
Η οικονομική καχεξία της Ευρώπης: Μια ρυθμιστική υπερδύναμη αντιμέτωπη με την κρυπτονίτη της ανάπτυξης
Ο κίνδυνος, σύμφωνα με αναλυτές, είναι η Ευρώπη να υποβιβαστεί, συγκριτικά με την οικονομία των ΗΠΑ, σε καθεστώς αναπτυσσόμενης χώρας έως το 2035
Η Ευρώπη, κάποτε υπερήφανη για την ικανότητά της να θεσπίζει κανόνες, φαίνεται πως έχει μετατρέψει αυτήν ακριβώς την ισχύ της σε οικονομικό «κρυπτονίτη». Η ήπειρος που έβλεπε τη ρυθμιστική της δεινότητα ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, σήμερα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια σκληρή πραγματικότητα: ένα τεράστιο έλλειμμα ανάπτυξης έναντι των Ηνωμένων Πολιτειών, ιδιαίτερα μετά την Παγκόσμια Οικονομική Κρίση. Αυτή η εμμονή με τις ρυθμίσεις, όπως φαίνεται χαρακτηριστικά από τον Γενικό Κανονισμό για την Προστασία Δεδομένων (GDPR) και την προσέγγιση στην Τεχνητή Νοημοσύνη (AI), συμβάλλει σε έναν φαύλο κύκλο οικονομικής παρακμής. Ο κίνδυνος, σύμφωνα με αναλυτές, είναι η Ευρώπη να υποβιβαστεί, συγκριτικά με την οικονομία των ΗΠΑ, σε καθεστώς αναπτυσσόμενης χώρας έως το 2035.
Η φυγή της καινοτομίας και το κόστος της συμμόρφωσης
Πρόσφατο άρθρο της Wall Street Journal υπογραμμίζει πώς η «ασφυκτική ρυθμιστική προσέγγιση της Ευρώπης στην AI διώχνει τις νεοφυείς επιχειρήσεις». Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι ο Han Xiao, ιδρυτής της Jina AI με έδρα το Βερολίνο, ο οποίος μετεγκαθίσταται στις ΗΠΑ, καθώς εκεί ο διάλογος επικεντρώνεται στην καινοτομία, σε αντίθεση με την Ευρώπη όπου κυριαρχούν οι συζητήσεις για την «ηθική και τη ρύθμιση».
Οι οικονομικές επιπτώσεις είναι σημαντικές. Το ίδιο άρθρο της WSJ σημειώνει ότι οι ευρωπαϊκές επιχειρήσεις δαπανούν το 40% των προϋπολογισμών τους για την πληροφορική σε θέματα συμμόρφωσης. Ακόμη και τεχνολογικοί γίγαντες αντιμετωπίζουν προβλήματα. Η Meta καθυστέρησε την κυκλοφορία του μοντέλου της AI στην Ευρώπη για σχεδόν ένα χρόνο, ενώ η ολλανδική επιτυχημένη startup Bird εγκαταλείπει την ήπειρο. Ο ιδρυτής της Bird, Robert Vis, δήλωσε χαρακτηριστικά: «Σταματήστε να ρυθμίζετε την Ευρώπη. Μπορεί να είμαστε οι πρώτοι, αλλά δεν θα είμαστε οι τελευταίοι (που φεύγουν)».
Η απουσία τεχνολογικών γιγάντων και η δομική αδυναμία
Ένα κεντρικό επιχείρημα που προβάλλεται είναι η αποτυχία της Ευρώπης να δημιουργήσει εταιρείες-ανταγωνιστές κολοσσών όπως η Google, η Amazon ή η Meta. Είναι ενδεικτικό ότι η χρηματιστηριακή αξία μόνο της Apple ξεπερνά ολόκληρη τη γερμανική χρηματιστηριακή αγορά. Αυτή η κρίσιμη αδυναμία προώθησης μεγάλων τεχνολογικών εταιρειών υπονομεύει την οικονομική ανάπτυξη και αποτελεί μία από τις πιο πιεστικές προκλήσεις της ηπείρου.
Μια μελέτη της Ομοσπονδιακής Τράπεζας του Σαν Φρανσίσκο το 2016, με τίτλο «Επανεκτιμώντας τη Μακροπρόθεσμη Ανάπτυξη των ΗΠΑ: Πόσο Χαμηλά;», προσέγγιζε αυτό το ζήτημα. Ο οικονομολόγος John Fernald υποστήριξε ότι η Ευρώπη έχασε τα παραγωγικά οφέλη της ψηφιακής επανάστασης, όχι λόγω έλλειψης τεχνολογίας, αλλά εξαιτίας της ανεπαρκούς ευελιξίας των οικονομιών της. Παρόλο που οι ευρωπαϊκές εταιρείες επένδυσαν σημαντικά στην πληροφορική, απέτυχαν να αναδιοργανώσουν τις επιχειρηματικές τους δραστηριότητες ώστε να την αξιοποιήσουν πλήρως. Οι αυστηροί εργατικοί νόμοι και οι επιχειρηματικοί κανονισμοί δυσκόλεψαν την προσαρμογή των εταιρειών, εμποδίζοντας τη διάδοση καινοτομιών που θα ενίσχυαν την παραγωγικότητα.
Η αντίθεση με τις ΗΠΑ: Ευελιξία και «δημιουργική καταστροφή»
Στον αντίποδα, οι ΗΠΑ κατέγραψαν ισχυρά κέρδη μετά το 1995, χάρη στις πιο δυναμικές αγορές τους που επέτρεψαν στις επιχειρήσεις να αναδιαρθρωθούν. Το διευρυνόμενο πλεονέκτημα της Αμερικής πηγάζει από την οικονομική της ρευστότητα – την «δημιουργική καταστροφή» που οι Ευρωπαίοι διστάζουν να υιοθετήσουν. Όπως εύστοχα επισημαίνεται, «ενώ αυτοί [οι Ευρωπαίοι] πρωτοπορούν στη ρύθμιση της AI, εμείς [οι Αμερικανοί] πρωτοπορούμε στην ίδια την AI».
Ένα μάθημα προς αποφυγή
Το ρυθμιστικό αντανακλαστικό της Ευρώπης όχι μόνο αποτυγχάνει να δημιουργήσει ευημερία, αλλά την καταστρέφει ενεργά. Αυτό αποτελεί ένα ισχυρό μάθημα, ιδίως για τους Αμερικανούς υπεύθυνους χάραξης πολιτικής. Η υπερβολική ρύθμιση, αντί να προστατεύει, φαίνεται να πνίγει την καινοτομία, να αποθαρρύνει τις επενδύσεις και να οδηγεί σε μια επικίνδυνη υστέρηση σε έναν ταχέως εξελισσόμενο παγκόσμιο τεχνολογικό και οικονομικό στίβο. Η Ευρώπη καλείται να επανεξετάσει τις προτεραιότητές της, εάν θέλει να αποφύγει μια πορεία που την απομακρύνει από την πρωτοπορία και την ευημερία.
Πηγή: aei.org
mywaypress.gr – Για προσεκτικούς αναγνώστες