Η χαμένη ευκαιρία της ελληνικής υπαίθρου – Πώς οι επιδοτήσεις μετατράπηκαν σε εργαλείο πολιτικής συναλλαγής

Από το 1981 μέχρι σήμερα, οι Έλληνες αγρότες έχουν λάβει 81,6 δισεκατομμύρια ευρώ σε επιδοτήσεις – ένα ποσό ασύλληπτο, που υπό άλλες συνθήκες θα μπορούσε να είχε μεταμορφώσει ριζικά τον πρωτογενή τομέα της χώρας. Κι όμως, τέσσερις δεκαετίες μετά, βρισκόμαστε να μετράμε όχι τα οφέλη της παραγωγικότητας και του εκσυγχρονισμού, αλλά τις παθογένειες που γεννήθηκαν και εδραιώθηκαν μέσα από την πελατειακή διαχείριση των κοινοτικών πόρων.

Το παράδοξο είναι προφανές: αντί η Ελλάδα να αξιοποιεί τα ευρωπαϊκά κεφάλαια για να θεμελιώσει μια ανταγωνιστική, βιώσιμη και εξωστρεφή αγροτική οικονομία, τα χρήματα αυτά σπαταλήθηκαν – και μάλιστα συχνά με τη συνενοχή όλων των πολιτικών δυνάμεων. Το φαινόμενο της εξαγοράς ψήφων και της διανομής επιδοτήσεων με κριτήρια πολιτικής σκοπιμότητας δεν αποτελεί απλώς μια αστοχία, αλλά μια εδραιωμένη πρακτική που διαβρώνει τη βάση της δημοκρατίας και της οικονομίας μας.

Δεν είναι τυχαίο ότι το 1998 οι επιδοτήσεις αντιστοιχούσαν σχεδόν στο μισό (48,6%) της συνολικής αγροτικής παραγωγής, ενώ το ίδιο διάστημα η παραγωγικότητα της χώρας παρέμεινε καθηλωμένη. Δεν είναι τυχαίο ότι, παρά τον «πληθωρισμό» ευρωπαϊκών πόρων, το πραγματικό ΑΕΠ του 2024 υπολείπεται εκείνου του 2008, ενώ οι εξαγωγές συρρικνώνονται. Το πρόβλημα δεν είναι η έλλειψη χρημάτων, αλλά η αδυναμία –ή, συχνά, η απροθυμία– να επενδυθούν στην ουσία: στον εκσυγχρονισμό, στην καινοτομία, στη διασύνδεση με τις παγκόσμιες αγορές.

Η υπόθεση του ΟΠΕΚΕΠΕ και οι αποκαλύψεις για απάτες έρχονται απλώς να επιβεβαιώσουν ένα διαχρονικό μοτίβο: τα ευρωπαϊκά χρήματα έγιναν εργαλείο για την εξυπηρέτηση πελατειακών συμφερόντων, αντί να λειτουργήσουν ως μοχλός ανάπτυξης. Αυτό το μοτίβο δεν αφορά μια πολιτική παράταξη ή μια συγκεκριμένη περίοδο – αποτελεί διαχρονική συνενοχή του πολιτικού συστήματος, που βολεύτηκε σε μια εύκολη, αλλά τελικά καταστροφική, διαχείριση.

Δεν είναι μόνο ζήτημα ηθικής τάξης ή πολιτικής ευθιξίας. Είναι ένα βαθύτατα οικονομικό πρόβλημα, που καθηλώνει τη χώρα στην ουρά της ευρωπαϊκής παραγωγικότητας και την καθιστά εξαρτημένη από τις ενέσεις επιδοτήσεων και όχι από την αυτόνομη δημιουργία πλούτου. Όσο τα ευρωπαϊκά κονδύλια χρησιμοποιούνται ως μέσο συντήρησης του status quo, αντί να κατευθύνονται σε ουσιαστικές επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις, η Ελλάδα θα συνεχίζει να χάνει την ιστορική της ευκαιρία.

Η αναγκαία ρήξη με το παρελθόν δεν είναι μόνο θέμα πολιτικής βούλησης, αλλά ζήτημα επιβίωσης. Ο πρωτογενής τομέας χρειάζεται σήμερα, περισσότερο από ποτέ, λιγότερα παχιά λόγια και περισσότερη στρατηγική, λιγότερα επιδόματα και περισσότερη καινοτομία. Η Ευρώπη μάς έδωσε τα εργαλεία – το ερώτημα είναι αν θα βρούμε ποτέ τη βούληση να τα αξιοποιήσουμε για το συλλογικό καλό και όχι για τη διατήρηση μικροπολιτικών «κεκτημένων». Δυστυχώς, μέχρι σήμερα, η απάντηση μοιάζει να παραμένει αρνητική. Και όσο παραμένει, η ανάπτυξη θα είναι για μας μια ευκαιρία διαρκώς χαμένη.

mywaypress.gr –Περιεχόμενο αξίας με την υποστήριξη  υβριδικής νοημοσύνης.

Για  αναγνώστες με μεγάλο εύρος προσοχής.