Καταλονία -«Βρείτε επιτέλους ένα συμβιβασμό»
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί πλέον να κοιτάζει αλλού»-Μονομερής ανακήρυξη ανεξαρτησίας
Κατακραυγή στο γερμανικό τύπο για τη χρήση βίας, αλλά και καταμερισμός ευθυνών και στις δύο πλευρές για την κλιμάκωση της διένεξης. Οι σχολιαστές καλούν Ραχόι και Πουτζεμόντ σε συμβιβασμό και την ΕΕ να μεσολαβήσει.
Χθες το Brexit, σήμερα η Καταλονία και αύριο; Κακές ειδήσεις από την Ισπανία για την Ευρώπη, την ΕΕ, τον Εμανουέλ Μακρόν, την Μέρκελ και όλους εκείνους που προσπαθούν να δώσουν τα διαμορφώσουν το μέλλον μιας νέας ενωμένης Ευρώπης. Ο γερμανικός τύπος αναζητά τους αίτιους αυτής της εξέλιξης και τους εντοπίζει και στις δύο πλευρές. Και στον ισπανό πρωθυπουργό για τη χρήση βίας, αλλά και στον περιφερειακό πρωθυπουργό της Καταλονίας για την παραβίαση του συντάγματος.
Ευθύνες και στις δύο πλευρές
«Από καιρό ήταν σαφές ότι και οι δύο ενδιαφέρονταν για την κλιμάκωση αυτής της διένεξης», διαπιστώνει η Süddeutsche Zeitung του Μονάχου. «Και οι δύο κυβερνήσεις είναι κυβερνήσεις μειοψηφίας, και οι δύο αντίπαλοι ευελπιστούν σε εκλογικά οφέλη από εικόνες, στις οποίες η κρατική βία εκδηλώνεται πάνω σε διαδηλωτές. Ο Ραχόι στις 14 από τις 17 ισπανικές περιφέρειες μπορεί να είναι βέβαιος για την αποδοχή της συντριπτικής πλειοψηφίας των συμπατριωτών του στο πρόσωπό του». Και ο γερμανός σχολιαστής συνεχίζει: «Είναι αδιαμφισβήτητο ότι το ισπανικό σύνταγμα απαγορεύει την απόσχιση μιας περιφέρειας, αλλά το ίδιο αναμφισβήτητο είναι ότι ο πρωθυπουργός έχει την υποχρέωση να κρατά τη χώρα του ενωμένη. Και δεν χρειάζονται βαθυστόχαστες αναλύσεις για να καταλήξει κανείς στο συμπέρασμα ότι η δυσαρέσκεια των Καταλανών εναντίον της κεντρικής κυβέρνησης δεν στερείται βάσης. Από καιρό διαμαρτύρονται για την αδικία σε βάρος τους από την κατανομή πόρων από τον προϋπολογισμό και την άρνηση της Μαδρίτης να προχωρήσει στην επεξεργασία της βαριάς ιστορικής κληρονομιάς από τον εμφύλιο που έχει αφήσει βαθιές πληγές στην Καταλονία».
Ως «θλιβερό παιγνίδι» χαρακτηρίζει ο αρθρογράφος της Handelsblatt του Ντίσελντορφ, όταν ένα κράτος αναγκάζεται να χρησιμοποιήσει σφαίρες από καουτσούκ εναντίον του ίδιου του λαού του, επειδή πηγαίνει να ψηφίσει, αλλά αποδίδει τις ευθύνες και στις δύο πλευρές. «Το δημοψήφισμα παραβιάζει το σύνταγμα… αλλά δεν δικαιολογεί τη χρήση βίας εναντίον πολιτών», επισημαίνει. «Ανεξαρτήτως του πόσοι προσήλθαν στις κάλπες η κυβέρνηση της Καταλονίας θα προχωρήσει στην ανακήρυξη ανεξαρτησίας, αλλά το αποτέλεσμα δεν είναι δεσμευτικό και δεν θα επρόκειτο να το αναγνωρίσει κανένα κράτος ακόμη και χωρίς τη σκληρή στάση της αστυνομίας».
