Κυβέρνηση χωρίς σχέδιο-Η χώρα όμηρος

Στον Τόμσεν παραδίδει τα κλειδιά του πλεονάσματος η κυβέρνηση -Τρία μεγάλα βήματα πίσω στο εργασιακό -Καθυστέρηση στην καταβολή του ΕΚΑΣ για το πρώτο πεντάμηνο του 2016 προανήγγειλε ο ΕΦΚΑ-Με έλλειμμα συνολικού ύψους 58,2 εκατ. ευρώ θα κλείσει ο προϋπολογισμός του 2017 για τις αστικές συγκοινωνίες

 
Το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα ελέγχει και θα επιβεβαιώνει το ύψος του πλεονάσματος: Ο συγκεκριμένος όρος, που ουσιαστικά σημαίνει ότι η κυβέρνηση παρέδωσε τα κλειδιά του πλεονάσματος στον κύριο Tόμσεν, σύμφωνα με πληροφορίες του protothema.gr, περιλαμβάνεται στο προσχέδιο της τεχνικής συμφωνίας που έχουν αποστείλει οι δανειστές στην κυβέρνηση, ενόψει της επιστροφής των τεχνικών κλιμακίων που χρονικά τοποθετείται μετά την εαρινή σύνοδο του ΔΝΤ. Σύμφωνα με τον όρο στο προσχέδιο, η επιβεβαίωση του ύψους του πρωτογενούς πλεονάσματος δεν θα γίνεται πλέον μόνο από την ΕΛΣΤΑΤ, αλλά και από το ΔΝΤ.

Με αυτό το δεδομένο, ο κ.Τόμσεν θα αποφασίσει για τα εξής το καλοκαίρι του 2018 και ως το τέλος της χρονιάς:

1.       Αν η κυβέρνηση και η Τρόικα- ουσιαστικά το ΔΝΤ- προβλέψουν στο β’ εξάμηνο του 2018 ότι το πρωτογενές πλεόνασμα στο σύνολο της ίδιας χρονιάς θα είναι 3,5% του ΑΕΠ, τότε από 1.1.2019 θα εφαρμοστεί το 1% του ΑΕΠ (ή 1,8 δισ. ευρώ) των περικοπών στις συντάξεις (που θα γίνει ούτως ή άλλως) αλλά θα εφαρμοστούν «αντίμετρα από την πλευρά των δαπανών (παροχές) τα οποία περιέγραψε ο κ.Τσακαλώτος στην συνέντευξη Τύπου στη Βαλέτα.

2.       Αν Τρόικα και κυβέρνηση προβλέψουν ότι το πλεόνασμα του 2018 θα είναι 2,5% αντί 3,5% του ΑΕΠ, τότε από 1.1.2019 θα εφαρμοστούν μόνο οι περικοπές στις συντάξεις (1,8 δισ. ευρώ) και κανένα αντίμετρο. Ούτε ένα ευρώ.

3.       Αν κυβέρνηση και Τρόικα προβλέψουν ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2018 θα είναι 1,5% του ΑΕΠ, τότε θα εφαρμοστούν μέτρα 1% του ΑΕΠ (1,8 δισ. ευρώ) σε συντάξεις και, ταυτόχρονα, τα μέτρα 1% του ΑΕΠ για το αφορολόγητο θα επιβληθούν νωρίτερα, το 2019 αντί το 2020.  Δηλαδή όχι μόνο δεν θα εφαρμοστούν καθόλου αντίμετρα, αλλά θα έρθουν μέτρα 3,6 δισ. ευρώ (2% του ΑΕΠ) από περικοπές σε συντάξεις και αφορολόγητο, από 1.1.2019…

 
Το σενάριο εφιάλτης

Πέρα από τα τρία «νορμάλ» σενάρια, υπάρχει και το σενάριο-εφιάλτης. Σύμφωνα με αυτό, αν το πλεόνασμα του 2018 κινείται κάτω και από 1,5% του ΑΕΠ, τότε θα αρχίσει η συζήτηση για επιπλέον νέα μέτρα, πέραν αυτών που έχουν συμφωνηθεί ήδη για μισθούς και συντάξεις.

Μετά την παραλαβή του draft των δανειστών, το κρίσιμο χρονοδιάγραμμα για την τελική συμφωνία, έχει ως εξής:

-21 Απριλίου. Στις 12 το μεσημέρι η EΛΣΤΑΤ θα παρουσιάσει το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016 που αναμένεται πάνω από 3,5% του ΑΕΠ έναντι στόχου 0,5%.

-22-23 Απριλίου, το Σαββατοκύριακο κατά το οποίο κορυφώνεται Εαρινή Σύνοδος ΔΝΤ στην Ουάσινγκτον. Όλοι οι βασικοί παίχτες -πιθανότατα- παρουσία του κ. Τσακαλώτου θα συζητήσουν το περίγραμμα των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους.

-24 Απριλίου. Αναμένεται η επίσημη επιβεβαίωση του πλεονάσματος του 2016 από την Eurostat.

-25 Απριλίου: Δύο μέρες μετά τη λήξη της Συνόδου του ΔΝΤ σειρά έχει η επιστροφή της τρόικας στο Χίλτον και η συζήτηση για όλα τα εκκρεμή θέματα (ΔΕΗ, εργασιακά, ιδιωτικοποιήσεις, εργαλειοθήκες) τα οποία θα συμπεριληφθούν και στο μνημόνιο με το Ταμείο (MEFP).

-Αρχές Μαΐου. Aν οι διαπραγματεύσεις του Χίλτον κινηθούν με ταχείς ρυθμούς και φτάσουμε σε τεχνική συμφωνία (staff-level-agreement) τότε θα συγκληθεί ένα έκτακτο Eurogroup για να την επικυρώσει.

