προσδοκίες για το τρέχον εξάμηνο, για το οποίο οι ΜμΕ βλέπουν συνέχιση της ανάκαμψης. Πράγματι, περισσότερες ΜμΕ στην ΕΕ αναφέρουν υψηλότερο κύκλο εργασιών και επίσης αύξηση της απασχόλησης. Ωστόσο, οι ΜμΕ εξακολουθούν να είναι απρόθυμες να επενδύσουν στην επέκτασή τους και η αβεβαιότητα σχετικά με τις συνέπειες του Brexit διατηρεί μία έλλειψη εμπιστοσύνης των ΜμΕ προς το Ηνωμένο Βασίλειο και τις γειτονικές του χώρες.

Ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ και αντιπρόεδρος της UEAPME Βασίλης Κορκίδης συμφωνεί με την άποψη της προέδρου κας Rabmer‐Koller, ότι από την πλευρά μας οι ΜμΕ, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, εξακολουθούμε να μην βλέπουμε μια ισχυρή ανάκαμψη. Υπογράμμισε, μάλιστα, ότι για να διατηρηθεί η σημερινή οικονομική ανάκαμψη πρέπει να οικοδομηθεί ένα επιχειρηματικό περιβάλλον φιλικότερο προς τις ΜμΕ.

Οπωσδήποτε απαιτείται τόνωση των ιδιωτικών επενδύσεων, μείωση της γραφειοκρατίας και των ρυθμιστικών φραγμών, αλλά και ενθάρρυνση της απασχόλησης. Οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας, οι επιπλέον δεξιότητες, η ψηφιοποίηση και η παγκοσμιοποίηση πρέπει πρωτίστως να ωφελούν και να υποστηρίζουν τις ευρωπαϊκές, εθνικές και τοπικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Η ΕΣΕΕ εύχεται σύντομα και χωρίς μεγάλες αποκλίσεις να ακολουθήσουν και οι ελληνικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις την ανοδική πορεία του «Ευρωβαρόμετρου».

 
Συμπεράσματα και προτάσεις

Η οικονομική κατάσταση στην Ευρώπη βελτιώθηκε κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017 και η ανάκτηση της οικονομίας αναμένεται να συνεχιστεί και κατά το δεύτερο εξάμηνο. Η οικονομική μεγέθυνση σταθεροποιείται αργά, ο δομικός πληθωρισμός παραμένει σταθερός και η ανεργία συνεχίζει την απομείωση της. Το σημαντικότερο στοιχείο είναι πως ο κίνδυνος από μια πληθωριστική μείωση της εγχώριας ζήτησης δεν μοιάζει να υλοποιείται. Ένα φιλικότερο οικονομικό περιβάλλον, σε συνδυασμό με την απομείωση της πολιτικής αβεβαιότητας, μετά τις εκλογικές διαδικασίες σε αρκετές χώρες της Ευρώπης, μοιάζει να έχει θετικό αντίκτυπο στις προσδοκίες των ΜμΕ για την Ευρωπαϊκή οικονομία.

Η βελτίωση του οικονομικού αισθήματος αποκρυσταλλώνεται στο δείκτη κλίματος ο οποίος καταγράφει υψηλότατη αύξηση προσεγγίζοντας το υψηλότερο ποσοστό που έχει καταγραφεί ποτέ στο Βαρόμετρο. Επιπρόσθετα, κυρίως λόγω των βελτιωμένων όρων στο παγκόσμιο εμπόριο, οι μεγάλες επιχειρήσεις είναι πιο αισιόδοξες σε σχέση με πριν, γεγονός που εγγράφεται στους δείκτες ESI και PMI.

Δυο παρατηρήσεις μπορούν να γίνουν όταν εξετάζουμε τις δυο μεγάλες ομάδες. Εν πρώτοις, παρότι τόσο ο δείκτης του ‘Βορρά και Κέντρου’ όσο και ο αντίστοιχος ‘Νότου και Περιφέρειας’ αυξάνονται, το χάσμα μεταξύ των δυο παραμένει. Δεύτερον, οι αρνητικές επιπτώσεις του Brexit σε κάποιες Ευρωπαϊκές χώρες παρατείνονται, επιφέροντας την όξυνση των διαφορών μεταξύ των χωρών της Ευρωζώνης και των εκτός αυτής.

Παρότι οι ευρωπαϊκές ΜμΕ βίωσαν μια βελτιωμένη κατάσταση το πρώτο εξάμηνο του 2017, ο τομέας των υπηρεσιών μοιάζει ανασφαλής σε σχέση με το μέλλον ενώ οι προβλέψεις των τομέων της βιομηχανίας και των κατασκευών καθίστανται περισσότερο αισιόδοξες για το δεύτερο εξάμηνο του 2017. Επιπρόσθετα, οι θετικοί δείκτες στον τομέα των κατασκευών αποδεικνύουν πως τα νοικοκυριά έχουν αρχίσει να αυξάνουν τις επενδύσεις τους στην ιδιωτική κατοικία.

Για να διατηρηθεί η ανάκτηση της ευρωπαϊκής οικονομίας αλλά και να διαμορφωθεί ένα ευνοϊκό επιχειρηματικό περιβάλλον για τις ΜμΕ, τόσο η ευρωπαϊκή, όσο και οι εθνικές πολιτικές θα πρέπει να εστιάσουν στο σχεδιασμό των ακόλουθων μέτρων:

-Την ενθάρρυνση της απασχόλησης μέσω της υλοποίησης μεταρρυθμίσεων στην αγορά εργασίας ώστε να διασφαλιστεί ένα θετικό ισοζύγιο μεταξύ της ευελιξίας των εργοδοτών και της εργασιακής ασφάλειας των εργαζομένων.

-Η τόνωση των επενδύσεων με τη βελτίωση της πρόσβασης των ΜμΕ στις δομές

χρηματοδότησης αλλά και τη θεμελίωση μιας ένωσης κεφαλαιακών αγορών (Capital Markets Union).

-H μείωση της πολιτικής αβεβαιότητας με την επιτάχυνση των διαπραγματεύσεων για το Brexit αλλά και τη διαμόρφωση της διαδικασίας όσο γίνεται περισσότερο διαφανής.

-Η διασφάλιση μιας σταθερής ροής εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού με την επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο αλλά και την ένταξη όλων των νόμιμων μεταναστών ώστε να ενταχθούν οργανικά στην αγορά εργασίας.

-Την υποβοήθηση των ΜμΕ ώστε να αποκομίσουν τα οφέλη της Κοινής Αγοράς, της ψηφιοποίησης, της διεθνοποίησης και της πράσινης οικονομίας μέσω της υποστήριξης από προγράμματα και συμβουλευτικές υπηρεσίες.

-Η εμβάθυνση της υλοποίησης της νομοθετικής πράξης για τις ΜμΕ (Small Business Act) σε εθνικό επίπεδο με την εξουσιοδότηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να κάνει προτάσεις προς την κατεύθυνση αυτή στα κράτη-μέλη.

– Η μείωση των ρυθμιστικών εμποδίων, των κοστών συμμόρφωσης και των αχρείαστων διαχειριστικών φορτίων τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε εθνικό επίπεδο.