Η ΕΕ ως μεσολαβήτρια
Και τώρα τι μέλλει γενέσθαι; «Βρείτε επιτέλος ένα συμβιβασμό» προτρέπει το Spiegel τις δύο πλευρές σε σχετικό σχόλιο στη διαδικτυακή του έκδοση και συνεχίζει: «Είτε οι Ραχόι και Πουτζεμόντ είναι ανίκανοι για συμβιβασμό ή ακόμη χειρότερα, δεν ήθελαν συμβιβασμό. Μήπως άφησαν, όπως κάνουν οι λαϊκιστές, τη διένεξη επίτηδες να κλιμακωθεί για να αποκομίσουν προσωπικό όφελος; Γεγονός είναι ότι επιδοκιμάστηκαν από τους οπαδούς τους. Οι καλοί ηγέτες δεν ασκούν πολιτική μόνο για εκείνο το τμήμα του πληθυσμού που τους εξέλεξε, αλλά είναι εκπρόσωποι όλων των πολιτών».
Κατά την άποψη πολλών γερμανών πολιτικών αλλά και του σχολιαστή της εφημερίδας Tagesspiegelτου Βερολίνου τώρα είναι η ώρα της ΕΕ. «Η χθεσινή ημέρα αφήνει βαθιές πληγές στην ψύχη ενός διχασμένου λαού. Η επούλωσή τους θα είναι δύσκολη. Η Μαδρίτη και η Βαρκελώνη χρειάζονται επειγόντως έναν διαμεσολαβητή…η ΕΕ χρειάζεται να προσφέρει τις υπηρεσίες της μεσολάβησης, όλοι εκείνοι εξ άλλου είναι και πολίτες της».
Καταλονία -«Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί πλέον να κοιτάζει αλλού»-Μονομερής ανακήρυξη ανεξαρτησίας
Ο πρόεδρος της Καταλονίας διατράνωσε την Κυριακή ότι οι πολίτες της περιοχής κέρδισαν «το δικαίωμα να αποκτήσουν ένα κράτος ανεξάρτητο» από την Ισπανία, μετά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την αυτοδιάθεση παρά την απαγόρευσή του από τη Μαδρίτη, το οποίο σημαδεύτηκε από βίαια επεισόδια και στο οποίο, όπως ανακοίνωσε η κυβέρνησή του, επικράτησε με συντριπτικό ποσοστό το «ναι». Ο Κάρλες Πουτζντεμόν, 54 ετών, επικεφαλής της κυβέρνησης της Καταλονίας από τις αρχές του 2016, κλιμάκωσε έτσι την πρόκληση για το ισπανικό κράτος για το ζήτημα, που διχάζει και τους ίδιους τους Καταλανούς.
Η σύγκρουση χαρακτηρίζεται στην Ισπανία η χειρότερη πολιτική κρίση που έχει βιώσει η χώρα μετά το τέλος του στρατιωτικού καθεστώτος του Φρανθίσκο Φράνκο το 1981.
«Σήμερα δεν έγινε δημοψήφισμα για την αυτοδιάθεση στην Καταλονία. Το κράτος δικαίου παραμένει σε ισχύ με όλη τη δύναμή του», δήλωσε το βράδυ της Κυριακής ο επικεφαλής της συντηρητικής κυβέρνησης της Ισπανίας Μαριάνο Ραχόι σε τηλεοπτικό του διάγγελμα, στο τέλος μιας μέρας που σημαδεύτηκε από τεράστια ένταση.
Τη νύχτα της Κυριακής προς Δευτέρα ο εκπρόσωπος της καταλανικής κυβέρνησης Ζόρντι Τουρούλ ανακοίνωσε από την πλευρά του τη νίκη του «ναι», με ποσοστό «90%». Κατά τον ίδιο, πάνω από δύο εκατομμύρια από τους συνολικά 7,5 εκατομμύρια Καταλανούς υποστήριξαν ότι η Καταλονία πρέπει να γίνει «ανεξάρτητο κράτος με τη μορφή της Δημοκρατίας», επί του συνόλου των 2,26 εκατομμυρίων ψηφισάντων.