-10-21 Μαΐου. Ψήφιση των δύσκολων πολυνομοσχεδίων με τα μέτρα από τη Βουλή, συμπεριλαμβανομένων των περικοπών σε αφορολόγητο και συντάξεις. Το ΔΝΤ, σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους, δεν ζητάει πια επιστολή από τη ΝΔ για τα μέτρα μετά το 2018. Σε κάθε περίπτωση  αναμένεται «μετωπική» μεταξύ των δύο μεγάλων κομμάτων.

-22 Μαΐου. Μετά τη ψήφιση από τη Βουλή το προγραμματισμένο Eurogroup των Βρυξελλών θα μπορούσε να σφραγίσει τη συμφωνία-πλαίσιο για το χρέος και να δρομολογήσει κατά τμήματα, με βάση προαπαιτούμενες ενέργειες (prior actions), την εκταμίευση των δόσεων από ΕΕ και ΔΝΤ.

-8 Ιουνίου. Αν υπάρχει συνολική συμφωνία (με ΔΝΤ και χρέος), στο Συμβούλιο της ΕΚΤ για τη νομισματική πολιτική το οποίο θα γίνει στo Ταλίν της Εσθονίας μπορεί να δώσει τη δυνατότητα στην Ελλάδα να μπει στην ποσοτική χαλάρωση (QE). Στη συνέχεια, η κυβέρνηση θα μπορούσε να επιχειρήσει ακόμη και μια δοκιμαστική έξοδο στις αγορές με πενταετή ομόλογα τον Ιούλιο.

-7 Σεπτεμβρίου. Αν για οποιοδήποτε λόγο το χρονοδιάγραμμα πάει πίσω η επόμενη ευκαιρία για ένταξη στο QE είναι το προγραμματισμένο Συμβούλιο νομισματικής πολιτικής της ΕΚΤ στην Φρανκφούρτη. Σε αυτή την περίπτωση η δοκιμαστική έξοδος στις αγορές πάει για Οκτώβριο και «τρακάρει» με την 3η αξιολόγηση, τον Προϋπολογισμό του 2018 και το ανοιχτό ενδεχόμενο το ΔΝΤ (που θα είναι πια ο βασικός «παίχτης» του προγράμματος) να επαναφέρει θέμα μέτρων για την επόμενη χρονιά λόγω χαμηλότερης ανάπτυξης το 2017 έναντι των προβλέψεων.

 
Τρία  μεγάλα  βήματα πίσω στο Εργασιακό

Ένα πολύ μικρό  βήμα “μπρος” και τρία  μεγάλα  βήματα πίσω έκανε η κυβέρνηση σε σχέση με τις βασικές  “κόκκινες γραμμές” της για το νέο Εργασιακό, σύμφωνα με ρεπορτάζ του capital.gr.

Τα όρια των απολύσεων δεν αυξάνονται, αν και διευκολύνεται η πραγματοποίηση τους, δεδομένου ότι καταργείται η προέγκρισή τους από την κυβέρνηση. Παράλληλα, οι κλαδικές συλλογικές διαπραγματεύσεις “επανέρχονται”, αλλά  μετά το τέλος του Μνημονίου (τέλος 2018), ενώ οι εθνικές συλλογικές διαπραγματεύσεις για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού θα παραμείνουν “παγωμένες” στο διηνεκές.

Μ ΄ άλλα λόγια, σύμφωνα με όσα προβλέπει η συμφωνία κυβέρνησης  με τους θεσμούς (στο Eurogroup της περασμένης Παρασκευής), το μόνο που “πέτυχε” η κυβέρνηση ήταν να μην αυξηθούν τα όρια των ομαδικών απολύσεων.

Ωστόσο  δέχτηκε να καταργηθεί το υπουργικό βέτο για αυτές, πράγμα που δεν επιθυμούσε. Παράλληλα, άφησε για το τέλος του 2018 την επαναφορά της επεκτασιμότητας των κλαδικών συλλογικών συμβάσεων και της υπερίσχυσης τους έναντι των επιχειρησιακών συμβάσεων.  Η “επαναφορά” αυτή βέβαια θα ισχύει εφόσον τελειώσει έως τότε το τρέχον Μνημόνιο (αφού πρώτα επιτευχθούν οι δημοσιονομικοί στόχοι του), αλλά και υπογραφούν πράγματι από εκεί  και έπειτα κλαδικές συλλογικές συμβάσεις, μιας εδώ και πέντε χρόνια έχουν πρακτικά εγκαταλειφθεί.

Καμία, όμως, επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων για τη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού,  δεν θα υπάρξει σε εθνικό επίπεδο. Και αυτό γιατί θα συνεχίσει να ισχύει το υφιστάμενο θεσμικό πλαίσιο, σύμφωνα με το οποίο μετά το πέρας του Μνημονίου , ο εθνικός κατώτατος μισθός θα καθορίζεται από την κυβέρνηση και όχι από τους κοινωνικούς εταίρους.

 
Καθυστέρηση στην καταβολή του ΕΚΑΣ για το πρώτο πεντάμηνο του 2016 προανήγγειλε ο ΕΦΚΑ, καθώς δεν έχουν ακόμη… εξακριβωθεί οι δικαιούχοι του επιδόματος και με εγκύκλιο του μεταφέρει την αρμοδιότητα στις υπηρεσίες πληρωμής συντάξεων των πρώην ΙΚΑ και ΟΑΕΕ.

 
Με έλλειμμα συνολικού ύψους 58,2 εκατ. ευρώ θα κλείσει ο προϋπολογισμός του 2017 για τις αστικές συγκοινωνίες που εγκρίθηκε με δέκα μέρες καθυστέρηση, από τον αναπληρωτή υπουργό Οικονομικών και τον υπουργό Υποδομών.