Το «όχι» έλαβε το 7,8% των ψήφων (176.000) στη διαδικασία, από την οποία απείχαν τα κόμματα της αντιπολίτευσης στους αυτονομιστές.
Η ανακοίνωση έγινε δεκτή με ζητωκραυγές στο κέντρο της Βαρκελόνης, όπου είχαν συγκεντρωθεί αρκετές χιλιάδες αυτονομιστές.
Σύμφωνα με τον Τουρούλ, το ποσοστό της συμμετοχής ανήλθε στο 42,3%: ένα επίπεδο που ο πρόεδρος της Καταλονίας Κάρλες Πουτζντεμόν χαρακτηρίζει αποδεκτό, καθώς όπως διαβεβαιώνει αυτό ήταν το ποσοστό της συμμετοχής των Ισπανών στο δημοψήφισμα για το ευρωπαϊκό Σύνταγμα.
Ωστόσο η διεξαγωγή του δημοψηφίσματος δεν συνοδεύτηκε από καμιά από τις εγγυήσεις που εξασφαλίζουν την αξιοπιστία των εκλογικών διαδικασιών, αφού το ισπανικό κράτος έβαλε στο στόχαστρο όλες τις υποδομές που θα επέτρεπαν μια ορθή διαδικασία.
Δεν υπήρξε ανεξάρτητη εκλογική επιτροπή που να επέβλεψε τη διαδικασία, οι εκλογικοί κατάλογοι δεν ήταν διαφανείς, η ψηφοφορία δεν ήταν μυστική κ.ο.κ.
Ο «νόμος του δημοψηφίσματος» που είχαν εγκρίνει οι αυτονομιστές για την οργάνωση της ψηφοφορίας προβλέπει ότι μετά την ανακοίνωση του αποτελέσματος, η κυβέρνηση θα ανακηρύξει την ανεξαρτησία και θα αρχίσει μια φάση διαπραγματεύσεων.
Μια μέρα μεγάλης έντασης
Χθες Κυριακή, δυνάμεις των υπηρεσιών επιβολής του νόμου αναπτύχθηκαν μαζικά στην Καταλονία με ρητή διαταγή της κυβέρνησης του Μαριάνο Ραχόι να εμποδίσουν τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος που είχε απαγορευθεί από το Συνταγματικό Δικαστήριο. Οι αστυνομικοί έκαναν χρήση ροπάλων και βλημάτων με περίβλημα από καουτσούκ.
Σε ορισμένες τοποθεσίες μονάδες αντιμετώπισης ταραχών επιτέθηκαν σε πλήθη που είχαν συγκεντρωθεί μπροστά στα εκλογικά κέντρα. Ηλικιωμένοι άνθρωποι, αλλά ακόμη και πυροσβέστες που πρόσκεινται στους αυτονομιστές, χτυπήθηκαν από τις δυνάμεις επιβολής της τάξης.
Σύμφωνα με την καταλανική κυβέρνηση, η δράση των αστυνομικών είχε αποτέλεσμα 844 άνθρωποι να ζητήσουν ιατρική βοήθεια. Δύο άνθρωποι τραυματίστηκαν σοβαρά: ένας 70χρονος υπέστη έμφραγμα, ενώ ένας άνθρωπος τραυματίστηκε στο μάτι.
Από την πλευρά του το υπουργείο Εσωτερικών της Ισπανίας ανακοίνωσε ότι τουλάχιστον 33 αστυνομικοί τραυματίστηκαν, ορισμένοι από πέτρες που τους πέταξαν αυτονομιστές.
Οι δυνάμεις ασφαλείας επενέβησαν σε τουλάχιστον 92 εκλογικά κέντρα για να κατασχέσουν το εκλογικό υλικό.
Καταγγέλλοντας τη βίαιη επέμβαση της αστυνομίας, 44 οργανώσεις, ανάμεσά τους τα μεγαλύτερα καταλανικά συνδικάτα και δύο οργανώσεις που τάσσονται υπέρ της ανεξαρτησίας, κάλεσαν σε μια γενική απεργία και κινητοποιήσεις αύριο Τρίτη.
Παρά την ένταση, εκατοντάδες χιλιάδες Καταλανοί πήγαν να ψηφίσουν, στη Βαρκελόνη και αλλού, περιμένοντας σε πολλές περιπτώσεις ώρες για να πάρουν μέρος στη διαδικασία και σχηματίζοντας μεγάλες ουρές μπροστά στα εκλογικά κέντρα.
«Έβαλα τα κλάματα, διότι δώσαμε αγώνα για χρόνια για αυτό κι είδα μπροστά μου μια γυναίκα 90 χρονών σε αναπηρικό καροτσάκι που ήρθε να ψηφίσει», αφηγήθηκε, στο μικρό χωριό Λιαδό Πιλάρ Λόπες, μια 54χρονη γραμματέας.
Μονομερής ανακήρυξη ανεξαρτησίας
Πλαισιωμένος από τα μέλη της κυβέρνησής του, ο Πουτζντεμόν δήλωσε το βράδυ της Κυριακής: «αυτή την ημέρα ελπίδας και δεινών, οι πολίτες της Καταλονίας κερδίσαμε το δικαίωμα να αποκτήσουμε ένα ανεξάρτητο κράτος που θα πάρει τη μορφή μιας Δημοκρατίας».
Ο ίδιος τόνισε ότι η κυβέρνησή του θα επιδώσει τις προσεχείς ημέρες τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος στο κοινοβούλιο της Καταλονίας, προκειμένου αυτό «να μπορέσει να ενεργήσει βάσει του νόμου με τον οποίο οργανώθηκε το δημοψήφισμα».
«Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν μπορεί πλέον να κοιτάζει αλλού», συνέχισε ο Πουτζντεμόν, προτρέποντας τις Βρυξέλλες να επέμβουν στη διένεξη.
«Είμαστε ευρωπαίοι πολίτες και υφιστάμεθα επιθέσεις εναντίον των δικαιωμάτων και των ελευθεριών (μας)», εξήγησε.
Σε μια συνέντευξη που παραχώρησε το Σάββατο στο Γαλλικό Πρακτορείο, ο Κάρλες Πουτζντεμόν είχε υπογραμμίσει ότι σε περίπτωση νίκης του «ναι» θα ανακηρύξει την ανεξαρτησία της Καταλονίας, μιας περιοχής στρατηγικής σημασίας στην καρδιά της Ευρώπης, που συνεισφέρει το 19% του ισπανικού ΑΕΠ.
Από τις αρχές του Σεπτεμβρίου, ο Πουτζντεμόν και όλα τα μέλη της καταλανικής κυβέρνησης βρέθηκαν στο στόχαστρο μιας ποινικής έρευνας για «απείθεια, κακοδιοίκηση και διασπάθιση δημοσίων κεφαλαίων», η οποία συνδέεται με την οργάνωση του δημοψηφίσματος.
Για τον Μαριάνο Ραχόι ο Πουτζντεμόν και η κυβέρνησή του είναι «οι μόνοι υπεύθυνοι» για όσα εκτυλίχθηκαν στην περιοχή και θα πρέπει να λογοδοτήσουν στη δικαιοσύνη.
Η αριστερή δήμαρχος της Βαρκελόνης, η Άντα Κολάου, θεωρεί ότι οι αυτονομιστές δεν μπορούν να ανακηρύξουν «εντελώς μόνοι τους» μια ανεξαρτησία που κανείς δεν θα τους αναγνωρίσει. Είχε μολαταύτα απευθύνει έκκληση για συμμετοχή στο «μονομερές» δημοψήφισμα, εξηγώντας ότι η ίδια θα ψήφιζε λευκό.
Το ρεύμα υπέρ της ανεξαρτησίας δεν έπαψε να δυναμώνει στην Καταλονία από τις αρχές της δεκαετίας του 2010, τόσο εξαιτίας της οικονομικής κρίσης όσο και εξαιτίας της ακύρωσης εν μέρει του ειδικού καθεστώτος που παραχωρούσε ευρείες αυτονομίες στην περιοχή. Πηγή: Deutsche Welle
